39 Wody Pienin

Biała Woda – potok w Pieninach i w Beskidzie Sądeckim. Najwyżej położone jego źródła znajdują się na wysokości ok. 990 m n.p.m. pod Małym Rogaczem. Zasilają go też strugi spływające ze zboczy Ruskiego Wierchu, Pokrywiska, Gromadzkiej Przełęczy, Hurcałek i Szczoba. Początkowo spływa w południowo-zachodnim kierunku, ale przy Kociubylskiej Skale ostro zakręca i zmienia kierunek na północno-zachodni. Na odcinku od Kociubylskiej skały do ujścia Biała Woda zasilana jest przez kilka innych potoków: Potok Brysztański, Zimną Studnię i potok Pod Jasielnik. W miejscowości Jaworki, na wysokości 570 m n.p.m. Biała Woda łączy się z potokiem Czarna Woda, tworząc Grajcarek i stanowiąc zarazem jego orograficznie lewy dopływ. Potok ma długość 7,5 km i spadek 5,6%, a jego zlewnia ma powierzchnię 11 km².

Biały Potok – potok, prawy dopływ Krośnicy o długości 2,82 km i powierzchni zlewni 2,98 km².

Czerszla – potok, lewy dopływ Grajcarka.

Jezioro Czorsztyńskie – zaporowy zbiornik wodny na Dunajcu, w Kotlinie Nowotarskiej, pomiędzy Pieninami a Gorcami. Powstał przez zbudowanie w Niedzicy zapory wodnej pomiędzy Pieninami Spiskimi a Właściwymi.

Dunajec – rzeka w południowej Polsce, prawy dopływ Wisły. Powstaje z połączenia wód Czarnego Dunajca i Białego Dunajca w Nowym Targu; za początkowy odcinek uważa się Czarny Dunajec. Długość 247 km, z czego 17 km liczy odcinek graniczny między Sromowcami Wyżnymi a Szczawnicą. Powierzchnia dorzecza wynosi 6804 km², z tego w Polsce 4854,1 km², na Słowacji 1949,9 km².

Dursztyński Potok – górna część potoku Przykopa. Ma źródła w centrum Dursztyna, po zachodniej stronie skrzyżowania dróg przy kościele, na wysokości około 730 m n.p.m. Najwyżej położone są źródła jego dopływu – Rusnakowego Potoku, który spływa z wysokości około 775 m spod Grandeusa.

Głęboki Potok – potok, prawostronny dopływ Dunajca o długości 1,395 km.

Grajcarek – potok u podnóża Małych Pienin i Beskidu Sądeckiego, powstaje w Jaworkach z połączenia Białej i Czarnej Wody. Płynie przez Jaworki, Szlachtową i uchodzi do Dunajca w Szczawnicy, tuż powyżej charakterystycznej skały Kotuńka, na wysokości 430 m n.p.m. Zaraz za skrzyżowaniem dróg jest most, pod którym płynie Grajcarek, a za mostem zaczyna się Droga Pienińska.

Hałuszowski Potok – potok, prawy dopływ Krośnicy.

Huliński Potok – potok, lewostronny dopływ Pienińskiego Potoku.

Kamienka – płynący na Słowacji potok, lewy dopływ Popradu. Ma źródła na wysokości około 900 m na południowych stokach głównego grzbietu Małych Pienin, na wschód od Wysokich Skałek. Spływa początkowo na południe, a poniżej Przełęczy Korbalowej zmienia kierunek na południowo-wschodni. Na tym odcinku jego dolina oddziela Małe Pieniny od Magury Spiskiej. Potem wypływa na Kotlinę Lubowelską, przepływa przez miejscowość Kamionka i w miejscowości Gniazda (Hniezdne) uchodzi do Popradu. Głównymi dopływami są: lewobrzeżny, spływający z Małych Pienin potok Riečka oraz dwa prawobrzeżne potoki spływające z Magury Spiskiej: Chotárny potok i Čierny potok.

Kamionka (Homole) – potok, lewobrzeżny dopływ Grajcarka o długości ok. 3,2 km i średnim spadku 10,8%.

Kiźlinkowy Potok – potok, prawy dopływ Białki. Ma źródła na wysokości 720 m n.p.m. na Pogórzu Spiskim, na wzgórzach po północnej stronie zabudowań miejscowości Trybsz w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, w gminie Łapsze Niżne. Spływa w północnym kierunku doliną zwaną Kiźlinkową Doliną. Cały czas płynie wśród rozległych łąk, zalesiona jest jedynie niewielka grupa Faśnymbrowych Skałek we fragmencie jego prawych zboczy. Kiźlinkowy Potok opływa początkowo Faśnymbrowe Skałki, później jednak dokonuje przełomu w Pienińskim Pasie Skałkowym oddzielając te skałki od Kramnicy. Zmienia przy tym kierunek na północno-wschodni i powyżej Krempach, na wysokości 603 m uchodzi do jednego z łożysk rzeki Białka w miejscu o współrzędnych 49°25′56″N 20°08′51″E.

Klimentowski Potok – potok w Pieninach, lewobrzeżny dopływ Grajcarka o długości 1,46 km. Główna jego struga spływa spod Klimontowskiej Przełęczy, dołączają do niej strugi spływające z północnych zboczy głównego grzbietu Małych Pienin z okolic wzniesień Załazie i Łaźne Skały. Potok płynie Doliną pod Jarmutą, oddzielającą masyw Jarmuty wraz z Jarmutką od głównego grzbietu Małych Pienin.

Koniowiec – potok, lewobrzeżny dopływ Kamionki. Płynie w Małych Pieninach.

Krośnica – potok, dopływ Dunajca. Spływa głęboką doliną pomiędzy Pieninami a Gorcami. Źródła Krośnicy znajdują się pod szczytem Lubania w Gorcach na wysokości 1020 m, uchodzi do Dunajca w Krościenku na wysokości ok. 415 m. Ma długość 12 km i średni spadek 48 m/km. Łączna powierzchnia jej zlewni wynosi 37,4 km². Większą część zlewni tworzą lewobrzeżne dopływy z Gorców, większe z nich to: Lubań, Czarna Krośnica i Międzygórski Potok. Z większych potoków pienińskich zasilają ją: Hałuszowski Potok, Potoczyny, Biały Potok i Łanny Potok. Krośnica przepływa przez miejscowości: Krośnica, Hałuszowa, Grywałd i Krościenko. Lewym brzegiem rzeki poprowadzona jest droga wojewódzka nr 969. Na dużej części swojego biegu Krośnica jest hydrotechnicznie uregulowana.

Krupianka (Sztolnia) – potok, lewy dopływ Grajcarka.

Leśnicki Potok, Leśny Potok – prawy dopływ Dunajca uchodzący do niego w końcowej części pienińskiego przełomu tej rzeki. Jego źródła znajdują się na wysokości ok. 700 m n.p.m. u podnóży Wysokiego Wierchu. Uchodzi do Dunajca na wysokości 429 m n.p.m., tworząc głęboki przełom, o bardzo stromych ścianach pomiędzy skałami o nazwach Sama Jedna oraz Wylizana i Bystrzyk. Potok płynie w nim ciasnym wąwozem o wysokich, niemal pionowych ścianach.

Lipnik – potok lub niewielka rzeka, prawobrzeżny dopływ Dunajca. Płynie głęboką doliną oddzielającą Pieniny od Magury Spiskiej. Ma źródła na wysokości około 810 m na północnym stoku Horbáľovej w Magurze Spiskiej. Spływa krętym korytem w kierunku zachodnim przez miejscowości Stráňany, Wielki Lipnik, Haligowce i Czerwony Klasztor, gdzie uchodzi do Dunajca na wysokości 452 m. Długość Lipnika wynosi 15 km, powierzchnia zlewni 80,5 km², średni spadek 25 m/km.

Łanny Potok (Łanny) – potok, prawy dopływ Krośnicy.

Macelowy Potok – potok spływający z południowych stoków Pienin. Powstaje powyżej Macelowego Wąwozu z połączenia Czarnego Potoku i Kirowego Potoku mających swoje źródła w Pieninach Czorsztyńskich na wysokości około 800 m n.p.m. pod szczytami Nowej Góry i Cyrlowej Skały. Spływa w południowo-wschodnim kierunku przez Macelowy Wąwóz i pola uprawne Sromowiec Niżnych, gdzie zmienia kierunek na północno-wschodni. Przepływa przez Rówień i uchodzi do Dunajca pod Facimiechem u podnóża Ostrej Skały. Największymi jego dopływami są potoki: Kotłowy, Korciepczany i Szopczański, również spływające z Pienin Czorsztyńskich.

Niedziczanka – rzeka, prawy dopływ Dunajca. Powstaje w górnej części Niedzicy z połączenia Łapszanki z Kacwinianką, którą uważa się za górną część Niedziczanki. Źródła Kacwinianki znajdują się w słowackiej Magurze Spiskiej, skąd spływa w północno-wschodnim kierunku przez miejscowości Osturnia i Wielka Frankowa, poniżej której przekracza granicę polsko-słowacką. Płynie następnie w północnym kierunku przez Kacwin, a po połączeniu się z Łapszanką w północno-wschodnim. W Niedzicy uchodzi do zbiornika Sromowce. Głównymi prawymi dopływami są: Hanusowski Potoczek, Księży Potok i Szubieniczny Potok, a lewymi Łapszanka i Dopustny Potok.

Ociemny Potok (Ociemny) – potok, lewostronny dopływ Dunajca.

Pałkowski Potok (Pałkowski) – potok, lewobrzeżny dopływ Grajcarka.

Pieniński Potok – potok w Pieninach, będący lewobrzeżnym dopływem Dunajca. Spływa głęboką doliną oddzielająca Masyw Trzech Koron od Pieninek. Jednym z dwu jego większych dopływów jest Huliński Potok. Źródła Pienińskiego Potoku znajdują się pod przełęczą Szopka, do Dunajca uchodzi na wysokości ok. 440 m n.p.m. tworząc w miejscu ujścia wysoki stożek napływowy. Po orograficznie prawej stronie ujścia znajdują się wysokie wapienne skały zwane Fujarkami, po lewej stronie Ślimakowa Skała.

Pieniński Przełom lub Pieniński Przełom Dunajca – przełom rzeki Dunajec przez pasmo górskie Pienin, na długości ok. 8 km pomiędzy Sromowcami Niżnymi a Szczawnicą. Rzeka tworzy na tym odcinku wiele zakoli, a ściany skalne osiągają ok. 300 m wysokości. Spływ Pienińskim Przełomem jest atrakcją na skalę europejską.

Poprad – rzeka we wschodniej Słowacji i w południowo-wschodniej Polsce, w dorzeczu Wisły. W dokumentach źródłowych nazwa Poprad jest jedną z najstarszych na Podtatrzu. W 1244 występowała jako Poprad, ale także Poprat, Popart, Paprad, Poprut itp., jednak etymologia tego słowa jest sporna.

Potok Brysztański – potok, lewobrzeżny dopływ Białej Wody.

Potok Harczygrund – potok spływający doliną Harczygrund w Pieninach Czorsztyńskich. Przed powstaniem Zbiornika Czorsztyńskiego uchodził do Dunajca, obecnie uchodzi do Zatoki Harczygrund powstałej w miejscu dolnej części doliny Harczygrund. Ma długość 2 km i spadek 80 m/km. Płynie przez chronione obszary Pienińskiego Parku Narodowego. Należy do nich również Zatoka Harczygrund.

Potok pod Wysoki Dział – potok, prawy dopływ Białego Potoku.

Przeczny Potok – potok, prawostronny dopływ Przykopy o długości 5,73 km i powierzchni zlewni 7,96 km².

Skalskie – potok, lewobrzeżny dopływ Grajcarka o długości 4,14 km.

Spadnik – potok, lewobrzeżny dopływ potoku Skalskie w polskich Pieninach.

Sromowce – zbiornik zaporowy na Dunajcu pomiędzy zamkiem w Niedzicy a wsią Sromowce Wyżne. Powstał w wyniku wybudowania zapory wodnej w Sromowcach. Jest zbiornikiem wyrównawczym dla głównego zbiornika, którym jest Zbiornik Czorsztyński.

Straszny Potok – potok, lewostronny dopływ Dunajca.

Szopczański Potok – potok spływający z południowych stoków Pienin pomiędzy Podskalnią Górą należącą do Pienin Czorsztyńskich, a Trzema Koronami w Masywie Trzech Koron; jego głęboka dolina stanowi naturalną granicę między tymi regionami. Potok ma swoje źródła pod Przełęczą Szopka, na wysokości około 700–740 m n.p.m. w dwóch bocznych odgałęzieniach Wąwozu Szopczańskiego: prawobocznym wąwozie Za Kocioł i lewobocznej dolince Pod Kopą. Wypływające z nich niewielkie cieki łączą się przy Rojowej Skale w potok spływający dnem głębokiego i ciasnego Wąwozu Szopczańskiego, a następnie przez Podłaźce na Rówień (Równię) w Sromowcach Niżnych, gdzie uchodzi do Macelowego Potoku.

Wielki Lipnik – potok, lewy dopływ Popradu. Ma źródła na wysokości ok. 900 m n.p.m. na południowo-wschodnich stokach Przełęczy Gromadzkiej, na słowackiej stronie. Spływa doliną, której zachodnie zbocza tworzy grzbiet ciągnący się od Przełęczy Gromadzkiej przez Szczob i dalej do Litmanowej. Ten grzbiet należy do Pasma Radziejowej. Zbocza wschodnie tworzy grzbiet biegnący od Gromadzkiej Przełęczy przez szczyty: Okrúhla, Eliaszówka i Medvedelica. Ten grzbiet należy do Gór Lubowelskich. Tak więc dolina Wielkiego Lipnika na tym odcinku oddziela od siebie te dwa pasma górskie.

Zagroński Potok – potok, prawy dopływ Białego Potoku.

Potok Zimna Studnia – potok w Małych Pieninach, stanowiący lewobrzeżny dopływ Białej Wody. Wypływa spod samego niemal grzbietu Małych Pienin, z wysokości 930 m n.p.m., spomiędzy szczytów Wierchliczki i Watrisko. Ma długość ok. 1,8 km i uchodzi do Białej Wody na wysokości 647 m n.p.m., naprzeciwko charakterystycznej Kornajowskiej Skały o czerwonym zabarwieniu.