ÆlgifuW
Ælgifu

Aelgifu z Northampton, inne transkrypcje: Ælgifu, Aelfigja, Elgifu, Alfgifu – anglosaska konkubina króla Danii Kanuta Wielkiego, córka Elfhelma, earldormana Yorku, matka króla Anglii Harolda Zajęczej Stopy i władcy Norwegii Swena Knutssona. Regentka Norwegii w imieniu swojego syna, w latach 1030-1035.

Brzoza królewskaW
Brzoza królewska

Brzoza królewska – brzoza rosnąca w Glomstua na obrzeżach norweskiego miasta Molde, znana jako symbol oporu przeciwko agresji niemieckiej w 1940 roku.

Casus IhlenaW
Casus Ihlena

Casus Ihlena – określenie stosowane wobec deklaracji złożonej przez norweskiego ministra spraw zagranicznych Nilsa Clausa Ihlena w kwestii roszczeń do Grenlandii oraz wobec jej następstw.

Operacja EFW
Operacja EF

Operacja EF – operacja wojskowa przeprowadzona 30 lipca 1941 r. podczas wojny kontynuacyjnej będącej częścią II wojny światowej. Przyczyną jej przeprowadzenia była operacja Barbarossa, niemiecka inwazja na Związek Sowiecki rozpoczęta 22 czerwca 1941 r. i przyłączenie się do niej Finlandii trzy dni później, 25 czerwca. Wielka Brytania wypowiedziała Finlandii wojnę, dlatego samoloty Fleet Air Arm wyruszyły z lotniskowców HMS Victorious i HMS Furious, aby zaatakować niemieckie jednostki handlowe w porcie Kirkenes w okupowanej Norwegii oraz w fińskim porcie Petsamo.

FramheimW
Framheim

Framheim – baza polarna założona przez Roalda Amundsena w styczniu 1911 roku na Lodowcu Szelfowym Rossa. W latach 1911-1912 służyła uczestnikom wyprawy na biegun południowy jako schronienie i magazyn.

Halfdan CzarnyW
Halfdan Czarny

Halfdan Czarny Gudrødsson – legendarna postać pochodząca z dynastii Ynglingów, legendarny król Norwegii panujący w latach 840–860, ojciec pierwszego historycznego króla Norwegii, Haralda Pięknowłosego.

HärjedalenW
Härjedalen

Härjedalen – prowincja historyczna (landskap) w środkowej Szwecji, położona w Norrland. Graniczy od południa z Dalarna, od zachodu z terytorium Norwegii, od północy z Jämtland oraz od wschodu z Medelpad i Hälsingland.

JarlW
Jarl

Jarl – średniowieczny tytuł nadawany skandynawskim wodzom, wojownikom lub powiernikom króla. Używali go również niezależni władcy mniejszych terytoriów. Pierwotnie słowo jarl oznaczało człowieka możnego, potężnego lub wyżej postawionego. Później symbolizowało namiestnika królewskiego lub zarządcę prowincji. Tytuł był znany w całej Skandynawii, ale najczęściej używano go w Norwegii i na Orkadach. W Anglii od słowa jarl wywodzi się tytuł earl.

Kobieta z IsdalW
Kobieta z Isdal

Kobieta z Isdal – ciało kobiety o nieustalonej tożsamości, które zostało znalezione w dolinie Isdalen w Bergen, Norwegii, 29 listopada 1970 roku.

Konflikt językowy w NorwegiiW
Konflikt językowy w Norwegii

Konflikt językowy w Norwegii – długotrwały i wciąż istniejący spór związany z występowaniem dwóch standardów piśmienniczych języka norweskiego: bokmål i nynorsk. Od XVI wieku do roku 1814 językiem urzędowym na terenie Norwegii był duński, co wynikało bezpośrednio z duńskiego panowania na terytorium Norwegii. W rezultacie język norweski nie rozwijał się w sposób skoordynowany i stał się przedmiotem walki różnych frakcji domagających się wpływów własnych dialektów i odmian standardowych. Konflikty występowały w dziedzinie ortografii, standaryzacji, a także polityki, kultury i literatury.

Konungs skuggsjáW
Konungs skuggsjá

Konungs skuggsjá – norweski tekst edukacyjny z roku ok. 1250 w języku staronordyjskim zajmujący się polityką i moralnością. Jego autorstwo jest przypisywane biskupowi Einarowi Gunnarssonowi Smjorbakowi.

Królestwo Danii i NorwegiiW
Królestwo Danii i Norwegii

Królestwo Danii i Norwegii – dawny twór polityczny, stanowiący unię realną obejmującą królestwa Danii i Norwegii, w którego skład wchodziły również podległe formalnie Norwegii: Islandia, Grenlandia i Wyspy Owcze.

Królestwo Norwegii (1814)W
Królestwo Norwegii (1814)

Królestwo Norwegii – niepodległe państwo, powstałe po zerwaniu unii duńsko-norweskiej. Istniało pomiędzy majem a listopadem 1814 roku.

MyggbuktaW
Myggbukta

Myggbukta – norweska stacja radiowa i meteorologiczna oraz baza traperska na wschodnim wybrzeżu Grenlandii funkcjonująca z przerwami w latach 1922–1959; odrestaurowana służy jako schronisko dla turystów.

Kultura nordyjskaW
Kultura nordyjska

Kultura nordyjska – kultura archeologiczna epoki brązu. Znana głównie ze znalezisk praktycznie nierozłożonych szczątków ludzkich, a także z petroglifów występujących w południowej Skandynawii.

Olav EngelbrektssonW
Olav Engelbrektsson

Olav Engelbrektsson – ostatni katolicki arcybiskup Nidaros. Obrońca katolicyzmu i suwerenności Norwegii. Miał znaczny wpływ na rozwój norweskiej architektury sakralnej i świeckiej.

PolheimW
Polheim

Polheim – nazwa nadana przez Roalda Amundsena pierwszemu w historii obozowi na biegunie południowym. Został on założony 14 grudnia 1911 roku przez Amundsena i jego czterech towarzyszy w pierwszej zakończonej sukcesem wyprawie na biegun południowy.

SkandynawizmW
Skandynawizm

Skandynawizm – ruch polityczny i kulturalny propagujący idee ściślejszej współpracy kulturowej i ekonomicznej krajów skandynawskich, a w dalszej perspektywie ich zjednoczenia.

Traktat SpitsbergeńskiW
Traktat Spitsbergeński

Traktat Spitsbergeński, znany także jako Traktat Paryski jest dokumentem dotyczącym archipelagu Svalbard. Traktat został podpisany w Paryżu 9 lutego 1920, a wszedł w życie 14 sierpnia 1925. Zawarty został pomiędzy Stanami Zjednoczonymi, Wielką Brytanią, Danią, Francją, Włochami, Japonią, Holandią i Szwecją. Ponad trzydzieści innych państw podpisało Traktat w czasie późniejszym. Związek Radziecki przyłączył się w 1935, a Polska podpisała Traktat 2 września 1931. Obecnie państw-sygnatariuszy jest 42.

Unia kalmarskaW
Unia kalmarska

Unia kalmarska – unia personalna zawarta latem 1397 na zamku w Kalmarze pomiędzy Danią, Szwecją i Norwegią.

Unia szwedzko-norweskaW
Unia szwedzko-norweska

Unia szwedzko-norweska, oficjalna nazwa połączonego państwa: Zjednoczone Królestwa Szwecji i Norwegii – istniejąca formalnie od 14 stycznia 1814 do 7 czerwca 1905 unia personalna pomiędzy Królestwem Szwecji i Królestwem Norwegii. Kraje te były połączone osobą monarchy. Pierwszym wspólnym królem Szwecji i Norwegii był Karol XIII. Jako że król rezydował w Sztokholmie, był w Norwegii reprezentowany przez wicekróla, którym zostawał zawsze następca obydwu tronów.

WikingowieW
Wikingowie

Wikingowie – skandynawscy wojownicy, którzy od VIII wieku podejmowali dalekie wyprawy o charakterze kupieckim, rabunkowym lub osadniczym.

Wojna norwesko-szwedzka (1814)W
Wojna norwesko-szwedzka (1814)

Wojna norwesko-szwedzka - konflikt toczony w roku 1814, po którym Norwegia związała się ze Szwecją unią personalną, zachowując jednak własną konstytucję i parlament.

Wyprawa Amundsena na biegun południowyW
Wyprawa Amundsena na biegun południowy

Wyprawa Amundsena na biegun południowy – norweska ekspedycja kierowana przez Roalda Amundsena, której członkowie jako pierwsi dotarli do bieguna południowego. Amundsen i czterej jego towarzysze zdobyli biegun w dniu 14 grudnia 1911 roku, na pięć tygodni przed przybyciem w to miejsce Roberta Falcona Scotta na czele ekspedycji Terra Nova. Amundsen wraz ze swym zespołem bezpiecznie powrócił do bazy położonej u wybrzeży Antarktydy. Kilkanaście miesięcy później dotarła do niego wiadomość o śmierci Scotta podczas powrotu z bieguna południowego.

Zamachy w Norwegii (2011)W
Zamachy w Norwegii (2011)

Zamachy w Norwegii – miały miejsce 22 lipca 2011. O godz. 15:20 doszło do wybuchu bomby w centrum Oslo przy Regjeringskvartalet przed biurem premiera Jensa Stoltenberga oraz innymi budynkami rządowymi. Eksplozja zabiła 8 osób i raniła kilkanaście innych. Drugi atak miał miejsce niecałe dwie godziny później na obozie dla młodzieży zorganizowanym przez Arbeidernes Ungdomsfylking, organizację młodzieżową Norweskiej Partii Pracy, na wyspie Utøya. Uzbrojony mężczyzna otworzył ogień do przebywającej tam młodzieży.

Ziemia Eryka RudegoW
Ziemia Eryka Rudego

Ziemia Eryka Rudego – nazwa terenów lądowych Grenlandii pomiędzy 71°30'N a 75°40'N, które od 27 czerwca 1931 roku do 5 kwietnia 1933 roku były zajmowane przez Norwegię podczas sporu norwesko-duńskiego o Grenlandię.