WBiskupianie – grupa etnograficzna ludności polskiej, terenów Biskupizny, które należały dawniej do biskupów poznańskich, a każdy nominalny biskup, był jednocześnie proboszczem Krobi. Stąd też wywodzi się nazwa regionu Biskupizna, oraz jego mieszkańców Biskupian.
WBojkowie – grupa etniczna górali mieszanego pochodzenia: rusińskiego i wołoskiego, zamieszkująca Karpaty Wschodnie od Wysokiego Działu w Bieszczadach na zachodzie, do doliny Łomnicy w Gorganach. Na zachodzie sąsiadowali z Łemkami, na wschodzie z Hucułami.
WBorowiacy sandomierscy – niewielka grupa etnograficzna ludności polskiej zamieszkująca obszar po prawej stronie Sanu, będąca podgrupą Sandomierzan, która osiedliła się na terenach leśnych.
WChełminiacy, Chełminianie – grupa etnograficzna ludności polskiej zamieszkująca obszar dawnej Ziemi Chełmińskiej, czasami zaliczana do Kujawiaków.
WCzarni Górale – grupa etnograficzna ludności polskiej zamieszkująca obszar Beskidu Sądeckiego, należący do gmin Piwniczna-Zdrój i Rytro w powiecie nowosądeckim. Czasami górale z Piwnicznej i z Rytra uważani są za odmienne grupy.
WDolinianie – niegóralska ludność pochodzenia polsko-ruskiego zamieszkująca obszar wokół Sanoka, okolice Mrzygłodu oraz tereny na północ i wschód od Leska, przede wszystkim Mrzygłód, Bukowsko, Sanok, Zagórz, Lesko, Nadolany, Wielopole. Na południu sąsiadowali z góralami ruskimi – Bojkami i Łemkami, na zachodzie – z Pogórzanami (Głuchoniemcami). Byli głównie rolnikami.
WGórale czadeccy – grupa etnograficzna ludności polskiej zamieszkująca dolinę Kysucy, w północno-zachodniej Słowacji, na południe od Przełęczy Jabłonkowskiej oraz słowacki teren: Pohorela. Pochodzenia śląsko-małopolskiego.
WGórale Kliszczaccy, Kliszczacy, Kliszczaki – grupa etnograficzna ludności polskiej zamieszkująca środkową część Beskidu Średniego, między górnym biegiem Raby i Skawy.
WGórale Łąccy – ludność zamieszkują teren, na którym stykają się trzy rozległe pasma górskie: Beskidu Wyspowego, Beskidu Sądeckiego i Gorców. Zbiegają się tu również granice powiatów: limanowskiego, nowosądeckiego i nowotarskiego. Do regionu tego zaliczani ze względu na ubiór, tradycje i gwarę. Zamieszkują oni również dolinę Kamienicy Gorczańskiej i mogą być również nazywani Góralami Kamienickimi. Według niektórych źródeł Górale Biali i Łąccy są osobnymi podgrupami: Górale Biali zamieszkują zachodnie części terenu Górali Łąccko-Kamienickich, zaś Łąccy wschodnią część.
WGórale pienińscy – góralska grupa etnograficzna ludności polskiej zamieszkują głównie Pieniny Właściwe. Chociaż wiele elementów ich kultury znamionują wyraźne wpływy sąsiedniego Spiszu oraz Podhala, wykształcili przez wieki wiele cech wyróżniających ich jako osobną grupę etnograficzną.
WGórale śląscy – grupa etnograficzna ludności polskiej, zamieszkująca pierwotnie tereny Beskidu Śląskiego i Beskidu Śląsko-Morawskiego w granicach dawnego Księstwa Cieszyńskiego.
WJacki (Jackowie) – nieliczna grupa etnograficzna ludności polskiej, zamieszkująca miasteczko Jabłonków na Śląsku Cieszyńskim, obecnie w Czechach. Posługują się gwarą jabłonkowską.
WKaliszacy, Kaliszanie – polska grupa etnograficzna zamieszkująca Kaliskie.
WKociewiacy – grupa etnograficzna zamieszkująca obszar Pomorza Nadwiślańskiego, głównie region Kociewie, obejmujące tereny powiatu starogardzkiego, powiatu tczewskiego, powiat świecki i część powiatu kwidzyńskiego.
WKrakowiacy – najliczniejsza grupa etnograficzna Małopolski, zamieszkująca na obszarze historycznego województwa krakowskiego oraz częściowo na terenie historycznego województwa sandomierskiego.
WKsiężacy łowiccy (Łowiczanie) – grupa etnograficzna ludności polskiej na terenie historycznego księstwa łowickiego, na południowo-zachodnim Mazowszu.
WKurpie – grupa etnograficzna ludności polskiej, zamieszkująca tereny dwóch puszcz mazowieckich: Puszczy Zielonej i Puszczy Białej, funkcjonująca również jako określenie regionu kurpiowskiego. Granica oddzielająca obie puszcze dzieli region na Kurpie Zielone i Kurpie Białe.
WLachy Limanowskie – grupa etnograficzna ludności polskiej rozdzielająca Górali od Krakowiaków.
WLachy Sądeckie (Podegrodzkie) – grupa etnograficzna ludności polskiej zamieszkująca obszar Sądecczyzny posługująca się gwarą sądecką.
WLachy śląskie lub Lasi śląscy – grupa etnograficzna ludności polskiej zamieszkująca obszar Śląska Cieszyńskiego na północny zachód od Wałachów śląskich. Obszar etnograficzny nie jest związany z granicami językowymi, ponieważ obie grupy – Wałasi i Lachy – zamieszkują także tereny dalej na zachodzie.
WLasowiacy, Lesioki – grupa etnograficzna zamieszkująca głównie Równinę Tarnobrzeską i Płaskowyż Kolbuszowski – w węższym ujęciu widły Wisły i Sanu, w szerszym także prawy brzeg Sanu. Lasowiacy i Borowiacy Sandomierscy przez niektórych etnografów zaliczani są do szeroko ujmowanej grupy Sandomierzan, odróżniając się od głównej części zamieszkującej lewy brzeg Wisły, m.in. ze względu na puszczański charakter osadnictwa. Jest to stosunkowo późno wyodrębniona grupa, a jednocześnie jedna z nielicznych grup zamieszkujących ziemie polskie, która wykształciła własny etnonim, tj. Lesioki, przez etnografów przekształcony w Lasowiacy.
WŁemkowie, wymiennie: Rusini, Rusnacy, Rusnaki – wschodniosłowiańska grupa etniczna stanowiąca integralną część narodu rusińskiego (karpatoruskiego), do okresu wysiedleń w latach 1945–1947 zamieszkująca w zwartej grupie obszar Beskidu Niskiego oraz zachodnich krańców Bieszczadów i wschodnich Beskidu Sądeckiego.
WMazurzy – mieszkańcy południowych Prus Wschodnich, potomkowie polskich osadników z Mazowsza, którzy w kilku falach osadnictwa zasiedlili południową i częściowo wschodnią część Prus Książęcych od XII w. i którzy ulegli wymieszaniu z pozostałościami ludności pruskiej oraz kolonistami z Rzeszy Niemieckiej i innych państw Europy Zachodniej. Obecnie trudno określić proporcje określonych etnosów w kształtowaniu się ludności mazursko-pruskiej.
WMorawcy – zanikająca śląska grupa etnograficzna zamieszkująca okolice Owsiszcza i Kietrza. Grupa ta uważała siebie za Morawian lub Niemców, a obecnie za Polaków, Niemców lub Ślązaków.
WPodhalanie – góralska grupa etnograficzna ludności polskiej zamieszkująca obszar najbliższych okolic Tatr, sięgający terenów na północ od Nowego Targu. Region etnograficzny zamieszkiwany przez tę grupę zwany jest Podhalem. Ludność posługuje się gwarą podhalańską.
WPodlaszucy – wschodniosłowiańska autochtoniczna grupa etniczna zamieszkująca obszar Podlasia. Część Podlaszuków posługuje się własnym archaicznym dialektem, wywodzącym się z języka ruskiego. Pod względem wyznaniowym na północnym Podlasiu przeważają prawosławni, natomiast na Podlasiu południowym głównie katolicy. Istnieją grupy Podlaszuków przyjmujących białoruską, ukraińską bądź polską tożsamość narodową, istnieje również grupa Podlaszuków nieutożsamiających się z jakimkolwiek z narodów.
WPogórzanie – duża polska grupa etnograficzna zamieszkująca Pogórze oraz zachodnią część Dołów Jasielsko-Sanockich. Grupa została wyodrębniona po II wojnie światowej dla celów klasyfikacji etnograficznej przez Franciszka Kotulę oraz Romana Reinfussa. We wcześniejszych opracowaniach posługiwano się m.in. terminem Głuchoniemcy dla enklaw w obrębie Pogórze. Nazwę grupy Pogórzan wprowadził w 1935 roku Adam Wójcik zapożyczając ja z nomenklatury geograficznej.
WPogórzanie wschodni – część polskiej grupy etnograficznej wyodrębnionej z Pogórzan. Obszarowo zajmują Pogórze Strzyżowskie, Pogórze Bukowskie, Pogórze Dynowskie oraz Kotlinę Krośnieńską po wschodniej i zachodniej stronie dorzecza rzeki Wisłok od Zydranowej na południu do Kańczugi na północy.
WPoleszucy – grupa etniczna, która zamieszkiwała Polesie, dzisiaj zamieszkujący tereny Polski, Białorusi i Ukrainy. Etnonim Poleszuk jest zapożyczony z dialektu białoruskiego i funkcjonował w polszczyźnie ogólnej na określenie mieszkańca Polesia.
WRzeszowiacy – grupa etnograficzna ludności polskiej zamieszkująca obszar u podnóża Kotliny Sandomierskiej, okolice miast: Łańcut, Przeworsk, Ropczyce, Rzeszów. Jest to ludność pogranicza kulturowego, stanowiąca bezpośrednie przedłużenie na wschód grup małopolskich. Jednakże Rzeszowiacy rozwinęli własną odrębność kulturową.
WSpiszacy – góralska grupa etnograficzna ludności polskiej zamieszkująca wioski wokół Pienin Spiskich i Magury Spiskiej, jednak wykazująca duże poczucie odrębnej od góralskiej tożsamości. Wielowiekowe panowanie węgierskie i dość silne wpływy słowackie oraz wołoskie, a także niemieckie ze środkowego Spisza, odcisnęło piętno na kulturze materialnej i duchowej tego regionu.
WŚlązacy – określenie grupy ludności urodzonej i mieszkającej na Śląsku. Termin ten ma w literaturze historycznej i etnograficznej szerokie i często odmienne znaczenie. Obecnie pod pojęciem Ślązaków rozumie się:Ślązacy – osoby należące do zespołu grup etnograficznych ludności polskiej, zamieszkujących głównie Górny Śląsk, obejmujący takie grupy jak: Bytomiacy, Górale śląscy, Górzanie, Krawaki, Lachy śląskie, Opolanie, Raciborzanie, Wałasi. Posługują się oni zespołem śląskich gwar lub dialektów języka polskiego o różnym zakresie wpływów języka niemieckiego i czeskiego. Grupy te rozwinęły bogatą kulturę, odrębną od sąsiednich regionów. Zachowując poczucie pewnej odrębności kulturalnej i językowej podobnie jak inne grupy etniczne Polski, deklarują narodowość polską. Ślązacy – osoby deklarujące odrębność narodową od Polaków, Czechów i Niemców, niekiedy traktujące mowę śląską jako odrębny język. Większość osób deklarujących narodowość śląską mieszka na Górnym Śląsku – w środkowej części województwa śląskiego, wschodniej części województwa opolskiego, jak również w Czechach. Narodowość ta nie jest uznawana prawnie przez Polskę i Czechy. Jednakże w oficjalnych wynikach spisów ludności w tych krajach zdeklarowało ją 847 tys. obywateli polskich oraz 12,2 tys. osób w Czechach. Ślązacy – osoby o wyraźnej polskiej tożsamości narodowej (Polacy), które mieszkają na Śląsku, ale ich przodkowie pochodzili z innych regionów Polski. Czują przywiązanie do regionu i kultury śląskiej, lecz dominuje wśród nich polszczyzna standardowa. Ślązacy – Niemcy zamieszkujący Śląsk w Polsce, Czechach oraz w Niemczech na terenach dawnej prowincji Dolny Śląsk i prowincję Górny Śląsk, deklarujący narodowość niemiecką i posługujący się językiem niemieckim lub dialektem śląskim języka niemieckiego, a także osoby które w przeszłości wyemigrowały lub zostały wysiedlone, zachowując swą śląską tożsamość. Konstytucja Saksonii z 1992 zezwala na korzystanie z flagi i herbu Dolnego Śląska na terenie śląskiej części kraju związkowego. Ślązacy – mieszkańcy Śląska, niezależnie od identyfikacji etnicznej lub narodowej.
WWałasi – grupa etnograficzna ludności polskiej zamieszkująca obszar Śląska Cieszyńskiego, w okolicy Cieszyna i Skoczowa, na południowy wschód od grupy Lachów śląskich. Nazwa, jakkolwiek zbieżna z Wałachami rumuńskimi, prawdopodobnie nie ma z tą grupą bezpośredniego związku lecz pochodzi od nadanego przez sąsiednie grupy przezwiska. Rozkwit kultury ludowej na Śląsku Cieszyńskim nastąpił w drugiej połowie XIX wieku, po zniesieniu poddaństwa. Jednym z pierwszorzędnych czynników odróżniających tę grupę od sąsiednich było wówczas rozpowszechnienie stroju cieszyńskiego, miejscowo zwanego też wałaskim lub śląskim.
WWarmiacy – grupa etniczna mieszkańców Warmii, która ukształtowała się w okresie odrębności państwowej Warmii przed 1772 rokiem. Warmiacy z południa mówili po polsku, gwarą warmińską dialektu mazowieckiego, zaś Warmiacy z północy mówili po niemiecku, gwarą "wrocławską" (Breslausch) dialektu wysokopruskiego. W odróżnieniu od mieszkańców sąsiednich Prus Górnych i Prus Dolnych oraz Mazur, dominującym wyznaniem mieszkańców biskupiej Warmii był katolicyzm.
WWilamowianie – grupa etnograficzna zamieszkująca miasto Wilamowice koło Bielska-Białej, mówiąca własnym językiem wilamowskim posiadająca własny strój ludowy i tradycje. Nazwa Wilamowianie odnosi się do mieszkańców Wilamowic utożsamiających się ze społecznością kulturową Wilamowic, mieszkańców miasta określa się słowem wilamowiczanie. Wilamowianie nie są oficjalnie uznawaną przez rząd grupą etniczną.
WZagórzanie (górale zagórzańscy) – góralska grupa etnograficzna ludności polskiej zamieszkująca część Beskidu Wyspowego i północną stronę Gorców. Stolicą regionu zagórzańskiego jest miasto Mszana Dolna. Zagórzanie posiadają własny folklor, bogatą tradycję, strój oraz gwarę.