W

Miasteczko – prawno-administracyjna jednostka osadnicza o charakterze przejściowym między miastem a wsią, z charakterystycznym handlowo-przemysłowym wyodrębnieniem specjalności i analogiczną morfologią oraz infrastrukturą co (małe) miasto.

W

Dojazd do pracy – regularne, codzienne podróże z miejsca zamieszkania do miejsca pracy lub studiów. W Stanach Zjednoczonych funkcjonuje termin commuter schools, określający szkoły, które mają niewiele akademików lub w pobliżu których brakuje miejsc, gdzie można wynająć mieszkanie.

W

Dresiarze – subkultura młodzieżowa, która pojawiła się w Polsce w latach 90. XX w. w ramach klasy robotniczej. Termin pochodzi od zwyczaju noszenia na co dzień ubrań sportowych – dresów. Często mylona z kontrkulturą skinheadów. Określenie dresiarz jest najczęściej nacechowane negatywnie, stanowi też rodzaj stygmatyzującego stereotypu.

W

Eksurbanizacja, rozlewanie się miast – proces poszerzania się miejskich terytoriów na obszary o mniej intensywnej urbanizacji, takich jak przedmieścia i obszary wiejskie („rurbanizacja”), wynikający z rosnącego zaludnienia. W odróżnieniu od planowej suburbanizacji, jest procesem niekontrolowanym, wynikającym z popytu na nowe budownictwo i szkodzących środowisku naturalnemu praktyk deweloperskich. Towarzyszy mu dezindustrializacja oraz degradacja centrów miejskich.

W

Manuel Castells Oliván – hiszpański socjolog, pisarz i nauczyciel akademicki, od 2020 minister szkolnictwa wyższego, laureat Nagrody Holberga (2012).

W

Flaner – osoba należąca do subkultury, której początki przypisuje się XIX-wiecznej Francji, a która później rozwinęła się również w Niemczech i reszcie Europy, na którą składało się spacerowanie, chadzanie po mieście, kontemplowanie miejskiego życia oraz wielogodzinne obserwowanie i komentowanie życia ulicy. Postać flanera miała stanowić przeciwwagę dla bogatych zapracowanych mieszczuchów. Błąkając się bez żadnego konkretnego celu, w oderwaniu od zgiełku i szybkości życia codziennego, flaner był ostrym obserwatorem społeczeństwa.

W

Gay village – części miast w USA i Kanadzie o dużej koncentracji osób LGBT i firm określających się jako gay friendly. Gay village daje osobom LGBT możliwość zamieszkania w przyjaznym środowisku i realizowania wybranego stylu życia. Na terenie gay village znajdują się gejowskie bary, nocne kluby gejowskie oraz przyjazne osobom LGBT sale treningowe, restauracje, księgarnie itp. Gay village propagując wartości środowiska LGBT poszerzają spektrum kulturowe miasta. W miastach niechętnych mniejszościom seksualnym obszary te stanowią enklawy przyjazne osobom LGBT.

W

Gentryfikacja – pojęcie wywodzące się od angielskiego słowa gentry, oznaczające zmianę charakteru części miasta. Gentryfikacja najczęściej dotyczy zmiany charakteru dzielnicy mieszkalnej, pierwotnie zamieszkanej przez szerokie spektrum lokatorów, w strefę zdominowaną przez mieszkańców o stosunkowo wysokim statusie materialnym.

W

Getto – odizolowana część miasta, przeznaczona dla zamieszkania mniejszości narodowej, etnicznej, kulturowej bądź religijnej, poza którą nie wolno tejże społeczności zamieszkiwać. Od średniowiecza do XX wieku przez getto rozumiano wydzielony obszar miasta, zamieszkany przez Żydów lub przedstawicieli innych narodów. W wielu europejskich miastach do XIX wieku getta pozostawały dla Żydów i innych mniejszości przymusowym miejscem osiedlania.

W

Kiez – niewielki, zwarty obszar miejski zamieszkały przez zasiedziałą od pokoleń ludność, niestanowiący jednak formalnej jednostki administracyjnej. Określenie to jest używane w miastach północno-wschodnich Niemiec, zwłaszcza w Berlinie. Pierwotnie tą nazwą określano średniowieczne osiedla ludzi usługujących u dworu, przeważnie pochodzenia słowiańskiego.

W

Miasteczko akademickie, miasteczko uniwersyteckie, kampus – część miasta, w której znajdują się budynki uniwersytetu lub innej szkoły wyższej oraz/albo domy studenckie.

W

Miasto ogród – koncepcja miasta satelickiego lub oddalonego od centrum miasta osiedla charakteryzującego się niską, luźną zabudową, a przede wszystkim znacznym udziałem terenów zielonych w ogólnej powierzchni miasta. Pojawiła się w odpowiedzi na problem przeludnienia miast.

W

Model koncentryczny miasta – konstrukt teoretyczny opracowany przez Ernesta Burgessa w roku 1925 zakładający, że miasto można podzielić na strefy układające się koncentrycznie wokół centralnej dzielnicy biznesu.

W

Niedopasowanie przestrzenne jest to socjologiczne, ekonomiczne i polityczne zjawisko związane z ekonomicznymi przemianami, w którym możliwości zatrudnienia dla słabo wykształconych i posiadających niskie kwalifikacje pracowników są zlokalizowane daleko od miejsc przez nich zamieszkałych. W Stanach Zjednoczonych przybiera to formę dużej koncentracji biedy w centrach miast, z dużymi możliwościami zatrudnienia dla nisko wykwalifikowanych pracowników na przedmieściach.

W

Obszar zurbanizowany – jednostka morfologiczna o miejskim charakterze zabudowy i infrastruktury, gdzie wyraźne przekształcenia zabudowy i zagospodarowania związane są z pozarolniczą działalnością gospodarczą lub wynikają z przyjęcia miejskiego stylu życia i pracy.

W

Osiedle mieszkaniowe – jednostka urbanistyczna charakteryzująca się ujednoliconą zabudową mieszkaniową, z uzupełnieniem w postaci infrastruktury usługowo-handlowej. Obiekty wewnątrz osiedla często połączone są siecią dróg wewnętrznych, przy jednoczesnym wydzieleniu dróg wyższych klas na zewnątrz.

W

Semiurbanizacja – proces przekształcania wsi w osiedla, które nie mieszczą się w tradycyjnych kategoriach wsi rolniczej lub miasta. Czasami na określenie takiego osiedla stosuje się amerykańskie określenie rurban community. Jest to "półwieś" i "półmiasto"; osiedle, które formalnie nadal jest wsią, ale zdecydowana większość mieszkańców nie jest zatrudniona w rolnictwie.

W

Slumsy – region miasta zamieszkany przez biedną ludność. Obszary takie są najbardziej powszechne w wielkich aglomeracjach Trzeciego Świata.

W

Suburbanizacja – jedna z faz rozwoju miasta, polegająca na wyludnianiu się centrum i rozwoju strefy podmiejskiej. Wynikiem suburbanizacji jest rozwój infrastruktury na obszarach podmiejskich oraz tworzenie się tzw. miast-sypialni, których mieszkańcy dojeżdżają do pracy w centrum miasta.

W

Teoria rozbitych okien – koncepcja w kryminologii i socjologii miasta zakładająca, że brak reakcji na łamanie mniej ważnych norm społecznych, np. tłuczenia szyb w oknach w danej dzielnicy, sprzyja wzrostowi przestępczości i łamaniu innych norm na zasadzie zaraźliwości.

W

Urbanizacja – proces koncentracji ludności w punktach przestrzeni geograficznej, głównie na obszarach miejskich, określający także wzrost liczby ludności miejskiej i jej udziału w liczbie ludności danego obszaru, dzięki czynnikom społeczno-kulturowym, demograficznym i ekonomicznym. Urbanizacja oznacza także przestrzenny rozwój miast oraz zmianę stylu życia na miejski.

W

Wielki zespół mieszkaniowy – forma urbanistyczna, w której na małej przestrzeni znajduje się duże skupisko bloków mieszkalnych bez innych budynków mieszkalnych, a liczba mieszkańców wynosi od kilku do kilkudziesięciu tysięcy.