53 Formacje skalne Pienin

Bazaltowa Skałka – skałka bazaltowa w dolinie potoku Biała Woda, w bezpośrednim sąsiedztwie rezerwatu przyrody Biała Woda, utworzonego na terenie dawnej, nieistniejącej już wsi Biała Woda. Jest pomnikiem przyrody nieożywionej od 1962. Biorąc pod uwagę regionalizację fizycznogeograficzną Karpat, obiekt ten leży w strefie przejściowej między Beskidem Sądeckim a Pieninami.

Biała Skała – skała na zboczu Kaczego w Małych Pieninach, położona przy Drodze Pienińskiej i zamykająca od wschodu wylot Pienińskiego Przełomu. Jest bardzo dobrze widoczna nawet z mostu w Krościenku. Wznosi się na wysokość około 665 m n.p.m. i zbudowana jest z wapieni rogowcowych serii pienińskiej. Od strony Drogi Pienińskiej ma wysokość względną około 130 m i jest bardzo stroma, niemal pionowa. Przed II wojną światową było wyznakowane turystyczne, bardzo strome wejście na jej szczyt prowadzące przez las od strony północnej na przełączkę pomiędzy Bystrzykiem a Białą Skałą. Obecnie szlak ten nie istnieje.

Biała Skała – zbudowana z wapieni skała w południowych stokach Macelowej Góry w Pieninach. Wznosi się na wysokość około 598 m n.p.m. Powstała w wyniku podcięcia przez Dunajec, od tej strony posiada stromą, niemal pionową ścianę. Od Białej Skały w południowo-wschodnim kierunku, wzdłuż Dunajca ciągnie się pas skał zwanych Czerwonymi Skałami. Ciekawa flora. M.in. stwierdzono tutaj występowanie kokoryczy żółtawej oraz wiechliny styryjskiej – bardzo rzadkiej rośliny, w Polsce występującej tylko na kilku stanowiskach w Pieninach i jednym w Beskidzie Sądeckim.

Biała Skała – pojedyncza skała w Pieninach Spiskich, wznosząca się nad wsią Niedzica-Zamek na wysokość 636 m n.p.m.. Znajduje się we wschodniej części Pienin Spiskich, nad Zbiornikiem Czorsztyńskim, do którego opada wschodni grzbiet tego pasma, tzw. Tabor. Biała Skała znajduje się na jego północnych stokach. Na wierzchołek nie prowadzą szlaki turystyczne. Sama skała jest dobrze widoczna z dużych odkrytych terenów grzbietu Tabor (łąki), przez które prowadzi czerwony szlak turystyczny Niedzica–Dursztyn. Skała znajduje się w niedużym lesie, ponad którym bieleją jej wapienne, stromo podcięte i gołe ściany. Obok skały pojedynczy dom, a z obydwu jej stron spływają wprost do Zbiornika Czorsztyńskiego dwa niewielkie potoki.

Borsukowa Skała – jedna ze skałek w grupie wschodniej Skałek Dursztyńskich w Pieninach Spiskich. Nazwa pochodzi od tego, że znajdują się w niej jamy borsuka. Znajduje się pomiędzy Lorencowymi Skałkami a Mikołajcyną Skałą. Ma wysokość 677 m n.p.m., wysokość względna ponad otaczający ją teren jest niewielka. Wznosi się w grzbiecie opływanym po południowej stronie przez Dursztyński Potok, a po północnej przez niewielki, uchodzący do niego ciek wodny. Na południe od Borsukowej Skały wznosi się pośród łąk niższa, również zalesiona i zwykle niezaznaczna na mapach Snoborcyna Skała. Natomiast niewielka i goła skałka znajdująca się w tym samym grzbiecie, co Borsukowa, należy do Lorencowych Skałek.

Brysztańskie Skały – kilka wapiennych skał znajdujących się w górnej części doliny Biała Woda w Małych Pieninach, nad Brysztańskim Potokiem. Ich szczyty znajdują się na wysokości ok. 750 m n.p.m., a południowe, bardzo strome ściany opadają do koryta potoku. Pod ścianami niewielkie stożki piargowe. Od północnej strony i na szczycie porośnięte są lasem i niewidoczne, dobrze natomiast widać je ze ścieżki turystycznej prowadzącej grzbietem od Przełęczy Rozdziela przez Wierchliczkę na Wysoką. Bezpośrednio obok skał nie prowadzi żaden szlak turystyczny.

Cisowce – podsypany piargami pas skał w masywie Flaków w Pieninach Czorsztyńskich. Wyróżnia się w nim dwie grupy skał: Mały Cisowiec i Wielki Cisowiec. Mały Cisowiec znajduje się u południowo-zachodniego podnóża Flaków, przy szosie z Krośnicy do Niedzicy, w miejscu gdzie zjeżdżając do Niedzicy opuszcza ona las. Wielki Cisowiec znajduje się u południowego podnóża Flaków, na granicy z polami uprawnymi Sromowiec Wyżnych. Obydwa Cisowce znajdują się na obszarze Pienińskiego Parku Narodowego i dobrze widoczne są z szosy. Nazwa skał pochodzi od występujących tu jeszcze kilku sztuk cisów. Jest stara, w dokumentach występuje już w roku 1822.

Czajakowa Skała – wybitna skała w górnej części Wąwozu Homole w Małych Pieninach. Ma wysokość 707 m n.p.m.

Czerwona Skała – jedna z Dursztyńskich Skałek, najbardziej z nich wszystkich wysunięta na wschód. Znajduje się w miejscowości Dursztyn w Pieninach Spiskich. Ma wysokość 790 m n.p.m., nad otaczający ją teren wznosi się na kilkadziesiąt metrów. Wzdłuż południowych podnóży biegnie krótka i ślepo kończąca się droga, a przy niej gęsta zabudowa Dursztyna. Po północnej stronie znajduje się droga polna, nieutwardzona. Drogą tą poprowadzono szlak rowerowy wzdłuż Dursztyńskich Skałek.

Czerwona Skałka – czerwono wybarwiona wapienna skała w Dolinie Biała Woda w Małych Pieninach. Znajduje się naprzeciwko ujścia potoku Zimna Studnia do płynącego dnem doliny potoku Biała Woda, na niewielkim zboczu po północnej stronie. Przy Czerwonej Skałce prowadząca doliną ścieżka turystyczna przekracza potok drewnianym mostkiem. Z powodu kształtu przypominającego sfinksa zwana jest także Skałą Sfinks, a z racji swojego położenia na dawnym osiedlu Kornaje nieistniejącej już łemkowskiej wsi Biała Woda także Kornajowską Skałą. Obecnie jest to teren rezerwatu przyrody Biała Woda.

Czerwone Skały – skały w Pieninach Czorsztyńskich na południowo-zachodnich stokach Macelowej Góry, po wschodniej stronie turni zwanej Białą Skałą. Zarówno ta turnia, jak i Czerwone Skały powstały w wyniku podcięcia stoków Macelowej Góry przez wody Dunajca. Czerwone Skały zbudowane są z kolorowych margli z wkładkami piaskowców. Tworzą pas o długości około 150 metrów wznoszący się tuż nad drogą do Sromowiec Niżnych. Znajdują się na obszarze Pienińskiego Parku Narodowego.

Czubata Skała lub Czubata – duża wapienna skała w rezerwacie przyrody Biała Woda w Małych Pieninach. Znajduje się w pierwszym odcinku tego rezerwatu, tuż za punktem sprzedaży biletów wstępu, po północnej stronie potoku Biała Woda, przy drodze. Porośnięta jest jałowcami i murawami naskalnymi z ciekawą florą roślin wapieniolubnych. Wznosi się na wysokość 675 m n.p.m. Naprzeciwko niej, po drugiej stronie potoku znajduje się jeszcze wyższa Smolegowa Skała. Obydwie te skały, oraz inne jeszcze tworzą krótki Wąwóz Międzyskały.

Czubatka lub Czubata Skała – ostro zakończona wapienna turnia w Pieninach Czorsztyńskich. Wznosi się nad Zbiornikiem Czorsztyńskim, naprzeciwko zamku w Niedzicy i jest dobrze widoczna z niego. Ma z trzech stron ostro podcięte ściany, wejście na nią możliwe jest granią od wschodniej strony. Otoczona jest wzniesieniami porośniętymi lasami sosnowo- świerkowymi. Od północnego zachodiu jest to niska i wydłużona Łysa Góra, od północnego wschodu wyższa Ula. W lasach wokół Czubatki i Uli znajdują się Zbójeckie Skałki, a w nich jaskinie: Zbójecka Dziura i Szczelina w Czubatej Skale. Od południowej strony Czubatki znajduje się trawiasta dolinka tzw. Kąciki, dnem której spływa do Zbiornika Czorsztyńskiego niewielki potok. Wypływa ze źródełka na wysokości 609 m n.p.m.

Skałki Dursztyńskie, nazywane też Skalicami Spiskimi – grupa częściowo zalesionych skałek wapiennych o fantazyjnych kształtach w Pieninach Spiskich. Wchodzą w skład Pienińskiego Pasa Skałkowego, a dokładniej jego części w fachowej literaturze nazywanej Skalicami Spiskimi. Zbudowane są z mało odpornych na wietrzenie wapieni. Ciągną się od Kramnicy do Czerwonej Skały w Dursztynie. Od Kramnicy oddziela je Kiźlinkowa Dolina, którą spływa Kiźlinkowy Potok. Kolejno są to:Faśnymbrowe Skałki Korowa Skała Krzysztofkowe Skałki Rafaczowe Skałki Lorencowe Skałki Snoborcyna Skała Borsukowa Skała Mikołajczyna Skała Czerwona Skała

Dziobakowe Skały – wapienne turnie wznoszące się na zachodnich zboczach Repowej w Małych Pieninach. Znajdują się w lesie, po wschodniej stronie płynącego dnem doliny Skalskiego Potoku. Po zachodniej jego stronie, powyżej Dziobakowych Skał las kończy się i znajduje się polana Bosiłskie Ubocze, z której doskonale widać te skały. Poniżej nich znajduje się rezerwat przyrody Zaskalskie-Bodnarówka.

Faśnymbrowe Skałki – kilka skałek z grupy Dursztyńskich Skałek w Pieninach Spiskich. Znajdują się na zachodnim końcu tego pasa skałkowego, pomiędzy Kramnicą a Korową Skałą, na prawym zboczu Kiźlinkowego Potoku i jego dopływu, oraz na rozległych łąkach ciągnących się od tego potoku do Krempach. Nazwa skałek pochodzi od nazwy pola, na którym się znajdują – Faśtymber. Wyróżnia się wśród nich jeszcze kolejno następujące skałki: Faśtymbrowo, Długo, Faltynowo i Kiźlinkowe Skałki. Są to luźno rozrzucone wśród pół ostańce. Zbudowane są z węglanowych skał osadowych sukcesji czorsztyńskiej. Przeważnie są zarośnięte drzewami lub krzewiastymi zaroślami.

Głowa Cukru – wapienna turnia w masywie Sokolicy w Pieninach. Jej nazwa pochodzi od tego, że swoim kształtem przypomina głowę cukru. Przed II wojną światową wytwarzano cukier w postaci bloków o kształcie zwanym głową cukru. Głowa Cukru ma strzelisty kształt iglicy i opada do Dunajca gładką i wąską ścianą. W bezpośrednim jej sąsiedztwie znajduje się jeszcze druga turnia zwana Wilczą Skałą. Pomiędzy tymi turniami znajduje się miniaturowa dolinka wisząca nazywana przez górali Wilczym Spadem. Nazwa pochodzi od tego, że według podań górali do 60-metrowego urwiska tej dolinki spadł wilk goniący sarnę.

Grabczychy – zbudowane z wapieni dwa skalne żebra w skałach Facimiecha w Pieninach, po lewej stronie Pienińskiego Przełomu. Znajdują się tuż poniżej Ostrej Skały. Pierwsza od góry jest Grabczycha Wyżnia, niżej znajduje się Grabczycha Niżnia. Opadają do Dunajca stromymi, około 100-metrowej wysokości urwiskami porośniętymi ciepłolubnymi murawami z górskimi gatunkami roślin. Piargi u podnóży Grabczych oraz głęboka i bardzo stroma kotlina pomiędzy nimi jest dogodnym siedliskiem dla występujących w tej okolicy gadów: padalca zwyczajnego, żmii zygzakowatej, zaskrońca zwyczajnego, gniewosza plamistego. Ciekawa fauna ptaków i motyli. Na skałach czasami można zobaczyć rzadkiego pomurnika, a przy brzegu Dunajca pliszkę górską i pluszcza korduska. Z rzadkich motyli występuje tutaj m.in. krasopani hera. Z rzadkich w Polsce roślin występuje dwulistnik muszy i tawuła średnia. W skale Niżnia Grabczycha znajduje się Grota Rybacka, wgłębiona na 4,5 m w skałę.

Groby – nieduża skała wapienna w Pieninach Spiskich i prywatny grobowiec Salamonów. Znajdują się w Niedzicy, w dolnej części grzbietu Tabor nad Zbiornikiem Czorsztyńskim. Skała wznosi się na wysokość 604 m n.p.m. Obok skały znajduje się ogrodzony prywatny cmentarz Salamonów – ostatnich baronów na zamku w Niedzicy. Cmentarz został założony w 1936 przez Ilonę Salamonową, ostatnią właścicielkę tego zamku. Przeniosła ona tutaj prochy swojego zmarłego w 1920 męża Gezy Salamona, jego brata Andora i jego stryja Gezy. Pod koniec wojny Ilona na zawsze opuściła Niedzicę, zamek i należące do niej tereny zostały po wojnie znacjonalizowane. Zmarła w 1964 na Węgrzech, a rodzina w 1977 sprowadziła jej prochy oraz jej syna Istvana na ten prywatny cmentarzyk w Niedzicy.

Gumionek – skała po południowej stronie grzbietu głównego Pienin Czorsztyńskich, pomiędzy przełęczą Trzy Kopce a Łączaną. Wznosi się na wysokość 825 m n.p.m. Z niebieskiego szlaku turystycznego prowadzącego tym grzbietem Gumionek jest niewidoczny, gdyż znajduje się w lesie w odległości około 100 m na południe od szlaku. Dobrze natomiast widoczny jest od południowej strony Pienin, z szosy do Sromowiec Niżnych. Od tej strony widoczna jest wznosząca się nad lasem jego biała wapienna ściana. Znajduje się w niej nieduża jaskinia – Jaskinia w Skałce Gumionek. Po zachodniej stronie Gumionka znajduje się jeszcze druga skała zwana Kościółkiem.

Haligowskie Skały – grupa mocno zróżnicowanych i rozczłonkowanych skał w słowackich Pieninach. Znajduje się ona w miejscowości Haligowce, po północnej stronie rzeki Lipnik, w bardzo stromej dolnej części południowych podnóży góry Płaśnie.

Hukowa Skała – niezbyt wysoka turnia skalna, zamykająca Pieniński Pieniński Przełom Dunajca, na południowym zboczu Długiego Gronika, w Pieninkach, na obszarze Pienińskiego Parku Narodowego (PPN). W tym miejscu 40-metrowa, niemal pionowa ściana opada do doliny Dunajca. Nazwa pochodzi od donośnego, głośnego echa odbijającego się od tutejszych skał. W czasie spływu Dunajcem dawni turyści dokonywali tradycyjnych wystrzałów z pistoletów a nawet moździerzy. Anonimowy autor w 1880 pisał: "Tutaj to wyróżnia się Hukowa Skała, która się odznacza tym, że echo wystrzału dziewięć razy odbija się o grzbiety Pienin".

Jemeriskowa Skałka – zbudowana z wapieni skała znajdująca się w Małych Pieninach, powyżej słynnego Wąwozu Homole. Ma wysokość ok. 10 metrów i znajduje się na niewielkiej, suchej polance. Naga i stroma ściana skały porasta jałowcami i ciekawą florą roślin wapieniolubnych. Pod skałą często odpoczywają turyści. Poniżej skały rozdroże; krzyżuje się tutaj szlak turystyki pieszej prowadzący przez rezerwat przyrody Wąwóz Homole z drogą leśną z Jaworek. Można nią podejść do bacówki, gdzie sprzedawane są oscypki i żętyca.

Kociubylska Skała – wybitna skała w Dolinie Biała Woda w Małych Pieninach. Znajduje się na terenie składającego się z 4 oddzielnych fragmentów rezerwatu przyrody Biała Woda. Kociubylska Skała znajduje się w trzecim fragmencie tego rezerwatu, po północnej stronie potoku Biała Woda, który przy skale zakręca w północnym kierunku, opływając skałę z dwóch stron. Naprzeciwko skały ujście Brysztańskiego Potoku i niewielkie rozszerzenie terenu wykorzystywane jako skład drzewa. Można dostrzec jeszcze resztki podmurówki po zabudowaniach dawnej, zamieszkiwanej przez Łemków wsi Biała Woda. Duże osiedle tej wsi, tzw. Kornaje znajdowało się na północnych zboczach doliny na zachód od Kociubylskiej Skały.

Kopa Siana lub po prostu Kopa – wapienna turnia w Masywie Trzech Koron w Pieninach Właściwych. Nazwa pochodzi od tego, że swoim kształtem przypomina góralską kopę siana. Turnia ta wznosi się na wysokość 837 m n.p.m. w odległości ok. 300 m w prostej linii od platformy widokowej na Okrąglicy – najwyższym szczycie Trzech Koron. Jednak najlepiej widać jej charakterystyczny ostry i smukły kształt od strony zachodniej i z południowych stoków Polany Szopka pod Przełęczą Szopka. Jej nagie, białe wapienne bardzo strome ściany wznoszą się wysoko ponad lasem. W 1930 Kazimierz Ignacy Sosnowski pisał o niej: "zupełnie jakby koniec olbrzymiego miecza z ziemi wystawał".

Korowa Skała – jedna z Dursztyńskich Skałek w Pieninach Spiskich. Znajduje się w zachodniej grupie tych skałek, na rozległych łąkach pomiędzy Dursztyńskim Potokiem a Kiźlinkowym Potokiem i jej wierzchołek wznosi się na wysokość 657 m n.p.m.). Jej wysokość względna nad otaczającym terenem wynosi kilkanaście metrów. Po jej zachodniej stronie ciągnie się jeszcze aż do Kramnicy pas złożony z kilku Faśnymbrowych Skałek, po północno-wschodniej stronie na stoku opadającym do Dursztyńskiego Potoku znajduje się kilka Krzysztofkowych Skałek. Korowa Skała wyróżnia się wśród nich. Jest ostańcem częściowo zarośniętym krzewiastymi zaroślami, częściowo jest trawiasta, a częściowo skalista. Od innych pobliskich skał odróżnia ją czerwony kolor, który zawdzięcza marglom. Skałę i murawy porasta roślinność wapieniolubna. Zbudowana jest ze skał osadowych: czerwonych wapieni bulastych, czerwonych wapieni krynoidowych, białych i czerwonych wapieni kalpionellowych.

Kotuńka – wybitna skała znajdująca się na środku nurtu Dunajca tuż przed wjazdem do Szczawnicy. Zbudowana z czorsztyńskiego wapienia skała jest dobrze widoczna z drogi i stanowi charakterystyczny element krajobrazu tej okolicy. Tuż powyżej niej wpada do Dunajca Grajcarek. Ponad Grajcarkiem znajduje się most, za którym zaczyna się Droga Pienińska prowadząca do przejścia granicznego.

Kramnica 688 m n.p.m. – podłużna skała zbudowana z wapieni krynoidowych i bulastych przetykanych marglami, znajdująca się w zachodniej części Pienin Spiskich, po prawej stronie Białki. Naprzeciwko, po drugiej stronie Białki znajduje się mniejsza Obłazowa. Od 1931 obydwie skały są chronione prawnie. Jest to rezerwat przyrody Przełom Białki pod Krempachami.

Krzysztofkowe Skałki – kilka skałek z grupy Dursztyńskich Skałek w Pieninach Spiskich. Znajdują się w zachodniej grupie, na orograficznie lewym zboczu Dursztyńskiego Potoku. Położone są wśród rozległych łąk. Po ich wschodniej stronie prowadzi droga polna dochodząca do Korowej Skały. Nazwa skałek pochodzi od nazwiska właściciela. Są to luźno rozrzucone wśród pól ostańce kilkumetrowej wysokości. Zbudowane są z węglanowych skał osadowych sukcesji czorsztyńskiej. Są częściowo zarośnięte krzewiastymi zaroślami.

Kurnikowa Skała – wapienna skała na północnych stokach Pieninek. Wznosi się wśród lasu na północ od Czertezika. Po jej północnej stronie znajduje się żleb Żłobina, zaś poniżej, na wschód od niej, tuż obok zielonego szlaku turystycznego prowadzącego z Krościenka na przełęcz Sosnów, znajduje się skała Zawiesy.

Litmanowskie Skałki – pas skał w słowackiej miejscowości Litmanowa w powiecie Stara Lubowla, tuż poniżej ujścia potoku Rozdziel do potoku Wielki Lipnik. Są to skały węglanowe sukcesji czertezickiej, uznawane za jedno z najlepszych odsłonięć tej sukcesji. Mają wysokość około 15 m. Znajdują się w grzbiecie opadającym w południowo-wschodnim kierunku z masywu Faklówki. Spływający w południowo-zachodnim kierunku potok Wielki Lipnik dokonał w nich przełomu, rozcinając je na dwie grupy; zachodnią i wschodnią. Ponieważ dolinę tego potoku uznaje się za granicę między Małymi Pieninami a Górami Lubowelskimi, więc skałki te znajdują się w dwóch mikroregionach; zachodnie należą do Małych Pienin, wschodnie do Gór Lubowelskich. Pod względem geologicznym zaliczane są do Pienińskiego Pasa Skałkowego.

Lorencowe Skałki – skałki w grupie wschodniej Skałek Dursztyńskich w Pieninach Spiskich. Znajdują się po wschodniej stronie Dursztyńskiego Potoku, który w tym miejscu tworzy przełom na drugą stronę grzbietu Skałek Dursztyńskich. Po wschodniej stronie Lorenzowych skałek znajduje się oddzielona pasem łąki Borsukowa Skała, po zachodniej Rafaczowe Skałki. Wśród łąk, w południowo-wschodnim kierunku znajduje się jeszcze niezaznaczana na mapach Snoborcyna Skała.

Mikołajczyna Skała lub Mikołajeczna Skała – jedna z Dursztyńskich Skałek. Gwarowo nazywana jest Mikołajcyną Skałą i nazwa ta pochodzi od właściciela pola. Znajduje się pomiędzy Czerwoną Skałą a Borsukową Skałą w miejscowości Dursztyn w Pieninach Spiskich. Od obydwu sąsiednich skał jest wyraźnie oddzielona; od Czerwonej Skały przełęczą, od Borsukowej Skały łąką. Ma wysokość 731 m n.p.m., nad otaczający ją teren wznosi się tylko na kilkanaście metrów. Po jej północnej stronie biegnie polna i nieutwardzona droga. Drogą tą poprowadzono szlak rowerowy wzdłuż Dursztyńskich Skałek.

Okrąglica – najwyższa z turni tworzących szczyt Trzech Koron w Pieninach Środkowych w Masywie Trzech Koron. Okrąglica znajduje się w środku między tymi turniami szczytowymi. Wysokość względna Okrąglicy w stosunku do Dunajca wynosi 532 m, a górna jej część opada w jego stronę bardzo stromą ścianą.

Ostra Skała – zbudowane z wapieni skalne żebro w skałach Facimiecha, po lewej stronie Pienińskiego Przełomu. Przepływający pod nią Macelowy Potok uchodzi tutaj do Dunajca. Jest to pierwsza skała przy tym przełomie, tuż za nią znajduje się Grabczycha Wyżnia. Dunajec robi w tym miejscu zakręt o 90° w prawo. Flisacy uważają to miejsce za jedno z trudniejszych podczas spływu tratwami. Ostra Skała wznosi się na wysokość około 600 m n.p.m., względna jej wysokość nad poziomem wody w Dunajcu wynosi 150 m. Ma ostry wierzchołek i stąd pochodzi jej nazwa. Bronisław Gustawicz w 1882 podaje, że pod tą skałą znaleziono dzwony, które podczas wielkiej powodzi zostały zniesione z kościoła w Sromowcach Niżnych.

Popieska – skała w Pieninach Czorsztyńskich. Wznosi się nad północnym brzegiem Jeziora Sromowskiego, po wschodniej stronie podnóży Upszaru a na lewym brzegu ujścia Głębokiego Potoku do Jeziora Sromowskiego. Pomiędzy tym jeziorem a Popieską biegnie jeszcze szutrowa droga z Sromowiec Wyżnych do zapory w Czorsztynie-Niedzicy.

Rafaczowe Skałki – kilka skałek z grupy Dursztyńskich Skałek w Pieninach Spiskich. Znajdują się w zachodniej grupie, na orograficznie lewym zboczu Dursztyńskiego Potoku. Położone są wśród rozległych łąk. Po ich zachodniej stronie prowadzi droga polna, a pomiędzy tą drogą a Rafaczowymi Skałkami spływa niewielki Rafaczowy Potok mający źródła nieco powyżej Rafaczowych Skałek. Nazwa skałek pochodzi od nazwiska właściciela. Są to luźno rozrzucone wśród pól ostańce kilkumetrowej wysokości. Zbudowane są z węglanowych skał osadowych sukcesji czorsztyńskiej. Są częściowo zarośnięte krzewiastymi zaroślami.

Sama Jedna – samotna turnia skalna w Pieninach tworząca lewe obramowanie Przełomu Leśnickiego Potoku uchodzącego w tym miejscu do Dunajca. Była wymieniana w publikacjach już w 2 połowie XIX w. Znana jest również pod nazwami Samajedna lub Samojedna, flisacy przewożący turystów często nazywają ją Starą Panną.

Siedem Mnichów – grupa turni skalnych położonych na południowo-zachodnich zboczach Golicy, od strony Pienińskiego Przełomu Dunajca. Należą do słowackiej części Pienin zwanej Grupą Golicy, na obszarze PIENAP-u. Poszczególne ściany skalne dochodzą do 80 m wysokości. Według ludowych podań, skały przedstawiają zamienionych w kamień występnych zakonników z Czerwonego Klasztoru, którzy wybierali się do mniszki mieszkającej po drugiej stronie rzeki w Facimiechu. Porastają je dobrze rozwinięte zespoły sucholubnej i ciepłolubnej roślinności.

Smolegowa Skała – wybitna skała wapienna w Dolinie Białej Wody w Małych Pieninach. Znajduje się tuż za wejściem do tej doliny, po południowej stronie potoku Biała Woda płynącego u jej podnóża. Jest chroniona prawnie, wchodzi w skład rezerwatu Przyrody Biała Woda. Wznosi się na wysokość ok. 715 m n.p.m., jej wysokość względna ponad dno doliny wynosi ok. 80 m. Zbudowana jest z białych wapieni krynoidowych serii czorsztyńskiej.

Snoborcyna Skała – jedna ze skałek w grupie wschodniej Skałek Dursztyńskich w Pieninach Spiskich. Jej nazwa pochodzi od nazwiska czy też przezwiska właściciela gruntu. Znajduje się pomiędzy Lorencowymi Skałkami a Borsukową Skałą, ale nieco na południe od głównego grzbietu Dursztyńskich Skałek. Częściowo porastają ją zarośla, częściowo jest goła i trawiasta. Jest to samotna skała, z wszystkich stron otoczona jest łąkami. Po jej południowej stronie spływa Dursztyński Potok.

Snozka – nieczynny kamieniołom andezytu pienińskiego w miejscowości Kluszkowce na górze Wdżar.

Sokola Perć – szlak turystyczny w Pieninach, fragment Głównego Szlaku Pienińskiego znakowanego niebiesko.

Sołtysia Skała – niewielkie wzgórze w Pieninach Czorsztyńskich nad Sromowcami Wyżnymi. Znajduje się wśród pól uprawnych, tuż przy drodze z Krośnicy do Sromowiec Wyżnych. Zbudowane jest ze skał węglanowych i całkowicie zalesione. U wschodnich podnóży, przy szosie murowana figurka. Sołtysia Skała znajduje się poza obszarem Pienińskiego Parku Narodowego.

Sołtysie Skały – dwie wapienne skały w Małych Pieninach. Znajdują się na lewych zboczach doliny Grajcarka, pomiędzy dolnym biegiem potoków Krupianka i Czerszla. Przez szczawnickich górali skały te nazywane są "Dziadem i Babą”. Jedna z nich ma kształt stołu, druga jest bardziej spiczasta. Zostały oddzielone od masywu Krupianki w wyniku ruchów tektonicznych. Płaski wierzchołek porośnięty murawą i zarastający drzewami, podnóża usłane piargami.

Ślimakowa Skała – turnia w Pieninach w masywie Pieninek. Ma wysokość około 535 m n.p.m. i bardzo urwiste ściany. Znajduje się na lewym brzegu Pieńskiego Potoku, przy jego wylocie do Dunajca. Z Drogi Pienińskiej widoczna jest bardzo słabo, tylko przez prześwity między konarami drzew, gdyż droga w tym miejscu oddzielona jest od Dunajca pasmem drzew. Lepiej natomiast jest widoczna z tratwy podczas spływu Dunajcem. Po drugiej stronie Pieńskiego Potoku znajduje się druga skała zwana Fujarkami.

Świnia Skała – skała położona w masywie Trzech Koron. Ma ok. 100 m wysokości, a wznosi się na wysokość ok. 560 m n.p.m. Znajduje się na lewym brzegu Dunajca, poniżej Zbójnickiego Skoku. Jest widoczna z przełomu Dunajca i Drogi Pienińskiej, nie jest dostępna turystycznie. W Świniej Skale znajduje się jaskinia Lisia Jama o długości 16,5 m i deniwelacji 14 m, pokryta w końcowym odcinku dość grubą warstwą wapiennego mleka. Wejście do jaskini jest niewidoczne, zasłaniają go krzewy. Z rzadkich w Polsce roślin występuje tutaj tawuła średnia, w Polsce znana jedynie z kilku stanowisk.

Wilcza Skała – turnia w Pieninach o wysokości około 610 m n.p.m. Znajduje się pomiędzy Sokolicą a Dunajcem, do którego opada urwistą ścianą o wysokości około 150 m. Powyżej nad Wilczą Skałą, a pod Sokolicą, wznosi się jeszcze jedna turnia – ostro zakończona Głowa Cukru. Pomiędzy tymi dwoma turniami znajduje się tzw. Wilczy Spad – głęboka depresja będąca miniaturową dolinką wisząca. Jej nazwa według podań góralskich pochodzi od tego, że wilk goniący sarnę z rozpędu wraz z nią spadł do mającego około 60 m wysokości urwiska, jakim jest podcięta ta dolinka. Od Wilczego Spadu z kolei pochodzi nazwa Wilczej Skały.

Wylizana – skała w Pieninach u ujścia Leśnickiego Potoku do Dunajca. Stanowi ona część grani Bystrzyka i prawe obramowanie Przełomu Leśnickiego Potoku. Wylizana ma wysokość 571 m n.p.m., ponad dno Leśnickiego Potoku wznosi się na wysokość do 130 m bardzo stromą ścianą, jedną z bardziej efektownych ścian skalnych w Pieninach. Znajduje się na niej kilka nieckowatych wgłębień wymytych przez wodę, a także kilka garbów, tzw. Czubów. Na skale rzadkie gatunki naskalnych roślin wapieniolubnych, m.in. skalnica gronkowa, goździk postrzępiony wczesny oraz jedno z 8 tylko w Polsce stanowisk jałowca sabińskiego. Przed II wojną światową przez szczyt Wylizanej prowadził szlak turystyczny. Północne stoki Wylizanej porośnięte są lasem.

Zamczysko – znajdujący się na wysokości ok. 688 lub 695 m n.p.m. wydłużony szczyt skał zwanych Wielkim Cisowcem w masywie Flaków w Pieninach Czorsztyńskich. Znajduje się na obszarze Pienińskiego Parku Narodowego, ale na jego obrzeżach, na granicy z polami uprawnymi Sromowiec Wyżnych i jest dobrze widoczny z szosy.

Zawiesy – pas wapiennych, urwistych skał w północnych stokach Pieninek. Położony jest na wysokości ok. 450 m n.p.m. na lewym brzegu Dunajca, pomiędzy Krościenkiem a Szczawnicą, poniżej Kurnikowej Skały. Nazwa jest ludowego pochodzenia i pochodzi od słowa zawiesa czyli przewieszka. Dawniej czasami używano też określenia Skała Mostowa. Ta nazwa pochodziła od tego, że 50 m poniżej tej skały znajdował się drewniany most na Dunajcu, którym droga z Krościenka do Szczawnicy przekraczała rzekę. Wybudowany został w latach 1871-1872, a zerwany został przez powódź w 1934. Na polanie Pajówka przed Zawiesami znajdowała się karczma, a miejsce po drugiej stronie Dunajca naprzeciwko Zawiesów do tej pory nosi nazwę Zerwany Most. Wcześniej pomiędzy Krościenkiem a Szczawnicą nie było żadnego mostu, przy Zawiesach natomiast był prom, jednak przy dużej wodzie był on niebezpieczny i czasami do Szczawnicy przez kilka dni nie można się było dostać.

Zielone Skałki lub Zielone Skały – pasmo wapiennych skał w Pieninach Spiskich powyżej Zbiornika Czorsztyńskiego a poniżej głównego grzbietu tych Pienin, na obszarze miejscowości Niedzica-Zamek i Falsztyn. Pasmo ma długość około 2 km, w najwyższym punkcie wznosi się na wysokość 616 m n.p.m. Wyróżnia się w nim kilkanaście skał, większe z nich posiadają indywidualne nazwy, np.: Pieronka, Rybiarka, Ślusarska Skała, Walantowa. Zbudowane są z wapienia krynoidowego serii czorsztyńskiej. Pomiędzy skałami występują niewielkie dolinki i miniaturowe łąki. Do Zbiornika Czorsztyńskiego Zielone Skały opadają stromymi urwiskami o wysokości 80–100 m, Rybiarka ma pionową ścianę o stumetrowej wysokości. Po napełnieniu wodą Zbiornika Czorsztyńskiego podnóża Zielonych Skał zostały zalane wodą i obecnie wschodnia część tworzy na tym zbiorniku półwysep.

Zimna Skała – w przewodniku „Pieniny” Józef Nyka podaje, że jest to „pas urwisk na południowo-wschodnim zboczu wierchu Wudyki, od strony Ociemnego” i określa jego wysokość jako 610 m n.p.m.. Nazwę tłumaczy krościeńskie powiedzenie: "grzeje, jak w Ociemnem skała". Na niektórych mapach skały te są zaznaczone jako szczyt z nazwą Zimna Skałka i wysokością 612 m, na innych opisane są również jako szczyt z wysokością 615 m, ale pod błędną nazwą Ociemne.Zimna Skała znajduje się w Pieninach, na północnej stronie Pieninek, na północ od Ociemnego Wierchu. Jej ściany o wysokości 20-40 m kulminują na południowo-wschodnim, niższym wierzchołku i stale gniazdują w nich ptaki, m.in. bardzo rzadki gatunek – pomurnik.