W

Monastycyzm chrześcijański – forma życia religijnego, oparta na wspólnotach, która wyłoniła się z ruchu anachoreckiego (pustelniczego) w Egipcie oraz Syrii w IV wieku.

W

Anachoretyzm – forma religijności znana w chrześcijaństwie, judaizmie, hinduizmie, buddyzmie oraz islamie. Anachoreta udaje się w odosobnienie, by pędzić ascetyczne życie w samotności, modląc się, umartwiając i kontemplując.

W

Cenobityzm – formuła życia zakonnego we wspólnocie, w przeciwieństwie do anachoretyzmu czy eremityzmu. Zakonnika prowadzącego takie życie określa się mianem cenobity.

W

Drabina do raju – traktat napisany w pierwszej połowie VII w. przez św. Jana Klimaka pustelnika i mnicha z klasztoru św. Katarzyny na Synaju, opisujący cnoty życia duchowego w klasztorze, niezbędne do zbawienia. Oryginalnie napisany po grecku, wywarł duży wpływ na ruch monastyczny w kościele prawosławnym, stanowiąc jedno z głównych źródeł hezychazmu. Na łacinę został przetłumaczony w XVI w.

W

Erem, eremitorium, ermitaż, pustelnia – klasztor pustelniczy, miejsce zamieszkania eremitów, klasztor zakonników żyjących w odosobnieniu, klasztor mnichów prowadzących pustelnicze życie.

W

Eremita lub pustelnik – osoba, która z pobudek religijnych wycofuje się z życia w społeczeństwie i decyduje się na życie w izolacji i celibacie. Poświęca się modlitwie i życiu w ascezie. Utrzymuje się, jak to miało np. miejsce u zarania życia pustelniczego w Egipcie i Palestynie, z jałmużny lub rzemiosła.

W

Habit – w większości Kościołów chrześcijańskich: charakterystyczny strój członków zakonów i zgromadzeń zakonnych. W zależności od zakonu składa się z sukni, płaszcza, szkaplerza oraz pasa lub sznura (cingulum). Siostry zakonne najczęściej zakładają na głowę welon.

W

Monaster albo monastyr – tradycyjna nazwa klasztoru w Kościołach wschodnich.

W

Zakon – organizacja, której członkowie, po złożeniu ślubów, żyją według ściśle określonych reguł religijnych lub (rzadziej) świeckich. Członkowie zakonu zwykle nie są postrzegani ani jako świeccy, ani jako członkowie kleru, choć na przykład w Kościele katolickim możliwe jest łączenie członkostwa w zakonie ze święceniami kapłańskimi.