
Medytacja – praktyki polegające na ćwiczeniu umysłu lub wprowadzaniu się w odmienny stan świadomości dla uzyskania dobroczynnego skutku, albo aby umysł uznał treść odmiennego stanu bez identyfikowania się z nim lub jako cel sam w sobie. Termin medytacja odnosi się do wielu różnych praktyk, wliczając w to techniki mające na celu zwiększenie wewnętrznej energii siły życiowej i aby rozwinąć współczucie, miłość, cierpliwość, wielkoduszność i przebaczenie. Medytacja była praktykowana od czasów antycznych jako część tradycji religijnych i wierzeń. Jest stosowana zwłaszcza w jodze oraz w religiach i duchowości Wschodu, a ostatnio także przez niektóre szkoły psychoterapeutyczne. Elementy medytacji dają się również zauważyć w chrześcijaństwie (hezychazm) i islamie (sufizm). Współcześnie jest często wykorzystywana do oczyszczenia umysłu i jako część terapii różnych problemów zdrowotnych, takich jak np. nadciśnienie, depresja, czy stany lękowe.

Medytacja alfonsjańska – jedna z najbardziej popularnych form medytacji w religii katolickiej według świętego Alfonsa Marii de Liguori, założyciela Zgromadzenia Najświętszego Odkupiciela (redemptorystów).

Ching Hai, Najwyższa Mistrzyni Ching Hai w jęz. chińskim: 清海无上师, znaczenie dosłowne "Czysty Ocean" – duchowy nauczyciel metody Quan Yin. Szacuje się, że na świecie ma ponad 20000 wyznawców.

Falun Gong – chińska praktyka duchowa, która łączy medytację i ćwiczenia Qi Gong z filozofią moralną opartą na zasadach Prawdy (Zhen), Życzliwości (Shan) i Cierpliwości (Ren).

Medytacja ignacjańska – metoda modlitwy w religii katolickiej według świętego Ignacego Loyoli, założyciela jezuitów, zwana także rozmyślaniem. Jest obok kontemplacji ignacjańskiej, ignacjańskiego rachunku sumienia oraz innych modlitw jednym z ćwiczeń duchownych. Medytacja, którą proponuje św. Ignacy Loyola, jest zatrzymaniem się nad Słowem Bożym. Ignacy Loyola wypracował tę metodę w efekcie własnych doświadczeń modlitewnych. Ich wyniki spisał w Ćwiczeniach duchownych, w których podaje praktyczne i duchowe wskazówki do odprawiania rekolekcji ignacjańskich.

Kontemplacja – sposób aktywności poznawczej realizowanej poprzez skupienie, pogrążenie się w myślach, przyglądanie się czemuś. Zarówno koncentracja, jak i kontemplacja są dwoma różnymi rodzajami medytacji. Koncentracja ma charakter medytacji syntetycznej, a kontemplacja – medytacji analitycznej.
Medytacja chrześcijańska – metoda modlitwy chrześcijańskiej polegająca na naśladowaniu osób Trójcy Świętej, które się wzajemnie kontemplują. Medytujący modlą się za pomocą powtarzania wersów Pisma Świętego oraz innych modlitw. Polega na jedności z Bogiem, bliźnimi oraz wewnętrznej spójności medytującego. Medytacja jest głęboko zakorzeniona historycznie oraz teologicznie w tradycji chrześcijańskiej. Praktykowali ją m.in. ojcowie pustyni. Medytacja chrześcijańska jest także wykorzystywana przez benedyktynów.
Mindfulness lub uważność – proces psychologiczny koncentrowania uwagi na wewnętrznych i zewnętrznych bodźcach występujących w danej chwili, który może zostać rozwijany poprzez medytację lub inne ćwiczenia. Termin mindfulness to tłumaczenie z języka pali słowa sati, która jest istotnym elementem niektórych buddyjskich tradycji. Uważa się, że współczesna popularność mindfulness na zachodzie została zapoczątkowana przez Jona Kabat-Zinna(ang.).