Substancja psychoaktywnaW
Substancja psychoaktywna

Substancja psychoaktywna, substancja psychotropowa – substancja chemiczna lub mieszanina substancji mająca bezpośredni lub następczy wpływ na funkcjonowanie mózgu, czego efektem są zmiany postrzegania, nastroju, świadomości, procesów poznawczych i zachowania.

DitranW
Ditran

Ditran – potencjalny psychotoksyczny bojowy środek trujący o silnym działaniu halucynogennym. Jest mieszaniną dwóch izomerycznych związków chemicznych z grupy fenyloglikolanów:N-etylo-3-pirolidylometylofenylocyklopentyloglikolanu N-etylo-3-piperydylofenylocyklopentyloglikolanu

EtanolW
Etanol

Etanol, alkohol etylowy, C2H5OH – organiczny związek chemiczny z grupy alkoholi.

IXIW
IXI

IXI – polski detergentowy proszek do prania produkcji poznańskich zakładów Pollena Lechia, wprowadzony do produkcji w roku 1965. Odznaczał się charakterystycznym przyjemnym zapachem i niebieskim kolorem.

KantarydynaW
Kantarydyna

Kantarydyna – organiczny związek chemiczny z grupy terpenów; policykliczny bezwodnik kwasu dikarboksylowego zawierający mostek tlenowy.

Kwas walerenowyW
Kwas walerenowy

Kwas walerenowy – organiczny związek chemiczny z grupy kwasów karboksylowych, substancja seskwiterpenowa występująca w kłączach i korzeniach kozłka lekarskiego Valeriana officinalis, odpowiadająca za jego działanie uspokajające, nasenne oraz spazmolityczne. Kwas walerenowy jest agonistą receptora GABA.

LewodopaW
Lewodopa

Lewodopa, L-DOPA – organiczny związek chemiczny, naturalny aminokwas, enancjomer D-DOPA o konfiguracji L, amina katecholowa. Powstaje w organizmie w wyniku hydroksylacji L-tyrozyny, podczas reakcji katalizowanej przez hydroksylazę tyrozynową. Będąc prekursorem dopaminy, jest metabolitem pośrednim w szlaku syntezy adrenaliny:

LupulinaW
Lupulina

Lupulina – proszek zielonawożółty lub pomarańczowożółty, lepki, o charakterystycznej, silnej woni oraz gorzkim smaku. Składa się z otartych z owocostanów chmielu zwyczajnego gruczołów włosków wydzielniczych. Lupulina powinna zawierać od 1% do 3% olejku eterycznego, zawierającego charakterystyczne składniki: humulen, β-mircen, fernazen, β-kariofilen i in., garbniki, alkohole, m.in. mircenol i jego estry z kwasami izowalerianowym, pelargonowym, masłowym oraz octowym, związki żywicowe (~80%): humulon, kohumulon, adhumulon, lupulon, kolupulon, adlupulon, ksantohumol, hopanon, chalkony, flawonoidy i inne związki w tym fenoloketonowe i pochodne fluoroglucyny. Ponadto w surowcu występują woski, związki białkowe, tłuszcze oraz wiele innych związków w mniejszych ilościach.

3,4-MetylenodioksymetamfetaminaW
3,4-Metylenodioksymetamfetamina

3,4-Metylenodioksymetamfetamina – organiczny związek chemiczny, drugorzędowa amina, pochodna fenyloetyloaminy. Półsyntetyczna substancja psychoaktywna wykazująca działanie empatogenne, euforyczne i psychodeliczne.

MuskarynaW
Muskaryna

Muskaryna – organiczny związek chemiczny, trujący alkaloid wielu grzybów, między innymi muchomora czerwonego (0,1–0,3%), strzępiaków, lejkówek i gołąbka ceglastego.

MuskazonW
Muskazon

Muskazon – organiczny związek chemiczny należący do grupy alkaloidów. Występuje w śladowych ilościach w muchomorze czerwonym. Wykazuje działanie psychoaktywne i toksyczne.

Nowa substancja psychoaktywnaW
Nowa substancja psychoaktywna

Nowa substancja psychoaktywna (NSP) – określenie stosowane w polskim prawie, użyte w Ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, zgodnie, z którą oznacza ono „każdą substancję lub grupy substancji pochodzenia naturalnego lub syntetycznego w formie czystej lub w formie preparatu działającą na ośrodkowy układ nerwowy, inną niż substancja psychotropowa i środek odurzający, stwarzającą (...) zagrożenia dla zdrowia lub zagrożenia społeczne porównywalne do zagrożeń stwarzanych przez substancję psychotropową lub środek odurzający, lub które naśladują działanie tych substancji”. O zakwalifikowaniu danej substancji jako nowej substancji psychoaktywnej decyduje się na podstawie rekomendacji Zespołu do spraw oceny ryzyka zagrożeń dla zdrowia lub życia ludzi związanych z używaniem nowych substancji psychoaktywnych powoływanego przez ministra właściwego do spraw zdrowia. Zgodnie z art. 44e Ustawy „substancję będącą jednocześnie środkiem odurzającym i nową substancją psychoaktywną albo substancją psychotropową i nową substancją psychoaktywną uznaje się odpowiednio za środek odurzający albo substancję psychotropową”. Nowe substancje psychoaktywne wraz ze środkami zastępczymi wypełniają ustawową definicję tzw. dopalaczy.

Olejek kardamonowyW
Olejek kardamonowy

Olejek kardamonowy jest to wyciąg z nasion kardamonu o właściwościach antyseptycznych i rozkurczowych. Stosowany jako przyprawa oraz afrodyzjak. Szeroko stosowany w aromaterapii, przemyśle perfumeryjnym, do aromatycznych masaży i kąpieli. Działa pobudzająco i głęboko nawilża.

OlibanumW
Olibanum

Olibanum – żywica pozyskiwana z drzew rodzaju kadzidla (Boswellia) rosnących na półpustyniach i obrzeżach pustyń północno-wschodniej Afryki oraz na Półwyspie Indyjskim. Świeżo wypływająca z drzew żywica ma postać soku, który wkrótce zestala się na pachnącą, ziarenkowatą, żółtawobrązową masę. Zawiera 60-70% żywicy, 27-35% gumożywicy oraz 3-8% olejków eterycznych. Żywicę zbiera się od grudnia do maja w ten sposób, że ściąga się z pni drzew zewnętrzną pergaminową korę i nacina jej spodnią warstwę. Żywica wypływa w postaci białych kropel o konsystencji mleka i na powietrzu szybko zastyga. Może być przez kilka miesięcy przechowywana w suchych jaskiniach. Do wytwarzania olibanu wykorzystywano głównie 3 gatunki: Boswellia carteri, Boswellia papyrifera i Boswellia serrata.

OpiatyW
Opiaty

Opiaty – substancje psychoaktywne pochodzące z opium. Najważniejsze z nich to morfina, kodeina, tebaina, narkotyna i papaweryna.

SalsolinolW
Salsolinol

Salsolinol – organiczny związek chemiczny, produkt kondensacji dopaminy z aldehydem octowym, powstaje w organizmie przy regularnym spożywaniu alkoholu.

Salwinoryna CW
Salwinoryna C

Salwinoryna C – organiczny związek chemiczny z grupy terpenoidów (diterpenoid). Należy do rodziny salwinoryn występujących w szałwii wieszczej, w której znajduje się w śladowych ilościach. Została odkryta w 2001 roku w psychoaktywnej frakcji chromatograficznej uzyskanej z ekstraktu z szałwii wieszczej, której skład ustalono na ok. 90% salwinoryny A i ok. 10% salwinoryny C. Mieszanina ta wykazywała znacząco silniejsze działanie psychoaktywne niż czysta salwinoryna A, co sugerowało silne działanie salwinoryny C. Późniejsze badania wykazały jednak, że salwinoryna C nie wykazuje aktywności psychoaktywnej u człowieka, a jej wiązanie do receptorów opioidowych jest pomijalne.

Speedball (narkotyk)W
Speedball (narkotyk)

Speedball (narkotyk) – mieszanka lub zestaw dwóch substancji narkotycznych, z których jedna pobudza centralny układ nerwowy, a druga (opioid) działa depresyjnie, stosowane jednocześnie. Praktyka, która pojawiła się w środowisku narkomanów w latach 30. XX wieku. Termin speedballing stał się znany szerszej publiczności w 1982, gdy został wymieniony w mediach jako przyczyna śmierci Johna Belushiego.

Γ-WalerolaktonW
Γ-Walerolakton

γ-Walerolakton (GVL) – organiczny związek chemiczny z grupy laktonów. W przemyśle używany jest do produkcji polimerów, a także ze względu na intensywny zapach, przy produkcji perfum. GVL jest także substancją psychoaktywną o działaniu podobnym do γ-butyrolaktonu (GBL) i kwasu 4-hydroksybutanowego (GHB), jest jednak od nich bardziej toksyczny i dużo mniej popularny. GVL może być łatwo przekształcone w kwas 4-hydroksywalerianowy (GHV), analog GHB.

Wziewne środki odurzająceW
Wziewne środki odurzające

Wziewne środki odurzające – rozpuszczalniki organiczne zawarte w rozmaitych produktach, które działają odurzająco przy wdychaniu ich oparów – najczęściej w sposób oszałamiający i halucynogenny.