Historia IrlandiiW
Historia Irlandii

Asgard (jacht)W
Asgard (jacht)

Asgard – jacht użyty do transportu broni dla Irlandzkich Ochotników w 1914 roku.

Azyle sióstr magdalenekW
Azyle sióstr magdalenek

Azyle sióstr magdalenek – instytucja dla kobiet w Wielkiej Brytanii i Irlandii, prowadzona przez różne zakony Kościoła katolickiego, zwłaszcza Zgromadzenie sióstr św. Marii Magdaleny od Pokuty. W większości azyli od mieszkanek wymagano ciężkiej pracy fizycznej głównie w pralniach, dlatego w Irlandii azyle były potocznie nazywane „pralniami magdalenek”.

Dál FiatachW
Dál Fiatach

Dál Fiatach – średniowieczne irlandzkie królestwo i dynastia we wschodnim Ulaidze na terenie obecnego hrabstwa Down w Irlandii Północnej.

Dál nAraidiW
Dál nAraidi

Dál nAraidi lub Dál nAraide – średniowieczne irlandzkie królestwo ludu Cruithni i dynastia na wschód od Jeziora Neagh w Ulsterze na terenie obecnego południowego hrabstwa Antrim w Irlandii Północnej.

Dominium brytyjskieW
Dominium brytyjskie

Dominium brytyjskie – forma ustrojowa istniejąca w ramach imperium brytyjskiego, stanowiąca formę pośrednią między samorządną kolonią a suwerennym państwem, z czasem ewoluująca w stronę suwerenności.

Flaga DublinaW
Flaga Dublina

Flaga Dublina – prostokątny płat o proporcjach 1:2 w kolorze zielonym z umieszczonym lewym górnym narożniku herbu Dublina tj. trzech zamków w dwoma płonącymi wieżami każdy na granatowym (niebieskim) prostokącie zajmującym czwartą część flagi. Na prawej połowie złota harfa o srebrnych strunach, tak jak na herbie Irlandii, zwrócona łukiem a lewo.

Flaga IrlandiiW
Flaga Irlandii

Flaga Irlandii – jeden z symboli państwowych Republiki Irlandii.

GaeltachtW
Gaeltacht

Gaeltacht, – termin używany w Irlandii na określenie obszaru, na którym język irlandzki jest w powszechnym użyciu i gdzie zachowała się tradycyjna irlandzka kultura. Stanowią go tereny na południu i zachodzie wyspy, szczególnie w hrabstwach Kerry, Galway, Waterford, Cork, Mayo i Donegal. Za rozwój tego obszaru odpowiada Ministerstwo Sztuki, Dziedzictwa Narodowego i Gaeltacht.

Główny sekretarz IrlandiiW
Główny sekretarz Irlandii

Główny sekretarz Irlandii, jeden z najważniejszych urzędników brytyjskiej administracji w Irlandii. Druga osoba po Lordzie Namiestniku.

Herb IrlandiiW
Herb Irlandii

Herbem Irlandii jest złota harfa o srebrnych strunach w błękitnym polu. To godło sięgające średniowiecza nazywane jest harfą Briana Śmiałego. Widniała ona również na flagach oddziałów irlandzkich tworzonych w armiach na kontynencie europejskim w XVII-XVIII wieku.

HiberniaW
Hibernia

Hibernia – nazwa wyspy Irlandii w klasycznym języku łacińskim.

Historia kolei w Wielkiej Brytanii i IrlandiiW
Historia kolei w Wielkiej Brytanii i Irlandii

Kasata klasztorów przez Henryka VIIIW
Kasata klasztorów przez Henryka VIII

Kasata klasztorów przez Henryka VIII to wynik szeregu działań administracyjnych i prawnych w latach 1536–1541, w ramach których król Henryk VIII rozwiązał klasztory w Anglii, Walii i Irlandii, przywłaszczył ich dochody i sprzedał majątki.

King’s InnsW
King’s Inns

The King’s Inns właśc. Honorowe Stowarzyszenie King’s Inns – instytucja kształcąca i nadzorująca przyznawanie im uprawień zawodowych oraz zrzeszająca prawników w Irlandii.

Kolumban MłodszyW
Kolumban Młodszy

Kolumban Młodszy – opat, misjonarz, uznawany przez Kościół katolicki świętym, jeden z pomniejszych patronów Irlandii. Zapoczątkował działalność misyjną Kościoła iryjskiego w Europie. Kodyfikator prawa klasztornego iryjskiego.

Kolumna Nelsona w DublinieW
Kolumna Nelsona w Dublinie

Kolumna Nelsona – była to duża kolumna z granitu zwieńczona figurą Horatio Nelsona umiejscowiona pośrodku O’Connell Street w Dublinie. Została zbudowana w latach 1808-1809 i miała wysokość ok. 36,8 m. Kolumna została zniszczona 8 marca 1966 roku o godzinie 1:32 przez bombę podłożoną przez irlandzkich republikanów. W miejscu tym w 2003 został wybudowany monument Spire of Dublin.

Kościół iroszkockiW
Kościół iroszkocki

Kościół iroszkocki, Kościół iryjski – specyficzna, odrębna od Kościoła rzymskokatolickiego forma organizacji kościelnej we wczesnym średniowieczu na obszarze Irlandii, później także Szkocji i Northumbrii.

KranogW
Kranog

Kranog – sztuczne wyspy budowane na jeziorach Irlandii i Szkocji.

Kroniki Czterech MistrzówW
Kroniki Czterech Mistrzów

Kroniki Czterech Mistrzów lub Kroniki Królestwa Irlandii przez Czterech Mistrzów spisane – kroniki średniowiecznej historii Irlandii. Wpisy rozciągają się pomiędzy datą Potopu w 2242 A.M. a rokiem 1616 n.e., jednak uważa się, że najwcześniejsze dotyczą ok. 550 roku n.e.

Lebor Gabála ÉrennW
Lebor Gabála Érenn

Lebor Gabála Érenn – średnioiryjski tytuł luźnego zbioru gawęd pisanych wierszem i prozą, opowiadających o mitycznym pochodzeniu i historii mieszkańców Irlandii począwszy od stworzenia świata aż do średniowiecza. Uznawany jako ważny element folkloru, zbiór ten został opracowany i zredagowany przez nieznanego uczonego w XI wieku i można ją opisać jako zlepek mitologii, legend, historii, folkloru i chrześcijańskiej historiografii. Znana jest zwykle pod tytułem Księga Inwazji lub Księga Podbojów, natomiast we współczesnym języku irlandzkim pod tytułem Leabhar Gabhála na hÉireann.

Lord namiestnik IrlandiiW
Lord namiestnik Irlandii

Lord namiestnik Irlandii – reprezentant Korony Brytyjskiej w Irlandii, głowa administracji Zamku Dublińskiego, często określany mianem wicekróla lub lorda zastępcy. Nieznana jest dokładna data powstania tego urzędu. Urząd został zniesiony po utworzeniu Wolnego Państwa Irlandzkiego w 1922 r. Jego kompetencje zostały podzielone między gubernatora Wolnego Państwa Irlandzkiego i gubernatora Irlandii Północnej.

Młoda IrlandiaW
Młoda Irlandia

Młoda Irlandia był to jeden z odłamów podziemnego ruchu irlandzkiego, który narodził się w pierwszej połowie XIX wieku. Głównym organizatorem ruchu był Thomas Davis. Młoda Irlandia hołdowała hasłom radykalnym i rewolucyjnym, zapowiadała walkę o niepodległość. W 1848 z jej inicjatywy rozpoczęło się nieudane i krwawo stłumione powstanie nazywane sarkastycznie bitwą na grządce kapusty w ogrodzie wdowy McCormack.

William Smith O’BrienW
William Smith O’Brien

William Smith O’Brien – irlandzki polityk i przywódca ruchu Młodej Irlandii.

Plantacja UlsteruW
Plantacja Ulsteru

Plantacja Ulsteru – część procesu wysiedlenia katolickiej irlandzkiej społeczności farmerskiej z terenów w rejonie prowincji Ulster i osiedlenie w to miejsce angielskich protestantów oraz szkockich prezbiterian.

UlaidW
Ulaid

Ulaid, Ulad lub Ulaidh – dawna prowincja w północnej części Irlandii stanowiąca w okresie wczesnośredniowiecznym jedno z 5 celtyckich królestw-federacji. Był to obszar zamieszkany przez iryjski plemię Ulatów, leżący obecnie w Irlandii Północnej, ze stolicą w Emain Macha koło dzisiejszego Armagh.

Wielki głód w Irlandii (1845–1849)W
Wielki głód w Irlandii (1845–1849)

Wielki głód – klęska głodu, która dotknęła Irlandię w latach 1845−1849. Głód został spowodowany przez pierwotniaka grzybopodobnego – Phytophthora infestans, który gwałtownie rozprzestrzeniał się w Europie w połowie XIX wieku i spowodował masowe straty w uprawach ziemniaków. Populacja Irlandii zmniejszyła się wówczas o 20%, doszło również do wielkiej fali emigracji – Irlandię opuściły 2 miliony ludzi.

Zjednoczenie IrlandiiW
Zjednoczenie Irlandii

Zjednoczenie Irlandii, lub Zjednoczona Irlandia – koncepcja polityczna, zakładająca powstanie suwerennego państwa, obejmującego całą Irlandię, czyli wszystkie trzydzieści dwa tradycyjne hrabstwa. Obecnie na wyspie znajdują się tereny Republiki Irlandii, która obejmuje dwadzieścia sześć hrabstw, oraz obszar Irlandii Północnej, należący do Wielkiej Brytanii, składający się z pozostałych sześciu hrabstw. Pomysł zjednoczenia Irlandii, jako kraju całkowicie niezależnego od Wielkiej Brytanii, jest popierany przez irlandzkich nacjonalistów. Z drugiej strony istnieje silne stronnictwo unionistów, czyli ludzi sprzeciwiających się jednoczeniu i wspierających pozostanie Irlandii Północnej w ramach Zjednoczonego Królestwa.

Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i IrlandiiW
Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii

Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii – historyczne państwo utworzone 1 stycznia 1801, poprzez połączenie Królestwa Wielkiej Brytanii i Królestwa Irlandii. Przestało istnieć 6 grudnia 1922, kiedy to na skutek angielsko-irlandzkiego traktatu utworzone zostało Wolne Państwo Irlandzkie. Współcześnie sukcesorami tego państwa są Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej oraz Irlandia.