16 Etnografia Kenii

Bantu – zespół ok. 400 grup etnicznych zamieszkujących tereny przede wszystkim stepowe w środkowej i południowej Afryce. Liczą łącznie ok. 100 mln. ludzi, trudnią się głównie rolnictwem i hodowlą. Ich organizacje plemienne zostały rozbite w XIX w. przez europejskich kolonizatorów.

Borana – subetniczna grupa Oromów zamieszkująca południową Etiopię i północną Kenię. Posługują się dialektem języka oromo, nazywanym oromo południowym. Są jednymi z ostatnich grup etnicznych, które używają podziału na klasy pokoleniowe zwane gadaa. Ich język jest na tyle inny, że jest niezrozumiały dla innych grup Oromów. Ich populację szacuje się na ponad 1,5 miliona.

Kalendżin – grupa ludów nilotyckich, zamieszkująca tradycyjnie Kenię. Ich populację szacuje się na blisko 6 milionów. Posługują się językami kalendżin. Uważa się, że 2000 lat temu wyemigrowali z obszaru Sudanu Południowego do Centralnej Kenii. Podstawowymi zajęciami jest hodowla bydła, owiec i kóz, a także handel. Niektórzy uprawiają proso, kukurydzę, banany, mango i papaję.

Plemię Kikuju – najliczniejsza grupa etniczna Kenii. Ich ojczyzną są żyzne, centralne wyżyny Kenii, na których prowadzili rolniczy tryb życia. Ich językiem jest język kikuju, na który składają się trzy dialekty.

Kuszyci – grupa ludów we wschodniej Afryce, zamieszkująca w południowej części Egiptu, w Sudanie, Etiopii, Erytrei, Dżibuti, Somalii, północno-wschodniej Kenii i w skupiskach w północnej Tanzanii oraz Ugandzie. Liczą ok. 30 mln osób, posługują się językami kuszyckimi z rodziny chamito-semickiej.

Luhja – ludność afrykańska z grupy Bantu, żyjąca głównie w zachodniej Kenii. Ich populacja w Kenii osiąga ok. 5,3 mln ludzi. Posługują się językiem luhja, w 18 dialektach. Słowo luhya oznacza „klan”, lub „ludzie z klanu”.

Luo – grupa etniczna zamieszkująca zachodnią Kenię, oraz północną Tanzanię. Ich populację szacuje się na ponad 5 milionów. Są częścią większej grupy ludów Luo. Posługują się językiem luo, z podgrupy języków nilotyckich. Są czwartą co do wielkości grupą etniczną w Kenii, gdzie stanowią około 10% populacji.

Luo – grupa ludów zamieszkujących dorzecze górnego Nilu, a także przyległe tereny Kenii, Tanzanii i Demokratycznej Republiki Konga, odłam Nilotów. Posługują się językami nilotyckimi. Dzielą się na dwie główne grupy: północną i południową.

Masajowie – autochtoni afrykańskiej półkoczowniczej grupy etnicznej. Zamieszkują Kenię oraz północną Tanzanię. Dzięki swoim charakterystycznym zwyczajom oraz zamieszkaniu w dostępnym terenie są jedną z najlepiej znanych afrykańskich grup etnicznych.

Meru – grupa etniczna w środkowej Kenii. Ich liczebność szacowana jest na ponad 2,1 mln. Posługują się językiem meru, z grupy językowej bantu. Zamieszkują żyzne wschodnie zbocze góry Mount Kenia.

Niloci – grupa ludów afrykańskich, posługujących się językami nilotyckimi (nilockimi). Zamieszkują tereny Sudanu Południowego, południowej i wschodniej Etiopii, Ugandy, Kenii, Tanzanii i wschodnich terenów Demokratycznej Republiki Konga.

Oromowie – grupa plemion kuszyckich, zamieszkujących głównie południową Etiopię i przyległe tereny północnej Kenii. Ich pierwotną siedzibą były tereny dzisiejszej Somalii, skąd wywędrowali w XV wieku. Większość Oromów wyznaje islam sunnicki. Podstawą gospodarki jest hodowla zwierząt, u wschodnich plemion także rolnictwo.

Samburu – nilotycki lud afrykański w północno-środkowej Kenii, posługujący się językiem samburu. Samburu są koczowniczymi pasterzami, którzy hodują głównie stada bydła, ale także owce, kozy i wielbłądy. Populację Samburu szacuje się na 265 tys. osób.

Somalowie – lud kuszycki, głównie w Somalii, Etiopii, Kenii i Dżibuti. Istnieją także duże somalijskie diaspory na Półwyspie Arabskim, w USA i Kanadzie, w krajach europejskich, oraz u wybrzeży Afryki Wschodniej. Ich populację szacuje się na 26,7 mln. Przytłaczająca większość posługuje się językiem somali. Dzielą się na koczowniczych pasterzy i rolniczą ludność osiadłą.

Suahili, inaczej Waswahili – lud zamieszkujący tereny Afryki Wschodniej, pod koniec lat 90. XX wieku liczący ok. 2,5 mln osób. Suahili zaliczani są do ludów Bantu. W czasach przedkolonialnych tworzyli luźną organizację polityczno-handlową. Dzięki kontaktom handlowym ich kultura rozwijała się przez wieki pod wpływami arabskimi, perskimi i indyjskimi. W X wieku Suahili przyjęli islam. Do ich tradycyjnych zajęć zalicza się rolnictwo, rybołówstwo i handel w Afryce Wschodniej i na wyspach Oceanu Indyjskiego.

Turkana – nilotycka grupa etniczna zamieszkująca północno-zachodnią Kenię. Są drugim co do wielkości ludem pasterskim w Kenii. Około roku 1700 wyemigrowali z obszaru dzisiejszej Ugandy i osiedlili się na zachód od Jeziora Turkana wypierając dotychczasowych mieszkańców tego obszaru. Ich populację szacuje się na ponad 1,2 miliona.