19 Starożytne twierdze

Akra – ufortyfikowana przez Antiocha Epifanesa część Jerozolimy, która została wzniesiona w 168 p.n.e..

Akrokorynt – wzgórze w Grecji, na Peloponezie, wznoszące się na 575 m nad poziom morza. W starożytności wzgórze było akropolem położonego u jej stóp Koryntu. Istniała się tu znana w całym greckim świecie świątynia Afrodyty, wzmiankowana także w mitologii. Wyróżniały ją praktyki sakralnej prostytucji, prowadzonej w zespole przyświątynnym, z udziałem setek kapłanek. Fundamenty niedużej świątyni Afrodyty znajdują się na jednym z dwóch szczytów Akrokoryntu, od strony miasta, gdy szczyt górujący dziś nad autostradą gości bizantyński i średniowieczny zamek.

Aleksandrejon – jedna z fortec Heroda Wielkiego usytuowana nad Jordanem, między Judeą a Samarią, 5 km na zachód od ujścia rzeki Jabbok.

Buhen – starożytne miasto w Nubii, w pobliżu II Katarakty na Nilu, na terytorium dzisiejszego pn. Sudanu. Najstarsze zabytki pochodzą z okresu IV dynastii. Na początku XII dynastii powstała tam potężna twierdza obronna, strzegąca południowych granic Egiptu. Twierdzę o wymiarach 147 x 90 m otaczał mur z cegieł o wysokości 10-11 m i szerokości do 5 m. Wzdłuż muru wznosiły się baszty. Wewnątrz znajdowały się koszary, magazyny wojskowe oraz dzielnica mieszkalna. Po rozbudowie w czasach XVIII dynastii w twierdzy znalazły się także świątynie Hatszepsut i Totmesa III.

Caer Gybi – rzymski fort w Walii, leżący na terenie dzisiejszej miejscowości Holyhead na wyspie Anglesey. Jest jednym z nielicznych przykładów rzymskich fortów otoczonych murem tylko z trzech stron – granicę z czwartej strony stanowił brzeg morza.

Cytadela w Diyarbakır – historyczna twierdza w Diyarbakır w Turcji. Cytadela jest otoczona przez zachowane w całości bizantyjskie mury obronne z czarnego bazaltu, zbudowane w większości w 349 roku za cesarza Konstancjusza II, odremontowane w XI wieku. Mury mają 6 km długości, cztery główne bramy: Dağ (górska), Urfa, Mardin, Yeni (nowa) i kilkanaście mniejszych oraz 72 wieże obronne. Są to największe i najdłuższe mury obronne, zaraz po Wielkim Murze Chińskim. W 2015 roku cytadela w Diyarbakır oraz krajobraz kulturowy ogrodów Hevsel zostały wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Gla – rozległa mykeńska twierdza w Beocji położona na wschodnim brzegu sezonowego jeziora Kopais. Jej zadaniem było zapewne strzec systemu irygacyjnego i obszarów rolniczych powstałych po osuszeniu jeziora. Ok. 1225 r. p.n.e. twierdza uległa zniszczeniu wraz z wieloma innymi ośrodkami mykeńskimi.

Forteca Gonio – rzymska fortyfikacja umiejscowiona przy ujściu rzeki Czoroch do Morza Czarnego w rejonie Adżaria w Gruzji, 15 km na południe od Batumi, 4 km na północ od granicy tureckiej.

Grianan of Aileach - prehistoryczny kamienny fort w pobliżu dzisiejszej miejscowości Burt w hrabstwie Donegal w Irlandii, odrestaurowany w XIX wieku. Fort wzniesiony został w epoce brązu około 1700 roku p.n.e. W okresie wczesnych władców irlandzkich był centrum kulturalnym i politycznym wyspy. W II stuleciu n.e. został umieszczony na mapie świata Klaudiusza Ptolemeusza. W 1101 roku twierdzę zniszczyły wojska Murtagha O’Briena, króla Munsteru.

Herodion – forteca Heroda Wielkiego usytuowana na szczycie wzgórza niedaleko Betlejem na Pustyni Judzkiej, w środkowej części Izraela.

Hyrkanium – jedna z fortec Heroda Wielkiego usytuowana na południe od Jerycha na Pustyni Judzkiej w Dolinie Wady Dekhakha.

Iluraton – twierdza bosporańska z osadą rolniczą, usytuowana 17 km na południowy zachód od Kerczu. Wzmianki o tej twierdzy znajdują się w dziełach Klaudiusza Ptolemeusza.

Kadesz nad Orontesem, Kadesz, Kedesz, Kinza – miasto i twierdza w starożytnej Syrii, utożsamiane ze wzgórzem Nebi Mend nad Orontesem nieopodal Homs.

Macheront − forteca Heroda Wielkiego usytuowana na szczycie pustynnego wzgórza na wschód od Morza Martwego, pomiędzy dolinami Wadi Zarka oraz Wadi Mudżib w Jordanii.

Masada – nazwa starożytnej twierdzy żydowskiej położonej na szczycie samotnego płaskowyżu na wschodnim skraju Pustyni Judejskiej nad Morzem Martwym w Izraelu. Dostęp do płaskiego szczytu w kształcie rombu jest trudny, a twierdzy bronią strome kilkusetmetrowe zbocza – do 410 metrów ponad poziom Morza Martwego.

Narikala – starożytna twierdza wznosząca się nad Tbilisi – stolicą Gruzji, i rzeką Kurą. Twierdza, składająca się z dwóch otoczonych murem części, jest usytuowana na stromym wzgórzu pomiędzy łaźniami siarkowymi i ogrodami botanicznymi. Na niższym dziedzińcu znajduje się odrestaurowany ostatnio kościół Św. Mikołaja.

Segontium — rzymska twierdza na północnym wybrzeżu obecnej Walii, w mieście Caernarfon w Gwynedd. Był najdłużej utrzymywanym fortem rzymskim w Brytanii.

Twierdza Antonia – zespół konstrukcji obronnych wybudowanych przez Heroda w 31 p.n.e. na krańcu wschodniej części murów okalających Jerozolimę, w miejscu wcześniejszych umocnień machabejskich. Miała za zadanie bronić dostępu do Świątyni Jerozolimskiej oraz wzmacniać obronę murów od strony północnej, najbardziej narażonej na ewentualnie szturmy. Wyglądem przypominała wieżę, na której rogach ustawiono cztery inne. Trzy z nich miały 25 m wysokości, a czwarta – 35 m. Jej fundamenty znajdowały się na stromej skale wysokiej również na 25 m. W czasach Jezusa służyła jako koszary dla rzymskich żołnierzy. Nazwa ma ścisły związek z patronem Heroda – Markiem Antoniuszem. Została zniszczona przez wojska Tytusa podczas oblężenia Jerozolimy w roku 70. Istnieją przypuszczenia, iż na jej terenie podczas święta Paschy mógł przebywać Poncjusz Piłat.

Tyryns – cytadela z czasów kultury mykeńskiej, położona na Peloponezie. W miejscu tym już w III tysiącleciu p.n.e. znajdowała się osada. Achajowie zbudowali tu swoją twierdzę w XIV–XIII wiek p.n.e. Tyryns został zdobyty przez Dorów około 1100 p.n.e. Około 470 p.n.e. cytadela została zniszczona przez Argejczyków.