FitozauryW
Fitozaury

Fitozaury – rząd archozaurów z kladu Crurotarsi o budowie pokrojowo przypominającej krokodyle. Obejmuje jedną rodzinę – Phytosauridae.

PseudopalatinaeW
Pseudopalatinae

Pseudopalatinae – podrodzina fitozaurów, obejmująca najbardziej zaawansowanych przedstawicieli tej grupy. Została nazwana w 1995 roku przez Roberta Longa i Phillipa Murry'ego. Pseudopalatinae były jednymi z najpóźniejszych fitozaurów. Od innych fitozaurów odróżniały je przede wszystkim cechy czaszki. Według analizy filogenetycznej przeprowadzonej w 2002 roku przez Axela Hungerbühlera do Pseudopalatinae należą rodzaje Pseudopalatus, Mystriosuchus, Nicrosaurus i Redondasaurus. Większość przedstawicieli tej grupy żyła w wodach słodkich, jednak odkrycia w Lombardii dowiodły, że przynajmniej niektóre osobniki z rodzaju Mystriosuchus prowadziły wyłącznie morski tryb życia.

BelodonW
Belodon

Belodon – rodzaj fitozaura żyjącego w karniku. Skamieniałości należące do przedstawicieli tego rodzaju znaleziono w Europie. Belodon został nazwany przez niemieckiego paleontologa Hermanna von Meyera w 1844 roku. Do rodzaju Belodon włączano również – oprócz gatunku typowego – wiele innych gatunków, m.in. B. buceros, opisany przez Cope'a w 1881 roku. Gatunek opisany przez von Meyera w 1860 roku pod nazwą B. kapffi został w 1866 przeniesiony przez O. Fraasa do odrębnego rodzaju Nicrosaurus.

AngistorhinusW
Angistorhinus

Angistorhinus – rodzaj z rodziny fitozaurów. Żył w karniku. Po raz pierwszy został nazwany przez Mehl w 1914 roku i zawiera jeden gatunek: Angistorhinus megalodon. Pochodził z Afryki i Ameryki Północnej, czyli z pradawnego kontynentu Pangea. Angistorhinus jest czasami opisywany jako Rutiodon lub Leptosuchus.

MachaeroprosopusW
Machaeroprosopus

Machaeroprosopus – rodzaj zaawansowanych fitozaurów z grupy Pseudopalatinae. Gatunek typowy rodzaju, M. buceros, został opisany przez Edwarda Cope'a w 1881 roku jako Belodon buceros, a następnie przeniesiony w 1916 roku do osobnego rodzaju Machaeroprosopus przez Maurice'a Mehla. Rodzaj Machaeroprosopus jest starszym synonimem rodzaju Pseudopalatus oraz Arribasuchus i obejmuje również gatunki pierwotnie zaliczane do tych rodzajów. Do Machaeroprosopus należą zatem również gatunki: M. pristinus, M. mccauleyi, opisany przez Ballew w 1989, M. jablonskiae, nazwany w 2006 roku przez Parkera i Irmisa, oraz M. lottorum, opisany w roku 2013 przez Hungerbühlera i współpracowników. Z analizy filogenetycznej przeprowadzonej przez Hungerbühlera i współpracowników (2013) wynika, że gatunki te nie tworzą kladu, do którego nie należałyby również gatunki zaliczane do rodzaju Redondasaurus – R. gregorii i R. bermani; autorzy przenieśli te gatunki do rodzaju Machaeroprosopus, synonimizując rodzaje Machaeroprosopus i Redondasaurus. Ponadto zdaniem tych autorów prawdopodobne jest, że M. pristinus jest młodszym synonimem M. buceros, a różnice anatomiczne w szkieletach osobników zaliczanych do tych gatunków w rzeczywistości wynikają z dymorfizmu płciowego. Parker i Irmis przedstawili definicję filogenetyczną nazwy Pseudopalatus, według której odnosi się ona do kladu obejmującego wszystkie zwierzęta bliżej spokrewnione z P. pristinus i P. buceros niż z Redondasaurus gregorii, Mystriosuchus planirostris lub Nicrosaurus kapffi. Machaeroprosopus cechował się delikatnie zbudowaną czaszką z bardzo długim pyskiem.

MystriosuchusW
Mystriosuchus

Mystriosuchus – rodzaj fitozaura żyjącego w późnym triasie i być może wczesnej jurze na terenie współczesnej Europy. Został nazwany w 1896 roku przez Eberharda Fraasa. Obejmuje trzy gatunki: Mystriosuchus planirostris, będący gatunkiem typowym rodzaju, M. westphali i M. steinbergeri. Niemal kompletny szkielet M. planirostris, odnaleziony w 1995 w północnych Włoszech, pozwala określić długość zwierzęcia na około 4 m. Budowa szkieletu pozaczaszkowego dowodzi, że Mystriosuchus był spośród wszystkich znanych fitozaurów najlepiej przystosowany do prowadzenia wodnego trybu życia. Anatomia czaszki sugeruje, że żywił się przede wszystkim rybami.

NicrosaurusW
Nicrosaurus

Nicrosaurus – rodzaj fitozaura z grupy Pseudopalatinae. Został nazwany w 1866 roku przez O. Fraasa, który ukuł nazwę rodzajową Nicrosaurus dla gatunku Belodon kapffi, opisanego w 1860 przez Hermanna von Meyera w oparciu o szczątki odnalezione w górnotriasowych osadach na terenie Niemiec. Drugi gatunek, N. meyeri, został opisany w 2000 roku przez Axela Hungerbühlera i Adriana Hunta. Nicrosaurus cechował się bardzo wyraźnym, choć nie sięgającym czubka pyska, grzebieniem czaszkowym. Miał uzębienie heterodontyczne – w szczęce znajdowały się trzy rodzaje zębów, a w żuchwie – dwa. Według analizy filogenetycznej przeprowadzonej w 2002 roku przez Hungerbühlera Nicrosaurus jest najbardziej bazalnym przedstawicielem Pseudopalatinae.

PaleorhinusW
Paleorhinus

Paleorhinus – rodzaj niewielkiego fitozaura żyjącego w karniku na obecnych terenach Ameryki Północnej i być może Europy oraz Afryki Północnej. Nozdrza były daleko cofnięte i położone na wzgórku kostnym przed oczami. Grzbiet, boki i ogon pokrywały duże łuski. Paleorhinus prowadził półwodny tryb życia, żywił się głównie rybami i innymi niewielkimi zwierzętami. Gatunkiem typowym rodzaju jest opisany w 1904 roku przez Samuela Wendella Willistona północnoamerykański Paleorhinus bransoni. Oprócz niego do rodzaju Paleorhinus tradycyjnie zaliczane są również gatunki P. neukami, P. ehlersi, P. sawini, P. broilii, P. fraasi i P. scurriensis. Jednak z analizy kladystycznej Stocker (2010) wynika, że rodzaj Paleorhinus obejmujący wszystkie te gatunki byłby parafiletyczny; według tej analizy gatunki „Paleorhinus” sawini, P. bransoni i „P.” scurriensis były sukcesywnie bardziej odległymi grupami zewnętrznymi w stosunku do kladu obejmującego wszystkie pozostałe fitozaury. Stocker (2013) przeniosła gatunek „P.” scurriensis do odrębnego rodzaju Wannia. Do Paleorhinus zaliczany bywa także P. magnoculus, jednak Fara i Hungerbühler stwierdzili, że odkryty w Maroku holotyp tego gatunku jest osobnikiem młodocianym, na co wskazują stosunkowo małe rozmiary, duże oczodoły i krótki pysk. Zdaniem autorów okaz ten może należeć do któregokolwiek z prymitywnych fitozaurów, a w związku z tym opisane na jego podstawie taksony – gatunek Paleorhinus magnoculus i rodzaj Arganarhinus – nie są ważne.

RutiodonW
Rutiodon

Rutiodon – wymarły rodzaj archozaura z rodziny fitozaurów (Phytosauridae).

SmilozuchW
Smilozuch

Smilozuch (Smilosuchus) – rodzaj wymarłego archozaura z kladu Crurotarsi i rzędu fitozaurów. Gatunkiem typowym jest Smilosuchus gregorii; Stocker (2010) przeniosła do tego rodzaju dwa dodatkowe gatunki – S. adamanensis i S. lithodendrorum.