47 Zamki w województwie małopolskim

Orle Gniazda – system średniowiecznych zamków, niegdyś strzegących granicy Królestwa Polskiego. Większość z zamków na tym obszarze została wybudowana na trudno dostępnych wapiennych skałach Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, prawdopodobnie z polecenia króla Kazimierza Wielkiego w celu ochrony Krakowa na wypadek najazdów wojsk czeskich Jana Luksemburskiego od strony Górnego Śląska, które nastąpiły w 1327 i w 1345 roku.

Zamki nad Dunajcem – ciąg zamków rycerskich zbudowanych w średniowieczu na wzniesieniach nad Dunajcem na terenie Małopolski. Strzegły one dunajeckiego odcinka szlaku handlowego biegnącego na Węgry wzdłuż Wisły, Dunajca, Popradu, Wagu i Dunaju i stanowiły część systemu fortyfikacyjnego państwa polskiego, chroniąc granicę od strony Węgier.

Zamek w Barwałdzie – nieistniejący już średniowieczny zamek rycerski w Barwałdzie Górnym w powiecie wadowickim w województwie małopolskim.

Budynek grodu starościńskiego w Bieczu – budynek wzniesiony na początku XVI w. pierwotnie jako siedziba wójta Biecza. W 1641 zamieniony na zamek stanowiący siedzibę starosty oraz sądu grodzkiego. W latach 1667-1676 urzędował w nim jeden z głównych twórców barokowych w Polsce, Wacław Potocki. Po 1783 budynek popadł w ruinę. Nazwa gród starościński mocą żywej tradycji przetrwała jednak do dziś.

Dom Barianów-Rokickich, tzw. Stara Apteka – budynek z 1523 r. w południowej części starego miasta w Bieczu, u wylotu ul. Węgierskiej. Przylega do dobrze zachowanej baszty obronnej zw. Radziecką.

Zamek w Bobrku – jeden z nieistniejących obecnie zamków w Polsce. Jego powstanie datuje się na wiek XIV, a jego fundatorem był prawdopodobnie król Kazimierz III Wielki. Dwór był niewielki, prostokątny z jedną wieżą. Otoczony fosą o głębokości do 10 m. Powstał w miejscu grodu, spalonego prawdopodobnie w XIII wieku. Posiadał prawdopodobnie niewielką kaplicę. Zniszczony w 1532 roku, potem odbudowany. Został rozbudowany w XV wieku. Zniszczony w pożarze w 1589 roku, odbudowany w 1590 roku. W 1595 roku zamek położony w powiecie śląskim województwa krakowskiego był własnością kasztelana wiślickiego Mikołaja Ligęzy. Został zburzony w 1656 roku. Potem coraz bardziej zaczął popadać w ruinę. Ruiny przetrwały do XVII wieku, kiedy to rozebrano je i postawiono pałac, który po zniszczeniach po II wojnie światowej został odbudowany.

Zamek w Bydlinie – ruiny zamku leżącego na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej, wybudowanego w systemie tzw. Orlich Gniazd, we wsi Bydlin w województwie małopolskim, w powiecie olkuskim.

Zamek w Czchowie – ruiny zamku królewskiego z XIII-XIV wieku. Ruiny położone są w Czchowie na wzgórzu zwanym Baszta nad Dunajcem w powiecie brzeskim w województwie małopolskim.

Zamek w Czorsztynie – ruiny gotyckiego zamku z XIV wieku, położone na wzgórzu nad Dunajcem w granicach Pienińskiego Parku Narodowego.

Zamek w Dębnie – późnogotycka budowla wzniesiona w latach 1470-1480 przez kanclerza wielkiego koronnego, kasztelana krakowskiego Jakuba z Dębna.

Zamek królewski w Dobczycach – położony na skalistym wzgórzu nad Rabą, a ściślej nad Jeziorem Dobczyckim, powstałym ze spiętrzenia wód Raby. Zapora jeziora wsparta jest o wzgórze zamkowe.

Zamek w Gródku nad Dunajcem – nieistniejący już zamek rycerski wzniesiony w średniowieczu na szczycie góry Grodzisko w Gródku nad Dunajcem w powiecie nowosądeckim w województwie małopolskim.

Dwór obronny w Jeżowie – dwór obronny wybudowany w drugiej połowie XV w. wraz z parkiem, znajdujący się w małopolskim Jeżowie. Jest jednym z najlepiej zachowanych obronnych dworów renesansowych w Polsce.

Zamek w Korzkwi – zamek rycerski znajdujący się na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej, wybudowany w systemie tzw. Orlich Gniazd, we wsi Korzkiew, w gminie Zielonki, w powiecie krakowskim, w województwie małopolskim.

Zamek Królewski na Wawelu – zamek obronno-rezydencyjny w Krakowie, na Wawelu, o powierzchni 7040 m² z 71 salami wystawowymi. Siedziba Zamku Królewskiego na Wawelu – Państwowych Zbiorów Sztuki.

Zamek w Przegorzałach – wybudowany w czasie II wojny światowej budynek w Przegorzałach, jedno z niewielu dzieł architektury III Rzeszy w Krakowie.

Pałac Mirów – rezydencja Myszkowskich zbudowana w XVI wieku w Książu Wielkim i częściowo nadbudowana w XIX wieku. Obecnie mieszcząca Zespół Szkół im. Wincentego Witosa oraz Zespół Szkół Rolniczych.

Zamek w Lanckoronie – ruiny średniowiecznego zamku na Lanckorońskiej Górze, na północ od Lanckorony w województwie małopolskim.

Zamek Lipowiec – ruiny zamku biskupów krakowskich leżącego na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej, wybudowanego w systemie tzw. Orlich Gniazd, we wsi Babice w województwie małopolskim, w powiecie chrzanowskim.

Pałac Królewski w Łobzowie – zabytkowy pałac z XVI w. zlokalizowany w Krakowie przy ul. Podchorążych 1, będący częścią zespołu pałacowo-parkowego w Łobzowie, stanowiącego własność królewską.

Zamek w Melsztynie – ruiny zamku na wzgórzu Zamczysko nad Dunajcem we wsi Melsztyn w powiecie tarnowskim w województwie małopolskim.

Zamek w Morawicy – nieistniejący średniowieczny zamek rycerski w Morawicy w powiecie krakowskim w województwie małopolskim.

Zamek w Muszynie – ruiny średniowiecznego zamku w Muszynie w powiecie nowosądeckim w województwie małopolskim.

Zamek w Myślenicach – ruiny średniowiecznego zamku w Myślenicach w województwie małopolskim.

Zamek Dunajec – średniowieczna warownia znajdująca się na prawym brzegu Zbiornika Czorsztyńskiego we wsi Niedzica-Zamek, na obszarze Polskiego Spisza lub Zamagurza. Zamek ten został wzniesiony najprawdopodobniej w początkach XIV wieku przez Kokosza Berzeviczego, prawdopodobnie na miejscu wcześniejszej budowli obronnej. W okresie średniowiecza i później na uposażenie właścicieli zamku składały się dobra wchodzące w skład Zamagurza.

Zamek Królewski w Niepołomicach – gotycki zamek królewski z połowy XIV wieku przebudowany w stylu renesansowym znajdujący się w centrum Niepołomic.

Zamek Królewski w Nowym Sączu – budowla wzniesiona przez króla Kazimierza Wielkiego w latach 1350–1360 na skarpie w obrębie fortyfikacji miejskich Nowego Sącza, w widłach dwóch rzek: Dunajca i Kamienicy. W przeszłości zamek posiadał dwie baszty narożne, wieżę, budynek mieszkalny i przedzamcze. Do dzisiaj zachowały się resztki murów obwodowych oraz zrekonstruowana Baszta Kowalska. Obecnie na terenie ruin zamku znajduje się park miejski.

Zamek w Ojcowie – ruiny zamku, wybudowanego w systemie tzw. Orlich Gniazd, we wsi Ojców w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim. Znajdują się na Górze Zamkowej na terenie Ojcowskiego Parku Narodowego na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej.

Zamek w Oświęcimiu – budowla wzniesiona w średniowieczu na szczycie wzgórza, na prawym brzegu rzeki Soły w Oświęcimiu.

Zamek Pieniński, także Zamek Pieniny – ruiny zamku położonego w Pieninach Właściwych, pod wierzchołkiem Zamkowej Góry.

Zamek Pieskowa Skała – zamek na terenie wsi Sułoszowa, w granicach jednego z trzech jej sołectw, położony w Dolinie Prądnika nieopodal Krakowa, na terenie Ojcowskiego Parku Narodowego.

Zamek w Rabsztynie – ruiny zamku wybudowanego na Wzgórzu Rabsztyńskim na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej we wsi Rabsztyn w województwie małopolskim, w powiecie olkuskim. Wchodził w skład tzw. Orlich Gniazd.

Zamek w Rożnowie – kompleks zabytkowych obiektów obronnych nad Dunajcem we wsi Rożnów w powiecie nowosądeckim w województwie małopolskim, obejmujący ruiny średniowiecznego zamku rycerskiego, pierwotnie z XIV wieku, i renesansowe fortyfikacje z XVI wieku.

Zamek w Rytrze – ruiny średniowiecznego zamku na wzgórzu koło wsi Rytro w powiecie nowosądeckim w województwie małopolskim.

Zamek w Skawinie – nieistniejący średniowieczny zamek w Skawinie w województwie małopolskim.

Dwór obronny w Skrzydlnej – dwór obronny we wsi Skrzydlna w powiecie limanowskim w województwie małopolskim na terenie Beskidu Wyspowego.

Zamek w Suchej Beskidzkiej – renesansowy zamek w Suchej Beskidzkiej, magnacka rezydencja kolejnych właścicieli dóbr suskich: Castiglione-Suskich, Komorowskich, Wielopolskich, Branickich i Tarnowskich. Nazywany często „Małym Wawelem” ze względu na podobieństwo do krakowskiego zamku królewskiego. Obecnie siedziba Muzeum Miejskiego Suchej Beskidzkiej.

Zamek w Szaflarach – nieistniejący średniowieczny zamek w Szaflarach, w powiecie nowotarskim, w województwie małopolskim, na terenie Podhala.

Kasztel w Szymbarku – dwór obronny w miejscowości Szymbark w powiecie gorlickim. Siedziba oddziału Muzeum Dwory Karwacjanów i Gładyszów. Czołowy przykład kasztelu w Polsce.

Zamek w Tarnowie – ruiny średniowiecznego zamku na Górze Świętego Marcina w Tarnowie w województwie małopolskim.

Zamek Tenczyn – ruiny zamku leżącego na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej, włączony w XIV wieku do kazimierzowskiego systemu tzw. Orlich Gniazd, we wsi Rudno w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w odległości 24 km na zachód od Krakowa, 5 km na południowy zachód od Krzeszowic, 1 km na północ od autostrady A4.

Zamek Tropsztyn – rekonstrukcja zamku obronnego wzniesiona na stromym półwyspie oblanym z trzech stron rzeką Dunajec w gminie Czchów. Historia zamku jest związana z położoną po przeciwległej stronie rzeki wsią Tropie.

Zamek Trzewlin – ruiny średniowiecznego zamku rycerskiego z XIV wieku na szczycie Panieńskiej Góry w Wielkiej Wsi w powiecie tarnowskim w województwie małopolskim.

Zamek Żupny – zamek w Wieliczce, dawna siedziba zarządu kopalń Wieliczki i Bochni.

Zamek w Wiśniczu – zamek położony na zalesionym wzgórzu nad rzeką Leksandrówką we wsi Stary Wiśnicz, wzniesiony przez Jana Kmitę w 2. połowie XIV wieku.

Zamek w Dolinie Kluczwody – nieistniejący zamek w Dolinie Kluczwody na Wyżynie Olkuskiej będącej częścią Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Administracyjnie znajduje się na terenie gminy Wielka Wieś w powiecie krakowskim, w województwie małopolskim.

Zamek w Zatorze – właściwie pałac, pierwotnie zamek książęcy o cechach obronnych z XV w., siedziba książąt zatorskich z górnośląskiej linii piastowskiej, później starostów.