SzariatW
Szariat

Szariat, szari’at – prawo normujące życie wyznawców islamu, zarówno w jego odmianie sunnickiej, jak i szyickiej. Islam nie uznaje rozdziału życia świeckiego od religijnego i dlatego reguluje zarówno zwyczaje religijne, organizację władzy religijnej oraz codzienne życie wszystkich obywateli państwa, który wprowadził prawo szariatu.

AjatollahW
Ajatollah

Ajatollah – honorowy muzułmański tytuł naukowy w szyizmie imamickim, nadawany wysokiej rangi uczonym (mudżtahid); znawcom teologii, nauk islamskich i prawa religijnego. Posiadacze tytułu są zazwyczaj także wykładowcami seminariów teologicznych. Niższą rangą jest hodżatoleslam.

Al-IstibsarW
Al-Istibsar

Al-Istibsar fima khtalaf fihi min al-akhbar – zbiór hadisów autorstwa szyickiego uczonego, Szejka Tusiego. Praca jest krótszą wersją innego zbioru tradycji, Tahdhib al-Ahkam.

Artykuły wiaryW
Artykuły wiary

Artykuły wiary – w imamickim islamie szyickim, dziesięć obowiązkowych praktyk uzupełniających pięć filarów islamu.

Muhammad Sa’id Ramadan al-ButiW
Muhammad Sa’id Ramadan al-Buti

Muhammad Sa’id Ramadan al-Buti – uczony sunnicki, który zginął w wyniku eksplozji bomby podczas wojny domowej w Syrii. Przyczyny i okoliczności jego śmierci pozostają kontrowersyjne.

Cztery KsięgiW
Cztery Księgi

Cztery Księgi – główny zbiór hadisów islamu szyickiego:

DżihadyzmW
Dżihadyzm

Dżihadyzm – inspirowana religijnie ideologia, która głosi, że użycie wszelkich dostępnych środków w celu opanowania całego świata przez islam jest obowiązkiem moralnym każdego muzułmanina. Jest to ruch społeczny, w swoich założeniach utopijny, antyzachodni, oparty na użyciu przemocy w celu promocji lub obrony bardzo wąskiej wizji sunnickiego islamu – salafizmu. Dżihadyzm to pojęcie, które – podobnie jak terroryzm – dostarcza dylematów definicyjnych. Często jest definiowane zbyt szeroko, co niejednokrotnie doprowadza do inkluzji wielu struktur do jednego zbioru określanego ruchem dżihadystycznym.

HadisW
Hadis

Hadis – zapis tradycji dotyczącej czynów lub wypowiedzi Mahometa. Hadisy łącznie tworzą sunnę, najważniejsze po Koranie źródło muzułmańskiej moralności i prawa.

Ibn BabawajhW
Ibn Babawajh

Abu Dżafar Muhammad ibn 'Ali ibn Babawayh al-Qummi – perski uczony muzułmański, szyita, autor znanego i wysoko cenionego przez szyitów zbioru tradycji pt. „Man la yahduruhu al-Faqih”, będącego częścią czterech głównych prac-zbiorów hadisów islamu szyickiego.

IdżtihadW
Idżtihad

Idżtihad – rozwijanie prawa, "wysiłek twórczy"; "możliwość uczonego (mudżtahida) do samodzielnego formułowania opinii, posługiwania się indywidualnym rozumowaniem", twórcza, racjonalna interpretacja szariatu, zdyscyplinowane posługiwanie się rozumem pomagające w dostosowywaniu prawa islamu do nowych warunków. Wyróżnia się 3 stopnie:najniższy: zdolność do wydawania sądów w konkretnych przypadkach; średni: wydawanie sądów w systemie prawnym;  najwyższy: wydawanie sądów ustawodawczych – ten poziom osiągnęli jedynie założyciele 4 szkół prawa muzułmańskiego – Malik Ibn Anas, Ahmad ibn Hanbal, Abu Hanifa i Asz-Szafi’i.

Kitab al-KafiW
Kitab al-Kafi

Kitab al-Kafi – zbiór hadisów autorstwa szyickiego uczonego, al-Kulajniego. Praca jest podzielona na trzy główne sekcje; Usūl al-Kāfī, Furūʿ al-Kāfī, a także Rawdat al-Kāfī.

Muhammad Bakir al-MadżlisiW
Muhammad Bakir al-Madżlisi

Muhammad Bakir al-Madżlisi, potocznie zwany Al-Allama al-Madżlisi – renomowany i potężny perski konserwatywny uczony muzułmański okresu safawidzkiego. Określa się go mianem "jednego z najpotężniejszych i wpływowych ulemów szyickich wszech czasów", którego "polityka, zasady i czyny skierowały imamicki islam szyicki w kierunku rozwoju który trwa do chwili obecnej".

Małżeństwo w islamieW
Małżeństwo w islamie

Man la jahduruhu al-FakihW
Man la jahduruhu al-Fakih

Man la yahduruhu al-Faqih – zbiór hadisów autorstwa szyickiego uczonego, Ibn Babawajha.

MazhabW
Mazhab

Mazhab – szkoła prawa islamskiego. Na przestrzeni wieków powstało kilka oddzielnych szkół, które w inny sposób interpretują funkcjonowanie prawa i przepisów.

Muhammad ibn Jakub al-KulajniW
Muhammad ibn Jakub al-Kulajni

Abu Dżafar Muhammad ibn Jakub ibn Ishak al-Kulajni ar-Razi – perski uczony muzułmański, szyita, autor najbardziej znanego i wysoko cenionego przez szyitów zbioru tradycji pt. „Kitab al-Kafi”, będącego częścią czterech głównych prac-zbiorów hadisów islamu szyickiego.

Sahih al-BuchariW
Sahih al-Buchari

Ṣaḥīḥ al-Bukhārī - zbiór hadisów autorstwa muzułmańskiego uczonego Al-Buchariego, który sunnici uważają za najbardziej autorytatywne dzieło religijne po Koranie. Hadisy w zbiorze Al-Buchariego pogrupowane są na 93 rozdziały tematyczne – podział ten nie pochodzi wszakże od autora i został wprowadzony, żeby łatwiej było odnaleźć interesujące zagadnienie.

SunnaW
Sunna

Sunna – w islamie sunnickim jest to zbiór opowieści z życia Mahometa, jego opinie dotyczące wiary oraz prowadzenia życia. W innych odłamach, np. w szyizmie, do podstawowej sunny dodane zostały opowieści związane z jego następcami, uznawanymi przez dany odłam islamu. Ze względu na niechronologiczną strukturę Koranu oraz zasadę unieważnienia znajomość sunny jest wymogiem niezbędnym do znajomości prawa islamu.

Szejk TusiW
Szejk Tusi

Abu Dżafar Muhammad Ibn Hassan Tusi, potocznie zwany Szejkiem Tusi, Szejk al-Taʾifah – perski uczony muzułmański, szyita, autor znanych i wysoko cenionych przez szyitów zbiorów tradycji pt. „Tahdhib al-Ahkam” i „Al-Istibsar” będących częścią czterech głównych prac-zbiorów hadisów islamu szyickiego.

Szkoła dżafaryckaW
Szkoła dżafarycka

Szkoła dżafarycka, Jurysprudencja dżafarycka, Dżafarycki fikh – szkoła prawa islamskiego, której zasad przestrzegają szyici; wszyscy imamici, część ismailitów i niektórzy zajdyci. Nazwa szkoły wywodzi się od Dżafara as-Sadika, szóstego imama szyickiego który skodyfikował jej prawa i zasady.

Tahdhib al-AhkamW
Tahdhib al-Ahkam

Tahdhib al-Ahkam – zbiór hadisów autorstwa szyickiego uczonego, Szejka Tusiego. Praca jest komentarzem wobec dzieła Al-Mukni'jah autorstwa teologa Szejka al-Mufida.

TalibW
Talib

Talib – uczeń, najczęściej medresy lub szkoły koranicznej, zdobywający za pomocą nauki pamięciowej ogólną wiedzę na temat Koranu. Edukacja zaczyna się już w wieku dziecięcym i trwa około 10 lat. Obecnie wzrost liczby uczniów kończących medresy jest spowodowany: bezpłatną nauką, zagwarantowanym wyżywieniem oraz mieszkaniem na czas nauki, co w biednych społeczeństwach islamskich jest propozycją bardzo kuszącą.