W

Turakowate (Musophagidae) – rodzina ptaków z rzędu turakowych (Musophagiformes). Występują wyłącznie w Afryce subsaharyjskiej. Żyją w lasach i na sawannach. Nie są dobrymi lotnikami, za to dobrze biegają i wspinają się po drzewach. Są łatwo rozpoznawalne dzięki charakterystycznym czubom na głowie.

W

Corythaixoides – rodzaj ptaka z podrodziny hałaśników (Criniferinae) w rodzinie turakowatych (Musophagidae).

W

Crinifer – rodzaj ptaka z podrodziny hałaśników (Criniferinae) w rodzinie turakowatych (Musophagidae).

W

Gallirex – rodzaj ptaka z podrodziny turaków (Musophaginae) w rodzinie turakowatych (Musophagidae).

W

Hałaśnik białobrzuchy – gatunek ptaka z rodziny turakowatych (Musophagidae). Występuje w Afryce, nie jest zagrożony wyginięciem.

W

Hałaśniki (Criniferinae) – podrodzina ptaków z rodziny turakowatych (Musophagidae).

W

Szyszak, bananojad, chełmiak, turak, turako olbrzymi – gatunek dużego ptaka z rodziny turakowatych (Musophagidae), zamieszkujący Afrykę Subsaharyjską.Zasięg występowaniaWystępuje od Gwinei Bissau i Gwinei do Sudanu Południowego, zachodniej Kenii, północno-zachodniej Tanzanii i północnej Angoli.SystematykaJest jedynym przedstawicielem podrodziny szyszaków (Corythaeolinae). Nie wyróżnia się podgatunków, choć populacje ze wschodniej części zasięgu wydzielano niekiedy do podgatunku yalensis.MorfologiaOsiągając długość do 70–75 cm i masę ciała 820–1230 gramów, jest zdecydowanie największym ze wszystkich turaków. Samice są podobne do samców pod względem upierzenia, ale są nieco większe.EkologiaZamieszkuje gęste lasy Afryki równikowej. Spotykany od poziomu morza do 2700 m n.p.m. Odżywia się głównie pokarmem roślinnym ; niewielką część jego diety stanowią też owady. Gniazduje na wysokich drzewach, często ponad wodą. Samica składa zwykle 2 jasnoniebieskie jaja. Wysiadywanie trwa 29–31 dni, a zajmują się nim oboje rodzice. Opieką nad potomstwem także zajmują się oboje rodzice. Młode opuszczają gniazdo po 5–6 tygodniach od wyklucia, choć są jeszcze karmione przez rodziców zanim osiągną wiek około 3 miesięcy.StatusIUCN uznaje szyszaka za gatunek najmniejszej troski nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako najbardziej rozpowszechniony ze wszystkich turaków, a w większości zasięgu występowania nie jest to ptak rzadki. Trend liczebności populacji jest uznawany przez BirdLife International za stabilny ze względu na brak istotnych zagrożeń.

W

Tauraco – rodzaj ptaka z podrodziny turaków (Musophaginae) w rodzinie turakowatych (Musophagidae).

W

Turak angolski – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny turakowatych (Musophagidae), występującego w Angoli, gdzie jest endemitem. Nie wyróżnia się podgatunków. Są z powodzeniem hodowane przez entuzjastów w Europie. Charakterystyczne dla tego i kilku spokrewnionych z nim gatunków jest występowanie w piórach unikatowych barwników: zielonej turakowerdyny i czerwonej turacyny, niespotykanych u prawie żadnych innych zwierząt.

W

Turak białoczuby – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny turakowatych (Musophagidae) występujący w Afryce Środkowej. Nie wyróżnia się podgatunków. Charakterystyczne dla tego i kilku spokrewnionych z nim gatunków jest występowanie w piórach unikatowych barwników: zielonej turakowerdyny i czerwonej turacyny, niespotykanych u prawie żadnych innych zwierząt.

W

Turak białouchy, turak białolicy – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny turakowatych (Musophagidae), występującego w Afryce Wschodniej na Wyżynie Abisyńskiej. Zasięg jego występowania obejmuje większą część Etiopii i Erytrei oraz wschodnie pogranicza Sudanu i Sudanu Południowego. W Europie i Ameryce Północnej jest ptakiem chętnie hodowanym w wolierach. Charakterystyczne dla tego i kilku spokrewnionych z nim gatunków jest występowanie w piórach unikatowych barwników: zielonej turakowerdyny i czerwonej turacyny, niespotykanych u prawie żadnych innych zwierząt.

W

Turak czarnodzioby – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny turakowatych (Musophagidae) występującego w Centralnej Afryce. Charakterystyczne dla tego i kilku spokrewnionych z nim gatunków jest występowanie w piórach unikatowych barwników: zielonej turakowerdyny i czerwonej turacyny, niespotykanych u prawie żadnych innych zwierząt.

W

Turak długoczuby – gatunek ptaka z rodziny turakowatych (Musophagidae). Występuje w wewnętrznej, kontynentalnej części Afryki na południe od równika. Nie wyróżnia się podgatunków. Charakterystyczne dla tego i kilku spokrewnionych z nim gatunków jest występowanie w piórach unikatowych barwników: zielonej turakowerdyny i czerwonej turacyny, niespotykanych u prawie żadnych innych zwierząt.

W

Turak etiopski – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny turakowatych (Musophagidae), występującego wyłącznie na niewielkim obszarze południowej Etiopii, gdzie jest endemitem. Charakterystyczne dla tego i kilku spokrewnionych z nim gatunków jest występowanie w piórach unikatowych barwników: zielonej turakowerdyny i czerwonej turacyny, niespotykanych u prawie żadnych innych zwierząt.

W

Turak fioletowy – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny turakowatych (Musophagidae). Występuje w Afryce Zachodniej i Środkowej. Nie jest zagrożony wyginięciem.

W

Turak kameruński – gatunek ptaka z rodziny turakowatych (Musophagidae) występującego w Kamerunie, gdzie jest endemitem. Charakterystyczne dla tego i kilku spokrewnionych z nim gatunków jest występowanie w piórach unikatowych barwników: zielonej turakowerdyny i czerwonej turacyny, niespotykanych u prawie żadnych innych zwierząt.

W

Turak koroniasty – gatunek ptaka z rodziny turakowatych (Musophagidae) występujący w Afryce Wschodniej. Charakterystyczne dla tego i kilku spokrewnionych z nim gatunków jest występowanie w piórach unikatowych barwników: zielonej turakowerdyny i czerwonej turacyny, niespotykanych u prawie żadnych innych zwierząt.

W

Turak liliowoczuby, turako lilioczuby – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny turakowatych (Musophagidae), występującego w Afryce Wschodniej – Kenii, wschodniej Ugandzie i północnej Tanzanii. Monotypowy. Charakterystyczne dla tego i kilku spokrewnionych z nim gatunków jest występowanie w piórach unikatowych barwników: zielonej turakowerdyny i czerwonej turacyny, której nie mają prawie żadne inne zwierzęta. Ze wszystkich gatunków turakowatych turak liliowoczuby najlepiej znosi niewolę i obecność człowieka, przez co jest najchętniej hodowanym ptakiem z tej rodziny.

W

Turak niebieskozielony – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny turakowatych (Musophagidae), występującego wyłącznie w kilku regionach Południowej Afryki, głównie wzdłuż wybrzeża Kraju Przylądkowego i Natalu. Istnieje też mniejsza populacja w głębi lądu, na pograniczu wschodniej części prowincji Mpumalanga, Suazi i Mozambiku. Charakterystyczne dla tego i kilku spokrewnionych z nim gatunków jest występowanie w piórach unikatowych barwników: zielonej turakowerdyny i czerwonej turacyny, niespotykanych u prawie żadnych innych zwierząt. W Południowej Afryce znany jest pod lokalną nazwą knysna turaco bądź knysna lourie (loerie).

W

Turak ostroczuby – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny turakowatych (Musophagidae) występujący we wschodniej i południowo-wschodniej Afryce. Charakterystyczne dla tego i kilku spokrewnionych z nim gatunków jest występowanie w piórach unikatowych barwników: zielonej turakowerdyny i czerwonej turacyny, niespotykanych u prawie żadnych innych zwierząt.

W

Turak rdzawy – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny turakowatych (Musophagidae), występującego we wschodniej i południowo-wschodniej Afryce.

W

Turak zielonoczuby – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny turakowatych (Musophagidae), występującego w Zachodniej i Środkowej Afryce, głównie wzdłuż wybrzeża Zatoki Gwinejskiej. Zamieszkuje lasy od Senegalu na zachodzie, poprzez m.in. Wybrzeże Kości Słoniowej, Nigerię i Kamerun po Gabon, Kongo, Demokratyczną Republikę Konga i północną Angolę na wschodzie i południu. Charakterystyczne dla tego i kilku spokrewnionych z nim gatunków jest występowanie zielonego barwnika, turakowerdyny, niespotykanej u prawie żadnych innych zwierząt.

W

Turak żółtodzioby – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny turakowatych (Musophagidae), występującego w Zachodniej i Środkowej Afryce, głównie wzdłuż wybrzeża Zatoki Gwinejskiej. Charakterystyczne dla tego i kilku spokrewnionych z nim gatunków jest występowanie w piórach unikatowych barwników: zielonej turakowerdyny i czerwonej turacyny, niespotykanych u prawie żadnych innych zwierząt.

W

Turaki (Musophaginae) – podrodzina ptaków z rodziny turakowatych (Musophagidae).