
Agonia – proces umierania poprzedzający śmierć, czyli okres poprzedzający ustanie funkcji życiowych organizmu. Polega na stopniowym zanikaniu czynności życiowych, prowadzący do śmierci klinicznej, a następnie biologicznej. Agonia nie zawsze kończy się zgonem. Zastosowanie reanimacji może odwrócić jej proces.

Angiogeneza – proces tworzenia się naczyń włosowatych.

Aparat przykłębuszkowy – narząd receptorowo-wydzielniczy nerki, w którego skład wchodzą: komórki przykłębuszkowe, komórki plamki gęstej i komórki mezangium zewnętrznego. Dawniej do aparatu przykłębuszkowego zaliczano także komórki okołonaczyniowe.

Ciśnienie tętnicze – ciśnienie wywierane przez krew na ścianki tętnic, przy czym pod tą nazwą rozumie się ciśnienie w największych tętnicach, np. w tętnicy w ramieniu. Jest ono wyższe niż ciśnienie krwi wywierane na ścianki żył.

Feomelanina - jedna z form melaniny, barwnik o kolorze od czerwonego do żółtego. Ta odmniana melaniny powstaje poprzez przemiany biochemiczne, polegającym na zmianie sposobu syntezy innej melaniny, eumelaniny. Początek syntezy obu związków jest taki sam. Najważniejszym enzymem, który uczestniczy w produkcji melanin jest tyrozynaza.

Gruczoły potowe – gruczoły cewkowate ssaków. Uchodzą wprost na powierzchni ciała lub do mieszka włosowego. Ich wydzieliną jest pot, który jest bezbarwny lub zabarwiony. Gruczoły te są silnie zredukowane u ssaków drapieżnych. Gruczoły potowe wydzielają pot, który poza wodą zawiera zbędne związki powstałe w procesie przemian metabolicznych. Pot jest płynem o odczynie kwaśnym, złożonym głównie z wody (98%); ponadto zawiera on ok. 0,8% roztworu fizjologicznego chlorku sodu oraz niewielką ilość mocznika, kwasu moczowego i amoniaku.

Heparyna – organiczny związek chemiczny, polisacharyd zbudowany głównie z N-siarczanu i O-siarczanu glikozoaminoglikanu zbudowanego z reszt D-glukozaminy i kwasu L-iduronowego połączonych w nierozgałęziony łańcuch. Masa molowa cząsteczek heparyny mieści się w granicach 3000–30 000 g/mol. W warunkach fizjologicznych heparyna jest polianionem.

Kwas chenodeoksycholowy – organiczny związek chemiczny, pierwotny kwas żółciowy syntetyzowany z cholesterolu przez komórki wątrobowe, stosowany także jako lek.

Kwasy żółciowe – organiczne kwasy syntetyzowane w wątrobie, będące końcowymi produktami degradacji (rozkładu) endogennego (wewnątrzustrojowego) cholesterolu.

Łza, ciecz łzowa – substancja nawilżająca, oczyszczająca, zabezpieczająca powierzchnię rogówki i spojówki oka. Składa się głównie z wody, niewielkiej ilości soli oraz białek, w tym substancji bakteriobójczych. Przezroczysta ciecz łzowa produkowana jest przez gruczoły łzowe. Rozprowadzanie jej odbywa się podczas mrugania powiekami. Występujący w normalnych warunkach nadmiar cieczy łzowej w sposób niezauważalny doprowadzany jest do jamy nosowej kanalikami łzowymi w powiekach.

Łzawienie – nadmierne wydzielanie łez przez gruczoły łzowe umiejscowione pod powieką górną, w górnym zewnętrznym kącie oczodołu. Łzy są płynem zawierającym NaCl, śluz oraz niewielkie ilości białek. Ich głównym zadaniem jest nawilżanie rogówki i spojówki oka. Rozprowadzane przez ruchy powiek tworzą na powierzchni oka tzw. film łzowy, chroniąc je przed wysuszeniem, uszkodzeniem oraz infekcjami. W normalnych warunkach łzy powstają w małych ilościach i nie jest to wyczuwalne. Z kolei ich nadmiar odprowadzany jest do przewodu nosowo-łzowego. Podrażnienie oczu może skutkować odruchowym łzawieniem. Czasem jest ono również objawem schorzeń oczu, dlatego w razie przewlekle utrzymującego się łzawienia należy skonsultować się ze specjalistą. Nie należy mylić łzawienia z płaczem – reakcją emocjonalną, której jest tylko objawem. Oba terminy są dość często błędnie utożsamiane.

Melaniny – grupa pigmentów odpowiadających za pigmentację organizmów. U ludzi występują głównie w skórze, we włosach, a także w naczyniówce, powodując, że promienie świetlne mogą padać do wnętrza oka tylko przez źrenicę.

Mezangium zewnętrzne – tkanka łączna należąca do mezangium, leżąca pomiędzy tętniczką doprowadzającą a odprowadzającą. Jest elementem aparatu przykłębuszkowego.

Plamka gęsta – grupa zmodyfikowanych komórek kanalika II rzędu (wstawki), występująca w miejscu zbliżenia się kanalika do ciałka nerkowego, pełniąca rolę osmoreceptora. Od pozostałych komórek różni się morfologią i ultrastrukturą. Komórki plamki gęstej są wyższe, jądra bardziej upakowane, a aparat Golgiego w części przypodstawnej.

Sekrecja kanalikowa – jeden z procesów zachodzących podczas powstawania moczu. Podczas przechodzenia moczu pierwotnego przez kanaliki nerkowe nefronów kręgowców do moczu ostatecznego wydzielane są substancje zbędne w organizmie. Proces ten zachodzi na drodze dyfuzji lub transportu aktywnego.

Smółka – pierwsze stolce w życiu noworodka o dużej gęstości, lepkości i ciemnym zabarwieniu zanikające około czwartej doby życia.

Sok trzustkowy – przeźroczysta, bezbarwna, płynna wydzielina zewnątrzwydzielniczej (gruczołowej) części trzustki, jeden z soków trawiennych.

Trawienie u człowieka – rodzaj trawienia zewnątrzkomórkowego, proces zachodzący w układzie pokarmowym człowieka, w którym wielkocząsteczkowe związki chemiczne, za sprawą enzymów trawiennych układu pokarmowego, rozkładają się na mniejsze cząsteczki w celu ich wchłonięcia i przyswojenia przez organizm.

Układ renina–angiotensyna–aldosteron, skrótowiec RAA lub RAAS – układ hormonalno-enzymatyczny, w skład którego wchodzą: renina, angiotensyna i aldosteron. Układ ten kontroluje objętość krążącej w ustroju krwi i stężenia jonów sodowych i potasowych w płynach ustrojowych. Występuje we krwi jako układ działający w całym organizmie lub lokalnie, między innymi w mięśniu sercowym, ścianach naczyń krwionośnych, nerkach.

Wymioty – gwałtowny wyrzut treści pokarmowej na zewnątrz z żołądka poprzez przełyk i jamę ustną, w wyniku silnych skurczów mięśni brzucha, przepony i klatki piersiowej. Wymioty często poprzedzają nudności lub im towarzyszą. Niekiedy odruchy wymiotne nie kończą się wymiotami.

Wzmacniacz przeciwprądowy – mechanizm zagęszczania moczu w nerkach, w pętli nefronu, oparty na przeciwstawnym przepływie moczu przez kanaliki nerkowe tworzące pętlę nefronu.