
Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego, zwyczajowo NATO, Sojusz Północnoatlantycki – układ wojskowy zawarty 24 sierpnia 1949, na mocy podpisanego 4 kwietnia 1949 Traktatu północnoatlantyckiego. Głównym celem istnienia NATO w chwili utworzenia była obrona militarna przed atakiem ze strony ZSRR i jego państw satelickich, od 1955 zorganizowanych w strukturę Układu Warszawskiego. Po rozpadzie ZSRR i rozwiązaniu Układu Warszawskiego (1991) pełni rolę stabilizacyjną, podejmując działania zapobiegające rozprzestrzenianiu konfliktów regionalnych, pełni także rolę gwaranta bezpieczeństwa zewnętrznego państw członkowskich. Sojusz opiera się na zasadzie kolektywnej obrony, zgodnie z jego podstawowym założeniem, że napaść zbrojna na jednego z członków uważana jest za atak przeciw wszystkim członkom.

Able Archer 83 – kryptonim ćwiczeń wojskowych prowadzonych przez NATO obejmujących Europę, mające na celu sprawdzenie działania procedur uruchomienia taktycznej broni jądrowej, trwających od 2 listopada do 11 listopada 1983. Uwzględniono w nich użycie nowego formatu szyfrowanej komunikacji, zarządzano ciszę radiową i symulowany alarm DEFCON 1. Aktywny udział wzięły głowy europejskich państw.

Aviano Air Base – baza sił powietrznych NATO administrowana przez siły powietrzne Stanów Zjednoczonych w Aviano w regionie Friuli-Wenecja Julijska we Włoszech.

Baza lotnicza Volkel – baza lotnicza i wojskowy port lotniczy położony w Volkel koło Uden (Holandia).

Brygada Nordycko-Polska – międzynarodowa brygada sił pokojowych NATO, stacjonująca na terytorium Bośni i Hercegowiny, wykonująca zadania w ramach IFOR/SFOR w latach 1995-1996.

Istniały dwie formacje o nazwie Brytyjska Armia Renu. Obie były pierwotnie wojskami okupacyjnymi w Niemczech, pierwsza działała po zakończeniu I wojny światowej, a druga po II wojnie światowej. Obu formacjom wyznaczono obszar odpowiedzialności wokół niemieckiego odcinka rzeki Ren.

Centrum Eksperckie ds. Operacji na Wodach Zamkniętych i Płytkich The Centre of Excellence for Operations in Confined and Shallow Waters , jest międzynarodową instytucją wojskową założoną w celu wsparcia programu transformacyjnego NATO. COE CSW zostało powołane w kwietniu 2007 roku, zgodnie z planem rozwoju centrów eksperckich. COE CSW oficjalne zostało akredytowane przez NATO 26 maja 2009 roku. Siedziba COE CSW mieści się w Kilonii (Niemcy) i jest współdzielona z dowództwem niemieckiej 1 Flotylli, której dowódca jest równocześnie Dyrektorem COE CSW.

Centrum Szkolenia Sił Połączonych – ośrodek szkoleniowy NATO podległy Dowództwu ds. Transformacji w Norfolk, oficjalnie otwarty 31 marca 2004 roku w Bydgoszczy. Jego zadaniem jest szkolenie oficerów z krajów wchodzących w skład NATO oraz współdziałających w ramach programu Partnerstwo dla Pokoju, a także upowszechnianie najnowszych technologii i rozwiązań w zakresie działań na szczeblu taktycznym. Centrum organizuje wykłady, seminaria, konferencje i ćwiczenia dla oficerów. Aktualnie szefem centrum jest gen. dywizji Adam Joks.

Dni NATO w Ostrawie – jedna z największych imprez lotniczych i militarnych w Europie. Jej celem jest zaprezentowanie publiczności środków i możliwości Republiki Czeskiej i jej sojuszników z NATO w zakresie bezpieczeństwa. Wydarzenie odbywa się corocznie w drugiej połowie września i trwa dwa dni.

Flaga NATO – oficjalna flaga Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego, przyjęta 14 października 1953.

Grupa wileńska – określenie dziesięciu postkomunistycznych państw kandydujących do NATO przed rokiem 2004. Utworzono ją w Wilnie, od którego wzięła zresztą swoją nazwę, w maju 2000. Jej celem była ogólna współpraca wszystkich członków, wymiana informacji i wzajemny lobbying w stolicach krajów Paktu Północnoatlantyckiego. W 2004 siedem państw wileńskich dopięło swego, w 2009 udało się to kolejnym dwóm. Obecnie z pierwotnej dziesiątki jedynie Macedonia Północna pozostaje poza strukturami NATO.

Incydent nad Banja Luką – mianem tym określa się walkę powietrzną, do której doszło 28 lutego 1994 r. w okolicach Novego Travnika, kiedy to, w ramach operacji Deny Flight, 2 samoloty F-16 sił NATO zaatakowały 6 samolotów typu J-21 Jastreb Sił Powietrznych Republiki Serbskiej. Incydent zakończył się utratą 5 maszyn Republiki Serbskiej. Było to pierwsze w historii bojowe wykorzystanie jednostek Sojuszu Północnoatlantyckiego.

Międzynarodowy Sztab Wojskowy - został utworzony 10 lutego 1967, pełni funkcję merytoryczną w Komitecie Wojskowym. W jego skład wchodzi kilkuset oficerów i podoficerów z państw członkowskich Paktu Północnoatlantyckiego. Do zadań należy planowanie, ocenianie i przedstawianie Komitetowi Wojskowemu zaleceń w sprawach wojskowych, ponadto jest odpowiedzialny za właściwe wdrażanie jego postanowień. Jego pracami kieruje dyrektor w randze generała. Podlega jemu sześciu asystentów, którzy odpowiadają za funkcjonowanie sekretariatu i oddziałów Sztabu.

Military Load Classification (MLC) – wojskowa klasyfikacja obciążenia – standardowy system NATO, w którym obiekt mostowy ma przydzielony numer klasyfikacyjny wyrażający obciążenie, jakie może przenieść dla przejazdu pojazdów. Pojazd wojskowy ma również wyznaczoną klasę MLC i nie może wjechać na most o mniejszej klasie MLC niż jego własna klasa. Do oznakowania klasy MLC stosuje się dodatkowe znaki drogowe dla kierujących pojazdami wojskowymi: od W1 do W-7, określone w Rozporządzeniu w sprawie znaków i sygnałów drogowych.

Siły Odpowiedzi NATO - siły szybkiego reagowania NATO.

NATO Tiger Meet – coroczny zlot samolotów wojskowych państw NATO lub państw uczestniczących w programie Partnerstwo dla Pokoju, którego celem są wspólne ćwiczenia służące wzajemnej wymianie doświadczeń i doskonalenie współpracy podczas wykonywaniu wspólnych zadań. W ćwiczeniach mogą uczestniczyć samoloty tych jednostek, które w swoim godle posiadają symbol tygrysa lub pumy.

Nordycko-Polska Grupa Bojowa, od 2003 Wielonarodowa Grupa Bojowa – międzynarodowa grupa bojowa sił pokojowych NATO, stacjonująca na terytorium Bośni i Hercegowiny, wykonująca zadania w ramach SFOR.
Numer NSN – 13 cyfrowy numer (kod) magazynowy obowiązujący w NATO, który identyfikuje poszczególne wyroby materialne dla wojska. Początkowo używany w Siłach Zbrojnych USA, z czasem przyjęty w całym pakcie północnoatlantyckim, a nawet i w państwach nienależących do paktu.

Operacja Resolute Support lub Resolute Support – operacja wojskowa państw członkowskich Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego na rzecz Islamskiej Republiki Afganistanu.

Partnerstwo dla Pokoju – program określający szczególny rodzaj stosunków łączących państwa członkowskie NATO z krajami aspirującymi do tego miana, a także mechanizm współpracy tychże państw w zakresie ładu, bezpieczeństwa oraz stabilizacji w Europie.

Polskie Narodowe Przedstawicielstwo Wojskowe (PNPW) przy Naczelnym Dowództwie Sojuszniczych Sił w Europie (SHAPE), powołane z dniem 1 maja 1999 r. na podstawie Zarządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 25 marca 1999 r., zlokalizowane w obiektach SHAPE w pobliżu miejscowości Mons w Belgii.

Polsko-Ukraiński Batalion Sił Pokojowych, POLUKRBAT, ukr. Українсько-польський миротворчий батальйон, УКРПОЛБАТ – wielonarodowy batalion, składający się z kontyngentów wystawionych przez Polskę, Ukrainę i Litwę. W latach 2000–2010 pełnił służbę w Kosowie w ramach NATO-wskiego KFOR-u.

Rada NATO-Rosja. Rada powstała w 2002 roku w Pratica di Mare na mocy ustaleń zawartych w Deklaracji Rzymskiej jako forum dla konsultacji w kwestiach związanych z bezpieczeństwem i współpracą pomiędzy państwami członkowskimi NATO oraz Federacją Rosyjską.
Rada Partnerstwa Euroatlantyckiego powstała w maju 1997 r. Wcześniej współpraca NATO z państwami partnerskimi odbywała się w ramach istniejącej od 1991 roku Rady Paktu Północnoatlantyckiego.

Ramstein Air Base – największa amerykańska baza lotnicza w Europie, siedziba United States Air Forces in Europe, jednocześnie jedna z największych instalacji Sojuszu Północnoatlantyckiego. Położona jest koło miasta Ramstein-Miesenbach w zachodnich Niemczech.

SACLANT -, czyli Naczelny Dowódca Sojuszniczych Sił Zbrojnych NATO na Atlantyku. Zadaniem jego było utrzymanie i rozwijanie zdolności istotnych dla zachowania pokoju, bezpieczeństwa oraz integralności terytorialnej państw członkowskich NATO. Obszar, za który odpowiadał rozciągał się od Bieguna Północnego aż po Zwrotnik Raka, i od Wschodniego Wybrzeża Ameryki Północnej do Zachodniego Wybrzeża Afryki i Europy. Był on odpowiedzialny za strzeżenie bezpieczeństwa mórz, szlaków handlowych i przywracanie porządku w jego AOR. SACLANT odgrywał istotną rolę w utrzymaniu transatlantyckiego połączenia między Europą i Ameryką Północną.

SFOR, – wojskowa grupa międzynarodowa rozlokowana w Bośni i Hercegowinie, której przewodziło NATO. Zasadniczym celem SFOR było utrzymanie porozumienia z Dayton.

Siły NATO w Polsce składają się z jednostek polskich i sojuszniczych.

Sojusznicze Dowództwo ds. Transformacji – jedno z dwóch dowództw strategicznych NATO, zajmujące się transformacją zdolności wojskowych Organizacji do nowych wymagań geopolitycznych. To dowództwo ma testować i wdrażać nowe doktryny strategiczne, kontrolować zdolności i możliwości wojsk Organizacji oraz prowadzić szkolenia i ćwiczenia. ACT ma siedzibę w Norfolk w Stanach Zjednoczonych Ameryki.

Sojusznicze Dowództwo Sił Połączonych NATO w Brunssum, JFC Brunssum – jedno z dwóch dowództw operacyjnych NATO, zlokalizowane w Brunssum (Holandia).

Stałe Przedstawicielstwo Rzeczypospolitej Polskiej przy Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego w Brukseli – polska misja dyplomatyczna przy NATO. Placówka zlokalizowana jest w Brukseli.

Udostępnianie broni jądrowej w ramach NATO lub Porozumienie o współdzieleniu taktycznej broni nuklearnej – koncepcja polityczna Sojuszu Północnoatlantyckiego, zakładająca udostępnianie głowic jądrowych państwom zrzeszonym w NATO, a które jej nie posiadają.

United States European Command (EUCOM), Dowództwo Europejskie Stanów Zjednoczonych – jedno z połączonych dowództw Sił Zbrojnych Stanów Zjednoczonych, stacjonujące w Stuttgarcie. Dowódca EUCOM jest jednocześnie naczelnym dowódcą sił zbrojnych NATO w Europie.

Wielonarodowy Batalion Obrony przed Bronią Masowego Rażenia – międzynarodowa jednostka wojsk chemicznych, wchodząca w skład Sił Odpowiedzi NATO.

Wielonarodowy Batalion Policji Wojskowej – międzynarodowa jednostka policji wojskowej NATO. Została utworzona w 2007, pełną zdolność do wykonywania zadań w ramach sił NATO osiągnęła w 2012. Celem MNMPBAT jest zapewnienie wojskom sojuszniczym niezbędnego wsparcia policyjnego na szczeblu taktycznym, zapewniającego warunki do optymalnego wykonywania działań.

Wielonarodowy Korpus Północno-Wschodni – międzynarodowy wyższy związek taktyczny Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego, składający się z formacji stacjonujących na terenie Danii, Niemiec i Polski.