ŻydziW
Żydzi

Żydzi – naród semicki, zamieszkujący w starożytności Palestynę, posługujący się wówczas językiem hebrajskim, a w średniowieczu i czasach nowożytnych mieszkający w diasporze na całym świecie i posługujący się wieloma różnymi językami, w rezultacie czego niestanowiący jednolitej grupy religijnej i etnicznej.

Bnej IsraelW
Bnej Israel

Bnej Israel – określenie Żydów, ponadto grupa uważających się za Hebrajczyków mieszkańców okolicy Bombaju (Mumbaju) w Indiach. Posługują się językiem miejscowej ludności – marathi.

GuditW
Gudit

Gudit – półlegendarna królowa, pochodząca z plemienia Falaszów, która miała doprowadzić do ruiny państwo Aksum w połowie X wieku, niszcząc kościoły oraz mordując członków aksumskiej dynastii rządzącej. Informacje na temat Gudit są sprzeczne i niepełne. Ich jedynym źródłem jest etiopska tradycja. Istnienie Gudit nie jest potwierdzone przez źródła historyczne, choć istnieją przesłanki o jej autentyczności. Imię królowej najprawdopodobniej zostało zainspirowane biblijną Judytą, stojącą na czele wojsk Izraela przeciwko Asyryjczykom.

JudaikaW
Judaika

Judaika – określenie dla przedmiotów dotyczących Żydów.

MizrachijczycyW
Mizrachijczycy

Mizrachijczycy – określenie ludności żydowskiej zamieszkującej obszary państw arabskich położonych w Afryce Północnej, na Bliskim Wschodzie, w Azji Środkowej oraz na Kaukazie. Niekiedy określa się ich jako 'arabskich Żydów', gdyż oprócz wspólnej ziemi, z Arabami łączy ich także język. Mizrachijczycy utrzymywali przeważnie dobre relacje z tubylczymi Arabami, jak i np. z napływową, jak oni sami, ludnością czarną. Żydzi Mizrachim często utożsamiani są z Żydami sefardyjskimi ze względu na ten sam, co ich rytuał, oraz stykanie się tych dwóch grup etniczno-kulturowych w świecie.

RadaniciW
Radanici

Radanici lub rodanici – określenie kupców, głównie żydowskich, którzy we wczesnym średniowieczu pośredniczyli w handlu między Europą zachodnią a Bliskim i Dalekim Wschodem oraz między krajami chrześcijańskimi i pogańskimi a światem islamu.

RollamientaW
Rollamienta

Rollamienta – miejscowość w prowincji Soria, w Kastylii i Leónie, w Hiszpanii. Miejscowość zamieszkana jest w głównej mierze przez osoby posługujące się językiem ladino - mową mieszkających tu od średniowiecza Żydów Sefardyjskich.

SamarytanieW
Samarytanie

Samarytanie – niewielka semicka grupa etniczno-religijna, której religia – samarytanizm zbliżona jest do judaizmu i przez niektórych religioznawców wraz z judaizmem i karaimami zaliczana do hipotetycznego mozaizmu. Są potomkami mieszkańców starożytnej Samarii oraz imigrantów z Mezopotamii.

SefardyjczycyW
Sefardyjczycy

Sefardyjczycy – określenie ludności żydowskiej zamieszkującej obszar Półwyspu Iberyjskiego, posługującej się dialektami judeo-romańskimi.

Zog nit kejn molW
Zog nit kejn mol

Zog nit kejn mol – pieśń żydowskich partyzantów, jeden z głównych hymnów ocalonych z Holocaustu, śpiewany na uroczystościach upamiętniających ofiary na całym świecie.

Żydzi aszkenazyjscyW
Żydzi aszkenazyjscy

Żydzi aszkenazyjscy, również Aszkenazyjczycy lub Aszkenazim oraz יְהוּדֵי אַשְׁכֲּנָז Jehudej Aszkenaz, „Żydzi z Aszkenazu” – Żydzi zamieszkujący Europę Środkową, Wschodnią i częściowo Zachodnią, a od XVII wieku również Amerykę.

Żydzi chazarscyW
Żydzi chazarscy

Żydzi chazarscy, żydzi wschodnioeuropejscy, żydzi ruscy – wyznawcy judaizmu rabinicznego mieszkający początkowo w państwie Chazarów, od IX–X wieku obecni na Rusi Kijowskiej, a od XII wieku osiedlający się na stałe także w granicach Litwy i Polski.

Żydzi górscyW
Żydzi górscy

Żydzi górscy – grupa etnolingwistyczna w Federacji Rosyjskiej, licząca według różnych źródeł ok. 20-25 tys. osób. Zamieszkują głównie Rosję, Dagestan, Kabardo-Bałkarię. Pewne skupiska także w Azerbejdżanie oraz Izraelu.