WApsyda – jeden z dwóch skrajnych punktów orbity eliptycznej. Apsydami są:perycentrum (peryapsis) – punkt orbity najbliższy środkowi masy układu, zwykle ciału centralnemu o masie znacznie większej od mniejszego ciała obiegającego, tzw. punkt największego zbliżenia; grecki przedrostek pery- oznacza w tym kontekście „przy” apocentrum (apoapsis) – punkt orbity najdalszy środkowi masy układu, tzw. punkt największego oddalenia; grecki przedrostek apo- oznacza w tym kontekście „odległy” lub „oddalony”.
WCanSat jest to minisatelita wielkości standardowej puszki po napoju. Jego zadaniem jest przeprowadzenie różnego rodzaju badań i eksperymentów. Urządzenia te wykorzystywane są do nauki i zapoznawania uczniów z technologiami kosmicznymi poprzez rywalizację w konkursach organizowanych na całym świecie.
WCentrum Badań Kosmicznych PAN – instytut naukowy III Wydziału Polskiej Akademii Nauk z siedzibą przy ul. Bartyckiej 18 A w Warszawie. Powołany został decyzją Prezydium PAN 29 września 1976 roku, a działalność rozpoczął 1 kwietnia 1977 roku. W 2010 zatrudniał 180 osób, w tym 13 profesorów i 15 profesorów nadzwyczajnych różnych specjalności, bardzo często technicznych. Od 1991 roku współpracuje z Europejską Agencją Kosmiczną.
WDokowanie – w astronautyce, połączenie się w przestrzeni kosmicznej dwóch załogowych lub bezzałogowych statków kosmicznych. Pierwsze dokowanie przeprowadził załogowy statek kosmiczny Gemini 8 z bezzałogową rakietą Agena D na niskiej orbicie okołoziemskiej.
WDzień Kosmonautyki – święto obchodzone corocznie 12 kwietnia w Federacji Rosyjskiej na pamiątkę pierwszego lotu człowieka w kosmos.
WEksploracja kosmosu – fizyczna eksploracja przestrzeni kosmicznej, zarówno przez bezzałogowe próbniki, jak i załogowe pojazdy kosmiczne. Rozwój dużych silników rakietowych na paliwo płynne na początku XX wieku pozwolił na praktyczne spojrzenie na eksplorację kosmosu. Był to przełom, zwłaszcza w porównaniu do obserwacji kosmosu z powierzchni Ziemi, zwanej astronomią, która była dokonywana od tysiącleci.
WHand-Held Maneuvering Unit (HHMU) – urządzenie użyte przez astronautę Edwarda Higginsa White’a podczas pierwszego amerykańskiego spaceru kosmicznego (EVA) 3 czerwca 1965, z pokładu statku kosmicznego Gemini 4. Różne modele HHMU były obecne na Gemini 4, 8, 10 i 11, ale zostały użyte tylko na Gemini 4 i 10. HHMU był również używany na pokładzie stacji orbitalnej Skylab.
WWalter Hohmann – niemiecki architekt; entuzjasta i pionier astronautyki i rakietnictwa; sformułował jeden z podstawowych manewrów statków kosmicznych – manewr transferowy Hohmanna.
WKamera Bakera-Nunna – połączenie aparatu fotograficznego z teleskopem, zaprojektowane przez dwóch Amerykanów, dr Jamesa G. Bakera i Josepha Nunna. Używana do optycznego śledzenia sztucznych satelitów. Została zbudowana w związku z badaniami Międzynarodowego Roku Geofizycznego.
WKomora imersyjna – zbiornik zawierający wodę służący do imitowania stanu nieważkości.
WKrzywa balistyczna – krzywa, po której poruszałby się wystrzelony punkt materialny bez napędu, uwzględniając działający na niego opór powietrza.
WWilly Ley – niemiecko-amerykański pisarz, historyk nauki, inżynier, propagator lotów kosmicznych i prac nad rakietami.
WLotnik Kosmonauta ZSRR – radziecki tytuł honorowy ustanowiony dekretem Prezydium Rady Najwyższej ZSRR z dnia 14 kwietnia 1961 roku na pamiątkę pierwszego na świecie lotu załogowego na pokładzie satelity. Dekret Prezydium Rady Najwyższej ZSRR w dniu 11 maja 1961 roku zatwierdził regulamin przyznawania tytułu „Lotnik Kosmonauta ZSRR” oraz opis odznaki.
WMars-500 – eksperyment, który rozpoczął się w marcu 2009 roku i miał za zadanie przygotować ludzi do lotu na Marsa. Polegał on na przetrzymywaniu przez ponad 500 dni 6 ochotników w zamknięciu, by zbadać ich psychikę. Najpierw jednak ochotnicy spędzili w odosobnieniu 105 dni. 3 czerwca 2010 rozpoczął się właściwy etap eksperymentu – symulacja pełnego, trwającego 520 dni lotu na Marsa. Izolacja zakończyła się 5 listopada 2011. Projekt był realizowany w moskiewskim instytucie biologiczno-medycznym. Organizatorem były Rosja, ESA i Chiny.
WMiędzynarodowa Karta Przestrzeni Kosmicznej i Kataklizmów – międzynarodowa inicjatywa niekomercyjnego zbierania i dostarczania danych teledetekcyjnych dotyczących katastrof i klęsk żywiołowych organizacjom zaangażowanym w pomoc poszkodowanym i ograniczeniu ich skutków.
WMiędzynarodowy Dzień Załogowych Lotów Kosmicznych – święto obchodzone 12 kwietnia i ustanowione przez Zgromadzenie Ogólne ONZ 7 kwietnia 2011 roku.
WNieważkość – stan, w którym działające na układ ciał siły zewnętrzne nie wywołują wzajemnych ciśnień (nacisków) części układu na siebie, a wewnętrzne oddziaływania grawitacyjne są pomijalne. Rzadziej używany jest także termin nieciężkość.
WHermann Oberth – austriacko-niemiecki fizyk i wynalazca, pionier techniki rakietowej i wizjoner eksploracji kosmosu. Pochodził z rodziny Sasów siedmiogrodzkich. Większą część dzieciństwa spędził w Sighişoarze, gdzie dzięki lekturze dzieł Juliusza Verne’a zafascynował się kosmonautyką.
WOdchylacz płomienia (deflektor) – element wyrzutni rakiet w kształcie rury lub tunelu odchylający strumień gazów wylotowych ustawionego pionowo silnika rakietowego na hamowni lub platformie startowej. Zabezpiecza podstawę wyrzutni przed uszkodzeniem pod wpływem ciśnienia gazów i temperatury. Zwykle obficie chłodzony wodą.
WOdznaka tytułu honorowego „Lotnik Kosmonauta Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej” – jedna z piętnastu odznak tytułów honorowych przyznawanych w PRL.
WOrbita – tor ciała poruszającego się pod wpływem sił grawitacji. W Układzie Słonecznym Ziemia, inne planety, planetoidy, komety i mniejsze ciała poruszają się po swoich orbitach wokół Słońca. Z kolei księżyce krążą po orbitach wokół planet macierzystych.
WOsłona termiczna – element statku kosmicznego montowany w celu ochrony urządzeń i załogi przed wysoką temperaturą.
WPoker Flat Research Range (PFRR) – poligon rakietowy rakiet sondażowych należący od 1968 do Instytutu Geofizyki Uniwersytetu Alaska Fairbanks. Największy na świecie lądowy poligon rakietowy zajmujący 20,77 km². Położony około 50 km na północny wschód od miasta Fairbanks. Obsługiwany przez NASA na podstawie umowy z Wallops Flight Facility. Od momentu powstania współpracujący i finansowany przez Defense Threat Reduction Agency i jej poprzedniczkę, Defense Nuclear Agency (DNA). Wśród użytkowników ośrodka są: Naval Research Laboratory (NRL), Laboratorium Geofizyki Sił Powietrznych Stanów Zjednoczonych (AFGL), liczne uniwersytety i instytuty naukowe. Wystrzelono z niego ponad 1500 rakiet meteorologicznych i ponad 236 rakiet sondażowych do badań zórz polarnych, fizyki plazmy, powłoki ozonowej, wiatru słonecznego, magnetosfery, promieniowania ultrafioletowego.
WProjekt Pilot – projekt badawczy Marynarki Wojennej USA mający na celu opracowanie rakiety nośnej dla sztucznych satelitów. Projekt konkurował z rakietą Jupiter C Wojsk Lądowych USA, rakietą Atlas Sił Powietrznych USA oraz cywilnym Vanguardem. Żaden z 10 lotów nie zakończył się sukcesem. Niepotwierdzone pozostaje umieszczenie na orbicie okołoziemskiej dwóch rakiet, ze względu na utratę kontaktu radiowego.
WErich Rudolf Alexander Regener – niemiecki fizyk; konstruktor przyrządów do wysokościowych pomiarów promieniowania kosmicznego, w tym pierwszego przyrządu naukowego przeznaczonego do wystrzelenia rakietą. Sugerował istnienie kosmicznego promieniowania tła.
WBezczynność ruchowa, pasywna aktywność ruchowa, hipokinezja, niewystarczająca aktywność ruchowa. Nazywana bywa „samobójstwem na raty”. Według innej definicji jest to zmniejszenie obciążenia układu ruchowego przy jednoczesnym przeciążeniu układu nerwowego wynikające z charakteru pracy w pozycji wymuszonej. Sedentarny tryb życia prowadzi do zaburzeń w funkcjonowaniu całego organizmu, a szczególnie niekorzystnie oddziałuje na układy: sercowo-naczyniowy, trawienny, nerwowy, mięśniowy. Według WHO w sposób pośredni i bezpośredni jest główną przyczyną zgonów w krajach rozwiniętych. Od lat 50. ubiegłego wieku obserwowane jest gwałtowne przyspieszenie zjawiska hipokinezji.
WSpace EduHUB Toruń – centrum edukacyjno-naukowe, które będzie popularyzować wiedzę o kosmosie i technologiach kosmicznych z siedzibą w Toruniu.
WSpacer kosmiczny – działania wykonywane przez astronautów na zewnątrz statku kosmicznego w specjalnym skafandrze dysponującym własnym zasilaniem. Terminem EVA najczęściej określa się wyjścia poza statek obiegający Ziemię, choć odnosi się on również do pobytów na powierzchni Księżyca
WStabilizacja – proces zachowania położenia oraz kierunku i wartości prędkości obiektu kosmicznego.
WStatecznik (brzechwa) – nieruchoma lub nastawna część usterzenia samolotu, rakiety lub pocisku rakietowego. Wyróżnia się stateczniki poziome i pionowe. Wykorzystywane do stabilizowania lotu. Konstrukcja statecznika zbliżona jest do konstrukcji skrzydła.
WSzukacz gwiazd – urządzenie określające orientację statku kosmicznego.
WŚwiatowy Tydzień Przestrzeni Kosmicznej – okolicznościowy tydzień organizowany corocznie w dniach 4-10 października w państwach członkowskich ONZ, ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne rezolucją 54/68 z 6 grudnia 1999 roku.
WTunel aerodynamiczny – podstawowe urządzenie badawcze aerodynamiki doświadczalnej, wykorzystywane do badania opływu gazu lub cieczy wokół obiektu. Ma postać tunelu, w którym generuje się ciągły ruch powietrza i umieszcza w nim modele badanych obiektów, obserwując przepływ i mierząc siły działające na model.
WWinda kosmiczna – proponowana konstrukcja, służąca do wynoszenia obiektów z powierzchni ciała niebieskiego w przestrzeń kosmiczną. W literaturze nazywana również satelitą na uwięzi, kosmicznym mostem lub wieżą orbitalną.
WWirówka przeciążeniowa – urządzenie służące do wytwarzania przeciążeń. Powszechnie stosuje się ją w lotnictwie i astronautyce w celu badania ich wpływu na człowieka. Składa się ona z długiego ramienia, na końcu którego znajduje się kabina. Podczas wykonywania ruchu obrotowego na kabinę działa duża siła odśrodkowa wywołująca stan przeciążenia. Na wirówkach można uzyskiwać siły wielokrotnie przekraczające możliwości ludzkiego organizmu, rzędu kilkadziesiąt g. Jedna z najnowocześniejszych wirówek przeciążeniowych na świecie jest na wyposażeniu Wojskowego Instytutu Medycyny Lotniczej w Warszawie.
WWodowanie – lądowanie planowane lub lądowanie awaryjne statku powietrznego lub kosmicznego na powierzchni wody.