Roślinność twardolistnaW
Roślinność twardolistna

Roślinność twardolistna - zbiorowiska roślinne wykształcające się w strefie klimatu śródziemnomorskiego. Znanych jest pięć miejsc występowania tego typu roślinności - obszar śródziemnomorski, południowo-centralna i południowo-zachodnia Australia, południowa Afryka (fynbos), obszary występowania zarośli typu matorral w Chile oraz w Kalifornii Dolnej. Skupia około 10% wszystkich gatunków roślin. Fynbos wyróżniany jest także jako osobna formacja roślinna, gdyż 68% spośród około 8600 gatunków roślin naczyniowych występuje jedynie na terenie fynbosu.

BrigalowW
Brigalow

Brigalow (brigalow-scrub) – formacja roślinna stanowiąca rodzaj australijskiego scrubu. Jest to jego najwyższa jego odmiana mająca postać zarośli lub niewysokiego lasu osiągającego do 10–12 m wysokości. Kształtuje się na ciężkich glebach gliniastych z dużą zawartością sody. Przemienne nawadnianie i wysychanie podłoża skutkuje powstawaniem licznych, niewielkich zagłębień. W zbiorowisku gromadzi się duża ilość suszu drzewnego.

ChaparralW
Chaparral

Chaparral – zimozielona formacja roślinna, występująca w Ameryce Północnej, przypominającą wyglądem makię.

FryganaW
Frygana

Frygana – formacja roślinna niskich krzewów i roślin zielnych występująca na suchych i skalistych siedliskach we wschodniej części obszaru śródziemnomorskiego. Na fizjonomię formacji kluczowy wpływ mają rzadko rosnące, poduchowate krzewinki zwykle o wysokości do 0,3 m. Jest odpowiednikiem garigu kształtującego się w zachodniej części obszaru śródziemnomorskiego w podobnych warunkach. W niektórych ujęciach zbiorowiska te opisywane są zbiorczo pod nazwą garig. Jednak ze względu na odmienną kompozycję florystyczną zbiorowisk garig i frygana są klasyfikowane do innych klas zespołów lub grup rzędów zespołów roślinnych typowych dla odpowiednio zachodniej i wschodniej części basenu śródziemnomorskiego.

FynbosW
Fynbos

Fynbos – formacja roślinna, południowoafrykański odpowiednik makii. Występuje na południowo-zachodnim wybrzeżu Afryki pomiędzy górskimi stokami i nizinami nadmorskimi, w krainie fitogeograficznej Państwie Przylądkowym. Nazwa fynbos nadana została przez Holendrów i oznacza ona wspaniały busz. Dominującą rolę w zbiorowiskach roślinnych odgrywają różne gatunki rześci (Restio), srebrników (Protea), wrzośców (Erica) i pelargonii (Pelargonium). Rośliny w znacznej części mają twarde, skórzaste liście, zwykle wąskie. Przystosowane są do częstych suszy i pożarów. Bardzo duży udział we florze tej formacji mają endemity – gatunki nie spotykane nigdzie indziej.

GarigW
Garig

Garig – formacja roślinna występująca w klimacie śródziemnomorskim. Składa się głównie z zimozielonych, liściastych krzewów lub małych drzew. Kształtuje się na obszarach z podłożem skalistym lub wapiennym. Wiele z występujących tu krzewów jest kolczastych oraz aromatycznych.

KwonganW
Kwongan

Kwongan, kwongkan – rodzaj niskiej formacji roślinnej, występujący na nadbrzeżnych równinach południowo-zachodniej Australii Zachodniej, w śródziemnomorskiej strefie klimatycznej. Charakteryzuje się dużą bioróżnorodnością i dużym udziałem gatunków endemicznych.

Las zawsze zielony twardolistnyW
Las zawsze zielony twardolistny

Las zawsze zielony twardolistny – roślinność leśna występująca w klimacie podzwrotnikowym typu śródziemnomorskiego, charakteryzującym się ciepłymi i suchymi latami oraz deszczowymi i ciepłymi zimami, na żółtoziemach, czerwonych ziemiach i glebach cynamonowych. W takich warunkach klimatycznych rozwinęła się w pokrywie roślinnej dominują gatunki o twardych, skórzastych liściach, umożliwiających przetrwanie okresów suszy. Charakterystycznymi terenami, na których rośnie las zawsze zielony, są: obrzeża Morza Śródziemnego, Kalifornia, Chile, Afryka południowa, południowo-wschodnia Australia. Skład gatunkowy jest zróżnicowany w zależności od miejsca występowania: w południowo-zachodniej Europie występuje wawrzyn, dąb korkowy oraz różne gatunki sosny, w Ameryce Północnej – sekwoje, daglezje, świerki, dęby, magnolie, choiny, jodły, żywotniki, w Ameryce Południowej – araukarie, w Australii – eukaliptusy oraz paprocie drzewiaste. Znaczne powierzchnie w zasięgu lasów twardolistnych, często jako zbiorowiska zastępcze, zajmują formacje krzewinkowe i zaroślowe (makia, garig, palmitto – w basenie Morza Śródziemnego, chaparral i encinal – w Ameryce Północnej, fynbos w Afryce południowej.

MakiaW
Makia

Makia – zaroślowa formacja roślinna charakterystyczna dla obszaru śródziemnomorskiego, kształtująca się zwykle wtórnie w miejscach po usuniętych lasach twardolistnych, głównie dębowych, rzadziej sosnowych i cyprysowych. Makia w zależności od warunków siedliskowych bywa luźna lub gęsta, niska – wyłącznie zaroślowa, lub wysoka – z udziałem okazałych krzewów i niskich drzew osiągających do 5 m wysokości. Dominują zawsze krzewy, zwykle zimozielone o liściach skórzastych, miejscami z większym lub mniejszym udziałem gatunków zrzucających liście zimą. Pod względem fizjonomii i zajmowanych siedlisk makia w całym obszarze jej występowania jest podobna, występują jednak znaczne różnice w kompozycji gatunkowej. W płatach bardzo zróżnicowanych warstwę krzewów może tworzyć nawet ok. 30 gatunków. Charakterystyczny dla makii jest silny aromat ze względu na to, że wiele występujących w niej roślin wydziela duże ilości olejków eterycznych. Ze względu na gęstość zarośli, duży udział gatunków ciernistych, kolczastych i pnączy makia często bywa bardzo trudna do przebycia.

MatorralW
Matorral

Matorral – formacja roślinna budowana przez roślinność twardolistną występująca na zachodnim wybrzeżu Ameryki Południowej. W ścisłym znaczeniu termin ten dotyczy zarośli, jednak nazwą tą określa się czasem cały zespół zbliżonych formacji o charakterze śródziemnomorskim obejmujący zarówno krzewiaste zarośla, jak i ziołorośla oraz lasy. Matorral zazwyczaj charakteryzuje się umiarkowanym klimatem śródziemnomorskim, z deszczowymi zimami i suchymi latami. W systemie regionalizacji WWF chilijski matorral jest należącym do neotropiku ekoregionem NT1201. Analogiczne formacje roślinne występują w innych obszarach śródziemnomorskiego klimatu, w strefie umiarkowanych szerokości, na zachodnich wybrzeżach kontynentów – makia w basenie Morza Śródziemnego, chaparral w Kalifornii, fynbos w Afryce Południowej, scrub w południowej Australii.

MulgaW
Mulga

Mulga (mulga-scrub) to jeden z rodzajów australijskiego scrubu, zajmujący ok. 30% powierzchni kraju. Są to mocno splątane zarośla, których głównym składnikiem są akacje.