
Historia myśli ekonomicznej – dyscyplina naukowa o charakterze teoretycznym, zajmująca się badaniem i opisywaniem procesu kształtowania się poglądów ekonomicznych w ujęciu historycznym. W naukowy sposób wyjaśnia przyczyny powstawania, przenikania i zanikania poglądów, idei oraz teorii ekonomicznych, jak również krytycznie analizuje historyczny dorobek ekonomistów.

Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów – monografia szkockiego myśliciela i ekonomisty Adama Smitha wydana w 1776. Bogactwo narodów jest uważane za pierwszą próbę naukowej analizy zjawisk ekonomicznych, a data jego wydania jest umownie przyjmowana za datę narodzin współczesnej ekonomii.

Walter Eucken – niemiecki ekonomista, jeden z twórców ordoliberalizmu i koncepcji społecznej gospodarki rynkowej.

Fizjokratyzm – szkoła ekonomiczna stworzona we Francji przez François Quesnaya w drugiej połowie XVIII wieku. Jej hasła były związane z ideą porządku naturalnego. Fizjokraci akcentowali znaczenie pracy, rolnictwa i ziemi jako jedynych źródeł bogactwa.

Handel powietrzem – holenderski termin oznaczający krach finansowy w Holandii roku 1720, kiedy wprowadzono ekonomiczne rozwiązania proponowane przez szkockiego ekonomistę i awanturnika Johna Lawa. Handel powietrzem miał tu oddać wybujałe nadzieje Lawa na zyski z kompanii morskich, mające pokryć koszty inwestowania w te kompanie. Projekty Lawa wprowadzono w życie jednocześnie we Francji, Holandii i Wielkiej Brytanii.

Kameralizm – doktryna ekonomiczna rozwinięta w Niemczech i Austrii w XVII-XVIII w., uznająca za nadrzędny cel polityki gospodarczej państwa pełne wykorzystanie zasobów ludzkich i zdolności produkcyjnych w celu zwiększenia dochodów władcy; odmiana merkantylizmu.

Keynesizm – jedna z dwóch wiodących XX-wiecznych szkół makroekonomicznych, której inicjatorem był John Maynard Keynes. Teoria, w której nawoływał do zwiększania wydatków publicznych, aby ożywić wzrost gospodarczy, została przez niego zaprezentowana po raz pierwszy w publikacji „Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i pieniądza” w 1936 roku jako odpowiedź na wielki kryzys, który wstrząsnął gospodarką światową w latach 30. XX wieku. Nowa teoria ekonomii szybko zyskała dużą popularność wśród ekonomistów, którzy popierali interwencjonizm państwa. Przeciwnikami ruchu byli monetaryści oraz szkoła austriacka, w tym przede wszystkim laureat nagrody imienia Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii Friedrich August von Hayek (1899–1992) oraz Ludwig von Mises (1889–1973), którzy byli zwolennikami gospodarki wolnej od interwencji państwa i mieli zupełnie inną wizję przyczyn Wielkiego Kryzysu niż Keynes.

Ludzkie działanie: Traktat o ekonomii − traktat ekonomiczny, opus magnum austriackiego ekonomisty Ludwiga von Misesa, wydany po raz pierwszy w 1949.

Methodenstreit – w terminologii historii i teorii ekonomii, doktrynalny i personalny konflikt między przedstawicielami ekonomicznej szkoły austriackiej a ekonomicznych szkół historycznych (w szczególności niemieckiej szkoły historycznej jaki miał miejsce od 1871 roku do połowy XX wieku.

Alfred Müller-Armack – niemiecki ekonomista neoliberalny i myśliciel polityczny, związany z freiburską szkołą ekonomii. W latach 1933−45 członek NSDAP, po wojnie jeden z współautorów niemieckiego cudu gospodarczego, wysoki urzędnik w Ministerstwie Finansów, wykładowca akademicki.

Nauka prawa przyrodzonego, politycznego, ekonomiki politycznej i prawa narodów − książka napisana przez Hieronima Stroynowskiego, jednego z głównych przedstawicieli polskiego fizjokratyzmu. Dzieło to stało się na kilka dziesięcioleci jednym z najważniejszych polskich podręczników prawa i ekonomii, stosowanym aż do 1824 roku.

Prawo Saya – twierdzenie autorstwa francuskiego ekonomisty Jean-Baptiste Saya dotyczące gospodarki rynkowej sformułowane w 1803 r., polegające na tym, że podaż jest czynnikiem tworzącym popyt. Współcześnie istnieje wiele odmiennych interpretacji prawa Saya.

Wilhelm Röpke – niemiecki ekonomista, uważany za ojca społecznej gospodarki rynkowej.

Alexander Rüstow – niemiecki ekonomista; zaliczany do głównych przedstawicieli neoliberalizmu, był też twórcą tego terminu.

Tablica ekonomiczna jest graficznym odwzorowaniem istoty XVIII-wiecznego kierunku ekonomicznego – fizjokratyzmu. Została stworzona przez francuskiego ekonomistę François Quesnaya i przedstawia sposób cyrkulacji dóbr w ówczesnym społeczeństwie oraz proces realizacji produktu czystego. Jest też uważana za pierwszą próbę przedstawienia przepływów międzygałęziowych.

Teoria europejskiego cudu – koncepcja Erica Jonesa, autora The European Miracle: Environments, Economies and Geopolitics in the History of Europe and Asia mówiąca, że Europa i Europejczycy już przed 1492 rokiem miała specjalne cechy, które pozwoliły na odkrycie Nowego Świata, rozwój kapitalizmu, i zdominowanie światowego handlu i polityki. Choć poprzednika tej teorii można widzieć w osobie Maxa Webera, autora słynnego opracowania Etyka protestancka a duch kapitalizmu, w którym argumentuje, że społeczność protestancka miała cechy predestynujące ją do wytworzenia stosunków kapitalistycznych, to teorię europejskiego cudu uważa się często za przykład wulgarnego europocentryzmu.