WMat – sytuacja w szachach, w której król jednej ze stron jest szachowany i nie ma żadnego dozwolonego ruchu, aby się przed szachem obronić lub od niego uciec. Mat kończy grę porażką gracza, którego król został zamatowany.
WMat Beniowskiego – efektowny motyw matowy w partii szachów, w którym samotny skoczek matuje króla przeciwnika, jak pokazano na diagramie obok. Król jest szczelnie otoczony przez własne bierki i dusi się z powodu braku wolnego pola do ucieczki. Stąd pochodzi angielska nazwa tego mata - smothered mate. Bardzo często strona atakująca poświęca hetmana, by zmusić wieżę do zablokowania własnego króla. Motyw samobójczego ataku hetmana, zakończony matem skoczkiem znany jest również pod nazwą dziedzictwa Philidora, od nazwiska najsławniejszego szachisty XVIII wieku, François Philidora. Polska nazwa pochodzi od nazwiska Maurycego Beniowskiego, który poza rozlicznymi przymiotami był również niezłym szachistą .
WMat Bodena – motyw matowy w szachach, w którym dwa gońce matują króla przeciwnika, najczęściej po efektownym poświęceniu hetmana. Nazwa pochodzi od nazwiska dziewiętnastowiecznego angielskiego szachisty Samuela Bodena.
WMat Damiano – motyw matowy w szachach, w którym kluczową rolę w zamatowaniu czarnego króla odgrywa biały pion na szóstej linii, wspierający hetmana. Nazwa pochodzi od nazwiska portugalskiego szachisty Pedro Damiano, który opisał ten motyw w wydanym w 1512 roku w Rzymie podręczniku Questo libro e da imparare giocare a scachi.
WMat korytarzowy, mat ostatniej linii – odmiana szachowego mata. Powstaje w sytuacji, gdy biały (czarny) hetman lub wieża, znajdując się w ósmej (pierwszej) linii, atakuje czarnego (białego) króla. Król nie może uniknąć ataku z powodu własnych pionów, które blokują mu wyjście. Typowy mat korytarzowy przedstawiony jest na diagramie nr 1.
WMat Legala – znany motyw matowy w szachach. Nazwa pochodzi od francuskiego mistrza Kermeura de Legala, który rozegrał jedną z najsławniejszych miniatur w historii szachów. Była to jedyna partia tego szachisty, której zapis jest dzisiaj znany. Partia została rozegrana w 1750 roku w Café de la Régence.
WMat pomocniczy (kooperacyjny) to rodzaj zadania szachowego, w którym obydwie strony współpracują, aby zamatować czarnego króla.
WSamomat – zadanie w kompozycji szachowej, w którym zawsze zaczynają białe, polegające na wymuszeniu takiej gry czarnych, która doprowadzi do dania mata białym w ściśle określonej liczbie posunięć.
WMat szewski – określenie szybkiego mata na polu f7, który jest często spotykany wśród początkujących szachistów.
WMat szkolny – najkrótsze możliwe w rozgrywce szachowej zakończenie partii matem – już w drugim posunięciu czarnych. Aby to było możliwe, białe muszą odsłonić własnego króla, przesuwając swoje piony f i g do przodu, np:g4 e5 f3?? Qh4#