WRepublika Weimarska – potoczna nazwa państwa niemieckiego, istniejącego w latach 1918–1933, powstała w wyniku rewolucji listopadowej w 1918 r.. Było to państwo federalne, demokratyczne, z mieszaną prezydencko-parlamentarną formą rządów ze stolicą w Berlinie. Nazwa republiki pochodzi od miasta Weimar, w którym obradowało zgromadzenie narodowe, uchwalające konstytucję. Na powstanie republiki bezpośredni wpływ miała klęska Cesarstwa Niemieckiego w I wojnie światowej. Faktycznym końcem republiki był wydany 28 lutego 1933 przez prezydenta Rzeszy Paula von Hindenburga po pożarze Reichstagu dekret „O ochronie narodu i państwa”, który na tydzień przed przedterminowymi wyborami do Reichstagu zawieszał „czasowo” podstawowe prawa obywatelskie zawarte w konstytucji weimarskiej. Od publikacji tego dekretu, sukcesywnie przedłużanego w następnych latach aż po rok 1945, Niemcy stały się „państwem stanu wyjątkowego” – III Rzeszą. Ustawa o pełnomocnictwach z 23 marca 1933, przyjęta przez Reichstag większością konstytucyjną, pozwalała rządowi Rzeszy na wydawanie ustaw bez względu na brzmienie Konstytucji i bez konieczności uzyskiwania każdorazowej zgody Reichstagu. Ograniczenia były czysto formalne i wkrótce zlekceważone. Radę Rzeszy rozwiązano 14 lutego 1933 wkrótce po ustawie z 30 stycznia 1933 o przejęciu suwerenności krajów przez Rzeszę, latem tego roku połączono urzędy prezydenta i kanclerza. Konstytucja weimarska nie została jednak formalnie uchylona do 1945.
WBawarska Republika Rad – powołana w drodze rewolucji 13 kwietnia 1919 republika socjalistyczna na terenie Bawarii, podczas rewolucji listopadowej 1918/1919.
WBremska Republika Rad – krótkotrwała, powołana drogą rewolucji listopadowej 1918/1919 republika socjalistyczna na terenie Wolnego Hanzeatyckiego Miasta Brema, części Republiki Weimarskiej. Proklamowana 10 stycznia 1919 roku, a zlikwidowana już 4 grudnia tego roku.
WDni niemieckie – obchody organizowane w Republice Weimarskiej.
WFreikorps – ochotnicze, nacjonalistyczne formacje paramilitarne działające w Niemczech w latach 1918–1922, założone przez zdemobilizowanych żołnierzy.
WFront harzburski – koalicja antyrepublikańskiej opozycji prawicowej w Republice Weimarskiej.
WFront Żelazny – koalicja socjaldemokratycznych organizacji popierających demokrację i ustrój republikański w tzw. republice weimarskiej.
WGórnośląska Komisja Mieszana była jedną z dwóch międzynarodowych instytucji powstałych w 1922 na mocy podpisanej 15 maja tego roku w Genewie umowy polsko-niemieckiej o podziale Górnego Śląska, drugą był Górnośląski Trybunał Rozjemczy z siedzibą w Bytomiu. Celem obu instytucji był arbitraż między Polską i Niemcami w ewentualnych sporach wynikających z konwencji o Górnym Śląsku. Przewodniczącymi tych instytucji nie mogli być ani Polacy, ani Niemcy. Górnośląska Komisja Mieszana działała do 1937, do wygaśnięcia zawartej na 15 lat konwencji. Komisji przewodniczył Felix Calonder, obywatel Szwajcarii, stąd instytucja była określana popularnie jako Trybunał Calondera. Jej członkiem ze strony rządu Polski był m.in. Henryk Gruber.
WPo upadku II Rzeszy w Niemczech powstała republika. Od 1919 r. herbem Republiki Weimarskiej był czarny, jednogłowy orzeł, który miał opuszczone lotki, co wyrażało nieimperialistyczne zamierzenia nowego państwa.
WHiperinflacja w Republice Weimarskiej – okres hiperinflacji w Niemczech w latach 1919–1923.
WKonstytucja weimarska – konstytucja niemiecka z 11 sierpnia 1919 uchwalona przez rewolucyjne Zgromadzenie Narodowe. Zastąpiła Konstytucję Rzeszy Niemieckiej z 1871 r.
WMarine-Brigade Ehrhardt – jeden z niemieckich korpusów ochotniczych (Freikorps) z lat 1919–1920.
WMiędzysojusznicza Komisja Rządząca i Plebiscytowa na Górnym Śląsku – międzynarodowa komisja działająca od 11 lutego 1920 do 10 lipca 1922, powołana na mocy 88 art. traktatu wersalskiego i umowy francusko-niemieckiej z dnia 9 stycznia 1920 w celu przeprowadzenia plebiscytu na Górnym Śląsku. Zadaniem Komisji i towarzyszących jej wojsk alianckich było dopilnowanie prawidłowego przebiegu kampanii plebiscytowej i samego głosowania oraz utrzymanie porządku i spokoju. W założeniu Komisja miała być organem bezstronnym. W rzeczywistości był w niej odzwierciedlony spór, jaki toczyły między sobą zwycięskie państwa Ententy o dostęp do gospodarki niemieckiej.
WNiemiecki Komisariat Plebiscytowy − powstał 4 kwietnia 1920. Jego siedzibę ulokowano w katowickim Zentralhotel, zaś komisarzem został mianowany burmistrz Rozbarku, dr Kurt Urbanek. Komisariatowi podlegały podkomisariaty zlokalizowane we wszystkich powiatach objętych plebiscytem na Górnym Śląsku. Głównym zadaniem Niemieckiego Komisariatu Plebiscytowego było podejmowanie wszelkich działań zapewniających pozostanie obszaru plebiscytowego w obszarze państwa niemieckiego. Formalnie nadzorował przygotowanie list osób uprawnionych do głosowania, zapewniał transport Niemców na Śląsk, ich zakwaterowanie i zaopatrzenie oraz reprezentował Niemców zainteresowanych pozostawieniem Śląska przy państwie niemieckim przed władzami Republiki Weimarskiej oraz przed Międzysojuszniczą Komisją Plebiscytową.
WOkupacja Zagłębia Ruhry – okupacja niemieckiego Zagłębia Ruhry przez wojska francuskie i belgijskie w latach 1923–1925.
WOrganizacja Consul – niemiecka organizacja tajna o profilu skrajnie prawicowym, działająca w latach 1921-1922.
WPlan Dawesa – historyczny plan gospodarczy rozłożenia na wiele lat niemieckich reparacji wojennych po I wojnie światowej oraz udzielenia Niemcom pożyczek w wysokości 200 mln dolarów na ich spłatę. Opracowany został w celu stabilizacji niemieckiej gospodarki powojennej, przez zespół ekspertów pod kierownictwem amerykańskiego bankiera Charlesa Dawesa, przyjęty 16 sierpnia 1924 podczas obrad tzw. konferencji londyńskiej i uchwalony jako obowiązujący przez Reichstag 30 sierpnia 1924.
WPowstanie Spartakusa – powstanie wywołane 5 stycznia 1919 przeciw rządowi rewolucyjnemu złożonemu z członków Socjaldemokratycznej Partii Niemiec (SPD) i trwające do 15 stycznia. Jeden z epizodów rewolucji listopadowej.
WPucz Kappa-Lüttwitza − nieudana próba przewrotu monarchistycznego w Republice Weimarskiej w marcu 1920 r., trwająca 4 dni.
WPucz monachijski, zwany też puczem piwiarnianym – nieudana próba przeprowadzenia zamachu stanu w Republice Weimarskiej przez Adolfa Hitlera i gen. Ericha Ludendorffa, zorganizowana w nocy z 8 na 9 listopada 1923 w Monachium przy pomocy bojówek partyjnych SA; zakończona rozwiązaniem Narodowosocjalistycznej Niemieckiej Partii Robotników (NSDAP) i skazaniem Hitlera na pięć lat więzienia.
WReichsbanner, Reichsbanner Schwarz-Rot-Gold – niemiecka organizacja paramilitarna stronnictw demokratycznych w Republice Weimarskiej, faktycznie zdominowana przez SPD i przy niej afiliowana.
WRepublika Reńska – separatystyczny, krótkotrwały twór na obszarze Nadrenii. Proklamowana w październiku 1923, zlikwidowana w lutym 1924.
WRewolucja listopadowa – całokształt wystąpień o charakterze rewolucyjnym w Niemczech, w roku 1918 i 1919.
WSaksońska Republika Rad – powołana w drodze rewolucji republika socjalistyczna na terenie Wolnego Państwa Saksonia, części Republiki Weimarskiej, istniejąca podczas rewolucji listopadowej 1918/1919. Proklamowana 13 listopada 1918 roku, a zlikwidowana w 1919 roku przez siły rządowe.
WSamozatopienie floty niemieckiej w Scapa Flow – akcja zatopienia własnych okrętów, podjęta 21 czerwca 1919 roku przez oficerów i marynarzy niemieckiej Hochseeflotte na rozkaz swojego dowódcy, admirała Ludwiga von Reutera. Samozatopienie floty miało na celu zapobieżenie przejęciu internowanych na kotwicowisku w Scapa Flow jednostek przez zwycięskie państwa Ententy.
WSchlesische Funkstunde AG – prywatna rozgłośnia radiowa we Wrocławiu, istniejąca w latach 1924-1932.
WStahlhelm, pełna nazwa: Stahlhelm, Bund der Frontsoldaten – niemiecka paramilitarna, nacjonalistyczna i antyrepublikańska organizacja uczestników I wojny światowej, założona 25 grudnia 1918 r. przez Franza Seldtego. Przywódcą organizacji powstałej w Magdeburgu był Theodor Duesterberg.
WStosstrupp Adolf Hitler, pisownia alternatywna: Stoßtrupp Adolf Hitler – organizacja powołana do ochrony Adolfa Hitlera, istniejąca w 1923.
WSturmabteilung – utworzone w Republice Weimarskiej w 1920 bojówki do ochrony zgromadzeń partyjnych, a następnie oddziały masowej organizacji wojskowej Narodowosocjalistycznej Niemieckiej Partii Robotników (NSDAP). Sturmabteilung było głównym narzędziem terroru niemieckiej partii nazistowskiej w walce z bojówkami i sympatykami innych ugrupowań politycznych. Po tzw. nocy długich noży z 29 na 30 czerwca 1934, kiedy w wyniku walk wewnątrzpartyjnych wymordowano jej przywódców, straciła na znaczeniu na rzecz Schutzstaffel (SS). Od barwy umundurowania SA były zwane brunatnymi koszulami. Organizacja została rozwiązana w 1945 po kapitulacji III Rzeszy.
WMianem „Tragedii uczniów ze Steglitz“ określa się zajście, do którego doszło 28 czerwca 1927 roku w dzielnicy Berlina Steglitz. Licealiści Paul Krantz i Günther Scheller pod wpływem alkoholu zawarli w domku letniskowym swoich rodziców w Mahlow pod Berlinem pakt o samobójstwie. Scheller miał zastrzelić swojego przyjaciela Hansa Stephana. Krantz miał następnie zabić Günthera Schellera, jego siostrę Hildegard i w końcu siebie samego.
WUstawa o pełnomocnictwach – ustawa przyjęta przez Reichstag 23 marca 1933, pozwalająca rządowi Rzeszy na wydawanie ustaw bez konieczności uzyskiwania zgody Reichstagu.
WOperacja Wiosenne Słońce – operacja militarna przeciwko Polsce, opracowana w 1919 roku przez Niemcy i Rosję bolszewicką, której celem miało być zlikwidowanie odrodzonego państwa polskiego.
WWojna celna między Polską a Niemcami – wojna celna pomiędzy Rzecząpospolitą Polską a Niemcami w 1925 roku.
WWürzburska Republika Rad – krótkotrwała, powołana drogą rewolucji listopadowej 1918/1919 republika socjalistyczna na terenie miasta Würzburg w Wolnym Państwie Bawaria, części Republiki Weimarskiej.
WWybory do izby niższej parlamentu Republiki Weimarskiej (Reichstagu), odbyły się 5 marca 1933 roku. Były to ostatnie wybory wielopartyjne po objęciu władzy przez Adolfa Hitlera. Wybory ponownie wygrała koalicja NSDAP, DNVP oraz Stahlhelmu, uzyskując większość parlamentarną.
WZwiązek Górnoślązaków-Bund der Oberschlesier – ponadpartyjna organizacja polityczna, działająca w latach 1919–1924 w granicach Niemiec i finansowana m.in. przez część Oberschlesische Berg- und Hüttenmännischen Verein, głównie księcia pszczyńskiego Jana Henryka XV Hochberg von Pless. Do organizacji tej należały i jej przewodziły osoby, stojące na stanowisku, że reprezentują odrębny naród górnośląski i dążące do utworzenia niepodległego państwa z ziem historycznie górnośląskich, tj. ówczesnego pruskiego Górnego Śląska i byłego Śląska Austriackiego. Członkowie ZG-BdO przez swych konkurentów politycznych byli nazywani „wolnokrajowcami” lub „freistaatlerami”. W polskiej, niemieckiej i czeskiej historiografii ZG-BdO zaliczany jest w poczet śląskich ruchów separatystycznych, rzadziej do grona tzw. ruchów ślązakowskich.