WApex Chert - geologiczna formacja w Australii znana ze znalezienia najstarszych skamieniałości na świecie.
WBałtów – wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie ostrowieckim, w gminie Bałtów. Siedziba tejże gminy.
WEdiacara – pasmo niskich wzgórz w Australii, leżące w północnej części Gór Flindersa w stanie Australia Południowa, 650 km na północ od Adelaide.
WFormacja Caturrita – formacja geologiczna składająca się ze skał osadowych, występująca w Rio Grande do Sul (Brazylia), w niecce Parany. Jej wiek oceniany jest na późny karnik - wczesny noryk.
WFormacja Jebel Qatrani – formacja geologiczna występująca w Egipcie, na północ od jeziora Karun w pobliżu Fajum. Formacja była w przeszłości datowana na oligocen, jednak później określono jej wiek na późny eocen - wczesny oligocen.
WMorrison – formacja skalna rozciągająca się na zachodzie Ameryki Północnej od Kanady na północy po Arizonę, Nowy Meksyk i Teksas w Stanach Zjednoczonych na południu i od Idaho na zachodzie do Nebraski na wschodzie na powierzchni około 1,5 mln km². Nazwa pochodzi od miasta Morrison w stanie Kolorado, w pobliżu którego w 1877 po raz pierwszy znaleziono skamieniałości pochodzące z warstw tej formacji. Wiek formacji Morrison jest datowany na późną jurę (kimeryd-tyton), 155-148 mln lat temu. Reprezentuje ona osady słodkowodne, tworzące się na nizinie pozostałej po wycofaniu się płytkiego morza epikontynentalnego, zwanego Morzem Sundance. Na terenie stanów Kolorado, Nowy Meksyk i Utah znajdują się duże złoża uranu.
WFormacja Santa Maria – formacja geologiczna składająca się ze skał osadowych, występująca w Rio Grande do Sul (Brazylia), w niecce Parany. Jej wiek oceniany jest na późny ladyn – wczesny karnik.
WHell Creek – formacja skalna datowana na przełom kredy i paleocenu, rozciągająca się na pograniczu stanów Montana, Wyoming, Dakota Północna i Dakota Południowa w Stanach Zjednoczonych. W wielu miejscach osiąga ponad 100 m miąższości, z czego ostatnie kilka metrów należy już do kenozoiku. Próbki pobrane z warstw na granicy mastrychtu i danu wykazują obecność irydu oraz kryształów przeobrażonego kwarcu, dowodzącą kolizji z Ziemią meteorytu bądź komety, około 65,5 mln lat temu. Jest to jedyne stanowisko z zaznaczoną granicą pomiędzy erami mezozoiczną i kenozoiczną, w którym występują skamieniałości dinozaurów.
WHolzmaden – miejscowość i gmina w Niemczech, w kraju związkowym Badenia-Wirtembergia, w rejencji Stuttgart, w regionie Stuttgart, w powiecie Esslingen, wchodzi w skład wspólnoty administracyjnej Weilheim an der Teck. Leży na przedpolu Jury Szwabskiej, ok. 20 km na południowy wschód od centrum Esslingen am Neckar, przy autostradzie A8.
WFormacja Horseshoe Canyon – formacja geologiczna znajdująca się w kanadyjskiej prowincji Alberta, należąca do kredowej grupy Edmonton. Jej grubość wynosi około 290 m, co odpowiada około 7 mln lat. Eberth i Braman (2012) podzielili formację Horseshoe Canyon na siedem ogniw: Strathmore, Drumheller, Horsethief, Morrin, Tolman, Carbon i Whitemud. Jest ona najniżej położoną formacją grupy Edmonton, nad nią znajdują się formacje Battle i Scollard. Osady należące do formacji Horseshoe Canyon powstawały od późnego kampanu – wieku późnej kredy trwającego od 73 do 70 mln lat temu – do wczesnego mastrychtu. Przez pierwsze 2,5 miliona lat były to obszary względnie stabilne pod względem tektonicznym i klimatycznym. Występowała tam wówczas pionowa agradacja i niewielka progradacja wybrzeży morskich. Kolejne 4,5 mln lat cechowały się bardziej zmiennym klimatem, częstsze były też zmiany w wulkanizmie, orogenezach, tempie wietrzenia skał i tworzenia gleb. Tereny formacji Horseshoe Canyon znajdowały się wówczas na około 58° paleoszerokości geograficznej. Tuż pod skałami formacji znajduje się Bearpaw Shale, morska formacja reprezentująca fragment Morza Środkowego Zachodu. Przesmyk zanikał w miarę ochładzania się klimatu i opadania poziomu mórz pod koniec kredy, odsłaniając tereny znajdujące się uprzednio pod wodą. Nie był to spokojny proces – kanał okresowo ponownie się pojawiał, zalewając region Horseshoe Canyon, zanim ostatecznie zanikł. Z powodu zmian poziomu mórz w formacji Horseshoe Canyon reprezentowanych jest wiele różnych środowisk, wliczając środowiska morskie i nadbrzeżne, takie jak laguny i estuaria. Węgle kopalne licznie występują na prehistorycznych torfowiskach. Ze względu na obecność lub brak węgli i architekturę stratygraficzną Larson i in. (2011) podzielili formację Horseshoe Canyon na pięć nieformalnych jednostek. Pierwsza z nich powstała w klimacie ciepłym i wilgotnym, jednostki 2–4 w klimacie chłodnym i suchym, a 5. w ciepłym i wilgotnym.
WKlify w Joggins – stanowisko paleontologiczne położone na klifie u zachodniego wybrzeża Nowej Szkocji (Kanada). Zawiera karbońskie skamieniałości dolnego i środkowego pensylwanu, mające około 315–310 milionów lat. Stanowisko zostało odkryte przez Johna Williama Dawsona, kiedy jako mały chłopiec zbierał na klifie skamieniałości. W 1842 roku Dawson odwiedził Joggins wraz z Charlesem Lyellem. Stanowisko w Joggins było także wzmiankowane jako jeden z dowodów na istnienie zjawiska ewolucji przez Charlesa Darwina w dziele „The Origin of Species by Means of Natural Selection” oraz wykorzystane w debacie oksfordzkiej w 1860 roku przez Thomasa Huxleya.
WKopalnia skamielin w Messel – dawna kopalnia odkrywkowa łupków bitumicznych na terenie gminy Messel, w powiecie Darmstadt-Dieburg w Hesji w Niemczech. Jedno z najbardziej znanych na świecie stanowisk paleontologicznych typu Konservat-Lagerstätte. W łupkach bitumicznych występują bardzo dobrze zachowane skamieniałości ssaków, ptaków, gadów, ryb, owadów i roślin z eocenu. Zespół skamieniałości wyróżnia się także dużą różnorodnością. Podczas gdy większość znajdowanych w świecie skamieniałości zawiera jedynie fragmenty szkieletów, w złożach Messel zachowały się kompletne okazy z piórami, sierścią, a nawet i z zawartością żołądka. Najsłynniejszą skamieniałością wydobytą na terenie kopalni Messel są szczątki pierwotnego konia Hyracotherium. Kolejnymi unikatowymi znaleziskami są szczątki gatunku Darwinius masillae – wczesnego ssaka naczelnego z rodziny Notharctidae oraz Messelornis cristata – wymarłego ptaka z rodziny Messelornithidae.
WKrasiejów – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie opolskim, w gminie Ozimek, ok. 5 km na wschód od drogi krajowej nr 46 Opole-Lubliniec-Częstochowa i siedziby gminy – Ozimka, na południe od drogi wojewódzkiej nr 453 Bierdzany-Zawadzkie.
WJuraPark Krasiejów – muzeum paleontologiczne połączone z parkiem rozrywki umieszczone na ciągle aktywnym terenie wykopalisk paleontologicznych w Krasiejowie. Turyści, oprócz zwiedzenia muzeum i spędzenia czasu w parku rozrywki, mogą udać się na spacer po terenie dawnego wyrobiska iłu, gdzie mogą zobaczyć repliki zwierząt prehistorycznych.
WLisowice – górnośląska wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie lublinieckim, w gminie Pawonków.
WŁupki z Burgess – stanowisko paleontologiczne typu Konservat-Lagerstätte, odkryte 31 sierpnia 1909 roku przez Charlesa Walcotta w Górach Skalistych na przełęczy Burgessa, znajdujące się obecnie w obrębie Parku Narodowego Yoho.
WMazon Creek – stanowisko paleontologiczne typu Konservat-Lagerstätten, położone w północno-wschodniej części stanu Illinois (USA) nad rzeką Mazon. Występują tutaj skamieniałości karbońskie, zachowane w konkrecjach sferosyderytowych, sprzed około 308 mln lat. Sferosyderyty spotykane są w obrębie mułowców i piaskowców formacji Francis Creek, powstałych w obszarze delty rzecznej w środowiskach brakicznych i morskich. Skamieniałości reprezentowane są przez około 720 taksonów i zachowane najczęściej w postaci odcisków także części miękkich.
WMessel – gmina w Niemczech, w kraju związkowym Hesja, w rejencji Darmstadt, w powiecie Darmstadt-Dieburg.
WRancho La Brea – rejon asfaltowych jeziorek w Hancock Park w centralnej części Los Angeles, USA, znanych jako jedno z najbogatszych stanowisk paleontologicznych późnego plejstocenu na świecie.
WRhynie Chert – stanowisko paleontologiczne typu Konservat-Lagerstätten zawierające skamieniałości roślinne i zwierzęce jednego z najstarszych ekosystemów lądowych z wczesnego dewonu. Stanowisko znajduje się na północ od wioski Rhynie. Odkryte zostało w 1912 roku przez miejscowego lekarza dra W. Mackie'go. Skamieniałości zachowane są w martwicach krzemionkowych, tworzących się w pobliżu gorących źródeł i gejzerów. Wskutek mineralizacji krzemionką skamieniałości mają bardzo dobrze zachowaną mikrostrukturę części miękkich.
WRiversleigh – stanowisko ze skamieniałościami znajdujące się w północno-zachodniej części stanu Queensland, w Australii. Osady w obrębie stanowiska obejmują utwory oligocenu i miocenu oraz młodsze, aż po holocen. Obszar znajduje się w zlewni Gregory River. Skamieniałości odnotowano na tym obszarze po raz pierwszy w 1901 roku.
WSolnhofen – miejscowość i gmina w Niemczech, w kraju związkowym Bawaria, w rejencji Środkowa Frankonia, w regionie Westmittelfranken, w powiecie Weißenburg-Gunzenhausen. Leży w Jurze Frankońskiej, około 15 km na południe od Weißenburg in Bayern, nad rzeką Altmühl, przy linii kolejowej Monachium - Würzburg/Berlin.