18 Zbrodnie Selbstschutzu

Zbrodnia w Barbarce – seria zbiorowych egzekucji przeprowadzonych przez okupantów niemieckich jesienią 1939 roku w lesie Barbarka pod Toruniem.

Zbrodnia w Białochowie – masowe egzekucje mieszkańców Białochowa i sąsiednich wsi przeprowadzane przez okupantów niemieckich jesienią 1939. Na tzw. bagnach białochowskich członkowie paramilitarnego Selbstschutzu zamordowali wówczas ok. 200 mieszkańców powiatu grudziądzkiego.

Egzekucje w lesie Birkenek – masowe egzekucje mieszkańców Ziemi Michałowskiej przeprowadzane przez okupantów niemieckich w lesie koło majątku Birkenek (Brzezinki) w gminie Zbiczno. Jesienią 1939 członkowie paramilitarnego Selbstschutzu i funkcjonariusze policji niemieckiej zamordowali tam blisko 400 mieszkańców Brodnicy i okolicznych miejscowości.

Mord w lesie bratiańskim – masowy mord dokonany przez niemiecki Selbstschutz 15 października 1939 r., którego ofiarą padło blisko 150 przedstawicieli polskiej elity intelektualnej i politycznej z ziemi lubawskiej. Zbiorową egzekucję Niemcy przeprowadzili w lesie koło wsi Bratian, położonej w pobliżu Nowego Miasta Lubawskiego.

„Dom Kaźni” w Rypinie – nazwa nadana siedzibie dawnego komisariatu Policji Państwowej w Rypinie, gdzie w pierwszych miesiącach niemieckiej okupacji członkowie paramilitarnego Selbstschutzu i funkcjonariusze Gestapo przetrzymywali, torturowali oraz mordowali mieszkańców Ziemi Dobrzyńskiej. Jesienią 1939 przez piwnice budynku przy ulicy Warszawskiej 20 przewinęło się ponad 1000 Polaków i Żydów, spośród których większość zamordowano na terenie budynku lub w pobliskich lasach skrwileńskich i rusinowskich. Obecnie w dawnym „Domu Kaźni” mieści się Muzeum Ziemi Dobrzyńskiej.

Egzekucje w fordońskiej „Dolinie Śmierci” – seria zbiorowych egzekucji przeprowadzonych przez okupantów niemieckich w dolinie położonej w pobliżu miasteczka Fordon. W miejscu tym – nazwanym później „Doliną Śmierci” – bojówkarze paramilitarnego Selbstschutzu oraz funkcjonariusze Einsatzgruppen zamordowali jesienią 1939 od 1200 do 3000 mieszkańców Bydgoszczy i okolicznych miejscowości. Większość ofiar „Doliny Śmierci” stanowili przedstawiciele polskiej i żydowskiej inteligencji oraz duchowieństwa katolickiego. Fordońska „Dolina Śmierci” jest największą zbiorową mogiłą na terenie Bydgoszczy, a zarazem stanowi najbardziej znany symbol martyrologii mieszkańców miasta w czasie II wojny światowej.

Intelligenzaktion na Pomorzu – regionalna akcja eksterminacyjna przeprowadzona przez okupantów niemieckich w pierwszych miesiącach II wojny światowej na terenach Pomorza Nadwiślańskiego. Jej celem była likwidacja tak zwanej „polskiej warstwy przywódczej”.

Zbrodnia w Mniszku – zbiorowe egzekucje przeprowadzane przez Niemców w kompleksie lasów na północny wschód od Świecia, w pobliżu miejscowości Mniszek i Grupa. Oblicza się, że w latach okupacji niemieckiej zamordowano tam blisko 10 000 osób – przedstawicieli polskiej elity politycznej, gospodarczej i intelektualnej; pacjentów szpitala psychiatrycznego w Świeciu; Żydów; jeńców wojennych różnych narodowości oraz członków ruchu oporu. Większość ofiar zbrodni w Mniszku zginęła podczas masowych egzekucji dokonywanych przez niemiecki Selbstschutz w pierwszych miesiącach wojny. Mniszek jest drugim, po Piaśnicy, największym cmentarzem ofiar nazistowskiego ludobójstwa na Pomorzu.

Niemieckie represje wobec ludności Bydgoszczy (1939) – masowe zbrodnie wojenne popełnione przez okupanta niemieckiego na cywilnej ludności Bydgoszczy pochodzenia polskiego i żydowskiego, w okresie między wrześniem a grudniem 1939 roku.

Niemieckie represje wobec ludności Grudziądza (1939) – masowe represje wobec ludności Grudziądza, zastosowane przez okupantów niemieckich jesienią 1939.

Niemieckie represje wobec ludności Łasina (1939) – masowe represje wobec ludności Łasina i okolicznych miejscowości, zastosowane przez okupantów niemieckich jesienią 1939. W ramach akcji „politycznego oczyszczania terytorium” członkowie paramilitarnego Selbstschutzu zamordowali wówczas ok. 150 mieszkańców powiatu grudziądzkiego.

Pacyfikacje „hubalowskie” – określenie akcji represyjnej przeprowadzonej przez okupantów niemieckich w Polsce w dniach 30 marca – 11 kwietnia 1940 roku, wymierzonej we wsie, w których pobliżu operował oddział majora Henryka Dobrzańskiego ps. „Hubal”.

Zbrodnia w Piaśnicy – szereg zbiorowych egzekucji przeprowadzonych przez okupantów niemieckich w lasach piaśnickich w pobliżu Wejherowa.

Zbrodnia w Polichnie – seria egzekucji przeprowadzonych przez okupantów niemieckich w pobliżu wsi Polichno pod Nakłem. W październiku 1939 roku członkowie paramilitarnego Selbstschutzu zamordowali tam 27 Polaków – mieszkańców Polichna i Rozwarzyna.

Zbrodnia w Rudzkim Moście – masowe mordy dokonywane przez Niemców jesienią 1939 r. na uroczysku Rudzki Most w okolicach Tucholi. Z rąk bojówek paramilitarnego Selbstschutzu zginęło tam prawdopodobnie około 560 osób – przede wszystkim Polaków z powiatów sępoleńskiego i tucholskiego. Większość ofiar zamordowano podczas sześciu zbiorowych egzekucji przeprowadzonych w okresie od 24 października do 10 listopada 1939 r.

Zbrodnia w Sadkach – szereg egzekucji przeprowadzonych przez okupantów niemieckich w pobliżu wsi Sadki pod Nakłem. Na przełomie października i listopada 1939 z rąk członków paramilitarnego Selbstschutzu zginęło tam 86 mieszkańców powiatu wyrzyskiego.

Pacyfikacja wsi Skłoby – masowa zbrodnia popełniona przez okupantów niemieckich 11 kwietnia 1940 roku.

Zbrodnia w Lesie Szpęgawskim – seria zbiorowych egzekucji przeprowadzonych przez okupantów niemieckich w Lesie Szpęgawskim w pobliżu Starogardu Gdańskiego. Oblicza się, iż między wrześniem 1939 r. a styczniem 1940 r. zamordowano tam od 5000 do 7000 osób – przede wszystkim przedstawicieli polskiej inteligencji z Kociewia, Kaszub i innych regionów Pomorza oraz pacjentów szpitala psychiatrycznego w Kocborowie. Obok nich w Lesie Szpęgawskim ginęli również Żydzi oraz Niemcy – przeciwnicy nazizmu.