Hermes TrismegistosW
Hermes Trismegistos

Hermes Trismegistos, w wersji zlatynizowanej Hermes Trismegistus – synkretyczne bóstwo hellenistyczne powstałe z połączenia cech greckiego boga Hermesa i egipskiego Thota, inspirowane również mistycznymi prądami judaizmu i magią żydowską oraz być może wierzeniami perskimi, często identyfikowane również z biblijnym patriarchą Henochem oraz Serapisem i Hermanubisem.

Kult władców hellenistycznychW
Kult władców hellenistycznych

Kult władców hellenistycznych – zjawisko religijno-polityczne występujące w państwach hellenistycznych. Odnoszenie do władcy niektórych form czci okazywanej bogom. Zjawisko to należy rozpatrywać w ramach religii greckiej jako religii tradycyjnej, pozbawionej dogmatyki i jednoznacznych wyobrażeń o bóstwie. Kult władców wypływał z wiary w ich dwojaką naturę – boską i ludzką, a także w pojmowaniu bóstwa jako siły mogącej przejawiać się w cechach i wartościach. Zakładano, że bóstwo istnieje zarówno poza, jak i w świecie ludzi i rzeczy. Boska siła mogła także manifestować się w człowieku i jego przymiotach, a więc i we władcy.

MnaeionW
Mnaeion

Mnaeion (mnaieion) – potoczna nazwa złotej oktodrachmy w Egipcie ptolemejskim.

Porozumienie z TriparadejsosW
Porozumienie z Triparadejsos

Porozumienie z Triparadejsos – ponowione uzgodnienie stref wpływów pomiędzy spadkobiercami imperium Aleksandra Wielkiego, kończące pierwszą wojnę diadochów, zawarte w 321 p.n.e. w Triparadejsos w Syrii.

SerapisW
Serapis

Serapis, Sarapis – synkretyczne bóstwo hellenistycznego Egiptu, łączące cechy niektórych bogów egipskich i greckich. Otoczone szczególną opieką przez dynastię Ptolemeuszów, czczone było w Serapejonach, z których najbardziej znany, pełniący centrum kultu znajdował się w Aleksandrii. W okresie dominacji rzymskiej wraz z kultem Izydy rozpowszechnił się na inne części imperium.

TrofeumW
Trofeum

Trofeum, tropajon – w kulturze hellenistycznej symbol wielkiego zwycięstwa, spełniające również role wotum składanego bogom w podziękowaniu za odniesione zwycięstwo. Trofea umieszczane były w pobliżu pola bitwy – w przypadku bitwy morskiej na najbliższym wybrzeżu. Najczęściej trofeum były zawieszone na wbitym w ziemię słupie lub drzewie zdobycznej broni, zbroi i oznak bojowych pokonanych wojsk, w taki sposób, że widoczna była sylwetka uzbrojonego żołnierza. Rzadziej natomiast miało formę złożonej w stos zdobycznej broni i oznak bojowych. Zawsze umieszczano przy trofeum tablicę inskrypcyjną informującą o bitwie i zawierającą podziękowania dla boga, który dał zwycięstwo. Zniszczenie trofeum lub jego rozkradzenie było uważane za świętokradztwo. Najstarsze udokumentowane trofeum powstało w 520 p.n.e. w świątyni Afai na wyspie Eginie na pamiątkę zwycięstwa Eginetów nad mieszkańcami wyspy Samos.

Wesele w SuzieW
Wesele w Suzie

Wesele w Suzie – trwające 5 dni wesele zorganizowane w Suzie w 324 p.n.e. przez Aleksandra Macedońskiego tuż po powrocie z wyprawy do Indii. Udało mu się nakłonić ponad 90 dostojników macedońskich i greckich ze swego otoczenia do małżeństwa z przedstawicielkami arystokracji irańskiej. Chciał w ten sposób zacieśnić więzi macedońsko-irańskie; między zdobywcami i pokonanymi.