17 Koralowce

Koralowce – gromada wyłącznie morskich, skałotwórczych parzydełkowców (Cnidaria) występujących jedynie pod postacią polipu, zwykle kolonijnie, na niewielkich głębokościach, przytwierdzonych do dna morskiego, głównie w strefie ciepłej i gorącej, w dobrze naświetlonych i natlenionych wodach. W zapisie kopalnym występują od kambru. Do najbardziej znanych przedstawicieli koralowców należą: koral czerwony, zwany również szlachetnym, rafotwórcze korale madreporowe (Madreporaria) oraz koral korkowiec. W polskiej strefie Bałtyku odnotowano dwa rzadko spotykane gatunki ukwiałów: ukwiał tęgoczułki i ukwiałek arkoński. W Bałtyku żyje również kolonijna piórówka świecąca. Trwałe struktury wapienne wytwarzane przez koralowce są podstawą ekosystemu rafy koralowej.

Alcyonium – rodzaj koralowców tworzących krępe, drzewkowato lub palczasto rozgałęzione kolonie o giętkim szkielecie pokrytym warstwą mięsistej, żywej tkanki (cenosark). W języku polskim określane są zwyczajowymi nazwami koral korkowiec, korkowiec, dłoń topielca lub ręka topielca. Dwie ostatnie nazwy nawiązują do kształtu polipów z tego rodzaju, przypominającego dłoń ludzką. Wysokość kolonii Alcyonium dochodzi do kilkudziesięciu centymetrów. Występują w morzach europejskich, w Morzu Śródziemnym są liczne.

Anthothoe – rodzaj koralowców z rodziny Sagartiidae. Należą tutaj następujące gatunki:Anthothoe albens Anthothoe albocincta Anthothoe australiae Anthothoe australiensis Carlgren, 1950 Anthothoe chilensis Anthothoe neozealandica Anthothoe olivacea Anthothoe panamensis Carlgren, 1951 Anthothoe similis Anthothoe stimpsoni Anthothoe vagrans

Anthothoe chilensis – gatunek koralowca z rodziny Sagartiidae. Ukwiał niewielkich rozmiarów o średnicy do 20 mm. Występuje u wybrzeży Afryki na terenie RPA.

Corynactis - rodzaj koralowców z rodziny Corallimorphidae. Należą tutaj następujące gatunki:Corynactis albida Corynactis annulata Corynactis australis Corynactis bahamensis Corynactis californica Corynactis carnea Corynactis chilensis Corynactis delawarei Corynactis globulifera Corynactis gracilis Corynactis haddoni Corynactis hoplites Corynactis mollis Corynactis myrcia Corynactis parvula Corynactis viridis

Corynactis annulata - gatunek koralowca z rodziny Corallimorphidae. Polip niewielkich rozmiarów o średnicy do 10 mm. Barwy różowawej otoczony wieńcem czułków zakończonych na biało. Tworzy kolonie na rafach podwodnych. Występuje u wybrzeży Afryki na terenie RPA.

Corynactis californica - gatunek koralowca występujący u zachodnich wybrzeży Ameryki Północnej od amerykańskiego stanu Waszyngton do meksykańskiego stanu Kalifornia Dolna.

Koral szlachetny, koral czerwony – gatunek koralowca z rodziny Coralliidae występujący w Morzu Adriatyckim i zachodniej części Morza Śródziemnego. Introdukowany w Japonii.

Korale madreporowe, korale rafotwórcze, korale kamienne, korale rafowe (Scleractinia) określane też jako koralowce kamienne (Scleractina) lub madreporowce (Madreporaria) – rząd koralowców sześciopromiennych (Hexacorallia), do którego należą drobne, osiadłe, przeważnie kolonijne polipy (antopolipy) wytwarzające zewnętrzne szkielety z węglanu wapnia tworzące zwartą, wapienną masę. Połowa gatunków z tego rzędu to zwierzęta, które są głównym czynnikiem rafotwórczym – dzięki nim powstają rafy i wyspy koralowe. W zapisie kopalnym są znane od środkowego triasu – już wówczas były grupą silnie zróżnicowaną. Wiele gatunków tych korali jest zagrożonych wyginięciem. Przykładowymi przedstawicielami korali madreporowych są gatunki z rodzajów Madrepora, Meandryna, zwana wądolnicą oraz żyjące pojedynczo Fungia (grzybniki), o kształcie grzyba kapeluszowego.

Koralowce ośmiopromienne (Octocorallia) – podgromada osiadłych lub półosiadłych, kolonijnych koralowców (Anthozoa) z 8 przegrodami w jamie gastralnej i 8 pierzastymi czułkami. Do przykładowych przedstawicieli należą koral szlachetny i wachlarz Wenery.

Koralowce sześciopromienne (Hexacorallia) – podgromada koralowców (Anthozoa), do której należą gatunki żyjące samotnie jak i tworzące kolonie. Charakteryzują się obecnością sześciu przegród w jamie gastralnej. Należą do nich gatunki w większości osiadłe. Nieliczne wędrują pełzając lub pływając.

Pennatula – rodzaj półosiadłych koralowców z rzędu piórówek, w języku polskim określany zwyczajową nazwą piórówka albo pióro morskie. Piórówki tworzą piórokształtne kolonie o szkielecie rogowym, złożonym z niespojonych ze sobą spikul. Nasadowa część tworzonej przez najstarszy polip głównej osi kolonii tkwi w miękkim dnie morskim lub jest przymocowana do twardych obiektów. Drobne, czerwone polipy rozmieszczone są szeregami na bocznych odgałęzieniach (promieniach) kolonii. Polipy dzielą się na odżywiające kolonię autozooidy i regulujące przepływ wody przez kolonię małe, pozbawione ramion syfonozooidy.

Piórówka świecąca – jedyny gatunek koralowców z rodzaju piórówek, występujący w Bałtyku, a zarazem jedyny koralowiec kolonijny, zamieszkujący to morze. Wyróżnia się zdolnościami bioluminescencyjnymi oraz dużą wrażliwością na bodźce, pod wpływem których reaguje rozbłyskami światła. Jest to gatunek kosmopolityczny.

Pleurocorallium secundum – gatunek koralowca z rodziny Coralliidae występujący w wodach Archipelagu Hawajskiego. Koralowina, która jest wykorzystywana w jubilerstwie, znana jest pod nazwą „skóry anioła”.

Ukwiał koński – przedstawiciel gromady koralowców sześciopromiennych. Należy do grupy najbardziej rozpoznawalnych ukwiałów. Jest jednym z nielicznych stworzeń żyjących w pasie przypływów i odpływów.

Ukwiał tęgoczułki – gatunek z rodziny Actiniidae należącej do rzędu ukwiałów. Jest jednym z dwóch gatunków ukwiałów, występujących w zachodnim Bałtyku.

Ukwiały (Actiniaria) – rząd bezszkieletowych, osiadłych lub półosiadłych koralowców sześciopromiennych (Hexacorallia) żyjących pojedynczo, często intensywnie ubarwionych, z wyraźnymi deseniami. Zwierzęta te często żyją w symbiozie z innymi organizmami. Do najbardziej znanych ukwiałów zalicza się: Aiptasia diaphana, Actinia equina oraz ukwiały symbiotyczne Stoichactis, Radianthus. Niektóre gatunki są hodowane w akwariach morskich.