WGubernia azowska – historyczna jednostka administracyjna Imperium Rosyjskiego, istniejąca w latach 1708-1725 i 1775-1783. Ze względu na jej strategiczne położenie na czele guberni azowskiej stał generał-gubernator.
WGubernia besarabska – gubernia na południowym zachodzie europejskiej części Imperium Rosyjskiego istniejąca w latach 1873-1917. Powstała na terytorium Besarabii uzyskanym w 1812 przez Imperium Rosyjskie od Imperium Osmańskiego traktatem w Bukareszcie, kończącym wojnę rosyjsko-turecką (1806-1812), z terytorium zależnego od Turcji Hospodarstwa Mołdawii.
WGubernia charkowska – jednostka administracyjna Imperium Rosyjskiego ze stolicą w Charkowie, utworzona pierwotnie jako namiestnictwo charkowskie ukazem Katarzyny II w 1780 roku z przekształcenia guberni słobodzko - ukraińskiej. W 1797 Paweł I likwidując namiestnictwa przywrócił gubernię słobodzko-ukraińską, 5 grudnia?/ 17 grudnia 1835 została ona przemianowana na gubernię charkowską. Obejmowała powierzchnię 54 493 km².
WGubernia chersońska – gubernia znajdująca się na południu Imperium Rosyjskiego, istniejąca w latach 1802-1921. Powstała z podziału w 1802 guberni noworosyjskiej, w latach 1802-1803 nosiła nazwę guberni mikołajowskiej. Siedzibą władz guberni był Chersoń. Wchodziła w skład regionu określanego w Imperium Rosyjskim jako Noworosja.
WGubernia czernihowska – gubernia Imperium Rosyjskiego, leżąca na terenie Ukrainy Lewobrzeżnej, na terenie dzisiejszych Ukrainy i Rosji. Powstała w roku 1802 po podziale guberni małorosyjskiej na czernihowską i połtawską. Położona była pomiędzy 50°15' a 53°19' szerokości geograficznej północnej i 30°24' a 34°26' długości geograficznej wschodniej.
WGubernia jekaterynosławska, gubernia katerynosławska – jednostka administracyjna Imperium Rosyjskiego ze stolicą w Jekaterynosławiu (Katerynosławiu), utworzona w 1802 roku z podziału guberni noworosyjskiej na trzy gubernie: chersońską, taurydzką i jekaterynosławską.
WGubernia kijowska – jednostka administracyjna Imperium Rosyjskiego (gubernia) istniejąca w latach 1708-1781 i 1796-1918 w odmiennym składzie terytorialnym. Stolicą guberni był Kijów.
WGubernia małorosyjska – jednostka administracyjna Imperium Rosyjskiego (gubernia), obejmująca terytorium zlikwidowanego autonomicznego Hetmanatu, istniejąca w latach 1764-1781 i 1796-1803.
WGubernia noworosyjska – jednostka administracyjna Imperium Rosyjskiego (gubernia) istniejąca w latach 1764-1783 i 1796-1802. Stolicą guberni był w okresie 1765-1783 Krzemieńczuk, w okresie 1796-1802 – Katerynosław.
WGubernia połtawska – jednostka administracyjna Imperium Rosyjskiego, Ukraińskiej Republiki Ludowej, Państwa Ukraińskiego (Hetmanatu) i Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej w pierwszym kwartale XX wieku ze stolicą w Połtawie, utworzona w 1803 roku z podziału guberni małorosyjskiej na gubernię połtawską i czernihowską.
WGubernia słobodzko-ukraińska – jednostka administracyjna Imperium Rosyjskiego (gubernia) istniejąca w latach 1765-1780 i 1797-1835 ze stolicą w Charkowie.
WGubernia taurydzka – gubernia Imperium Rosyjskiego odpowiadająca ziemiom historycznego Chanatu Krymskiego, obejmująca tereny dzisiejszej południowej Ukrainy, istniejąca w latach 1802-1921. Jej stolicą był Symferopol. Graniczyła od północnego zachodu z gubernią chersońską, od północy i północnego wschodu z gubernią katerynosławską, z pozostałych stron oblana wodami Morza Czarnego.
WHetmanat, Hetmańszczyzna, (1649–1764), zwane także Wojskiem Zaporoskim – w okresie Rzeczypospolitej Obojga Narodów system autonomicznych rządów terytorialnych na Ukrainie Naddnieprzańskiej, oparty na systemie demokracji wojennej Kozaków Zaporoskich, powstały w wyniku zawartej w roku 1649 ugody zborowskiej wojska zaporoskiego z królem Polski Janem II Kazimierzem Wazą i Rzecząpospolitą, potwierdzony w roku 1654 w ugodzie perejasławskiej pomiędzy wojskiem zaporoskim a carem rosyjskim Aleksym I i ponownie w unii hadziackiej.
WLinia dnieprowska – system przygranicznych umocnień, zbudowany w latach 1768-1774 przez Imperium Rosyjskie w celu obrony południowej granicy państwa przed atakami Turków i Tatarów.
WLinia ukraińska – linia umocnień zbudowana przez Carstwo Rosyjskie w latach 1679–1680 w celu kontroli należącej do Rosji Ukrainy Słobodzkiej oraz ochrony przed najazdami Tatarów i Turków poprzez zaryglowanie prowadzącego w głąb państwa moskiewskiego Szlaku murawskiego i Szlaku izjumskiego. Linię obronną zbudowano wzdłuż rzeki Doniec i Oskoł.
WLinia ukraińska – linia umocnień funkcjonująca w latach 1731-1760 zbudowana przez Rosję w celu ochrony przed najazdami Tatarów i Turków. Na południe od linii rozciągało się zamieszkane przez Kozaków stepowe Zaporoże.
WMałorosja, Małoruś – obszar historyczny; termin utrwalony w XIV wieku w nomenklaturze państwowej i cerkiewnej dla nazwania południowo-zachodnich ziem Rusi, w przeciwieństwie do Wielkorusi, czyli północno-wschodnich ziem ruskich. Nazwa wprowadzona pierwotnie dla oznaczenia księstwa halicko-wołyńskiego i prawosławnej Metropolii Małoruskiej, następnie ruskich ziem Królestwa Polskiego i południowych ziem Wielkiego Księstwa Litewskiego. Po ugodzie perejasławskiej (1654) i rozejmie andruszowskim (1667) oficjalna nazwa podległego Rosji Hetmanatu lewobrzeżnego, po II rozbiorze Polski (1793) również guberni podolskiej, wołyńskiej i kijowskiej, a po 1832 całego Kraju Południowo-Zachodniego Imperium Rosyjskiego. Nazwa przestała być używana oficjalnie w Rosji po rewolucji lutowej i obaleniu caratu. Dowódcy Białych stosowali ją do końca wojny domowej w Rosji (1920).
WPodole – kraina historyczna i geograficzna na terytorium Ukrainy i Mołdawii, położona nad północnymi dopływami środkowego Dniestru i w górnym biegu rzeki Boh.
WPułk czehryński – jednostka podziału administracyjno-terytorialnego i wojskowego Hetmanatu, istniejąca w latach 1643-1714. Miastem pułkowym był Czehryń.
WPułk połtawski – jednostka podziału administracyjno-terytorialnego i wojskowego Hetmanatu, funkcjonująca w latach 1648–1775. Miastem pułkowym była Połtawa. Oprócz Połtawszczyzny obejmował nowo zasiedlone tereny wzdłuż rzeki Oril.
WUkraina Karpacka – jeden z autonomicznych krajów Republiki Czesko-Słowackiej, pozostający w jej składzie od 8 sierpnia 1938 r. do 14 marca 1939 r.
WUstrój administracyjno-wojskowy Hetmanatu w XVII i XVIII wieku.