W

Bukiew – owoc roślin z rodzaju buk (Fagus). Trójgraniasty, brązowy orzeszek, pojedynczy lub zebrany po 2–3 w zdrewniałej okrywie (kupuli). Owoce wraz z okrywą tworzą owoc zbiorowy otwierający się (pękający) po dojrzeniu. Budowa i cechy owoców zbiorowych mają istotne znaczenie taksonomiczne dla identyfikacji gatunków w obrębie rodzaju. Owoce są jadalne i stanowią pożywienie wielu zwierząt, bywają też spożywane przez ludzi. Wyrabia się z nich olej jadalny i techniczny. Zbierane są i wykorzystywane jako materiał siewny do uprawy buka w gospodarce leśnej.

W

Egzokarp – zewnętrzna warstwa okrywająca owoc, która powstaje z zewnętrznej skórki słupka.

W

Endokarp – w botanice jest to wewnętrzna część owocu, która powstaje ze skórki okrywającej wewnętrzną stronę owocolistka. Endokarp może być w postaci pestki lub skórzasty.

W

Heterokarpia – zjawisko wykształcania różnorodnych owoców na tej samej roślinie. Częste jest na przykład w należącej do astrowatych podrodzinie Asteroideae. U żółtlicy drobnokwiatowej Galinsogia parviflora owoce (niełupki) powstające w środku koszyczków z kwiatów rurkowatych posiadają puch kielichowy i są roznoszone przez wiatr, owoce powstające z brzeżnych kwiatów języczkowych nie posiadają puchu kielichowego, pozostają w koszyczkach i dostają się do gleby bezpośrednio w miejscu wzrostu rośliny. W ten sposób żółtlica będąca rośliną jednoroczną może przez wiele lat rosnąć w tym samym miejscu, zaś roznoszone przez wiatr nasiona zapewniają jej rozprzestrzenianie się.

W

Jagoda – owoc o mięsistej, niepękającej owocni, zbudowanej z zewnętrznego egzokarpu oraz zmięśniałego mezokarpu, wypełniającego całe wnętrze owocu. Cechą charakterystyczną jagody jest brak endokarpu. Bezpośrednio w mezokarpie znajdują się liczne nasiona. Jagoda może składać się głównie z łożyska, co ma miejsce u pomidora. Jednonasienną jagodą jest daktyl i awokado, uważane przez innych za pestkowca.

W

Jagodostan – rodzaj owocostanu, w którym poszczególne owoce, w tym wypadku jagody, są zrośnięte w wyraźnie wyodrębniający się fragment pędu. Przykładem jagodostanu jest część jadalna ananasa. U roślin z tego rodzaju jagody są zrośnięte w jeden organ wraz z mięsistą osią pędu i mięsistymi przysadkami.

W

Kłębek – owocostan powstający z kilku drobnych owoców, które podczas dojrzewania tkwią w drewniejącym okwiecie, charakterystyczny dla roślin z rodzaju burak (Beta). To samo określenie stosowane jest w niektórych źródłach także w odniesieniu do kwiatostanu o skróconej osi i krótkoszypułkowych lub siedzących kwiatach typowych dla buraków. W literaturze botanicznej kwiatostany takie określane są nazwą kłębik.

W

Łuszczyna (siliqua) – suchy, pękający owoc wyróżniany jako szczególna forma torebki, powstający z dwóch zrośniętych owocolistków. W stanie dojrzałym owocolistki te oddzielają się zazwyczaj dwuklapowo od ramy zawierającej łożysko.

W

Łuszczynka – rodzaj suchego, pękającego owocu będący krótką łuszczyną. Występuje u roślin z rodziny kapustowatych (Brassicaceae). Jest to łuszczyna, której długość jest równa lub krótsza od trzykrotności jej szerokości. Są to owoce dwukomorowe, z wewnętrzną fałszywą przegrodą rozpiętą między dwoma łożyskami, na których umocowane są nasiona.

W

Mieszek (folliculus) – owoc pojedynczy, suchy pękający, jednokomorowy, wielonasienny. Powstaje ze słupka jednokrotnego. Cienka i skórzasta owocnia pęka wzdłuż szwu zrośnięcia się brzegów owocolistka. Nasiona przytwierdzone są do brzegu owocolistka.

W

Niełupka – suchy, niepękający, jednonasienny owoc, posiadający skórzastą lub zdrewniałą owocnię otaczającą luźno nasienie. Występuje m.in. u roślin z rodziny astrowatych, gdzie opatrzona jest puchem kielichowym, np. u ostrożnia, mniszka i jastrzębca. Puch kielichowy pełni tu rolę aparatu lotnego, umożliwiającego rozsiewanie owoców na znaczne odległości. Owocnia może wykształcać także skrzydlate wyrostki, np. u jesionu i wiązu. Owoce w postaci niełupki mają także słonecznik i cykoria.

W

Orzech (nux) – rodzaj suchych owoców zamkniętych (niepękających), jednonasiennych, odpadających od rośliny matecznej w całości. Często dla owoców o niewielkich rozmiarach używa się równoważnej nazwy orzeszek. Mają one twardą, zdrewniałą owocnię, niezrośniętą z nasieniem.

W

Owoc − w znaczeniu botanicznym występujący u roślin okrytozalążkowych organ powstający z zalążni słupka, zawierający w swym wnętrzu nasiona, osłaniający je i ułatwiający rozsiewanie.

W

Owoc pozorny – organ roślin okrytonasiennych zawierający nasiona, który w odróżnieniu od owoców właściwych nie powstaje wyłącznie ze ścian zalążni słupka, lecz także innej części kwiatu. Najczęściej wykształca się z rozrośniętego mięsistego dna kwiatowego, rzadziej okwiatu lub przysadki. Jeden owoc pozorny wywodzi się z jednego wielozalążniowego kwiatu.

W

Owoce zbiorowe – owoce powstające z kwiatów ze słupkowiem apokarpicznym. Powstają z pojedynczego kwiatu, ale zawierającego od kilku do wielu odrębnych słupków. Podczas tworzenia owoców ściany zalążni (owocnie) zrastają się mniej lub bardziej, ewentualnie owoce właściwe pozostają luźne i po dojrzeniu odpadają osobno. Podczas tworzenia owoców u niektórych roślin dno kwiatowe rozrasta się, tworząc owoc pozorny (rzekomy) – w obrębie którego zawarte są owoce właściwe.Przykłady owoców zbiorowychwielomieszkowe (wielomieszek) – z poszczególnych zalążni powstają mieszki osadzone na wspólnym dnie kwiatowym, wieloorzeszkowe – zalążnie dojrzewają jako drobne orzeszki. W przypadku rodzajów, u których zalążnia jest dolna, rozwijające się, mięsiste dno kwiatowe otacza orzeszki i zamyka w swoim wnętrzu, ewentualnie rozrasta się od środka, wynosząc orzeszki na zewnątrz, wielopestkowcowe – z poszczególnych zalążni wielosłupkowego kwiatu powstają drobne pestkowce, które zrastają się mięsistymi częściami owocni i osadzone są na jednej wspólnej osi, powstałej z dna kwiatowego. W przypadku owoców jabłkowatych owocnia tworzy wewnątrz owocu pozornego wewnętrzne łuski obrośnięte przez soczyste dno kwiatowe.Możliwe pomyłki

W

Owoce jabłkowate – mają wielokomorowy, skórzasty endokarp z niewielką liczbą nasion i silnie rozbudowany mezokarp – podwójnego pochodzenia. Z punktu widzenia botanicznego owoce jabłkowate są owocami rzekomymi.

W

Owocostan, owoc złożony – owoce powstające z przeobrażenia całych kwiatostanów. W różnych źródłach termin jest różnie ujmowany. W wąskim ujęciu owocostany tworzone są nie tylko z zalążni, ale też z pozostałych części kwiatostanu takich jak: dno kwiatowe, okwiat, liście przykwiatowe i oś kwiatostanu. Takie owocostany po dojrzeniu w całości odpadają od rośliny.

W

Pestkowiec – rodzaj owocu mięsistego. Podczas tworzenia się pestkowców zewnętrzna część owocni (egzokarp) tworzy skórkę, środkowa część (mezokarp) mięśnieje, a wewnętrzna część (endokarp) twardnieje i drewnieje. Twarda, wewnętrzna część owocni nazywana jest pestką i różni ten typ owocu od jagody, która jest zmięśniała w całości.

W

Rozłupnia – owoc pojedynczy, dwu- lub wielonasienny, zamknięty, suchy i rozpadający się. Rozpada się zwykle na jednonasienne, zamknięte i niepękające rozłupki, w których elementy owocni pozostają zrośnięte z nasieniem. Rozłupnie powstają ze słupka zrosłoowockowego (synkarpicznego), przy czym z pojedynczych owocolistków powstają albo poszczególne rozłupki, albo z jednego owocolistka powstają dwie jednonasienne rozłupki. Poszczególne owocki nierzadko połączone są znajdującym się między nimi organem zwanym karpoforem. Dwunasienne rozłupnie występują u roślin z rodziny selerowatych i marzanowatych, czteronasienne u ogórecznikowatych i jasnotowatych, wielonasienne u ślazowatych i wilczomleczowatych.

W

Skrzydlak (samara) – owoc suchy i niepękający, o owocni zaopatrzonej w skrzydlaste wyrostki ułatwiające rozsiewanie. Skrzydlaki należą do diaspor zwanych meteochorami lub też lotnikami i szybownikami tj. takich organów rozprzestrzeniania, które zaopatrzone są w urządzenia zwalniające opadanie w powietrzu i pozwalające na pokonywanie w powietrzu znacznych odległości. Cechą wyróżniającą skrzydlaki od innych meteochorów jest cienki, zwykle błoniasty wyrostek w formie skrzydełka lub skrzydełek.

W

Strąk (legumen) – owoc pojedynczy, suchy pękający, zwykle wielonasienny. Wykształcony jest z zalążni pojedynczej tj. utworzonej z jednego owocolistka. Od podobnego mieszka różni się tym, że otwiera się (pęka) dwustronnie: wzdłuż szwu brzusznego i szwu grzbietowego. Nasiona zwykle okrągławe, ułożone są wzdłuż zrośnięcia się brzegów owocolistka. Owocnia jest cienka i skórzasta, niezróżnicowana morfologicznie. Anatomicznie podzielona jest na warstwy o różnej budowie, co ma istotny wpływ na proces rozsiewania nasion.

W

Torebka – typ owocu pojedynczego, pękającego, zwykle suchego. Torebka może być zbudowana z dwóch lub wielu owocolistków. Torebka może być jednokomorowa, podzielona na tyle komór, ile owocolistków lub częściowo podzielona tzw. przegrodami fałszywymi, nie dochodzącymi do środka owocu.

W

Ziarniak (caryopsis) – suchy, niepękający owoc traw będący jednonasienną niełupką. Ziarniak okryty jest okrywą owocowo-nasienną, która powstaje ze zrośnięcia się kilkuwarstwowej owocni, łupiny nasiennej i resztek obielma. Główną masę ziarniaka stanowi nasiono zawierające niewielki zarodek oraz bielmo stanowiące jego znaczną część. W rolnictwie i potocznie ziarniaki określa się zbiorczą nazwą „ziarno”. Ziarna zbóż stanowią podstawowe źródło pokarmu roślinnego dla ludzi.

W

Żołądź – nazwa określająca owoc szupinkowy (pozorny) roślin z rodzaju dąb (Quercus) składający się z orzecha i miseczki owocowej, ewentualnie odnosząca się do samego orzecha, czyli owocu właściwego.