60 Traktaty pokojowe

Traktat belgradzki - traktat pokojowy zawarty 18 września 1739 roku w Belgradzie, kończący VII wojnę austriacko-turecką, toczoną się w latach 1735 - 1739. Traktat przywrócił Imperium Osmańskiemu część terytoriów utraconych na rzecz Austrii postanowieniami traktatu w Požarevacu (1718). Równolegle prowadzona wojna rosyjsko-turecka została zakończona 29 września 1739 traktatem w Niszu.

Jordańsko-izraelski traktat pokojowy został podpisany 26 października 1994 w dolinie Ha-Arawa. Był to drugi – po zawartym w 1979 pokoju izraelsko-egipskim – traktat między państwem Izrael a krajem arabskim, w którym uznawane było istnienie państwa Izrael. Ustalony został przebieg granicy izraelsko-jordańskiej na Jordanie, a obydwa kraje nawiązały stosunki dyplomatyczne.

Kongres berliński – konferencja zorganizowana przez główne mocarstwa europejskie w Berlinie, w dniach od 13 czerwca do 13 lipca 1878.

Kongres wiedeński – konferencja międzynarodowa przedstawicieli szesnastu państw europejskich, trwająca od września 1814 do 9 czerwca 1815 roku w Wiedniu, zwołana w celu rewizji zmian terytorialnych i ustrojowych spowodowanych wybuchem rewolucji francuskiej i wojnami napoleońskimi oraz wypracowania nowych zasad ładu kontynentalnego.

Traktat nankiński – traktat stanowiący zakończenie I wojny opiumowej pomiędzy Wielką Brytanią a Chinami. Podpisany został 29 sierpnia 1842 roku na pokładzie cumującego w porcie Nankin angielskiego statku "Cornwallis".

Traktat nerczyński – rosyjsko-chińska umowa międzynarodowa, pierwsze porozumienie w sprawie regulacji spornej granicy w regionie Amuru, zawarta przez Rosję i Chiny 27 sierpnia 1689 roku.

Traktat paryski – traktat pokojowy z 1229 r. kończący wojny albigeńskie, zawarty pomiędzy królem Francji a hrabią Tuluzy Rajmundem VII. Likwidował autonomię Oksytanii względem Królestwa Francji.

Pokój cieszyński – układ pokojowy zawarty 13 maja 1779 roku w Cieszynie, kończący szereg wojen toczonych od roku 1740 przez króla pruskiego Fryderyka II i elektora bawarskiego Karola IV Teodora przeciwko monarchii habsburskiej, na czele której stała cesarzowa Maria Teresa Habsburg i jej syn Józef II. W walkach brały udział, zarówno w sposób zbrojny, jak i polityczny, również inne kraje europejskie.

Pokój frankfurcki – traktat pokojowy zawarty 10 maja 1871 we Frankfurcie nad Menem, kończący wojnę francusko-pruską.

Pokój londyński 1604 – traktat pokojowy zawarty pomiędzy Hiszpanią Filipa III a Anglią Jakuba I, który zakończył wojnę pomiędzy tymi państwami trwającą od 1588 r., tj. od nieudanej inwazji morskiej Wielkiej Armady na wyspy brytyjskie. Angielskim kupcom traktat gwarantował swobodę handlową, zaś Hiszpania zyskiwała dzięki wstrzymaniu angielskiej pomocy zbuntowanym prowincjom niderlandzkim.

Pokój paryski – traktat pokojowy podpisany w Paryżu 10 lutego 1763 przez Wielką Brytanię, Francję i Hiszpanię. Traktat ten, razem z traktatem podpisanym 15 lutego w Hubertusburgu przez Prusy, Austrię i Saksonię, zakończył wojnę siedmioletnią (1756-1763).

Pokój paryski – podpisany 10 lutego 1947 roku układ pokojowy pomiędzy byłymi sojusznikami III Rzeszy: Rumunią, Węgrami, Austrią, Finlandią, Bułgarią i Włochami a aliantami. Dotyczył on też innych członków koalicji hitlerowskiej i antyhitlerowskiej. Traktaty zostały przygotowane przez Radę Ministrów Spraw Zagranicznych i konferencję 21 państw.

Pokój utrechcki – porozumienie zawarte 11 kwietnia 1713 w Utrechcie (Holandia), kończące hiszpańską wojnę sukcesyjną (1701–1714). Bezpośrednią przyczyną podpisania pokoju była śmierć cesarza Józefa I Habsburga i objęcie tronu przez jego młodszego brata Karola VI Habsburga, pretendenta do korony Hiszpanii. Pozostałe kraje koalicji antyburbońskiej zaczęły się obawiać odrodzenia potęgi Habsburgów z czasów Karola V (1500–1558).

Pokój w Akwizgranie – pokój zawarty w Akwizgranie 2 maja 1668 roku pomiędzy Hiszpanią a Francją, kończący tzw. wojnę dewolucyjną (1667–1668) o Flandrię. Pokojem akwizgrańskim Habsburgowie zapobiegli przejęciu całości Flandrii przez Francję, niemniej kraj ten otrzymał ważne twierdze oraz francuskojęzyczną część regionu, fragment części niemieckojęzycznej i terytoria w Hainaut. Traktat zapewnił pokój na cztery lata.

Pokój w Akwizgranie (1748) – traktat pokojowy zawarty w 1748 roku i podpisany w Akwizgranie pomiędzy Wielką Brytanią a Francją 18 października 1748. Kończył on kilkuletnie zmagania wojenne pomiędzy: Francją, Austrią, Prusami, Wielką Brytanią i Hiszpanią, powszechnie znane jako wojna o sukcesję austriacką.

Pokój w Altranstädt – traktat pokojowy zawarty 24 września 1706 na zamku w Altranstädt podczas III wojny północnej pomiędzy królem Polski i elektorem Saksonii Augustem II Mocnym a królem Szwecji Karolem XII.

Pokój w Apamei – traktat pokojowy zawarty w 188 r. p.n.e. w mieście Apamea Kibotos pomiędzy republiką rzymską a imperium Seleucydów.

Pokój w Campo Formio 1797 – podpisany 17 października 1797 roku w Campo Formio pomiędzy Napoleonem Bonaparte a hrabią Ludwigiem von Cobenzlem. Wskutek zwycięskiej kampanii Napoleona Bonaparte nastąpił rozpad Pierwszej Koalicji Antyfrancuskiej. Traktat uznaje się za zakończenie I etapu wojen rewolucyjnej Francji.

Pokój w Hubertusburgu – traktat pokojowy z 15 lutego 1763.

Pokój w Lodi - układ pokojowy podpisany w lombardzkim mieście Lodi 9 kwietnia 1454. Położył kres walkom między Wenecją a Mediolanem i ich sojusznikami, które trwały od początku XV w.

Pokój w Lunéville 1801 – traktat pokojowy kończący wojnę Republiki Francuskiej z Austrią. Został podpisany 9 lutego 1801 w Lunéville w Lotaryngii.

Pokój w Nöteborgu, także pokój w Pähkinäsaari – traktat zawarty w 12 sierpnia 1323 roku nad Newą w miejscowości Pähkinäsaari pomiędzy Szwecją a Księstwem Nowogrodu, ustalający granicę pomiędzy tymi dwoma państwami. Jego zawarcie miało zakończyć długoletnie walki, które toczyły się na ziemiach zamieszkanych przez ludność fińską. W wyniku podziału większa część Karelii znalazła się pod panowaniem Nowogrodu i potwierdziło się panowanie Szwecji na terenie południowej i zachodniej Finlandii oraz w okolicach Viipuri (Wyborga). Linia podziału biegła od Przesmyku Karelskiego przez Sawonię, Ostrobotnię i kończyła się na rzece Pyhäjoki, wpadającej do Zatoki Botnickiej. Na zachód od tej granicy ludność wyznawała religię katolicką, a na wschodzie zaczęło dominować prawosławie.

Pokój w Nystad został podpisany przez Szwecję i Carstwo Rosyjskie 10 września 1721 w Uusikaupunki na zachodnim wybrzeżu Finlandii. Zakończył on III wojnę północną.

Pokój w Rastatt – pokój zawarty 7 marca 1714 roku między Austrią a Francją w Rastatt, ostatecznie kończący wojnę sukcesyjną hiszpańską (1700-1714). Niektóre kraje uzgodniły swe warunki pokojowe już w kwietniu 1713 w pokoju w Utrechcie.

Pokój w Schönbrunn – traktat podpisany 14 października 1809 pomiędzy Cesarstwem Francuskim a Cesarstwem Austrii w pałacu Schönbrunn w Wiedniu. Kończył wojnę Francji z V koalicją i będącą jej częścią wojnę polsko-austriacką. Do jego postanowień należało uznanie przez Austrię wszystkich poprzednich podbojów Napoleona. Austria zrzekała się Nowej Galicji, uzyskanej w wyniku III rozbioru Polski, i cyrkułu zamojskiego na rzecz Księstwa Warszawskiego, przekazała Tyrol i Salzburg Bawarii, a Triest i Dalmację na południe od rzeki Sawy oddała Francji.

Pokój w Stołbowie – traktat pokojowy zawarty 17 lutego?/ 27 lutego 1617 roku we wsi Stołbowo i kończący wojnę rosyjsko-szwedzką (1613-17). Układ został zawarty pomiędzy Rosją i Szwecją dzięki pośrednictwu króla Anglii Jakuba I. Wstępne rozmowy prowadzili kniaź Daniło Mieziecki i diak Aleksy Zuzin ze strony rosyjskiej, Jacob De la Gardie – ze szwedzkiej. Na mocy traktatu Szwedzi oddali Rosji Nowogród Wielki, zatrzymując w swych rękach pas wybrzeża Bałtyku wzdłuż Zatoki Fińskiej i pozbawiając tym samym Rosję wybrzeża bałtyckiego.

Traktaty tylżyckie, pokój w Tylży – dwa porozumienia zawarte w Tylży przez I Cesarstwo Francuskie z Imperium Rosyjskim i Królestwem Prus w 1807.

Pokój wersalski lub pokój paryski – traktat zawarty 3 września 1783 w Wersalu, kończący wojnę o niepodległość Stanów Zjednoczonych oraz formalnie zrywający uzależnienie kolonii w Ameryce Północnej od Królestwa Wielkiej Brytanii. Na mocy traktatu Brytyjczycy uznali niepodległość Stanów Zjednoczonych. Ponadto w zawartych równocześnie układach z pozostałymi stronami wojny zrzekli się na rzecz Hiszpanii Florydy i Minorki, a na rzecz Królestwa Francji kilku wysp antylskich, kilku miast w Indiach Wschodnich oraz Saint-Pierre i Miquelon, Senegalu i Gorée w Afryce.

Pokój westfalski – wielostronny układ kończący wojnę trzydziestoletnią (1618–1648), zawarty 24 października 1648 między Świętym Cesarstwem Rzymskim i Francją i jej sojusznikami w Münster oraz między Habsburgami a Szwecją w Osnabrücku. Jeden z najbardziej znaczących traktatów międzynarodowych w historii nowożytnej Europy.

Rozejm moskiewski – rozejm podpisany pomiędzy Finlandią z jednej strony a Związkiem Radzieckim i Wielką Brytanią z drugiej strony 19 września 1944 roku, kończący wojnę kontynuacyjną.

Traktat berliński – końcowy akt kongresu berlińskiego, na którym Wielka Brytania, Francja, Austro-Węgry, Cesarstwo Niemieckie, Włochy, Imperium Rosyjskie oraz Imperium Osmańskie rządzone przez Abdula Hamida II dokonały rewizji traktatu z San Stefano, podpisanego 3 marca tego samego roku.

Traktat brzeski – traktat pokojowy podpisany w Brześciu nad Bugiem 3 marca 1918, między Cesarstwem Niemieckim i Austro-Węgrami i ich sojusznikami: Carstwem Bułgarii i Imperium Osmańskim a Rosją Sowiecką.

Traktat brzeski – traktat pokojowy podpisany w Brześciu 9 lutego 1918 między Cesarstwem Niemieckim, Austro-Węgrami i ich sojusznikami – Carstwem Bułgarii i Imperium Osmańskim (Turcją)), a Ukraińską Republiką Ludową.

Traktat gandawski – porozumienie zawarte pomiędzy Wielką Brytanią a Stanami Zjednoczonymi kończące wojnę brytyjsko-amerykańską 1812 roku. Traktat gandawski podpisano w Gandawie 24 grudnia 1814.

Traktat kiloński – układ pokojowy zawarty pomiędzy Królestwem Szwecji a Królestwem Danii-Norwegii 14 stycznia 1814 w Kilonii. Traktat ten kończył wojny napoleońskie w Skandynawii.

Traktat londyński – traktat pokojowy podpisany w Londynie 30 maja 1913 roku i kończący I wojnę bałkańską.

Traktat paryski – traktat pokojowy zawarty 30 marca 1856 na zakończenie obradującego od 25 lutego kongresu przedstawicieli Francji, Anglii, Turcji, Austrii, Sardynii i Rosji.

Traktat paryski – traktat pokojowy kończący wojnę amerykańsko-hiszpańską, podpisany w Paryżu 10 grudnia 1898 roku.

Traktat pokojowy izraelsko-egipski został podpisany przez egipskiego prezydenta Anwara Sadata i izraelskiego premiera Menachema Begina w Waszyngtonie w dniu 26 marca 1979. Był to wynik procesu pokojowego i Porozumień Camp David. Zakończył on serię wojen izraelsko-egipskich, które rozpoczęły się w 1948 od I wojny izraelsko-arabskiej. W wyniku zawarcia traktatu pokojowego Izrael wycofał swoje wojska i cywili z Półwyspu Synaj, który zajął podczas wojny sześciodniowej 1967. Traktat gwarantował prawo swobodnej żeglugi dla izraelskich statków przepływających przez Kanał Sueski, Zatokę Akaba, Cieśninę Tirańską i wody międzynarodowe.

Traktat w Åbo (Turku) − traktat pokojowy podpisany przez Imperium Rosyjskie i Królestwo Szwecji w Turku 7 sierpnia 1743 roku jako akt kończący wojnę szwedzko-rosyjską z lat 1741-1743.

Traktat w Bukareszcie – traktat międzynarodowy podpisany 10 sierpnia 1913 r. w Bukareszcie, pomiędzy Bułgarią a Rumunią, Serbią, Czarnogórą i Grecją, kończący II wojnę bałkańską.

Traktat w Bukareszcie (1918) – traktat pokojowy zawarty 7 maja 1918 roku w Bukareszcie pomiędzy Cesarstwem Niemieckim, Monarchią Austro-Węgierską, Carstwem Bułgarii i Imperium Osmańskim a Królestwem Rumunii, kończący udział Rumunii w I wojnie światowej po stronie Ententy.

Traktat w Jassach – traktat pokojowy zawarty 9 stycznia 1792 w Jassach w Hospodarstwie Mołdawskim pomiędzy Imperium Rosyjskim a Imperium Osmańskim, kończący wojnę prowadzoną w latach 1787–1792.

Traktat w Karsie – traktat podpisany w mieście Kars w dniu 13 października 1921, którego sygnatariuszami było Wielkie Zgromadzenie Narodowe Turcji oraz 4 republiki radzieckie: Rosyjska FSRR, Armeńska SRR, Azerbejdżańska SRR i Gruzińska SRR.

Traktat w Küczük Kajnardży – traktat pokojowy pomiędzy Imperium Rosyjskim a Imperium Osmańskim kończący V wojnę rosyjsko-turecką 1768-1774, podpisany 21 lipca 1774 w Kajnardży.

Traktat w Lozannie – traktat pokojowy zawarty 24 lipca 1923 w Lozannie pomiędzy przedstawicielami Wielkiej Brytanii, Francji, Włoch, Japonii, Rumunii, Królestwa SHS, Bułgarii, Grecji i Turcji. Zakończył on wojnę grecko-turecką (1919–1922) oraz zrewidował postanowienia traktatu z Sèvres z 1920 roku.

Traktat w Neuilly-sur-Seine – traktat pokojowy po I wojnie światowej pomiędzy krajami Ententy a Bułgarią podpisano 27 listopada 1919 roku w Neuilly-sur-Seine pod Paryżem. Wszedł w życie 9 sierpnia 1920 r. Spisany w języku angielskim, francuskim i włoskim, w razie wątpliwości miarodajnym miał być tekst francuski. Depozytariuszem został rząd Francji.

Traktat w Saint-Germain-en-Laye – traktat pokojowy podpisany 10 września 1919 roku w podparyskiej miejscowości Saint-Germain-en-Laye pomiędzy państwami Ententy a Niemiecką Austrią, będącą spadkobierczynią Austro-Węgier, w czasie I wojny światowej jednego z Państw Centralnych. Wszedł w życie 16 lipca 1920 r.

Wstępny traktat pokojowy w San Stefano pomiędzy Imperium Rosyjskim a Imperium Osmańskim – kończący wojnę rosyjsko-turecką (1877-1878), został podpisany 3 marca 1878 w San Stefano(ang.), w pobliżu Stambułu. Wojna zakończyła się rosyjskim zwycięstwem.

[[Plik:TreatyOfSevres (corrected).PNG|thumb|300px|Podział Anatolii i Tracji według traktatu z Sèvres.

Traktat w Tartu – traktat pokojowy zawarty 14 października 1920 roku między Finlandią a RFSRR. W traktacie określony został przebieg granicy fińsko-sowieckiej po zakończeniu wojny domowej w Finlandii. Zgodnie z wymogami art. 18 traktatu wersalskiego zarejestrowany w Sekretariacie Ligi Narodów. Spisany w językach: fińskim, szwedzkim i rosyjskim, na potrzeby Sekretariatu Ligi Narodów przetłumaczony na język francuski, wszystkie teksty autentyczne.

Traktat w Trianon – podpisany 4 czerwca 1920 w pałacu Grand Trianon(ang.) w Wersalu traktat pokojowy między Węgrami a państwami Ententy: Stanami Zjednoczonymi, Wielką Brytanią, Francją, Włochami, Japonią, Rumunią, Królestwem SHS, Czechosłowacją i Polską.

Traktat w Valençay – traktat pokojowy podpisany 11 grudnia 1813 we francuskiej miejscowości Valençay przez cesarza Napoleona Bonaparte jako konsekwencja porażki w wojnie na Półwyspie Iberyjskim. Dokument został przygotowany 8 grudnia przez Antoine’a René Mathurina i José Miguela de Carvajal y Manrique, reprezentujących hiszpańską koronę i francuskie imperium. Napoleon uznał w nim króla Ferdynanda VII za prawowitego władcę Hiszpanii i uwolnił go z niewoli w zamku w Valençay, gdzie przebywał od 1808. Traktat nie wszedł w życie w Hiszpanii, gdyż nie został uznany przez Kortezy i Radę Regencyjną.

Traktat wersalski – główny traktat pokojowy kończący I wojnę światową, podpisany 28 czerwca 1919 roku przez Niemcy, mocarstwa Ententy, państwa sprzymierzone i stowarzyszone. Dokumenty ratyfikacji złożono 10 stycznia 1920 roku w Paryżu i z tą datą wszedł w życie. Traktat ustalił wiele granic międzypaństwowych w Europie oraz wprowadził nowy ład polityczny.

Traktat z Guadalupe Hidalgo – traktat pokojowy kończący wojnę amerykańsko-meksykańską podpisany 2 lutego 1848 roku w Guadalupe Hidalgo.

Traktat z Shimonoseki – traktat pokojowy między Cesarstwem Chińskim a Japońskim, kończący pierwszą wojnę chińsko-japońską, podpisany w Shimonoseki 17 kwietnia 1895.

Traktat z Vereeniging – kończący II wojnę burską traktat pokojowy, podpisany 31 maja 1902 roku, pomiędzy Wolnym Państwem Orania i Republiką Południowoafrykańską (Transwalem) z jednej i Wielką Brytanią z drugiej strony.

Ugoda Rusha-Bagota – porozumienie zawarte pomiędzy Wielką Brytanią a USA 28 i 29 kwietnia 1817. Porozumienie w formie wymiany korespondencji było pierwszym układem pomiędzy obu państwami po zakończeniu wojny brytyjsko-amerykańskiej z 1812 roku. Nazwa ugody pochodzi od nazwisk Richarda Rusha, ówczesnego sekretarza stanu USA, i Charlesa Bagota, późniejszego gubernatora generalnego Kanady. 16 kwietnia 1818 zatwierdzona przez Senat USA. Ugoda dotyczyła demilitaryzacji akwenu Wielkich Jezior. Nie definiowała ona granicy pomiędzy USA a Kanadą, lecz rozpoczęła tradycję niefortyfikowania granicy pomiędzy obydwoma krajami.

Umowa w Ciudad Juarez - traktat pokojowy podpisany 21 maja 1911 roku przez ówczesnego prezydenta Meksyku Porfirio Diaza i liberalnego rewolucjonistę Franciszka Madero, po bitwie o Ciudad Juárez. Układ położył kres walkom pomiędzy zwolennikami Madery i Díaza, i w ten sposób zakończył pierwszą fazę rewolucji meksykańskiej.

Traktat w Požarevacu – traktat pokojowy pomiędzy monarchią Habsburgów i Republiką Wenecką a Imperium Osmańskim podpisany 21 lipca 1718 w Požarevacu. Pokój został zawarty przy mediacji Wielkiej Brytanii i Niderlandów, kończył działania wojenne wojny austriacko-tureckiej 1715-1718 i wojny wenecko-tureckiej 1714-1718.