W

Alonż – element składowy książki w postaci zadrukowanego, zgiętego, połączonego z wkładem paska, który po rozłożeniu wystaje poza obrys tego wkładu.

W

Antybiga zwana też kontrbigą lub kanalikiem służy do obróbki introligatorskiej jaką jest bigowanie. Antybiga ma kształt taśmy z kanałem biegnącym wzdłuż jej osi. Szerokość i głębokość kanału jest różna i te parametry są najistotniejsze w doborze odpowiedniej antybigi dla bigowanego materiału: im grubszy materiał bigowany, tym szerszy i głębszy kanalik. Producenci antybig znakują ściany kanału umownymi kolorami w zależności od głębokości i szerokości kanału. Ściany kanału antybigi są przyklejone do nośnika metalowego lub preszpanowego. Kanał antybig może biec dokładnie wzdłuż osi antybigi lub być przesunięty do jednej z krawędzi. Na jednej antybidze mogą być umieszczone dwa równolegle biegnące kanały. Producenci wprowadzają również inne rodzaje antybig. Materiał za pomocą bigi umieszczonej w wykrojniku jest wtłaczany do kanału antybigi. Dzięki temu przetłoczenie jest trwałe, wyraźne, dostosowane głębokością przetłoczenia do grubości bigowanego materiału.

W

Arkusz introligatorski - jednostka stanowiąca mierniki produkcji przy oprawie książki. W myśl nowego nazewnictwa określana jest składką introligatorską.

W

Biga – w poligrafii element wykrojnika służący do wytłaczania linii zgięcia papieru.

W

Bigowanie – proces introligatorski polegający na ułatwieniu zginania materiału w określonym i zamierzonym miejscu materiału. Bigowanie oznacza wykonywanie na papierze lub kartonie specjalnych wgnieceń. Wgniecenia te mają za zadanie ułatwienie, a właściwie umożliwienie, odpowiedniego zgięcia kartonu lub kartki.

W

Bindowanie – technologia introligatorska łączenia luźnych kartek za pomocą sczepiania ich jednego brzegu za pomocą różnych technik introligatorskich.

W

Gilotyna – przyrząd służący do wykonywania kary śmierci poprzez ścięcie głowy za pomocą dużego, ciężkiego noża o skośnym ostrzu, który opada pionowo pod wpływem grawitacji na szyję skazańca, unieruchomionego w ramie gilotyny.

W

Grzbiet – bok publikacji w formie kodeksu od strony połączenia składek.

W

Grzbietówka – pasek kartonu stosowany jako wewnętrzne usztywnienie grzbietu książki w procesie oprawy, również określenie na sam karton do tworzenia grzbietówki.

W

Introligator – rzemieślnik zajmujący się ręcznym oprawianiem różnych wydawnictw oraz zdobieniem opraw, pracownik drukarni.

W

Kostka introligatorska - narzędzie stosowane w introligatorstwie: płaskie, podłużne i zaokrąglone, wykonane z kości zwierząt lub materiałów syntetycznych, służące do bigowania czyli zagniatania oraz wygładzania.

W

Krajarka – gilotyna, stosowana w introligatorstwie maszyna jedno- lub wielonożowa służąca do cięcia, krajania, przekrawania itp. ułożonych wielowarstwowo zadrukowanych lub niezadrukowanych arkuszy papieru, bloków książek.

W

Muślin:cienka tkanina jedwabna, bawełniana, wełniana. Nazwa pochodzi od miasta Mosul, ale w rzeczywistości muślin pochodzi z Dhaki. szorstka tkanina introligatorska, zwykle bawełniana o rzadkim wątku i osnowie, usztywniona krochmalem lub klejem. Używana na falce do wyklejek książek oraz na taśmy przy szyciu maszynowym bloku książki.

W

Obwoluta – papierowa lub wykonana z tworzywa sztucznego okładka ochronna zakładana na właściwą okładkę książki, mająca zagięte brzegi (skrzydełka), zachodzące na wewnętrzne strony okładzin okładki.

W

Oprawa, oprawa introligatorska – jeden z rodzajów produktów poligraficznych, który ma wkład i okładkę, z tym że okładka została wykonana w oddzielnym procesie.

W

Oprawa mozaikowa – rodzaj dekoracji używany na oprawach skórzanych. Stosowany również, choć rzadziej, na średniowiecznych oprawach złotniczych. Występowały dwa sposoby wykonywania mozaiki na oprawie skórzanej: pierwszy polegał na nakładaniu w określonym miejscu kawałków lub cienkich pasków kolorowej skóry na tło skórzane, drugi – na wkomponowywaniu ściśle dopasowanego kawałka skóry w te miejsca tła, z których skórę uprzednio usunięto.

W

Oprawa złotnicza – rodzaj oprawy powstałej we wczesnym średniowieczu. Stosowana głównie w kodeksach liturgicznych stanowiła najczęściej dar dla papieża, bądź osób panujących. Do ich wyrobu stosowano wszelkie techniki złotnicze. Rzeźbiono w kości słoniowej, wykorzystywano cyzelowanie, trybowanie oraz grawerowanie w srebrze i złocie, a także wysadzanie kamieniami szlachetnymi, półszlachetnymi, bądź kryształami górskimi. Nierzadko emaliowano.

W

Radełko introligatorskie - ręczne narzędzie do tłoczenia okładzin, w formie walca z wygrawerowanym na płaszczyźnie koła rysunkiem ozdobnym, motywami roślinnymi, figuralnymi itd. Najlepsze rozwiązanie do zdobnictwa opraw skórzanych.

W

Superekslibris – szczególna forma ekslibrisu, znaku własnościowego książki, stanowiąca część wystroju introligatorskiego oprawy.

W

Wykrojnik – stosowane w poligrafii, w masowej produkcji, narzędzie do wycinania określonego kształtu z arkusza zazwyczaj zadrukowanego – płaszczyzna z trwale umocowanymi ostrzami jest przyciskana do zadrukowanego papieru i jednym uderzeniem wycina z arkusza cały złożony wzór np. siatkę pudełka. Często listwom tnącym towarzyszą listwy bigujące (bigi), a czasami listwy perforujące.

W

Zszywka – metalowy drut o przekroju prostokątnym używany do zszywania np. kartek przy pomocy zszywacza.

W

Zwięzy – w poligrafii, pierwotnie odcinki sznura biegnące poprzecznie do grzbietu książki, które służą wzmocnieniu szycia składek; obecnie stosowane wyłącznie jako stylowa ozdoba książki.