WAureliusz Augustyn z Hippony, łac. Aurelius Augustinus – filozof, teolog, organizator życia kościelnego, święty Kościoła katolickiego i Cerkwi Prawosławnej, jeden z ojców i doktorów Kościoła, znany jako doctor gratiae, pisarz o berberyjskich korzeniach. Wielu protestantów uważa go również za duchowego przodka protestantyzmu, jako że jego pisma miały duży wpływ na nauki Lutra i Kalwina.
WThomas Carlyle – szkocki pisarz społeczny, historyk i filozof historii, propagator i współtwórca specyficznej historiozofii zwanej heroizmem. Bardzo wpływowy w czasach wiktoriańskich, oddziałał też szeroko na myśl prawicową.
WErnst Cassirer – niemiecki filozof, który po 1939 przyjął obywatelstwo szwedzkie, przedstawiciel neokantowskiej szkoły marburskiej.
WEmil Cioran – rumuński filozof, mizantrop. Przez większość życia związany z Francją. Wielokrotnie nominowany do literackiej Nagrody Nobla. Przedstawiciel pokolenia wybitnych rumuńskich intelektualistów, do którego należeli m.in. Mircea Eliade, Eugène Ionesco czy Constantin Noica.
WJean Antoine Nicolas Caritat markiz de Condorcet – francuski filozof-racjonalista, matematyk, ekonomista i polityk. Jako jeden z pierwszych w historii głosił liberalizm w ekonomii, powszechną i bezpłatną edukację, konstytucjonalizm, równouprawnienie kobiet i ludzi wszystkich ras.
WWilhelm Christian Ludwig Dilthey – niemiecki filozof.
WJohann Gottlieb Fichte – jeden z trzech wielkich filozofów niemieckiego klasycznego idealizmu.
WPaul Michel Foucault – francuski filozof, historyk i socjolog. W latach 1970–1984 zasiadał w Collège de France na specjalnie stworzonej dla niego katedrze „Historia systemów myślenia”. Uznany przez The Times Higher Education Guide za najczęściej cytowanego autora w naukach humanistycznych w pierwszej dekadzie XXI wieku.
WFrancis Fukuyama – amerykański politolog, filozof polityczny i ekonomista japońskiego pochodzenia.
WHans-Georg Gadamer – niemiecki filozof, humanista, historyk filozofii, filolog, współtwórca XX-wiecznej hermeneutyki filozoficznej. Autor „Wahrheit und Methode”, rozprawy o kluczowym znaczeniu dla zrozumienia współczesnej filozofii.
WGeorg Wilhelm Friedrich Hegel – niemiecki filozof, twórca nowoczesnego systemu idealistycznego.
WJohann Gottfried von Herder – niemiecki filozof, pastor i pisarz, którego poglądy wpłynęły znacząco na późniejszy rozwój idei narodu oraz filozofii i historii kultury. Był jednym z klasyków weimarskich.
WWilliam James – amerykański filozof, psycholog, psychofizjolog, psycholog religii, prekursor psychologii humanistycznej i fenomenologii. Był bratem pisarza Henry'ego Jamesa.
WJoachim z Fiore – teolog i mistyk chrześcijański, cysters, a następnie założyciel własnej kongregacji zakonnej S. Giovanni in Fiore. Uchodził za proroka, spotykał się z królami i papieżami, wpłynął na egzegezę Apokalipsy św. Jana. Zaproponował trójpodział dziejów świata, zajmował się historiozofią i eschatologią, zapowiadał rozpoczęcie nowej epoki, w której obecny Kościół wraz z jego instytucjami przeminie, i przyczynił się do oczekiwań końca świata w roku 1260. Jego nauka przyczyniła się do powstania wielu sekt w XIII wieku, a także w pewnym stopniu wpłynęła na rozłam w łonie zakonu franciszkanów. Jego zwolenników nazywano joachimitami. Poszczególne wątki jego systemu były potępiane na soborach i synodach XIII wieku. Wśród jego dzieł wyróżnia się trylogia, przypisano mu też wiele dzieł, których nigdy nie napisał, w tym komentarz do Księgi Jeremiasza. Jego wpływ na historię jest wciąż przedmiotem badań historyków.
WFeliks Karol Koneczny – polski historyk i historiozof, bibliotekarz, krytyk teatralny, publicysta, twórca oryginalnej koncepcji cywilizacji.
WGilles Lipovetsky – francuski socjolog i filozof, badacz współczesnych przemian społecznych.
WJules Michelet – historyk, pisarz i filozof francuski okresu romantyzmu.
WFriedrich Wilhelm Nietzsche – niemiecki filozof, filolog klasyczny, prozaik i poeta. Kategorią centralną filozofii Nietzschego jest filozofia życia, ujmowanie rzeczywistości, a więc także człowieka, jako życia. Prowadzi to do zanegowania istnienia ukrytego sensu i układu świata – esencji, rzeczywistość staje się wobec tego chaosem. Konsekwencję tego stanowi radykalna krytyka chrześcijaństwa oraz współczesnej autorowi zachodniej kultury, jako opartych na tym złudzeniu. Podejście Nietzschego do religii i moralności cechował ateizm, psychologizm i historyzm; uważał je za wytwory ludzkie obarczone błędem zamiany przyczyny i skutku. Istotny u niego był także szacunek wobec wartości obecnych w antycznej kulturze greckiej, wraz z postulatem powrotu do niej.
WErnest Renan – francuski pisarz, historyk, filolog i filozof, orientalista, znany semitolog i badacz historii religii, zwłaszcza chrześcijaństwa.
WFriedrich Wilhelm Joseph von Schelling – niemiecki filozof, jeden z trzech głównych przedstawicieli klasycznego idealizmu niemieckiego, inicjator romantyzmu.
WJohann Christoph Friedrich von Schiller – niemiecki poeta, filozof, historyk, estetyk, teoretyk teatru i dramaturg, przedstawiciel tzw. klasyki weimarskiej, autor „Ody do radości”.
WGeorg Simmel – niemiecki filozof, teoretyk kultury, jeden z pierwszych niemieckich socjologów.
WJuliusz Słowacki herbu Leliwa – polski poeta, przedstawiciel romantyzmu, dramaturg i epistolograf. Obok Mickiewicza i Krasińskiego określany jako jeden z Wieszczów Narodowych. Twórca filozofii genezyjskiej (pneumatycznej), epizodycznie związany także z mesjanizmem polskim, był też mistykiem. Obok Mickiewicza uznawany powszechnie za największego przedstawiciela polskiego romantyzmu.
WGeorges Eugene Sorel – francuski myśliciel społeczny, socjolog, początkowo zwolennik syndykalizmu, następnie teoretyk narodowego syndykalizmu.
WJames Lewis Thomas Chalmbers Spence – szkocki dziennikarz i folklorysta, popularyzator pseudohistorycznych teorii o zaginionych prehistorycznych cywilizacjach.
WOswald Arnold Gottfried Spengler – niemiecki filozof kultury i historii. W kręgu jego zainteresowań znajdowały się nauki przyrodnicze, matematyka, filozofia, historia, sztuka.
WJerzy Topolski – polski historyk, specjalizujący się w zakresie historii społeczno-gospodarczej oraz metodologii historii. Twórca poznańskiego ośrodka metodologicznego.
WArnold Joseph Toynbee – brytyjski historiozof, autor dwunastotomowego dzieła Studium historii.
WFrederick Jackson Turner (1861-1932) – amerykański historyk. Stworzył dwie teorie historiozoficzne będące interpretacją historii Stanów Zjednoczonych. Podkreślał rolę makroregionów i pogranicza w kształtowaniu się amerykańskiego państwa oraz jego dziejów.
WGiambattista Vico – włoski filozof, historiozof, najsłynniejszy przedstawiciel oświecenia włoskiego.