
Fiołkowate – rodzina roślin zaliczana współcześnie do malpigiowców (Malpighiales). Należy do niej ok. 900–985 gatunków skupionych w 28 rodzajach. Większość należących tu rodzajów obejmuje rośliny drzewiaste, pnącza i rośliny zielne terenów nizinnych w tropikach i strefie subtropikalnej, jedyny wyjątek to rodzaj fiołek Viola, do którego należy aż 550 gatunków, którego przedstawiciele są rozpowszechnieni na całym świecie w różnych siedliskach, włączając w to strefę umiarkowaną, a nawet Arktykę i siedliska alpejskie. W Polsce dziko rosną przedstawiciele też tylko tego jednego rodzaju. Fiołki uprawiane są jako rośliny ozdobne, rzadziej stosowane są jako jadalne. Rośliny z tego rodzaju oraz Rinorea, ze względu na zawartość m.in. salicylanu metylu wykorzystywane są w medycynie. Rośliny z rodzaju Rinorea jako metalofity mogą być stosowane do fitoremediacji, poza tym gatunki drzewiaste z tego rodzaju dostarczają drewna. Kilka gatunków Hybanthus wykorzystywanych jest do sporządzania pułapek do łapania ptaków.

Fiołek – rodzaj roślin z rodziny fiołkowatych (Violaceae). Obejmuje około 525-600 gatunków, rosnących głównie w Europie, w Azji, Ameryce Północnej i Południowej, poza tym także w Australii. Większość gatunków rośnie w strefie klimatu umiarkowanego oraz na obszarach górskich. Zasiedlają bardzo zróżnicowane siedliska – lasy, łąki i mokradła, ale najczęściej murawy wysokogórskie i miejsca skaliste w górach. Liczne odmiany uprawne fiołków, określane jako fiołek ogrodowy lub bratek ogrodowy V. ×wittrockiana, są popularnymi jednorocznymi roślinami ozdobnymi. Powstały w wyniku zmieszania fiołka trójbarwnego V. tricolor i innych gatunków, zwłaszcza fiołka ałtajskiego V. altaica. Dodatkowo skrzyżowanie z pirenejskim fiołkiem rogatym V. cornuta pozwoliło uzyskać trwałe rośliny uprawne, o drobniejszych kwiatach, rozpowszechniające się w uprawie zwłaszcza od początku XXI wieku.

Fiołek alpejski – gatunek rośliny należący do rodziny fiołkowatych. Występuje w Karpatach i wschodnich Alpach, w Polsce tylko w Tatrach. Często nazywa się nieprawidłowo fiołkiem alpejskim inny, uprawiany jako roślina ozdobna gatunek rośliny – cyklamena perskiego.

Fiołek bagienny – gatunek rośliny z rodziny fiołkowatych (Violaceae). Występuje od wschodnich Niemiec po centralną Rosję, od południowej Szwecji po północno-zachodnią Chorwację.

Fiołek biały – gatunek roślin z rodziny fiołkowatych (Violaceae).
Fiołek bławatkowy – gatunek rośliny należący do rodziny fiołkowatych. Występuje w Europie środkowej, południowej i wschodniej, na Bliskim Wschodzie i w Azji Środkowej oraz w północnej Afryce. W Polsce gatunek ma status przejściowo dziczejącego efemerofita, jednak obserwowane są populacje na tyle stabilne, że postulowane jest uznanie go za trwały element flory Polski.

Fiołek błotny – gatunek rośliny z rodziny fiołkowatych. Nazwy zwyczajowe: podlaseczka, fiołek podlaszczka, podleszczyk. Występuje prawie w całej Europie, z wyjątkiem południowego wschodu. W Polsce częsty na niżu, rzadszy w górach po piętro regla górnego.

Fiołek dacki – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny fiołkowatych. Występuje w środkowej, wschodniej i południowo-wschodniej Europie. W Polsce roślina rzadka. Występuje jedynie na połoninach Bieszczadów.

Fiołek dłoniasty – gatunek rośliny z rodziny fiołkowatych. Pochodzi z Ameryki Północnej. Jest uprawiany w wielu krajach jako roślina ozdobna, w Polsce rzadko.

Fiołek drobny – gatunek roślin z rodziny fiołkowatych (Violaceae). Występuje w Europie, środkowej Azji i na Syberii. W Polsce jest gatunkiem rzadkim; rośnie głównie w południowo-zachodniej części nizin.

Fiołek dwukwiatowy – gatunek rośliny należący do rodziny fiołkowatych. Występuje w górach Azji, Europy i Ameryki Północnej oraz na obszarach arktycznych. W Polsce występuje w Sudetach i Karpatach.

Fiołek Kitaibela – gatunek rośliny należący do rodziny fiołkowatych. Występuje w stanie dzikim w Europie. W Polsce roślina rzadka, prawdopodobnie występuje tylko w południowej części kraju jako gatunek zawlekany.

Fiołek kosmaty – gatunek rośliny należący do rodziny fiołkowatych. Występuje na terenie całej Europy i umiarkowanej strefy kontynentu azjatyckiego. Znany też jako fiołek owłosiony.

Fiołek labradorski – gatunek rośliny z rodziny fiołkowatych. Pochodzi z Ameryki Północnej, gdzie występuje od Florydy aż po daleką północ, rośnie również na Grenlandii. Jest uprawiany w wielu krajach jako roślina ozdobna.

Fiołek leśny – gatunek rośliny należący do rodziny fiołkowatych. Występuje w Azji, Afryce Północnej i w całej niemal Europie. Pospolity w południowej i środkowej Europie, w Polsce występuje pospolicie na całym niżu i w niższych położeniach górskich. Status gatunku we florze Polski: gatunek rodzimy.

Fiołek mokradłowy – gatunek rośliny należący do rodziny fiołkowatych. Występuje w Azji i w Europie. W Polsce występuje wyłącznie na niżu, roślina bardzo rzadka.

Fiołek motylkowy – gatunek byliny z rodziny fiołkowatych pochodząca z Ameryki Północnej. W Polsce czasami uprawiany.

Fiołek ogrodowy, bratek ogrodowy, bratek – gatunek rośliny dwuletniej z rodziny fiołkowatych. Mieszaniec; powstał w wyniku skrzyżowania trzech dzikich gatunków fiołka: fiołka trójbarwnego, fiołka żółtego i fiołka ałtajskiego. W Polsce bardzo często jest uprawiany jako roślina ozdobna; czasami przejściowo dziczeje (efemerofit).

Fiołek pagórkowy – gatunek rośliny należący do rodziny fiołkowatych. Występuje w Azji i w Europie. W Polsce średnio pospolity.

Fiołek polny – gatunek rośliny należący do rodziny fiołkowatych (Violaceae).
Fiołek przedziwny – gatunek rośliny należący do rodziny fiołkowatych. Występuje w Azji i Europie. W Polsce dość pospolity, rośnie na niżu i w niższych położeniach górskich.

Fiołek psi – gatunek rośliny należący do rodziny fiołkowatych. Występuje w Azji, Europie, Afryce Północnej (Maroko) i na Grenlandii. W Polsce pospolity.

Fiołek Rivina – gatunek rośliny z rodziny fiołkowatych. Rośnie dziko na całym niemal obszarze Europy, ponadto w Azji i Afryce Północnej. W Polsce pospolicie na całym niżu i w niższych położeniach górskich.

Fiołek rogaty – gatunek rośliny z rodziny fiołkowatych. Pochodzi z Pirenejów. Uprawiany jest w Europie Zachodniej, od początków XXI wieku także popularny w Polsce. W wyniku hodowli uzyskano szereg odmian ozdobnych zwanych zbiorczo fiołkami drobnokwiatowymi.
Fiołek skalny – gatunek rośliny należący do rodziny fiołkowatych. Rośnie dziko w Azji i Europie. W Polsce występuje w stanie dzikim na całym niżu w rozproszonych stanowiskach.

Fiołek torfowy – gatunek rośliny należący do rodziny fiołkowatych. Występuje w Azji, w północnej, środkowej wschodniej i południowo-wschodniej Europie, oraz w północnej części Ameryki Północnej, aż po Alaskę. Roślina w Polsce bardzo rzadka. Rośnie tylko na kilku stanowiskach w części północno-wschodniej. Relikt epoki lodowcowej.

Fiołek trójbarwny – gatunek rośliny należący do rodziny fiołkowatych. Nazwy ludowe: bratki polne. Występuje w stanie dzikim w Europie i Azji. W Polsce pospolity.

Fiołek wonny, fiołek pachnący – gatunek rośliny należący do rodziny fiołkowatych. Występuje w stanie dzikim w Europie, w zachodniej Azji i północnej Afryce. W Polsce średnio pospolity na niżu i w niższych położeniach górskich. Uprawiany i często dziczejący.
Fiołek wyniosły – gatunek roślin z rodziny fiołkowatych (Violaceae). Występuje w Azji i w Europie. W Polsce gatunek rzadki; rośnie w dolinach dużych rzek.

Fiołek żółty sudecki – podgatunek fiołka żółtego, należący do rodziny fiołkowatych. W Polsce nie występują inne podgatunki fiołka żółtego. Występuje tylko w środkowej Europie: w Niemczech, Austrii, Czechach i Polsce. W Polsce w stanie dzikim spotyka się go tylko w Sudetach, Tatrach i na Baraniej Górze.

Lista gatunków z rodzaju fiołek Viola – lista gatunków rodzaju roślin należącego do rodziny fiołkowatych (Violaceae). Według The Plant List w obrębie tego rodzaju rozróżniono 478 gatunków, natomiast kolejnych 1257 taksonów ma status gatunków niepewnych (niezweryfikowanych).

Viola eximia Formánek – gatunek rośliny z rodziny fiołkowatych. Występuje naturalnie w Macedonii Północnej i Grecji. Niektóre źródła podają także występowanie w Parku Narodowym Prespy w Albanii. Epitet gatunkowy pochodzi z języka łacińskiego – słowo „eximia” oznacza „doskonały”.