PowódźW
Powódź

Powódź – przejściowe zjawisko hydrologiczne polegające na wezbraniu wód rzecznych lub morskich w ciekach wodnych, zbiornikach lub na morzu powodujące po przekroczeniu przez wodę stanu brzegowego zatopienie znacznych obszarów lądu – dolin rzecznych, terenów nadbrzeżnych lub depresyjnych, doprowadzające do wymiernych strat społecznych i materialnych. Jest jedną z najbardziej groźnych i niszczycielskich w skutkach klęsk żywiołowych. Walka z nią jest stale aktualnym problemem ogólnoświatowym. Poważny wpływ na występowanie powodzi ma istniejący układ rzek oraz występująca w poszczególnych okresach roku sytuacja hydrologiczno-meteorologiczna.

Alarm powodziowyW
Alarm powodziowy

Alarm powodziowy - ogłasza odpowiednia władza samorządowa, gdy poziom wody zbliża się do stanu alarmowego. W praktyce alarm powodziowy często się ogłasza dopiero przy znacznym przekroczeniu stanu alarmowego, które stwarza realne zagrożenie dla ludzi i mienia.

JökulhlaupW
Jökulhlaup

Jökulhlaup – termin pochodzący z języka islandzkiego oznaczający powódź glacjalną – jökull („lodowiec”) + hlaup („bieg”). Zasadniczo tym mianem można określić wszystkie wezbrania wykraczające poza obszar koryta i zalewające obszary sąsiednie, których źródłem są wody z ablacji lodowcowej. Jacek Jania używa terminu „epizodyczne powodzie lodowcowe”: „Wielkie powodzie lodowcowe pojawiają się raz na dłuższy czas, a niektóre wykazują cechy cykliczności”. Ten termin jest najbliższy znaczeniem angielskiemu pojęciu glacier outburst flood i jego podtypowi glacial lake outburst flood. Pierwsze określenie jest synonimem polskiego terminu – katastrofalne powodzie glacjalne. GLOF natomiast jest pojęciem węższym; dotyczy wyłącznie wezbrań związanych z odwodnieniem jezior glacjalnych.

Powodzie i lawiny błotne na Maderze (2010)W
Powodzie i lawiny błotne na Maderze (2010)

Powodzie i lawiny błota na Maderze – klęska żywiołowa, która dotknęła autonomiczny portugalski archipelag Madera 20 lutego 2010. Powódź oraz związane z nią masowe lawiny błotne i osunięcia gruntów spowodowały śmierć 47 osób. Rannych zostało co najmniej 120 osób. Największe zniszczenia dotknęły południowe wybrzeże wyspy, w tym stolicę - Funchal. Na wyspę niezwłocznie wysłany został wojskowy samolot wyposażony w sprzęt medyczny do udzielania pierwszej pomocy. Pomoc w usuwaniu szkód wyrządzonych przez klęskę żywiołową zaoferował król Hiszpanii Jan Karol I. Pomoc materialną zapowiedział urodzony na Maderze portugalski piłkarz Cristiano Ronaldo.

Pogotowie przeciwpowodzioweW
Pogotowie przeciwpowodziowe

Pogotowie przeciwpowodziowe - ogłasza odpowiednia władza samorządowa, gdy poziom lustra wody wzrasta do ustalonego na danym wodowskazie poziomu ostrzegawczego i nadal się podnosi lub istnieją inne przesłanki o zagrożeniu powodziowym.

Polder przeciwpowodziowyW
Polder przeciwpowodziowy

Polder przeciwpowodziowy – zwykle naturalny obszar zalewowy. W okresie wezbrania rzeki pozwala na rozlanie się z koryta nadmiaru wody i jej naturalną retencję.

PotopW
Potop

Potop – występująca w wielu dawno powstałych wierzeniach wielka powódź zesłana przez Boga lub bogów i obejmująca całą Ziemię. Najbardziej znana w Europie opowieść o potopie pochodzi z Biblii. Istnieje wiele podań o potopie znajdujących się w tradycji ludów ze wszystkich stale zamieszkanych kontynentów. Opowieści te niejednokrotnie różnią się od siebie w opisie kataklizmu, ale mają i elementy wspólne.

Powódź błyskawicznaW
Powódź błyskawiczna

Powódź błyskawiczna (gwałtowna) – rodzaj powodzi związanej z szybkim zalaniem nisko położonych obszarów, rzek i strumieni przez zwiększone opady deszczu spowodowane zazwyczaj przez burzę lub przez kilka burz. Powodzie błyskawiczne mogą nastąpić także wskutek zatoru lodowego na rzece, lub zostać spowodowane uszkodzeniem obiektu hydrotechnicznego. Powódź błyskawiczna ma miejsce, gdy ziemia zostaje nasycona wodą, która zgromadziła się tak szybko, że nie może być wchłonięta. Woda zbiera się i szybko spływa dalej w dół stoku nagle wzbierającą falą.

Racibórz DolnyW
Racibórz Dolny

Racibórz Dolny – suchy zbiornik przeciwpowodziowy (polder) w dolinie Odry o powierzchni 26,3 kilometrów kwadratowych i pojemności 185 milionów metrów sześciennych w etapie II i 320 milionów metrów sześciennych w III etapie. W czasie budowy obiektu zlikwidowano dwie wsie w powiecie wodzisławskim – Nieboczowy i Ligotę Tworkowską.

Stan alarmowyW
Stan alarmowy

Stan alarmowy – umowny stan wody oznaczający zagrożenie powodzią zazwyczaj przy przekroczeniu poziomu wody brzegowej. Zagraża on zalaniem infrastruktury i zabudowań, jest zagrożeniem dla życia i zdrowia ludzi. Może być powodem ewakuacji ludności z zagrożonych terenów. Jest sygnałem do wszczęcia alarmu powodziowego, uruchomienia całodobowych dyżurów przeciwpowodziowych oraz zwiększenia częstotliwości odczytów stanów wody.

Stan ostrzegawczyW
Stan ostrzegawczy

Stan ostrzegawczy – umowny stan wody, który zapoczątkowuje wzmożenie dyżurów i obserwacji poziomu lustra wody oraz kampanię informacyjną na zagrożonym obszarze. Może być przyczyną ogłoszenia pogotowia przeciwpowodziowego. Wielkość różnicy pomiędzy stanem ostrzegawczym i alarmowym zależy od danej rzeki i najczęstszej szybkości przyboru wody w cieku - im zazwyczaj woda szybciej przybiera, tym większa różnica pomiędzy stanem alarmowym a ostrzegawczym.

Terasa nadzalewowaW
Terasa nadzalewowa

Terasa nadzalewowa lub taras nadzalewowy – forma ukształtowania terenu występująca w dolinach rzecznych, rodzaj terasy. Jest to płaski teren znajdujący się powyżej terasy zalewowej, a więc obszaru zalewanego przez rzeki przy wysokich stanach wody. Jest pozostałością po dawniejszej terasie zalewowej. Powstaje, gdy rzeka wcina się w głąb osadów rzecznych tworząc niżej położone koryto rzeczne i nową terasę zalewową.

Terasa zalewowaW
Terasa zalewowa

Terasa zalewowa, określana też jako taras zalewowy, obszar zalewowy lub równina zalewowa – forma akumulacyjna stanowiąca najniższy poziom doliny rzecznej, przecięta korytem rzeki. Ten naturalny płaski i często szeroki teren, położony bezpośrednio wzdłuż rzeki, jest zalewany w okresach wezbrań i powodzi, gdy ilość wody prowadzonej przez rzekę przekracza pojemność koryta. Obszar zalewowy powoduje spłaszczenie fali powodziowej. Stanowi najczęściej nieużytek, porastany przez las łęgowy lub wykorzystywany jako pastwisko. Ograniczany jest często wałami przeciwpowodziowymi.

WezbranieW
Wezbranie

Wezbranie – wysoki stan wody w rzece, wywołany zwiększonym zasileniem koryta podczas opadów lub roztopów, spiętrzeniem wody spowodowanym zatorem lodowym lub podwyższeniem bazy drenażu w ujściowym odcinku rzeki podczas sztormu. W polskiej terminologii geograficznej wezbrania przynoszące szkody materialne i społeczne nazywa się powodziami.

Worek z piaskiemW
Worek z piaskiem

Worek z piaskiem – tymczasowy element umocnień militarnych, przeciwpowodziowych i innych.