WCyprysowate – rodzina żywicznych drzew i krzewów nagonasiennych. Obejmuje w zależności od ujęcia około 130 gatunków skupionych w 29–32 rodzajach. Rozprzestrzenione są niemal na całym świecie, przy czym w Polsce występują naturalnie jedynie gatunki z rodzaju jałowiec (Juniperus). Zajmują bardzo zróżnicowane siedliska, z wyjątkiem tundry i wilgotnych lasów równikowych, wiele gatunków ma ograniczony zasięg i jest zagrożona wymarciem. Wiele gatunków jest popularnie uprawianych, także w Polsce. Liczne gatunki są ważnym źródłem drewna i żywic.
WAthrotaxis – rodzaj drzew z rodziny cyprysowatych obejmujący trzy gatunki występujące w zachodniej części Tasmanii. Rodzaj reprezentuje izolowaną, starszą grupę w obrębie rodziny.
WAustrocedrus chilensis – gatunek zimozielonych drzew z rodziny cyprysowatych (Cupressaceae). Reprezentuje monotypowy rodzaj Austrocedrus. Występuje w Chile w regionach Biobío i Los Lagos oraz w Argentynie w Questrihue. Rośnie w podgórskich i górskich lasach i zaroślach do wysokości 2400 m n.p.m. Jest gatunkiem narażonym na wymarcie ze względu na pozyskanie w celu produkcji drewna i zmniejszanie się jego zasobów. Rzadko bywa uprawiany w ogrodach botanicznych.
WBiota wschodnia, platykladus wschodni dawniej żywotnik wschodni – gatunek rośliny iglastej należący do rodziny cyprysowatych. Jedyny żyjący przedstawiciel rodzaju biota. Występuje w Korei, Mandżurii oraz na północnych obszarach Chin. Uprawiany w Japonii, także w Europie, głównie w rejonie Morza Czarnego i Śródziemnego.
WCedrzyniec (Calocedrus) – rodzaj drzew należących do rodziny cyprysowatych. Obejmuje trzy gatunki występujące we wschodniej Azji i jeden rosnący w Ameryce Północnej.
WCedrzyniec kalifornijski, kalifornijski cedr rzeczny – gatunek drzew należących do rodziny cyprysowatych. Występuje w zachodniej części Stanów Zjednoczonych oraz na północy Meksyku.
WCupressus guadalupensis – gatunek iglastego drzewa z rodzaju cyprysów (Cupressus). Jest endemitem wyspy Guadalupe na Oceanie Spokojnym u wybrzeży Półwyspu Kalifornijskiego.
WCyprys – rodzaj drzew i krzewów iglastych z rodziny cyprysowatych. Obejmuje ok. 17–19 gatunków, występujących w Ameryce Środkowej, w Azji od południowo-zachodnich Chin, poprzez rejon Himalajów po południowo-zachodnią Azję i północną Afrykę. Pochodzący z Azji południowo-zachodniej cyprys wiecznie zielony jest często sadzonym gatunkiem ozdobnym w całym obszarze śródziemnomorskim.
WCyprys arizoński – drzewo z rodziny cyprysowatych (Cupressaceae), pochodzące z południowo-zachodniej części Ameryki Północnej.
WCyprys Gowena gatunek drzewa z rodziny cyprysowatych (Cupressaceae). Pochodzi z Ameryki Północnej, gdzie występuje na kilku stanowiskach wyłącznie w stanie Kalifornia.
WCyprys wiecznie zielony – gatunek iglastego drzewa z rodziny cyprysowatych (Cupressaceae). Pochodzi ze wschodniej części basenu Morza Śródziemnego, ale obecnie jest uprawiany w wielu krajach świata.
WCyprys wielkoszyszkowy – drzewo iglaste z rodziny cyprysowatych (Cupressaceae). Pochodzi z rejonu zatoki Monterey w Kalifornii.
WCyprysik (Chamaecyparis) – rodzaj roślin należący do rodziny cyprysowatych. W zależności od ujęcia systematycznego zaliczanych jest tu od 5 do 8 gatunków. Zasięg geograficzny tych roślin obejmuje Amerykę Północną oraz wschodnią Azję.
WCyprysik groszkowy — gatunek rośliny z rodziny cyprysowatych. W naturze rośnie na japońskich wyspach Honsiu i Kiusiu, jest uprawiany w wielu krajach świata. Do Europy został sprowadzony w XIX wieku. Nazwa gatunkowa pochodzi od tego, że jego szyszki mają wielkość nasion grochu.
WCyprysik tępołuskowy, c. japoński – gatunek rośliny należący do rodziny cyprysowatych. Pochodzi z Japonii, występuje na japońskich wyspach Honsiu, Kiusiu oraz na Tajwanie. Jest uprawiany w wielu krajach świata jako roślina ozdobna.
WCyprysik Lawsona – gatunek drzewa należący do rodziny cyprysowatych. Dziko występuje na Zachodnim Wybrzeżu Stanów Zjednoczonych, w Kalifornii i Oregonie. W rozlicznych odmianach sadzony w Europie jako drzewo ozdobne.
WCyprysik nutkajski – gatunek wiecznie zielonego drzewa iglastego z rodziny cyprysowatych. Występuje naturalnie w Ameryce Północnej wzdłuż wybrzeży Oceanu Spokojnego. W Europie sadzony w parkach jako drzewo ozdobne od 1850.
WCyprysowiec (Cupressocyparis) – międzyrodzajowy mieszaniec cyprysika nutkajskiego i różnych gatunków cyprysa.
WCyprysowiec Leylanda – gatunek wiecznie zielonego drzewa iglastego z rodziny cyprysowatych. Mieszaniec międzyrodzajowy cyprysa wielkoszyszkowego i cyprysika nutkajskiego.
WCypryśnik – rodzaj drzew iglastych z rodziny cyprysowatych (Cupressaceae). Obejmuje dwa gatunki występujące w południowo-wschodniej części USA oraz w Meksyku. Zasiedlają siedliska podmokłe i wilgotne, przy czym rosnąc w miejscach z wysokim poziomem wody zwykle wytwarzają pneumatofory.
WCypryśnik błotny – gatunek drzewa należący do rodziny cyprysowatych. Występuje naturalnie w południowo-wschodnich stanach USA, szczególnie na błotnistych obszarach Florydy, jednak już od dłuższego czasu sadzi się go w Europie jako drzewo ozdobne i parkowe.
WCypryśnik meksykański, Drzewo Montezumy – gatunek drzew należących do rodziny cyprysowatych. Występuje w stanie dzikim w chłodniejszych rejonach Meksyku, w Gwatemali i na południu Stanów Zjednoczonych w Teksasie, w dolinie rzeki Rio Grande. Gatunek znajduje się na czerwonej liście gatunków zagrożonych.
WCyprzyk czteroklapowy – gatunek wieczniezielonych i jednopiennych krzewów i niewielkich drzew z rodziny cyprysowatych (Cupressaceae). Reprezentuje monotypowy rodzaj cyprzyk (Tetraclinis). Występuje licznie w Maroku, Algierii i Tunezji na wysokościach od 500 do 1800 m n.p.m. Ma poza tym posiada reliktowe stanowiska na Malcie i w południowej Hiszpanii w okolicy Kartageny.
WDiselma archeri – gatunek zimozielonych krzewów i niewielkich drzew z rodziny cyprysowatych (Cupressaceae). Reprezentuje monotypowy rodzaj Diselma. Jest endemitem zachodniej części Tasmanii, gdzie rośnie w rejonie Cradle Mountain i jeziora St Clair na wysokościach od 1000 do 1350 m n.p.m.
WFicroja cyprysowata, cyprys patagoński – gatunek drzewa należący do rodziny cyprysowatych (Cupressaceae). Jest współcześnie jedynym przedstawicielem monotypowego rodzaju ficroja (Fitzroya). Nazwa rodzajowa upamiętnia brytyjskiego żeglarza Roberta FitzRoya. Występuje w lasach waldiwijskich w południowej części Chile i w Argentynie. Rośnie na terenach górskich do wysokości 1000 m n.p.m. Drzewa tego gatunku są bardzo długowieczne – znany rekordzista osiągnął wiek 3622 lat. Gatunek wymieniony jest w załączniku I konwencji CITES.
WFokienia hodginsii – gatunek zimozielonych krzewów i niewielkich drzew z rodziny cyprysowatych (Cupressaceae). Reprezentuje monotypowy rodzaj Fokienia. Występuje w południowo-wschodnich Chinach, w Laosie oraz w północnym Wietnamie na wysokościach od 600 do 2000 m n.p.m.
WGlyptostrobus pensilis – gatunek drzewa z rodziny cyprysowatych reprezentujący monotypowy rodzaj wyżłob. Rośnie w naturze na kilku izolowanych stanowiskach w wietnamskiej prowincji Đăk Lăk oraz laotańskiej prowincji Khammouan. Pierwotny zasięg obejmował też południowe Chiny, gdzie współcześnie rośnie prawdopodobnie już tylko na stanowiskach antropogenicznych w prowincjach: Fujian, Hunan, Guangdong, Jiangxi i Junnan oraz regionie autonomicznym Kuangsi. Gatunek uprawiany jest sporadycznie poza południowo-wschodnimi Chinami, w miejscach o łagodnym klimacie, np. w Wielkiej Brytanii.
WJałowiec – rodzaj roślin iglastych należący do rodziny cyprysowatych. Liczy ok. 50–71 gatunków, z których w Polsce w warunkach naturalnych występują 2. Rodzaj należy obok sosen do najbardziej rozpowszechnionych przedstawicieli iglastych na Ziemi. Jałowce rosną w strefie klimatu umiarkowanego i subpolarnego na wszystkich kontynentach półkuli północnej, a także w górach w strefie międzyzwrotnikowej. Wiele gatunków i ich odmian uprawianych jest jako rośliny ozdobne.
WJałowiec chiński – gatunek zimozielonego krzewu lub drzewa należący do rodziny cyprysowatych (Cupressaceae). Zasięg obejmuje Azję wschodnią od Wysp Kurylskich i Sachalinu, poprzez Wyspy Japońskie, Koreę, Mongolię i Chiny, po Mjanmę na południu. W Chinach rośnie na obszarach górskich do rzędnej 2300 m n.p.m. Popularny w uprawie, choć tylko pod postacią odmian ozdobnych, forma typowa jest rzadka w kolekcjach botanicznych.
WJałowiec fenicki – gatunek krzewu lub drzewa iglastego z rodziny cyprysowatych (Cupressaceae). Występuje naturalnie w basenie Morza Śródziemnego. Rośnie na wzgórzach, w miejscach skalistych, zwłaszcza na podłożu wapiennym.
WJałowiec grecki, jałowiec wyniosły – gatunek rośliny z rodziny cyprysowatych (Cupressaceae). Rośnie dziko w południowo-wschodniej i wschodniej Europie oraz niektórych rejonach Azji.
WJałowiec kolczasty – gatunek rośliny z rodziny cyprysowatych (Cupressaceae). Jest pospolity w basenie Morza Śródziemnego, na wschodzie spotykany po Kaukaz i północny Iran. W rejonie Morza Śródziemnego jest najbardziej rozpowszechnionym gatunkiem jałowca. W Polsce przemarza i nie może być uprawiany w gruncie. Bardzo trwałe drewno tego gatunku używane jest w rzeźbiarstwie i meblarstwie. Stosowane jest także do wyrobu węgla drzewnego. Jest wonne i wraz z młodymi pędami służyło we francuskich Alpach Nadmorskich do destylacji olejku wykorzystywanego do celów medycznych; głównie w leczeniu chorób skóry.
WJałowiec nadbrzeżny – gatunek rośliny z rodziny cyprysowatych (Cupressaceae). W naturze rośnie w zachodniej części wyspy Hokkaido, na wybrzeżach wysp Honsiu, Kiusiu oraz na Sachalinie.
WJałowiec płożący – gatunek roślin należący do rodziny cyprysowatych. Pochodzi z północnej części Ameryki Północnej, gdzie występuje aż po Alaskę i Jukon. Jest powszechnie uprawiany w wielu krajach, również w Polsce, jako roślina ozdobna.
WJałowiec pospolity – gatunek zawsze zielonego krzewu, rzadko niskiego drzewa, należący do rodziny cyprysowatych. Występuje na półkuli północnej od obszaru okołobiegunowego po góry południowej Europy, Azji i Ameryki Północnej. W Polsce jest to gatunek rozpowszechniony. Rośnie na bardzo różnych siedliskach – od bagien, poprzez lasy, po murawy, odłogi i tereny skaliste. Jest to też gatunek bardzo zmienny – euroazjatycka odmiana typowa osiąga do kilkunastu metrów wysokości, podczas gdy pozostałe odmiany płożą się lub podnoszą, osiągając niewielką wysokość. Jałowiec pospolity ma wszechstronne znaczenie użytkowe i odgrywał istotną rolę w kulturze ludzkiej, także jako roślina magiczna. Wykorzystywany jest m.in. jako roślina lecznicza, jadalna, olejkodajna, barwierska. Często uprawiany jest jako krzew ozdobny. W środowisku naturalnym odgrywa istotną rolę biocenotyczną.
WJałowiec sabiński, jałowiec sawina, jałowiec Sawina – gatunek krzewu iglastego należący do rodziny cyprysowatych. Znany też pod nazwą jałowiec sabina. Rośnie na obszarach górskich w Eurazji. Zawiera trujący sabinol o nieprzyjemnym zapachu wyczuwalnym po roztarciu gałązek. Często jest uprawiany jako roślina ozdobna.
WJałowiec wirginijski – gatunek drzewa iglastego z rodziny cyprysowatych (Cupressaceae). Występuje naturalnie w Ameryce Północnej.
WKrężnik (Actinostrobus) – rodzaj krzewów i małych drzew z rodziny cyprysowatych (Cupressaceae). Obejmuje 3 gatunki występujące w zachodniej Australii.
WKryptomeria japońska, szydlica japońska – gatunek zimozielonych drzew iglastych z rodziny cyprysowatych (Cupressaceae). Jedyny żyjący przedstawiciel rodzaju Cryptomeria. Jest gatunkiem bardzo zmiennym – wyróżnia się dwie odmiany geograficzne oraz liczne formy i kultywary.
WLibocedrus – rodzaj drzew i krzewów z rodziny cyprysowatych (Cupressaceae). Obejmuje 5 gatunków. Przedstawiciele występują na Nowej Zelandii i Nowej Kaledonii. W szerszym ujęciu włącza się tu gatunki z rodzajów Papuacedrus i Austrocedrus, występujące na Nowej Gwinei oraz w południowej części Ameryki Południowej.
WLibocedrus plumosa (D.Don) Druce – gatunek drzew lub krzewów z rodziny cyprysowatych. Występuje endemicznie w Nowej Zelandii.
WMamutowiec olbrzymi, sekwojadendron, sekwoja olbrzymia, mamutowe drzewo, welingtonia – gatunek drzew iglastych, wyróżniających się potężnymi rozmiarami. Osiągają wiek 2000-3500 lat. Współczesne drzewa dorastają do 95 m wysokości i 10 m średnicy. Do gatunku tego należą jedne z najwyższych drzew świata, obok eukaliptusa królewskiego i sekwoi wieczniezielonej. Do Europy pierwsze mamutowce sprowadzono ok. połowy XIX wieku. Są często uprawiane jako drzewa ozdobne w parkach, wymagają klimatu łagodnego, morskiego, są wrażliwe na mróz. W Polsce przemarzają, dlatego większość okazów rośnie w zachodniej części kraju.
WMetasekwoja (Metasequoia) – rodzaj roślin z rodziny cyprysowatych. Obejmuje jeden gatunek współczesny – metasekwoję chińską. Opisano szereg gatunków wymarłych jednak nie stwierdzono istotnej zmienności przynajmniej pod względem morfologicznym i rośliny tego rodzaju zachowały się w postaci mało zmienionej w całym zapisie kopalnym.
WMetasekwoja chińska – gatunek drzewa należący do rodziny cyprysowatych, jedyny żyjący przedstawiciel rodzaju metasekwoja. Gatunek jest żywą skamieniałością. Występował w erze mezozoicznej, w końcu okresu kredowego i dominował w trzeciorzędzie. Był rośliną szeroko rozprzestrzenioną na półkuli północnej. Pod koniec oligocenu, na skutek zmian klimatycznych i ich następstw, zasięg metasekwoi zaczął się stopniowo zmniejszać. W czwartorzędzie gatunek zachował się jedynie na stanowiskach reliktowych w Chinach.
WMikrobiota syberyjska – gatunek krzewu należącego do monotypowego rodzaju mikrobiota. Występuje w górach Sichote Aliń powyżej granicy lasu w Rosji.
WNeocallitropsis pancheri – gatunek zimozielonych krzewów z rodziny cyprysowatych (Cupressaceae). Reprezentuje monotypowy rodzaj Neocallitropsis. Jest endemitem na Nowej Kaledonii, gdzie rośnie w południowej części wyspy na wysokościach do 1140 m n.p.m.
WPapuacedrus papuana – gatunek zimozielonych drzew z rodziny cyprysowatych (Cupressaceae). Jedyny współczesny przedstawiciel rodzaju Papuacedrus. Występuje na Molukach i Nowej Gwinei na wysokościach od 1300 do 3600 m n.p.m.
WPilgerodendron uviferum – gatunek zimozielonych drzew z rodziny cyprysowatych (Cupressaceae). Reprezentuje monotypowy rodzaj Pilgerodendron. Występuje w południowej Argentynie i Chile, sięgając okolic Ziemi Ognistej. Rośnie lasach do wysokości 1100 m n.p.m.
WSekwoja – rodzaj olbrzymich drzew z rodziny cyprysowatych obejmujący obecnie tylko jeden gatunek: sekwoja wieczniezielona. Kiedyś do tego rodzaju zaliczano także mamutowca (Sequoiodendron). W przeszłości do rodzaju tego zaliczano także szereg skamieniałości, przeklasyfikowanych po odkryciu rodzaju metasekwoja (Metasequoia) właśnie do tego rodzaju.
WSekwoja wieczniezielona, sekwoja wiecznie zielona – gatunek drzewa iglastego z rodziny cyprysowatych (Cupressaceae). Pochodzi z nadbrzeżnych gór Kalifornii i Oregonu. Drzewa tego gatunku osiągają ogromne rozmiary i dożywają do około 2 tysięcy lat. Są to najwyższe obecnie żyjące drzewa.
WStroigła, kuningamia (Cunninghamia) – rodzaj drzew klasyfikowany, zwłaszcza w dawniejszych systemach, do cypryśnikowatych, współcześnie włączany do cyprysowatych jako klad bazalny tej rodziny. Rodzaj obejmuje dwa gatunki występujące w południowo-wschodniej części Chin, w północnym Wietnamie oraz na wyspie Tajwan. Nazwa naukowa upamiętnia Jamesa Cunninhama – lekarza Brytyjskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej w Chinach, który w 1702 nabył rośliny tego rodzaju do swego ogrodu i wysłał do Anglii, gdzie zostały opisane.
WStroigła chińska, kuningamia lancetowata, kuningamia chińska – gatunek drzewa iglastego z rodziny cyprysowatych występujący naturalnie na terenie Chin, poza tym rozpowszechniony w uprawie. Jest jednym z dwóch gatunków z rodzaju stroigła. W obszarze naturalnego występowania roślina ceniona ze względu na drewno, poza tym sadzona jest jako ozdobna i kolekcyjna.
WTajwania kryptomeriopodobna – gatunek wiecznie zielonego drzewa z rodziny cyprysowatych reprezentujący monotypowy rodzaj tajwania. Rośnie w chińskich prowincjach: Kuejczou, Hubei, Syczuan, w Tybecie, na Tajwanie oraz w północnej Mjanmie. W 2001 izolowane stanowisko tego gatunku odkryte zostało w północnym Wietnamie w górach Hoàng Liên. Największe stanowisko liczące ok. 10 tys. drzew odkryto w niedostępnym obszarze na Tajwanie w 2002. Gatunek występuje w rozproszeniu w lasach liściastych, mieszanych i iglastych, rzadziej tworząc czyste drzewostany. Zasiedla lasy w dolinach górskich na wysokościach od 500 do 2800 m n.p.m. Zasoby gatunku ulegają zmniejszeniu ze względu na wycinkę. Drewno tego gatunku jest cenione – łatwe do obróbki i bardzo trwałe. Wykorzystywane jest w budownictwie, stolarstwie, ciesielstwie okrętowym, do wyrobu papieru i trumien. Drzewa osiągają wiek do 2 tys. lat.
WWiddringtonia (Widdringtonia) – rodzaj drzew z rodziny cyprysowatych (Cupressaceae). Obejmuje cztery gatunki występujące w południowej Afryce od Malawi po RPA.
WŻywiczlin, cyprzyk, kieliszniak (Callitris) – rodzaj drzew z rodziny cyprysowatych (Cupressaceae). Obejmuje 16 gatunków występujących w Australii oraz na Nowej Kaledonii.
WŻywotnik, tuja – rodzaj roślin iglastych z rodziny cyprysowatych. Rodzaj obejmuje pięć gatunków drzew i krzewów, z których trzy występują na terenie Azji, a dwa w Ameryce Północnej. Gatunkiem typowym jest Thuja occidentalis L. Żywotnik zachodni i olbrzymi, a także inne gatunki, są popularne w uprawie jako rośliny ozdobne. Wykorzystywane są też jako lecznicze, przy czym żywotnik zachodni jest gatunkiem także trującym dla człowieka i koni.
WŻywotnik olbrzymi – gatunek drzewa iglastego z rodziny cyprysowatych. Występuje w stanie dzikim w zachodniej części Ameryki Północnej, wzdłuż wybrzeży Oceanu Spokojnego, na obszarze od Alaski po Kalifornię. W Polsce uprawiany jako roślina ozdobna, dawniej także na leśnych powierzchniach doświadczalnych. W zachodniej części kraju zadomowiony na nielicznych stanowiskach (kenofit). W lasach może tworzyć zwarte odnowienia pochodzące z samosiewu.
WŻywotnik zachodni – gatunek drzewa z rodziny cyprysowatych. Pochodzi ze wschodniej części Ameryki Północnej – południowej Kanady i północnych rejonów USA. Popularnie sadzony jako drzewo ozdobne w Europie, dokąd wprowadzony został w latach 30. XVI wieku. W Polsce gatunek uprawiany, lokalnie uważany za zadomowiony (kenofit). Żywotnik zachodni jest stosowany w homeopatii oraz w fitoterapii. Wyciąg wchodzi w skład złożonego leku ziołowego do stosowania doustnego w leczeniu przeziębienia, ostrych i przewlekłych infekcji górnych dróg oddechowych oraz pomocniczo wraz z antybiotykiem w leczeniu zakażeń bakteryjnych. Olejek eteryczny, którego głównym składnikiem jest tujon, wchodzi w skład preparatów złożonych do stosowania zewnętrznego w przypadku brodawek na rękach i stopach. Gatunek jest trujący dla człowieka i koni.
WŻywotnikowiec japoński – gatunek drzewa z rodziny cyprysowatych (Cupressaceae), reprezentujący monotypowy rodzaj żywotnikowiec (Thujopsis). Pochodzi z górskich lasów z wyspy Honsiu w Japonii. Tworzy lasy na wysokościach od 600 do 1600 m n.p.m., w których rośnie razem z jodłą nikko, żywotnikiem japońskim i choiną różnoigłową. Dostarcza cenionego drewna wykorzystywanego w budowie statków, odpornego na gnicie. Do Europy sprowadzony w połowie XIX wieku.