WWulkanologia jest działem geologii zajmującym się badaniami wulkanów, ich budową, kształtem, rozmieszczeniem na kuli ziemskiej, powstawaniem, a także badaniem materiału pochodzenia wulkanicznego.
WDajka – ciało skalne powstałe przez intruzję magmy niezgodnie z układem starszych warstw skalnych i przecinające te warstwy. Może mieć grubość od kilku milimetrów do kilkuset metrów, a długość do kilkuset kilometrów. Na pewnej przestrzeni dajka może przebiegać zgodnie z otaczającymi skałami osadowymi i wtedy przypomina sill, z którym może być mylona.
WDiatrema – część kanału doprowadzająca magmę do krateru wulkanu. Najbardziej znany jest w mieście Kimberley (RPA).
WGaz wulkaniczny – gaz wydobywający się ze stożka wulkanicznego, przeważnie podczas erupcji. Jest to główna siła napędowa erupcji eksplozywnych i mieszanych. Gaz wulkaniczny składa się głównie z pary wodnej, zawiera także m.in. dwutlenek węgla, wodór, chlorowodór, dwutlenek siarki, metan, fluorowodór, siarkowodór, amoniak.
WIndeks Eksplozywności Wulkanicznej – skala eksplozywności erupcji wulkanicznych, opracowana w 1982 przez Chrisa Newhalla z U.S. Geological Survey i Steve’a Selfa z University of Hawaii.
WKomin wulkaniczny – kanał, łączący komorę wulkaniczną z powierzchnią ziemi, z którego produkty wulkaniczne wydobywają się z głębi na powierzchnię Ziemi. Wylot komina tworzy krater. Jeśli w kominie wulkanicznym zastygnie lawa, to powstaje nek.
WLahar, spływ popiołowy – rodzaj katastrofy naturalnej podobnej do powodzi, wywołanej przez aktywność wulkaniczną, polegający na gwałtownym spływie lawin błotnych.
WPacyficzny Pierścień Ognia, także: Okołopacyficzny Pas Sejsmiczny – strefa częstych trzęsień ziemi i erupcji wulkanicznych, złożona z pasu rowów oceanicznych, łuków wyspowych i aktywnych wulkanów, która otacza niemal nieprzerwanie Ocean Spokojny na długości ok. 40 tys. km. W Pacyficznym Pierścieniu Ognia znajdują się 452 wulkany, i występuje tu ok. 90% wszystkich trzęsień ziemi na świecie.
WPopiół wulkaniczny – stały produkt erupcji wulkanu, utworzony z rozpylonej w powietrzu lawy i skał wyrwanych z podłoża. Najdrobniejszy materiał piroklastyczny o średnicach ziarna nie przekraczających 2 mm. Jego grubsze frakcje, o średnicach ziaren od 0,05 mm do 2 mm, nazywa się piaskiem wulkanicznym, natomiast najdrobniejsze, o ziarnie mniejszym niż 0,05 mm - pyłem wulkanicznym.
WPył wulkaniczny – najdrobniejszy składnik popiołów wulkanicznych i jednocześnie najdrobniejszy materiał piroklastyczny o średnicy ziarenek do 0,05 mm. Charakteryzuje się tym, że może długo unosić się w powietrzu i rozprzestrzeniać na wielkie odległości.
WScoria – skorupa na powierzchni lawy cechująca się dużą porowatością dającą w efekcie gąbczastą strukturę. Przeważnie związana jest z lawami o składzie bazaltu.
WSill – intruzja zgodna, powstająca na skutek wciskania się magmy w wąskie szczeliny w skałach równoległe do uławicenia. Zjawiska takie zachodzą zwykle w skałach osadowych. Powstają wtedy cienkie żyły magmowe o dużej rozciągłości, usytuowane pomiędzy dwiema warstwami skalnymi.
WTachylit – nieprzezroczyste szkliwo wulkaniczne powstające dzięki zachodzącemu w przyrodzie szybkiemu schładzaniu stopionego bazaltu. Wygląd: barwa czarna lub ciemnobrązowa, tłusty połysk. Struktura porowata, duża ilość pęcherzyków pogazowych o różnej wielkości i różnych kształtach. Trwałość niska, kruchy i rozpuszczalny w kwasach.