38 Filozofowie starożytnej Grecji

Anaksymander z Miletu – jeden z pierwszych jońskich filozofów przyrody, prawdopodobnie uczeń Talesa i nauczyciel Anaksymenesa, reprezentant szkoły milezyjskiej; polityk. Podejrzewa się, że był autorem pierwszego w historii ludzkości dzieła filozoficznego, znanego pod tytułem Περὶ φύσεως.

Antystenes z Aten – filozof grecki, twórca cynizmu. Jego najbardziej znanym uczniem był Diogenes z Synopy.

Archimedes z Syrakuz – grecki filozof przyrody i matematyk, urodzony i zmarły w Syrakuzach; wykształcenie zdobył w Aleksandrii. Był synem astronoma Fidiasza i prawdopodobnie krewnym lub powinowatym władcy Syrakuz Hierona II. Powszechnie jest uznawany za najwybitniejszego matematyka starożytności.

Archytas z Tarentu – grecki filozof, matematyk, astronom, polityk i strateg.

Arystoksenos z Tarentu, gr. Ἀριστόξενος ὀ Ταραντίνος – filozof i teoretyk muzyki, perypatetyk, uczeń Arystotelesa.

Arystoteles – filozof, jeden z trzech – obok Sokratesa i Platona – najsławniejszych filozofów starożytnej Grecji. Nazywany też Stagirytą lub po prostu Filozofem.

Arystyp z Cyreny – filozof grecki.

Bias z Prieny – grecki mędrzec. Zaliczany przez wszystkie znane źródła do Siedmiu mędrców starożytnej Grecji.

Chilon ze Sparty – grecki filozof żyjący w VI stuleciu p.n.e. Był jednym z Siedmiu mędrców. Pochodził ze Sparty. Wspominany jako sophos już przez Krycjasza. Chilonowi przypisuje się słynne zdanie "Poznaj samego siebie". Legenda mówi, że zmarł w trakcie składania gratulacji swemu synowi za zwycięstwo w boksie podczas olimpijskich igrzysk.

Chryzyp z Soloi – ateński filozof i myśliciel, czołowy przedstawiciel i obrońca stoicyzmu.

Demetriusz z Faleronu a. Demetrios z Faleronu – filozof, polityk, pisarz i retor grecki, uczeń Arystotelesa i Teofrasta z Eresos.

Demokryt z Abdery – myśliciel i podróżnik, uczeń Leucypa, naukowiec, znany jako „śmiejący się filozof”. Prace Demokryta, których stworzył 70, dotyczyły wielu różnych dziedzin w większości nie zachowały się, przetrwały z nich nieliczne fragmenty, głównie dzięki Epikurowi i poematowi Lukrecjusza „De rerum natura”. Według części historyków był jednym z nauczycieli Hipokratesa. Jego przydomek „śmiejącego się filozofa” wynikał prawdopodobnie z pogody ducha, ale według niektórych źródeł był związany z podejrzewaniem go przez mieszkańców Abdery o szaleństwo – manię.

Diogenes z Babilonu （Διογένης) - stoicki filozof z Seleucji nad Tygrysem, w 156/155 p.n.e. przybył z Karneadesem i Kritolaosem jako poseł ateński do Rzymu, gdzie wygłaszał filozoficzne odczyty.

Diogenes z Synopy, gr. Διογένης της Σινώπης Diogenes tes Sinopes – grecki filozof, przedstawiciel szkoły cyników i uczeń Antystenesa. Był nauczycielem Kratesa z Teb. Starając się wprowadzić w czyn głoszone przez siebie poglądy i zarzucając swojemu nauczycielowi sprzeciwienie się im, stał się abnegatem.

Diotyma z Mantinei lub Deotyma, grecka filozofka. Żyła za czasów Sokratesa. Jej postać znana jest głównie dzięki umieszczeniu jej przez Platona w jego dialogu Uczta. Ponieważ jest to praktycznie jedyne jej dotyczące źródło, nie jest pewne czy jest postacią historyczną, jednak prawie wszystkie postacie pojawiające się w Dialogach Platona, okazywały się prawdziwymi ludźmi żyjącymi w starożytnych Atenach.

Epikur – grecki filozof, twórca epikureizmu. Epikur był jednym z najważniejszych filozofów tzw. drugiej fazy greckiej filozofii klasycznej, w której dominowały zagadnienia filozofii życia – czyli rozważania na temat jak osiągnąć pełne szczęście.

Epimenides z Krety – grecki kapłan, wieszcz, poeta i filozof grecki, uchodzący w Atenach za cudotwórcę, żył na przełomie VII i VI wieku p.n.e., ostatni z „siedmiu mędrców”. Pochodzić miał z Fajstos. Około roku 596 p.n.e. został wezwany do Aten nawiedzonych wówczas przez zarazę, celem przebłagania bogów. Ułamki jego pism zachowały się jako cytaty u innych autorów. Według Epimenidesa świat rozwijał się w pięciu etapach, a pramaterią tego było powietrze i noc.

Heraklit z Efezu, – presokratyczny filozof grecki, zaliczany do jońskich filozofów przyrody, urodzony w mieście Efez, w Jonii, u wybrzeży Azji Mniejszej. Autor pism kosmologicznych, politycznych i teologicznych. Pochodził ze szlachetnego rodu. Mało wiadomo o jego dziecięcych latach i edukacji, on sam uważał siebie za samouka i mędrca. Nazywany był „Ciemnym” oraz „Płaczącym Filozofem” ze względu na wariabilistyczną koncepcję świata i człowieka, trudny do zrozumienia styl piśmiennictwa oraz samotne życie, które prowadził. Swoje poglądy przedstawiał za pomocą alegorii i aforyzmów, tak aby mogli je zrozumieć jedynie nieliczni wtajemniczeni.

Hermarchos z Mityleny – grecki filozof, najstarszy uczeń Epikura i jego następca. W swych dziełach atakował filozofię Platona, Arystotelesa i Empedoklesa.

Hipparchia – grecka filozof cynicka. Pochodziła z Maronei.

Karneades z Cyreny – filozof, jeden z wybitnych przedstawicieli sceptycyzmu, scholarcha Akademii Platońskiej od roku 156 p.n.e. aż do śmierci.

Krates z Aten (gr. Κράτης, zm. 268-264 p.n.e.) – filozof grecki. Ostatni scholarcha starej Akademii, którą kierował w latach 270–268 p.n.e.

Krates z Teb – grecki filozof, przedstawiciel nurtu cynickiego.

Metrodoros z Lampsakos – grecki filozof, uczeń Epikura jeszcze przed założeniem Ogrodu. Zmarł wcześniej niż swój nauczyciel. Był autorem wielu traktatów, z których zachowały się jedynie fragmenty. Tytuły dzieł wskazują, że Metodoros wyróżnił się głównie jako polemista, obrońca myśli mistrza. Diogenes Laertios pisze o nim:

Monimos z Syrakuz – grecki cynik żyjący w IV w. p.n.e.

Pitagoras – grecki matematyk, filozof, mistyk kojarzony ze słynnym twierdzeniem matematycznym nazwanym jego imieniem. Według większości opisów Pitagoras żył około 80 lat, chociaż relacja anonimowego autora twierdzi, iż żył on aż 104 lata. Według jednej z wersji zmarł w Metaponcie w domu zapaśnika Milona, ocalony z pogromu Krotony, zaś innej – rewolty tej nie przeżył. Według wielu źródeł jego żoną była Teano, z którą miał dwóch synów: Telangesa i Menezarcha i dwie córki: Damo i Myie.

Platon, gr. Πλάτων, Plátōn – filozof grecki, Ateńczyk, twórca tradycji intelektualnej znanej jako platonizm. Sformułował podstawy idealizmu i racjonalizmu, a poprzez swą działalność literacką i pedagogiczną wprowadził takie zagadnienia jak teoria dobra, metoda dialektyczna, teoria idei, teoria sprawiedliwości czy matematyczna teoria atomów. Twórca metafory jaskini, opisującej relację pozorów do prawdy, którą można odkryć dopiero po dokonaniu odwrócenia od cieni i wyjściu z jaskini. Platon założył w Atenach Akademię, która bywa uważana za pierwszą szkołę filozoficzną w historii Zachodu. On sam jest uznawany za fundatora zachodniej myśli politycznej, za jedną z najważniejszych postaci w historii filozofii, nauki i duchowości, a także za jednego z najważniejszych myślicieli w całej zachodniej tradycji intelektualnej. O skali wpływu Platona świadczy powiedzenie Whiteheada, wedle którego „najbezpieczniejszym ogólnym określeniem europejskiej tradycji filozoficznej jest to, że stanowi ona szereg przypisów do Platona”. „Platon jest fundatorem zachodniej tradycji filozoficznej w dwojakim sensie instytucjonalnym. Po pierwsze jest rektorem pierwszego uniwersytetu, a zatem inicjatorem filozofii jako działalności akademickiej. Po drugie kodyfikuje czyn, za sprawą którego, jak ujął to Cyceron, Sokrates ściągnął filozofię z nieba na ziemię, aby móc chodzić ulicami ludzkich miast”.

Plutarch z Cheronei – jeden z największych pisarzy starożytnej Grecji, historyk, filozof-moralista oraz orator.

Posejdonios z Apamei – grecki filozof mediostoicki, astronom, geodeta, geograf, historyk i badacz kultury. Nauczyciel Cycerona.

Pyrron z Elidy – filozof grecki, założyciel szkoły sceptyckiej.

Sekstus Empiryk – starożytny lekarz i filozof działający na przełomie II i III wieku n.e. w Atenach i Aleksandrii. Był przedstawicielem sceptycyzmu.

Sokrates, stgr. Σωκράτης – grecki filozof starożytny. Jest on, obok Platona i Arystotelesa, uważany za największego filozofa starożytności. Dlatego wcześniejsza filozofia nazywana jest przedsokratejską.

Stilpon – filozof grecki. Zaliczany do tak zwanych Sokratyków Mniejszych. Pochodził z Megary w Helladzie. Słuchał wykładów uczniów Euklidesa z Megary, założyciela szkoły megarejskiej i ucznia Sokratesa. Diogenes Leartios napisał, że przewyższał innych filozofów inwencją i talentem, tak że przyciągnął do siebie wielu ówczesnych sofistów, dialektyków, mówców. Wśród nich miał być sam Zenon z Kition. Stanowił łącznik pomiędzy szkołą eleatów, sceptyków i stoików. Jego uczniami mieli być Menedemos i Asklepiades, którzy kierowali szkołą szkołą elidzko-eretrejską po śmierci Fedona .

Strabon – grecki geograf, historyk i podróżnik.

Tales z Miletu – filozof (uczony) grecki okresu przedsokratejskiego, przedstawiciel jońskiej filozofii przyrody. Powszechnie uznawany za pierwszego filozofa i matematyka cywilizacji zachodniej oraz za inicjatora badań nad przyrodą jako nauki. Należy też do kanonu siedmiu mędrców. Talesa postrzega się jako pierwszego filozofa głównie dlatego, że zainicjował wyjaśnianie rzeczywistości przez odwoływanie się do natury i rozumu bardziej niż do mitologii i tradycji – Grecy widzieli w nim jednak raczej mędrca niż filozofa.

Temistios z Paflagonii – grecki filozof i retor, wykładowca w założonej przez Konstantyna szkole w Konstantynopolu.

Teofrast z Eresos, – grecki uczony i filozof. Uczeń i przyjaciel Arystotelesa, w latach 322-287 p.n.e., jako jego następca, był scholarchą Lýkeionu w szkole perypatetyków. Był nauczycielem Demetriusza z Faleronu.

Zenon z Kition – grecki filozof, założyciel szkoły stoików.