
Przedstawicielstwo Federalnego MSW CSRS w Warszawie, Grupa Operacyjna StB w Warszawie, Rezidentura FMV v Polsku – działająca od początku lat siedemdziesiątych, do 1989 w Polsce, kontrwywiadowcza jednostka operacyjna Federalnego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych CSRS.

Államvédelmi Hatóság (ÁVH) – policja polityczna Węgierskiej Republiki Ludowej w latach 1945–1956.

Agencija za nacionalnu bezbjednost, ANB – czarnogórska służba specjalna odpowiedzialna m.in. za wywiad, kontrwywiad oraz bezpieczeństwo wewnętrzne kraju. Utworzona została 5 maja 2005 r. na mocy, podpisanej przez prezydenta Filipa Vujanovicia, ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Narodowego. W roku 2020 agencja dysponowała budżetem na poziomie 8 728 434 euro.

Agencja Wywiadu (AW) – polska służba specjalna, której zadanie polega na pozyskiwaniu informacji jawnych i informacji niejawnych (wywiad). Analizuje pozyskane informacje i je przetwarza. Głównie operuje w strefie zainteresowań pozawojskowych poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej. Zdobywa informacje, które mogą mieć znaczenie dla bezpieczeństwa i żywotnych interesów Rzeczypospolitej Polskiej. AW realizuje politykę zagraniczną RP. Instytucja informuje Radę Ministrów, Prezydenta RP i inne instytucje wedle poleceń. Agencja Wywiadu prowadzi wywiad pozyskując OZI z pozycji legalnej, nielegalnej oraz z użyciem urządzeń stosując SIGINT.

Antyterroryzm – całokształt działań o charakterze ochronnym, mających na celu zmniejszenie prawdopodobieństwa zaistnienia zamachu terrorystycznego oraz minimalizację jego skutków. Obejmuje ochronę osób i mienia, przygotowanie planów działania w sytuacji kryzysowej, zabezpieczenie sił i środków w celu udzielenia pomocy oraz określenie i ocenę możliwych zagrożeń.

Bezpečnostní informační služba, w skrócie BIS, służba specjalna Republiki Czeskiej odpowiadające m.in. za kontrwywiad oraz bezpieczeństwo wewnętrzne kraju. Ich kwatera główna mieści się w Pradze. Obecnym szefem jest pułkownik inżynier Michal Koudelka. Polskim odpowiednikiem jest Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego.

Biuro Spraw Wewnętrznych Policji (BSWP) – jednostka organizacyjna Policji służby spraw wewnętrznych zajmująca się m.in. zapobieganiem przestępstwom popełnianym przez policjantów i pracowników Policji, niektórym przestępstwom popełnianym na szkodę Policji, ich wykrywaniem oraz ściganiem ich sprawców.

Bułgarski parasol – specjalnie skonstruowane zakończenie końcówki parasola wyposażone w rodzaj wysuwanej igły, z której po wbiciu w ciało jest wystrzeliwana miniaturowa kuleczka.

Bureau of Intelligence and Research – biuro Departamentu Stanu USA ds. wywiadu, analiz i prognoz politycznych, stanowi jego wewnętrzną komórkę. Kierowane jest przez dyrektora w randze podsekretarza stanu. Materiały dostarczane przez INR mają zazwyczaj charakter analizy bieżącej sytuacji na świecie, przeznaczonej na potrzeby Departamentu Stanu, niż tradycyjnych danych wywiadowczych.

Centralne Biuro Antykorupcyjne (CBA) – umundurowana i uzbrojona służba specjalna Rzeczypospolitej Polskiej, organ ścigania, urząd do zwalczania korupcji w życiu publicznym i gospodarczym, w szczególności w instytucjach państwowych i samorządowych, a także do zwalczania działalności godzącej w interesy ekonomiczne państwa, działająca na podstawie Ustawy o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym z dnia 9 czerwca 2006 r..

Defense Intelligence Agency, – amerykańska agencja wywiadu wojskowego, działająca w strukturze Departamentu Obrony.

Departament Bezpieczeństwa Państwowego Republiki Litewskiej – litewskie służby specjalne, odpowiedzialne przed Sejmem i Prezydentem, powołane 27 października 1918 w celu ochrony suwerenności państwa i jego systemu konstytucyjnego, a po okresie sowieckim reaktywowane 26 marca 1990; prowadzi wywiad i kontrwywiad w strefie cywilnej.

Echelon – globalna sieć wywiadu elektronicznego. System powstał przy udziale Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Kanady, Australii i Nowej Zelandii w ramach porozumienia AUSCANNZUKUS i jest zarządzany przez amerykańską służbę wywiadu NSA. Echelon posiada na całym świecie urządzenia techniczne do przechwytywania wiadomości, między innymi w kanałach telekomunikacji.

Försvarets radioanstalt, w skrócie FRA (pol.:Instytut Obrony Radiołączności – agencja rządowa w Szwecji, odpowiedzialna za wywiad łączności.

Grupos Antiterroristas de Liberación, GAL – jednostka specjalna paramilitarna, inaczej nazywana szwadronami śmierci, stworzona z cichym przyzwoleniem władz państwowych, w celu zwalczania ETA. Koordynowaniem tej grupy zajmowało się Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Hiszpanii, które kontrolowało i finansowało działalność GAL.

Ił-20 – radziecki samolot zwiadowczy, przeznaczony do rozpoznania obrazowego i elektronicznego, opracowany na bazie pasażerskiej maszyny Ił-18D. Oznaczenie kodowe NATO – Coot-A.

Inwigilacja – ogólnie: określenie zespołu czynności stosowanych do śledzenia (monitorowania) zachowań ludzi.

Komitet Bezpieczeństwa Państwa, określany potocznie jako Държавна сигурност – bułgarska policja polityczna, działająca w okresie rządów Todora Żiwkowa.

Komitet Bezpieczeństwa Państwowego Republiki Białorusi – służba specjalna Białorusi, zajmująca się wywiadem, kontrwywiadem, kontrwywiadem wojskowym, wywiadem radiowym, kontrwywiadem radiowym, bezpieczeństwem wewnętrznym, bezp. ekonomicznym i osłoną kontrwywiadowczą funkcjonariuszy państwa.

National Security Agency (NSA) – amerykańska wewnętrzna agencja wywiadowcza koordynująca m.in. zadania wywiadu elektronicznego, powstała w kwietniu 1952 roku na bazie struktury działającej od 1949 roku, Agencji Bezpieczeństwa Sił Zbrojnych.

Ninja – tajni agenci lub najemnicy w feudalnej Japonii, którzy specjalizowali się w działaniach specjalnych, wywiadzie, rozpoznaniu, przenikaniu i skrytobójstwach, ale także w walce wręcz i bronią. Ich skryte, podstępne metody były sprzeczne z zasadami samurajów, którzy przestrzegali surowych zasad dotyczących honoru i walki (bushidō). Działali od okresu Kamakura do okresu Edo.

Ochrana – służba specjalna, tajna policja polityczna w Imperium Rosyjskim utworzona po zabójstwie cara Aleksandra II, na mocy ukazu cara Aleksandra III z 14 sierpnia 1881, w miejsce istniejącego do 1880 roku III Oddziału Kancelarii Osobistej Jego Cesarskiej Mości. Zlikwidowana w czasie rewolucji lutowej w 1917. Następczą strukturą stworzoną przez bolszewików była Czeka.

Pluskwa – określenie miniaturowego nadajnika radiowego połączonego z mikrofonem, zwykle instalowanego w pomieszczeniach mieszkalnych bez wiedzy i zgody ich użytkowników; niekiedy termin ten używany jest też w odniesieniu do urządzeń rejestrujących inny rodzaj sygnału albo transmitujących dane w inny sposób.

Politiets Efterretningstjeneste w skrócie PET – duńska służba specjalna odpowiedzialna m.in. za kontrwywiad i bezpieczeństwo wewnętrzne, jeden z oddziałów Politiet. Instytucja podlega nadzorowi Ministerstwa Sprawiedliwości KD. Jest jedną z dwóch służb specjalnych Królestwa Danii. Drugą służbą specjalną jest Forsvarets Efterretningstjeneste zajmująca się wywiadem, w tym wywiadem wojskowym.

Politiets sikkerhetstjeneste w skrócie PST, to norweska policyjna służba specjalna, podlegająca Ministerstwu Sprawiedliwości. Odpowiada za bezpieczeństwo wewnętrzne Norwegii. Jej kwatera główna mieści się w stolicy kraju, Oslo. Posiada także swoje biura regionalne w 27 okręgach policyjnych. Jej obecnym szefem jest Jørn Holme.

Säkerhetspolisen, w skrócie SÄPO, szwedzka służba specjalna odpowiadająca za bezpieczeństwo wewnętrzne i kontrwywiad.
Secret Intelligence Service – brytyjska służba specjalna powołana w roku 1909 do prowadzenia wywiadu zagranicznego.

Security Service – brytyjska Służba Bezpieczeństwa odpowiedzialna za ochronę kraju przed penetracją obcych służb wywiadowczych (kontrwywiad), walkę z terroryzmem, bezpieczeństwo wewnętrzne Wielkiej Brytanii oraz ochronę tajemnicy państwowej, utworzona w 1909 roku. Security Service początkowo działała pod kryptonimem MO5.

Dyrektoriat Bezpieczeństwa Państwa, określany potocznie jako Sigurimi (Bezpieczeństwo) – albańska policja polityczna, działająca w okresie rządów Envera Hodży.

Státní bezpečnost, w skrócie StB, cywilna służba specjalna Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej, istniejąca w latach 1945–1990. Státní bezpečnost była częścią Ministerstwa Spraw Wewnętrznych CSRS.

Suojelupoliisi, w skrócie Supo – specjalna fińska służba policyjna, odpowiadająca za bezpieczeństwo wewnętrzne kraju. Kwatera główna Sopo mieści się w Helsinkach. Jest jedną z głównych służb specjalnych Finlandii. Zatrudnia około 200 osób. Działa na terenie całego kraju.

Szpieg – potoczne określenie osoby zajmującej się szpiegostwem.

UFO, inaczej niezidentyfikowany obiekt latający (NOL) – wywodzące się z nazewnictwa wojskowego United States Air Force określenie obiektu latającego niedającego się zidentyfikować jako żaden znany pojazd ani wyjaśnić żadnym ze znanych zjawisk atmosferycznych. W okresie zimnej wojny utrwaliło się mylne terminologicznie potoczne znaczenie UFO jako pojazdu cywilizacji pozaziemskiej.

Wojskowe Służby Informacyjne (WSI), Inspektorat Wojskowych Służb Informacyjnych wraz z podległymi jednostkami organizacyjnymi resortu obrony narodowej – istniejąca w latach 1991–2006 polska służba specjalna realizująca w szczególności zadania w zakresie wywiadu wojskowego oraz kontrwywiadu wojskowego podległa Ministrowi Obrony Narodowej, działająca na rzecz Sił Zbrojnych RP.

Wyższa Szkoła Korpusu Bezpieczeństwa Narodowego – działająca w latach 1973-1990 uczelnia akademicka Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Czechosłowacji z siedzibą w Pradze i wydziałami w Holešovie i Bratysławie. Jego celem było szkolenie funkcjonariuszy Korpusu Bezpieczeństwa Narodowego SNB, tj służby bezpieczeństwa, milicji, służby granicznej oraz Korpusu Więziennictwa. Absolwentom Szkoła nadawała tytuł doktora praw (JUDr).