W

Dudy – instrument muzyczny dęty drewniany z grupy aerofonów stroikowych.

W

Fagot (wł. fagotto, skrót: fg.) – instrument dęty drewniany z grupy aerofonów stroikowych z podwójnym stroikiem. Jego nazwa włoska „fagotto” oznacza „wiązkę drewna”. Do tej samej rodziny należą także obój, rożek angielski i kontrafagot, który transponuje oktawę niżej od fagotu. Istnieją dwie odmiany fagotu: niemiecka (hecklowska) i francuska. Różnią się one brzmieniem i mechanizmem, a także wysokością (niemiecki ma 130 cm, zaś francuski 150 cm). Skala (zakres dźwięków muzycznych) instrumentu wynosi od B1 do f² (jednak górny dźwięk zależy głównie od umiejętności grającego i można uzyskać wyższe).

W

Heckelfon – instrument dęty drewniany z grupy aerofonów dwustroikowych. Został wynaleziony w roku 1904 przez Wilhelma Heckela i jego synów. Przypomina obój, ale jest strojony oktawę niżej.

W

Hne — tradycyjny birmański drewniany instrument dęty z podwójnym stroikiem.

W

Klarnet – instrument dęty drewniany z grupy aerofonów stroikowych z pojedynczym stroikiem. Do tej samej rodziny należą także saksofony.

W

Kontrafagot – instrument dęty drewniany z grupy aerofonów stroikowych.

W

Kozioł – odmiana dud, typowy instrument ludowy Regionu Kozła (Wielkopolska).

W

Krumhorn — drewniany instrument muzyczny z grupy aerofonów stroikowych.

W

Launedda - instrument z grupy aerofonów z pojedynczym stroikiem.

W

Nadaswaram – południowoindyjski instrument dęty, przypominający obój. Podobny do shehnai, używanego na północy Indii, jest nieco szerszy. Jest on wykorzystywany w hinduskiej muzyce klasycznej. Uważany za jeden z tzw. mangala vaidya, czyli instrumentów przyciągających pomyślność. Z tego względu często jest używany z okazji ceremonii weselnych. Zazwyczaj nadaswaram występują parami, z akompaniamentem podobnego doń ottu oraz bębna thavil.

W

Obój – Instrument dęty drewniany z grupy aerofonów dwustroikowych. Obój należy do grupy instrumentów z podwójnym trzcinowym stroikiem. Do tej samej rodziny należą także rożek angielski, fagot i kontrafagot.

W

Pomort - dawny stroikowy instrument dęty drewniany z rodziny szałamai, używany w całej Europie w czasach średniowiecza, renesansu i baroku. Nazwa "pomort" odnoszona była do większych przedstawicieli tej rodziny: szałamai altowej, tenorowej, basowej i kontrabasowej. Spokrewniony jest blisko z wielką rodziną piszczałek podwójnostroikowych z Azji. Ostatecznie wyszedł z użycia z końcem XVIII w. Obecnie przeżywa renesans w zespołach specjalizujących się w wykonawstwie muzyki dawnej w jej oryginalnym brzmieniu.

W

Rożek basetowy, basethorn – nieco większa, altowa odmiana klarnetu, najczęściej w stroju F. Instrument o dostojnym, ciepłym brzmieniu, z zakrzywioną fajką oraz zakrzywioną czarą u dołu instrumentu. Popularny w klasycyzmie, często używany m.in. przez Mozarta, np. w Requiem, napisał on także pięć pięcioczęściowych Divertimenti na trzy basethorny.

W

Saksofon – instrument dęty drewniany z grupy aerofonów stroikowych. Mimo metalowego korpusu, zaliczany jest do drewnianych, ponieważ posiada drewniany stroik tak jak klarnet i dźwięk możemy uzyskać poprzez czarę tak samo jak w klarnecie. Występuje w dziewięciu odmianach, różniących się wielkością i zakresem dźwięków. Od najmniejszych saksofonów – soprillo, po największe – subkontrabasowe, najczęściej budowane w strojach B i Es.

W

Saksofon altowy – instrument dęty z grupy aerofonów o pojedynczym stroiku. Saksofon altowy budowany jest w stroju Es, zatem brzmi o sekstę wielką niżej, niż jego zapis nutowy. Najpopularniejszy z saksofonów.

W

Saksofon barytonowy, często zwany „bari sax”, często natomiast po prostu „baryton”, jest jednym z największych i najniżej strojonych saksofonów.

W

Saksofon C melody – nietypowa odmiana saksofonu, bo w stroju C. Brzmi o oktawę niżej od zapisu nutowego. Wielkością najbliższy saksofonowi tenorowemu, brzmi od niego o cały ton wyżej. Instrumenty takie budowano zapewne w celu uproszczenia transpozycji. Pomysł nie przyjął się.

W

Saksofon kontrabasowy - pojedynczostroikowy instrument dęty drewniany. Większy od niego jest jedynie saksofon subkontrabasowy.Instrument budowany w stroju Es. Barwa dźwięku uznawana jest za bardzo głęboką i chropowatą.

W

Saksofon sopranowy – pojedynczostroikowy instrument dęty drewniany. Jest budowany w stroju B, a barwa dźwięku jest łagodna i delikatna. Występuje w odmianie prostej, lub wygiętej z "fajką".

W

Saksofon tenorowy – średniej wielkości saksofon, instrument z grupy aerofonów stroikowych o pojedynczym stroiku. Brzmi nonę wielką niżej od zapisu nutowego. Saksofony tenorowe budowane są w stroju B.

W

Sarusofony - rodzina dętych instrumentów transponujących z podwójnym stroikiem. W 1856 roku sarusofon opatentował i zaczął produkować Pierre-Louis Gautrot. Projekt techniczny instrumentu przypisywany jest Pierre'owi Augustowi Sarrusowi, kapelmistrzowi orkiestry wojskowej w Paryżu. Pierwotnym zamysłem było zastąpienie nim obojów i fagotów w orkiestrach dętych grających na otwartym powietrzu instrumentem o większej głośności.

W

Shehnai - pochodzący z Kaszmiru, dęty instrument muzyczny. Prawdopodobnie jest udoskonaloną wersją pungi, ludowego instrumentu używanego głównie przez zaklinaczy węży. Ma podwójny stroik trzcinowy oraz stożkowy kształt przypominający obój. Wykonany jest z drewna, z zakończeniem przypominającym metalowy dzwonek. Najbardziej popularny jest w północnych i zachodnich Indiach, w Iranie i Pakistanie.

W

Sheng, szeng - chiński instrument muzyczny należący do grupy aerofonów stroikowych. Zbudowany jest z kilkunastu piszczałek trzcinowych ze stroikami w dolnej części. Wszystkie piszczałki umieszczone są w drewnianym zbiorniku powietrza.

W

Siesieńki – rodzaj dud występujących w Wielkopolsce. Nie mają piszczałki burdonowej.

W

Surma – instrument muzyczny z grupy instrumentów dętych drewnianych, w innej systematyce aerofonów stroikowych.

W

Szałamaja – dawny instrument dęty drewniany z grupy aerofonów stroikowych, ze stroikiem podwójnym; podobny do oboju. Powstał ok. XIII wieku we Francji. Używany od średniowiecza do XVIII w.

W

Uilleann pipes lub union pipes – odmiana dud popularna w Irlandii.

W

Xaphoon – amatorski instrument z grupy aerofonów drewnianych z pojedynczym stroikiem. Wynaleziony i produkowany przez Briana Lee Wittmana xaphoon składa się z bambusowej piszczałki o ośmiu otworach wierzchnich i jednym spodnim oraz trzcinowego stroika przymocowanego do korpusu metalową ramką.

W

Żalejka, żaliejka – instrument dęty drewniany z grupy aerofonów stroikowych.