Berberysowate – rodzina roślin okrytonasiennych. W szerokim ujęciu zaliczanych jest tu 14 rodzajów z 701 gatunkami. Są to rośliny zielne i krzewy wyróżniające się zwykle żółtym zabarwieniem tkanek wtórnych. Kwiaty są najczęściej trzykrotne. Pod względem filogenetycznym są siostrzane jaskrowatym. Występują na półkuli północnej w strefie klimatu umiarkowanego i na obszarach górskich w strefie subtropikalnej. Owoce berberysu i mahonii są jadalne.
Achlys, pleśniara – rodzaj bylin z rodziny berberysowatych (Berberidaceae). Obejmuje 2 lub 3 gatunki występujące w zachodniej części Ameryki Północnej oraz w Japonii.
WBerberis actinacantha – gatunek roślin z rodziny berberysowatych. Występuje w północnym i środkowym Chile.
WBerberis acuminata – gatunek roślin z rodziny berberysowatych. Opisany został z prowincji Junnan w XIX wieku. Został odnotowany, ale bez opisu i akceptacji w tymczasowej rewizji rodzaju berberys we „Flora of China”.
WBerberys, kwaśnica – rodzaj krzewów z rodziny berberysowatych. Należy do niego ok. 450 gatunków, przy czym ich klasyfikacja i relacja względem rodzaju mahonia Mahonia pozostaje od dawna przedmiotem debaty naukowej. Rośliny te występują w Eurazji, Ameryce i Afryce. W Polsce rośnie dziko tylko berberys zwyczajny.
WBerberys bukszpanolistny – gatunek zimozielonego krzewu o skórzastych listkach. Rośnie w Patagonii, na południu Argentyny i Chile. Nazwa lokalna Calafate.
WBerberys chiński – gatunek krzewu należący do rodziny berberysowatych. Występuje w stanie dzikim w Chinach i wschodniej Azji.
WBerberys gruczołkowaty, berberys gruczołowaty, berberys brodawkowaty (Berberis verruculosa) – gatunek krzewu, należący do rodziny berberysowate. W naturalnym środowisku występuje w Chinach. W Polsce uprawiany jako roślina ozdobna.
WBerberys Julianny – gatunek zimozielonego krzewu z rodziny berberysowatych. Pochodzi z Azji.
WBerberys koreański – gatunek rośliny należący do rodziny berberysowatych. Pochodzi z Półwyspu Koreańskiego, do Polski został sprowadzony w 1928 i znajduje się w kolekcji niektórych ogrodów botanicznych, bywa też uprawiany jako roślina ozdobna, ale rzadko.
WBerberys ottawski – gatunek rośliny z rodziny berberysowatych. Mieszaniec berberysu Thunberga i berberysu pospolitego. Uprawiany m.in. w Polsce.
WBerberys Thunberga – gatunek krzewu z rodziny berberysowatych. Pochodzi z Japonii. W Polsce nie występuje w środowisku naturalnym, jest uprawiany jako roślina ozdobna w wielu odmianach.
WBerberys wąskolistny – gatunek rośliny należący do rodziny berberysowatych. Jest mieszańcem powstałym w wyniku skrzyżowania dwóch gatunków pochodzących z Ameryki Południowej: B. darwinii i B. empetrifolia. W Polsce jest czasami uprawiany jako roślina ozdobna, znajduje się też w kolekcji niektórych ogrodów botanicznych.
WBerberys zwyczajny, b. pospolity – gatunek krzewu należący do rodziny berberysowatych. Znany też jako: kwaśnica pospolita, kwaśniec. Występuje w stanie dzikim w Europie. W Skandynawii i na Wyspach Brytyjskich gatunek zadomowiony. W południowych i środkowych Niemczech występuje rzadko i w rozproszeniu.
Caulophyllum – rodzaj bylin z rodziny berberysowatych (Berberidaceae). Obejmuje 3 gatunki występujące w Ameryki Północnej oraz w Azji. Rośliny te rosną w runie wilgotnych i świeżych, żyznych lasów.
WDysosma – rodzaj bylin z rodziny berberysowatych (Berberidaceae). Należy tu od 7 do 10 gatunków wyodrębnionych przez Roberta E. Woodsona w 1928 roku z rodzaju stopkowiec (Podophyllum), ale przez niektórych taksonomów nadal do niego zaliczanych. Przedstawiciele rodzaju występują w Chinach i w północnym Wietnamie.
WEpimedium – rodzaj bylin z rodziny berberysowatych. Należy do niego ok. 65 gatunków, przy czym w znacznej części są to endemity występujące tylko w południowych Chinach. Pozostałe gatunki epimedium spotykane są w Azji centralnej, południowej i zachodniej, sięgając Europy. Gatunkiem typowym jest Epimedium alpinum L.
WEpimedium omszone – gatunek roślin z rodziny berberysowatych. Pochodzi z Azji Zachodniej oraz południowo-wschodniej Europy (Bułgaria). Jest uprawiany w wielu krajach jako roślina ozdobna.
WEpimedium pstre – mieszaniec roślin z rodziny berberysowatych. Powstał w wyniku skrzyżowania Epimedium grandiflorum i E. pinnatum. Jest uprawiany w wielu krajach jako roślina ozdobna i jest najczęściej uprawianym gatunkiem epimedium.
WEpimedium wielkokwiatowe – gatunek rośliny z rzędu berberysowców. Pochodzi z obszaru Chin, Korei Północnej i Japonii, jest uprawiany w wielu innych krajach jako roślina ozdobna.
WGlika, lewkolist – rodzaj bylin z rodziny berberysowatych (Berberidaceae). Obejmuje 4 gatunki występujące w strefie klimatu umiarkowanego na półkuli północnej.
WGymnospermium – rodzaj bylin z rodziny berberysowatych (Berberidaceae). Obejmuje 11 gatunków występujących głównie w Azji środkowej, na wschodzie 3 gatunki sięgają zasięgiem do Chin, jeden gatunek rośnie w Europie wschodniej. Wszyscy przedstawiciele rodzaju rosną w miejscach suchych, odsłoniętych, także na polach uprawnych. Kwitną wiosną, latem pędy nadziemne zamierają i niekorzystną porę roku rośliny spędzają w postaci bulw.
WJeffersonia – rodzaj bylin z rodziny berberysowatych (Berberidaceae). Obejmuje 2 gatunki występujące we wschodniej Ameryce Północnej oraz we wschodniej Azji. Nazwa rodzajowa upamiętnia Thomasa Jeffersona – trzeciego prezydenta Stanów Zjednoczonych.
WLeonticaceae – rodzina roślin okrytonasiennych wyróżniona w niektórych systemach XX wieku i zaliczana do rzędu berberysowców. W wyniku badań molekularnych odkryto, że zaliczane tu rodzaje należą do dwóch linii rozwojowych berberysowatych. Rodzaj Diphylleia jest najbardziej prymitywnym przedstawicielem najstarszej linii tworzącej podrodzinę Podophylloideae Eaton, pozostałe rodzaje wchodzą w skład kladu Berberidoideae Kosteletzky.
WLista gatunków z rodzaju berberys – lista gatunków rodzaju roślin należącego do rodziny kozłkowatych. Według The Plant List w obrębie tego rodzaju znajduje się 580 gatunków o nazwach zweryfikowanych i zaakceptowanych, podczas gdy kolejnych 214 taksonów ma status gatunków niepewnych (niezweryfikowanych).
WMahonia, ościał – rodzaj roślin z rodziny berberysowatych o problematycznej pozycji taksonomicznej. Przez wielu taksonomów bywa często łączony z rodzajem berberys Berberis, ale wciąż jest zwykle wyróżniany przez ogrodników, wciąż też pojawiają się w piśmiennictwie naukowym koncepcje zachowania tego rodzaju. Gdy jest wyodrębniany zalicza się do niego ok. 45 do 60 gatunków. Obejmuje krzewy i niskie drzewa występujące naturalnie w Azji Wschodniej i Południowo-Wschodniej, w Ameryce Północnej, Środkowej i Południowej. W Polsce uprawiana i dziczejąca jest mahonia pospolita Mahonia aquifolium.
WMahonia pospolita, mahonia ostrolistna, ościał pospolity – gatunek krzewu należący do rodziny berberysowatych. Pochodzi z zachodniej części Ameryki Północnej. Zadomowiony i często uważany za inwazyjny w różnych częściach Europy. W Polsce gatunek często uprawiany, dziczejący i lokalnie zadomowiony (kenofit), zaliczany również do grupy gatunków potencjalnie inwazyjnych, których ekspansja na terenie kraju jest możliwa w przyszłości.
WNandina domowa – gatunek krzewu z monotypowego rodzaju Nandina Thunberg, Nov. Gen. Pl. 14. 1781. Występuje w Azji wschodniej i południowej – w Chinach, Japonii i Indiach, poza tym szeroko rozprzestrzeniony jako roślina ozdobna. W różnych miejscach o ciepłym klimacie dziczeje i jest inwazyjna. Rośnie w lasach, w dolinach rzek na terenach zalewowych, zdziczała w pobliżu dawnych osiedli ludzkich. Nandina jest trująca dla zwierząt domowych – zawiera glikozydy cyjanogenne i toksyczne alkaloidy.
Parasolnik (Diphylleia) – rodzaj bylin z rodziny berberysowatych (Berberidaceae). Obejmuje 3 gatunki. D. grayi rośnie w Japonii, D. sinensis w chińskiej prowincji Junnan, a D. cymosa w Paśmie Błękitnym w Stanach Zjednoczonych. Gatunek północnoamerykański jest rośliną ozdobną sadzoną na terenach parkowych, gatunki azjatyckie są delikatniejsze i rzadziej uprawiane.
WPlagiorhegma dubium – gatunek byliny z monotypowego rodzaju Plagiorhegma. Występuje w Azji wschodniej w Chinach, Korei i Rosji. Rośnie w lasach iglastych i mieszanych, w miejscach cienistych i wilgotnych.
Ranzania japonica – gatunek byliny z monotypowego rodzaju Ranzania. Występuje w górskich lasach na wyspie Honsiu w Japonii.
WSinopodophyllum hexandrum – gatunek byliny z monotypowego rodzaju Sinopodophyllum. Występuje w Azji od północnego Afganistanu, przez Pakistan, północne Indie, Nepal, Bhutan po Chiny. Rośnie w lasach, zaroślach i na łąkach na wysokościach od 2200 do 4300 m n.p.m.
WStopkowiec tarczowaty – gatunek byliny z monotypowego rodzaju stopkowiec. Rośnie w lasach liściastych, na polach, przydrożach i brzegach rzek we wschodniej części Ameryki Północnej. Kwitnie wiosną, a owocuje na przełomie wiosny i lata. Dojrzałe owoce uważane są za jadalne, jednak pozostałe części rośliny są trujące. Z kłącza i korzeni pozyskuje się lignany np. (podofilotoksynę) i glikozydy wykazujące działanie przeciwnowotworowe.
Wankuweria (Vancouveria) – rodzaj bylin z rodziny berberysowatych (Berberidaceae). Obejmuje 3 gatunki występujące w zachodniej części Stanów Zjednoczonych. Nazwa rodzaju upamiętnia kapitana George'a Vancouvera, który badał pacyficzne wybrzeża Ameryki Północnej w latach 1791-1795.