Ampułki LorenziniegoW
Ampułki Lorenziniego

Ampułki Lorenziniego, elektroreceptory ampułkowate – rodzaj elektroreceptorów służących do elektrolokacji, występujący w skórze bezszczękowców (Agnatha), ryb chrzęstnoszkieletowych (Chondrichthyes) i wielopłetwców (Polypteriformes). Powstały z przekształconych receptorów linii bocznej. Zostały odkryte i opisane przez Stefano Lorenziniego w 1678, nazwane jego nazwiskiem dla uhonorowania. Działanie tych narządów pozostawało tajemnicą przez blisko 300 lat, do 1962, gdy R.W. Murray odkrył ich funkcje elektrosensoryczne.

BioluminescencjaW
Bioluminescencja

Bioluminescencja – świecenie żywych organizmów, jeden z rodzajów chemiluminescencji. Występuje u wielu bakterii, protistów, grzybów, morskich jamochłonów, gąbek, mięczaków, skorupiaków, owadów, osłonic, ryb.

BiotribologiaW
Biotribologia

Biotribologia – dziedzina tribologii zajmująca się opisem tarcia oraz zużycia i smarowania w węzłach tarcia występujących w organizmach żywych.

BrachiacjaW
Brachiacja

Brachiacja – sposób poruszania się w koronach drzew charakterystyczny dla niektórych gatunków małp. Polega na przemieszczaniu się z gałęzi na gałąź przy pomocy rąk i nóg w pozycji zwisu. Czynność tę ułatwia wahadłowe kołysanie ciałem.

ChódW
Chód

Chód – forma lokomocji zwierząt na lądzie przy użyciu kończyn. Jest to seria cyklicznych, naprzemiennych ruchów całego ciała – kończyn i tułowia – powodujących przemieszczanie się. Podczas chodzenia środek ciężkości unosi się i opada w dół. Może również wykonywać niewielkie wahania na boki.

CzworonożnośćW
Czworonożność

Czworonożność – typ lokomocji, sposób poruszania się zwierząt:naziemna (lądowa) czworonożność – typ lokomocji, w którym obie pary kończyn podpierają ciało zwierzęcia, w tym stosowane przez goryle i szympansy podpieranie się kośćmi dłoni nadrzewna czworonożność – typ lokomocji, w którym zwierzę porusza się regularnymi ruchami wzdłuż poziomo ułożonych gałęzi angażując wszystkie cztery kończyny;

ElektrolokacjaW
Elektrolokacja

Elektrolokacja – wykorzystywanie informacji zdobytej z pomocą detekcji bodźców elektrycznych (elektrorecepcji) do orientowania się w otoczeniu. Elektrolokacja może być bierna lub czynna. W pierwszym przypadku wykrywane jest pole elektryczne wytwarzane przez zewnętrzne źródła. Elektrolokacja czynna polega na wytwarzaniu pola elektrycznego i potem wykrywaniu zmian powstałych w tym polu pod wpływem jego oddziaływania z otoczeniem. Pozwala na stworzenie elektrycznego „obrazu” otoczenia, w którym widoczne mogą być na przykład wielkość, kształt, odległość przedmiotu oraz jego właściwości elektryczne, takie jak pojemność elektryczna czy impedancja.

ElektroneurografiaW
Elektroneurografia

Elektroneurografia jest badaniem dodatkowym stosowanym często w neurologii w celu oceny nerwów obwodowych, a w szczególności ich właściwości elektrycznych: przewodnictwa impulsów wędrujących wzdłuż włókien czuciowych, ruchowych lub mieszanych.

ElektroreceptorW
Elektroreceptor

Elektroreceptor – narząd zmysłu stekowców, niektórych gatunków bezszczękowców i ryb, umożliwiający wykrywanie obecności oraz zmian pola elektrycznego wytwarzanego przez organizmy zanurzone w wodzie lub powstającego z innych źródeł.

LewoskrętnośćW
Lewoskrętność

Lewoskrętność – kierunek obrotu przeciwny do prawoskrętności.

Narządy elektryczneW
Narządy elektryczne

Narządy elektryczne – parzyste narządy występujące u niektórych ryb umożliwiające wytwarzanie i wyładowywanie energii elektrycznej. Wyewoluowały niezależnie u kilku grup ryb chrzęstno- i kostnoszkieletowych, z których obecnie żyją drętwy, raje, strętwy, mruki i sum elektryczny. Już w starożytności znano elektryczne właściwości ryb z rodzajów Torpedo i Malapterurus. Obecnie znanych jest kilkadziesiąt gatunków ryb elektrycznych.

Polaryzacja błony komórkowejW
Polaryzacja błony komórkowej

Polaryzacja błony komórkowej – zjawisko powstawania różnicy potencjałów (napięcia) między zewnętrzną i wewnętrzną powierzchnią błony komórek organizmów jedno lub wielokomórkowych. Polaryzacja jest warunkiem pobudliwości komórek, czyli zdolności do reakcji na bodźce zewnętrzne (np. powstawanie impulsów nerwowych). Między zewnętrzną a wewnętrzną powierzchnią błony spolaryzowanej występuje niewielkie spolaryzowanie związane z nierównomiernym rozmieszczeniem jonów, czyli cząstek obdarzonych ładunkami: na zewnątrz komórki są większe ilości jonów dodatnich (np.: Na+), wewnątrz – ujemnych (np.: Cl-). Bodziec chemiczny, elektryczny lub mechaniczny może powodować przemieszczenie jonów i wyrównanie stężeń (proces depolaryzacji błony, powstanie potencjału czynnościowego).

Potencjał czynnościowyW
Potencjał czynnościowy

Potencjał czynnościowy, potencjał iglicowy – przejściowa zmiana potencjału błonowego komórki, związana z przekazywaniem informacji. Bodźcem do powstania potencjału czynnościowego jest zmiana potencjału elektrycznego w środowisku zewnętrznym komórki. Wędrujący potencjał czynnościowy nazywany jest impulsem nerwowym.

PrawoskrętnośćW
Prawoskrętność

Prawoskrętność – kierunek obrotu przeciwny do lewoskrętności. Cecha obserwowana w przyrodzie (np. większość muszli ślimaków cechuje się prawoskrętnością, lewoskrętne są rzadziej spotykane; większość DNA w spotykanych na Ziemi organizmach żywych istnieje w postaci podwójnej helisy zwiniętej w prawą stronę.

Zapadka brownowskaW
Zapadka brownowska

Zapadka brownowska – jeden z pomysłów realizacji demona Maxwella. Składa się z koła z zamocowanym mechanizmem zębatkowo-zapadkowym. Koło jest rozkręcane przypadkowymi ruchami Browna, lecz mechanizm zapadkowy blokuje ruch w jednym kierunku, a z ruchu rozkręconego koła w jednym kierunku można bez problemu pobrać energię mechaniczną.

Zjawiska kapilarneW
Zjawiska kapilarne

Zjawiska kapilarne – szereg zjawisk związanych z zachowaniem par i cieczy, a pojawiających się dla wielu obiektów o małym wymiarze charakterystycznym i silnie zależne od tego wymiaru, przy kącie zwilżania powyżej 90 stopni. W zależności od kąta zwilżania zjawisko może się pojawiać lub zanikać, promień rurki kapilarnej ma wpływ na wysokość podsiąkania.

Zjawisko PurkiniegoW
Zjawisko Purkiniego

Zjawisko Purkiniego – zjawisko z zakresu fizjologii widzenia, polegające na zaburzeniu percepcji jasności barw przy słabym oświetleniu. Nazwa pochodzi od odkrywcy tego zjawiska Jana Ewangelisty Purkyniego, czeskiego fizjologa i histologa.