18 Historia Demokratycznej Republiki Konga

Bitwa o Kinszasę – starcie zbrojne, które miało miejsce w roku 1997 w trakcie I wojny domowej w Kongu.

Bitwa o Kisangani – starcie zbrojne, które miało miejsce w roku 1997 w trakcie I wojny domowej w Kongu.

Bitwa o Lubumbashi – starcie zbrojne, które miało miejsce w roku 1997 w trakcie I wojny domowej w Kongu.

I wojna domowa w Kongu – konflikt zbrojny trwający od listopada 1996 do maja 1997 roku, w wyniku którego zostały obalone rządy dotychczasowego prezydenta Zairu Mobutu Sese Seko przez siły rebelianckie oraz wspierające je państwa: Ugandy i Rwandy. Przywódca rebeliantów Laurent-Désiré Kabila po zwycięstwie ogłosił się prezydentem oraz zmienił nazwę państwa na Demokratyczną Republikę Konga. W wyniku konfliktu ponad 200 tysięcy cywilów zostało zamordowanych.

Kasai Południowe – dawne państwo w Afryce. 14 czerwca 1960, kilka dni zanim Kongo Belgijskie uzyskało niepodległość, ogłoszono powstanie niepodległego Federalnego Kraju Południowego Kasai. 8 sierpnia 1960 oficjalnie ogłoszono, że południowa część prowincji Kasai nie jest częścią nowo powstałej Demokratycznej Republiki Konga; stolicą kraju ogłoszono miasto Bakwanga. Prezydentem został Albert Kalonji, zaś głową rządu Joseph Ngalula.

Katanga – historyczne państwo w Afryce, istniejące w latach 1960–1963.

Kongo Belgijskie – belgijska kolonia w centralnej Afryce, w dorzeczu rzeki Kongo, która istniała do roku 1960. Ten teren był rejonem belgijskiej ekspansji już od 1877. Jednak formalnie nie należał on do Belgii, lecz do jej króla Leopolda II. Jego własne państwo Wolne Państwo Kongo było ośrodkiem wydobycia kauczuku. Monarcha stosował tam makabryczne środki aby przyśpieszyć wydobycie kauczuku. Dopiero w 1908, po serii kampanii przeciwko zbrodniom popełnianym w Kongu władca zdecydował się na sprzedanie tego rejonu Belgii. Kolonia uzyskała niepodległość w 1960, a jej obecna nazwa to Demokratyczna Republika Konga. Belgów do ekspansji w Kongu nakłoniły jego bogactwa: kauczuk i kość słoniowa. Tubylcy otrzymali nakaz corocznego ich dostarczania w odpowiedniej ilości. Jeśli ktoś nie zdążył na czas, władze wysyłały do akcji oddziały askarysów, którzy nierzadko jako dowód swojej interwencji przynosili ucięte ręce opornych. Wiadomości o okrucieństwie Belgów dotarły jednak do Europy i Leopold II był zmuszony do powołania w 1904 specjalnej komisji do spraw Konga. Raport przedstawiony rok później wykazał wprawdzie, że największe nadużycia zostały usunięte, jednak nie było to prawdą. Belgowie wykorzystywali rdzennych mieszkańców do ciężkiej pracy na plantacjach kawy, kakao, trzciny cukrowej oraz w kopalniach złota i diamentów. Kolonializm belgijski w Kongu charakteryzował się wykorzystywaniem miejscowej ludności na olbrzymią skalę i okrucieństwem. W okresie kolonizacji obowiązywał całkowity zakaz edukacji tubylców, traktowanie ludności czarnej jak własności, pełne niewolnictwo, egzekucje, krwawe tłumienie buntów. Różnymi metodami koloniści „rozdrapywali” dawne konflikty międzyplemienne, aby nie dopuścić do porozumienia pomiędzy plemionami. Przez niemal cały okres istnienia kolonii Kongo było zamknięte dla cudzoziemców, nawet przyjazdy Belgów były całkowicie kontrolowane.

Królestwo Kongo – państwo historyczne w środkowo-zachodniej Afryce ze stolicą w Mbanza Kongo. Powstało w XIV wieku w dolnym biegu rzeki Kongo. Szczyt rozwoju osiągnęło w XV–XVI wieku.

Królestwo Luba (1585-1889) – pre-kolonialne państwo kwitnące między XV i XIX wiekiem w Afryce Środkowej. Umiejętności obróbki żelaza i handel wzdłuż rzeki Lualaba takimi metalami, jak miedź, pozwoliły władcom Luby na utworzenie królestwa, które rozprzestrzeniało się na południowym obszarze dzisiejszej Demokratycznej Republiki Konga. Królestwo Luby prosperowało, dopóki nie wpadło w ręce belgijskich kolonistów pod koniec XIX wieku n.e.

Królestwo Yeke – krótkotrwałe państwo istniejące od około 1856 do 1891 roku, pod jednym władcą – Msiri. Znajdowało się w Katandze. W kraju posługiwano się językiem kiyeke.

Królewskie Muzeum Afryki Środkowej – etnograficzno-przyrodnicze muzeum mieszczące się w Tervuren, w belgijskiej prowincji Brabancja Flamandzka. Utworzone zostało w 1898. Wywodzi się z ekspozycji mającej promować Wolne Państwo Kongo Leopolda II Koburga podczas wystawy światowej w Brukseli w 1897.

Kryzys kongijski – wojna domowa toczącą się w Republice Konga, która wybuchła po uniezależnieniu się tego kraju od Belgii.

Manikongo lub Mwene Kongo było tytułem władcy Królestwa Kongo, które istniało od XIV do XIX wieku i składało się z ziem we współczesnej Angoli i Demokratycznej Republice Konga. Siedzibą władzy manikongo była M’banza-Kongo, obecnie stolica prowincji Zair w Angoli. Manikongo mianował gubernatorów prowincji Królestwa i otrzymywał hołd od sąsiednich poddanych.

Mobutyzm – totalitarna ideologia polityczna, wprowadzona przez prezydenta Demokratycznej Republiki Konga Mobutu Sese Seko. Mobutyzm eksponował kult własnej rasy oraz tradycyjną kulturę afrykańską, w której szukano natchnienia dla głoszonych poglądów. Głównym celem mobutyzmu była zmiana świadomości polityczno-społecznej mieszkańców Zairu oraz uniezależnienie się od obcego kapitału. Realizacja programu doprowadziła do wojny domowej, kryzysu gospodarczo-politycznego i obalenia rządów Mobutu.

MONUSCO, czyli Misja Stabilizacyjna Organizacji Narodów Zjednoczonych w Demokratycznej Republice Konga – misja ustanowiona przez Radę Bezpieczeństwa ONZ rezolucją S/RES/1279 z dnia 30 listopada 1999. Utworzona została w celu utrzymania łączności ze wszystkimi stronami porozumienia, do którego doszło w lipcu 1999 w Lusace. Wtedy to Demokratyczna Republika Konga i 5 państw regionu po latach walk podpisały porozumienie o zawieszeniu broni. 24 lutego 2000 Rada rozszerzyła mandat i rozmiar misji. Dowódcą kontyngentu MONUSCO jest Martin Kobler.

George Washington Williams – amerykański żołnierz wojny secesyjnej, minister chrześcijański, polityk, prawnik, dziennikarz, pisarz, obrońca praw człowieka. Napisał historię afroamerykanów w USA. Napisał słynny list otwarty do króla Belgów Leopolda II potępiający praktyki w jego prywatnej kolonii funkcjonującej wtedy jako Wolne Państwo Kongo.

Wolne Państwo Kongo – królestwo w środkowej Afryce, istniejące w latach 1885–1908 i będące prywatną własnością Leopolda II – króla Belgów, leżące na terenie dzisiejszej Demokratycznej Republiki Konga.

Zair, Republika Zairu – nazwa Demokratycznej Republiki Konga pod rządami prezydenta Mobutu Sese Seko, obowiązująca od 27 października 1971 do 17 maja 1997, używana także w odniesieniu do całego okresu jego rządów w państwie, od 24 listopada 1965.