WAmarant (E123) – organiczny związek chemiczny z grupy barwników azowych. Syntetyczny, nieziarnisty, ciemnoczerwony spożywczy barwnik smołowy, zakazany w niektórych krajach. Ma dobrą wytrzymałość na wysoką temperaturę i światło. Jest stabilny do temperatury 120 °C.
WAnnato – pomarańczowoczerwony barwnik terpenowy, będący mieszaniną karotenoidów, otrzymywany naturalnie z nasion drzewa tropikalnego arnoty właściwej. Jest to nazwa surowego wyciągu, którego ekstraktami są biksyna oraz norbiksyna.
WAntocyjany, antocyjaniny (E163) – grupa organicznych związków chemicznych z klasy flawonoidów, będących glikozydami, w których barwnymi aglikonami są antocyjanidyny.
WAzorubina (E122) – organiczny związek chemiczny z grupy barwników azowych. Syntetyczny czerwony barwnik stosowany jako dodatek do żywności.
WBetanina, czerwień buraczana, E162 – organiczny związek chemiczny z grupy glikozydów. Naturalny barwnik spożywczy koloru ciemnoczerwonego do fioletowego, otrzymywany z buraka ćwikłowego. W zastosowaniach spożywczych jest nieszkodliwa.
WBłękit brylantowy FCF (E133) – organiczny związek chemiczny, syntetyczny, niebieski barwnik. Błękit brylantowy FCF to barwnik żywności powszechnie stosowany w produkcji artykułów spożywczych. Zalicza się go do grupy dodatków do żywności o numerze E133. Jego zadaniem jest zmiana oraz wzmocnienie barwy produktu. Występuje praktycznie w większości produktów o niebieskim zabarwieniu.
WBłękit indantrenowy RS (E130) – organiczny związek chemiczny, syntetyczny barwnik zawierający w cząsteczce dwie reszty antrachinonowe połączone dwoma mostkami aminowymi. Występuje w postaci niebieskich igieł o metalicznym połysku. Nie znajduje się na liście dodatków do żywności dozwolonych w Polsce.
WBłękit patentowy V, błękit sulfanowy, E131 – organiczny związek chemiczny, syntetyczny, niebieskofioletowy barwnik spożywczy.
WBrąz HT (E155) – organiczny związek chemiczny, syntetyczny, brązowy, smołowy barwnik diazowy. Jest zakazany w Australii, Austrii, Belgii, Danii, Francji, Niemczech, Norwegii, Szwecji oraz USA.
WChlorofil A – organiczny związek chemiczny z grupy chlorofilii, występujący w chloroplastach komórek roślinnych o budowie zbliżonej do występującej w przyrodzie porfiryny, biorący udział w procesie fotosyntezy.
WCyjanidyna – organiczny związek chemiczny z grupy antocyjanidynów; występuje naturalnie jako barwnik roślinny, między innymi w czerwonych owocach roślin takich jak głóg, bez, euterpa, jagodach czy kwiacie hibiskusa. Może być znaleziona także w jabłkach, śliwkach, czerwonej kapuście i czerwonej cebuli. Największe jej stężenie występuje w skórce. Ma charakterystyczną pomarańczowo-czerwoną barwę, która może zmieniać się wraz z pH: roztwory o pH < 3 przybierają barwę czerwoną, fioletową przy pH = 7–8, a niebieską przy pH > 11. Stosowana jako czerwony barwnik do żywności o numerze E163a.
WCzerń brylantowa PN (E151) − organiczny związek chemiczny, dwuazowy barwnik spożywczy, który rozpuszczony w wodzie daje granatowo-fioletowe zabarwienie. Znajduje zastosowanie w barwieniu niektórych wyrobów cukierniczych oraz napojów spirytusowych. Jest zakazany w Stanach Zjednoczonych.
WCzerwień 2G (E128) – organiczny związek chemiczny, czerwony, spożywczy barwnik azowy. Przypuszcza się jego szkodliwość, ponieważ jest metabolizowany m.in. do aniliny, która jest znanym związkiem o właściwościach rakotwórczych i niekorzystnie wpływających na hemoglobinę. Barwnik ten jest w niektórych krajach zakazany i wycofywany z użycia w przemyśle spożywczym.
WCzerwień allura, czerwień allura AC, E129 – organiczny związek chemiczny, ciemnoczerwony, spożywczy, smołowy barwnik azowy. Używana zwykle jako sól sodowa, ale również wapniowa lub potasowa. Maksimum widma absorpcji w roztworze wodnym to około 504 nm.
WCzerwień koszenilowa A, pąs 4R – organiczny związek chemiczny z grupy barwników azowych. Syntetyczny, czerwony barwnik spożywczy.
WCzerwień litolowa BK (E180) – organiczny związek chemiczny z grupy barwników azowych. Czerwonawy, syntetyczny barwnik spożywczy. Dostępny w formie soli sodowej lub wapniowej; według portalu Food-Info.net zawiera jony glinu i wapnia. Jest zakazany w niektórych krajach.
WDelfinidyna – organiczny związek chemiczny z grupy antocyjanidynów; występuje naturalnie jako barwnik roślinny, między innymi w owocach i płatkach kwiatów, nadając im niebieski kolor. Stosowana jako niebieski barwnik do żywności o numerze E163b.
WErytrozyna, sól sodowa tetrajodofluoresceiny (E127) – organiczny związek chemiczny, wiśniowoczerwony smołowy barwnik spożywczy.
WBłękit indygowy (indygo) – organiczny związek chemiczny, ciemnobłękitny barwnik występujący naturalnie, jak i syntetyzowany chemicznie. Występuje w liściach indygowców z rodziny bobowatych. Dawniej otrzymywany z liści tropikalnej rośliny indygowca barwierskiego, występującej m.in. w Indiach.
WIndygokarmin, indygotyna – organiczny związek chemiczny, disulfonowa pochodna indyga, niebieski barwnik syntetyczny, wskaźnik pH i wskaźnik redoks. Stosowany jest w medycynie, przemyśle barwników i jako odczynnik chemiczny.
WKarmel alkaliczny, karmel prosty, karmel klasy I – cukier spożywczy poddany działaniu wysokiej temperatury w procesie karmelizacji, w wyniku czego uzyskuje on charakterystyczną brązową (karmelową) barwę. Po ostygnięciu przybiera szklistą postać i może być używany do dekoracji potraw.
WKarmin – barwnik pochodzenia naturalnego, o kolorze nasyconej, głębokiej czerwieni. Chemicznie głównym składnikiem karminu jest kwas karminowy, będący złożoną pochodną hydroksyantrachinonu.
WKaroteny (E160a) – grupa organicznych związków chemicznych, rozbudowanych przestrzennie węglowodorów nienasyconych zawierających 40 atomów węgla o wzorze sumarycznym: C40H56. W cząsteczkach karotenów występują wieloatomowe układy sprzężonych wiązań podwójnych.
WKompleks miedziowy chlorofilu (E141) – organiczny związek chemiczny, pochodna chlorofilu, stosowana jako barwnik spożywczy oraz środek medycyny niekonwencjonalnej. Może być wytwarzany syntetycznie.
WKurkumina (E100) – organiczny związek chemiczny zbudowany z dwóch reszt feruloilowych połączonych atomem węgla. Jest przeciwutleniaczem polifenolowym. Stosowany jako żółtopomarańczowy barwnik spożywczy; składnik m.in. przyprawy curry.
WKwas karminowy, koszenila, karmina (E120) – organiczny związek chemiczny, naturalny ciemnoczerwony barwnik pozyskiwany z wysuszonych, zmielonych owadów, zwanych czerwcami kaktusowymi, żyjących w Meksyku. Od starożytności aż po XVI wiek uzyskiwano go także z czerwców polskich. Jest jednym z nielicznych rozpuszczalnych w wodzie naturalnych barwników, które nie ulegają degradacji z upływem czasu. Jest najbardziej odporny na działanie światła, podwyższonej temperatury i utlenianie spośród wszystkich naturalnych barwników, a nawet bardziej trwały niż niektóre barwniki syntetyczne.
WLikopen (E160d) – organiczny związek chemiczny z grupy karotenów, węglowodór nienasycony o budowie podobnej do kauczuku naturalnego. Należy do rodziny naturalnych pigmentów (karotenoidów) występujących u roślin i zwierząt. Jest jednym z przeciwutleniaczy, posiada właściwości chroniące organizm przed licznymi chorobami układu krwionośnego, a przede wszystkim przed rakiem.
WMalwidyna (Mv) – organiczny związek chemiczny z grupy antocyjanidynów; występuje naturalnie jako barwnik roślinny. Glikozydy malwidyny są bardzo rozpowszechnione w naturze. Jest, między innymi, odpowiedzialna za czerwony kolor wina, a jej źródłem jest winorośl właściwa. Malwidyna i jej glikozydy odpowiedzialne są także za barwę, od czerwonej do niebieskiej, wielu owoców i kwiatów, m.in. winogron, żurawiny, borówek i pierwiosnków. Stosowana jest jako fioletowy barwnik do żywności o numerze E163c. W roztworach wodnych glikozydy malwidyny przy wartościach pH poniżej 4 przybierają czerwone zabarwienie, między 4 a 5 – jasnogranatowo-fioletowe, przy 6 do 7 – fioletowe, pomiędzy 7 a 8 – granatowe, a powyżej 8 mają kolor żółty.
WMononukleotyd flawinowy (FMN, E101a) – organiczny związek chemiczny, ester kwasu fosforowego i ryboflawiny. W organizmie wytwarzany z witaminy B2 (ryboflawiny), stanowi grupę prostetyczną niektórych oksydaz (np. oksydazy L-aminokwasowej), zwykle mocno (ale nie kowalencyjnie) związana z apoenzymem. FMN jest też grupą prostetyczną kompleksu I (oksydoreduktaza NADH-ubichinon), w łańcuchu transportu elektronów.
WOranż GGN, E111 – organiczny związek chemiczny z grupy barwników azowych. Stosowany jako barwnik spożywczy o silnej czerwonopomarańczowej barwie. Obecnie wycofany z użycia w produkcji żywności z powodu swej nadmiernej toksyczności.
WPąs 6R, E126 – organiczny związek chemiczny, czerwony spożywczy barwnik monoazowy. W histologii barwi się nim fibrynę.
WPelargonidyna – organiczny związek chemiczny z grupy antocyjanidynów, Występuje naturalnie jako barwnik roślinny, między innymi w pelargoniach, malinach, truskawkach, owocach śliw, żurawiny czy płatkach róż. Duże jej ilości zawiera czerwona fasola. Jak wszystkie antocyjanidyny jest antyutleniaczem. Pelargonidyna stosowana jest jako barwnik spożywczy o oznaczeniu E163d. Alkoholowy roztwór pelargonidyny jest wskaźnikiem pH.
WSudan – wspólna nazwa grupy syntetycznych barwników azowych barwiących substancje sudanofilowe. Zawierają jedną lub dwie grupy azowe łączące pierścienie benzenowe i naftalenowe, zazwyczaj podstawione. Rozpuszczalne w wielu rozpuszczalnikach organicznych, m.in. w benzenie, acetonie i etanolu. Sudan używany jest m.in. do barwienia benzyn, olejów, preparatów w badaniach mikroskopowych. Stosowany był również do zabarwiania warzyw, m.in. przez producentów papryki chili dla zwiększenia intensywności koloru owoców. Obecnie jego stosowanie w przemyśle spożywczym jest niedozwolone, jednak zdarzają się przypadki wykrycia sudanu w żywności.
WSzkarłat GN (E125) – organiczny związek chemiczny, czerwony spożywczy barwnik azowy dodawany np. do kandyzowanych owoców.
WTaniny – grupa organicznych związków chemicznych, pochodne fenoli, naturalnie wytwarzane przez rośliny. Masa cząsteczkowa tanin mieści się w zakresie od kilkuset do kilku tysięcy Da. Wyróżniane są taniny łatwo hydrolizujące oraz skondensowane. Pierwsza grupa to związki powstałe w wyniku polimeryzacji kwasu galusowego lub innych kwasów fenolowych oraz cukrów, zwykle glukozy. Grupa ta łatwo ulega hydrolizie kwasowej. Druga grupa ulega hydrolizie jedynie przy zastosowaniu silnych kwasów. Taniny skondensowane tworzone są przez łączenie flawonoidów. Taniny nadają roślinom cierpki, nieprzyjemny smak, wykazują też działanie toksyczne w tym powodują denaturację białek. Polimeryzowane i przechowywane są w tanosomach. W roślinie pełnią funkcję obronną odstraszając zwierzęta roślinożerne. Taniny wydzielane przez rośliny wykazują także działanie allelopatin. Zdolność denaturacji białek została wykorzystana przez człowieka w garbarstwie. Denaturacja włókien kolagenowych, obecnych w skórach zwierzęcych, powoduje, że białka te stają się trudno dostępne dla drobnoustrojów.
WTartrazyna – organiczny związek chemiczny, cytrynowożółty barwnik azowy produkowany głównie do celów spożywczych. Należy do syntetycznych barwników kwasowych z grupy barwników pirazolowych (pirazolonowych). Jako pierwsi otrzymali ją J.H. Ziegler i M. Locher w 1884 roku i był to pierwszy uzyskany pigment pirazolonowy. Jest dopuszczona do użytku przez amerykańską agencję FDA, która wymaga umieszczenia na opakowaniach produktów zawierających ten związek adnotacji FD&C No. 5.
WTlenek tytanu(IV), biel tytanowa, TiO2 – nieorganiczny związek chemiczny, tlenek tytanu na IV stopniu utlenienia.
WWęgiel drzewny, węgiel roślinny, czerń węglowa, C.I. 77266 (E153) – lekka, czarna substancja wytwarzana z drewna w procesie suchej destylacji. Głównym składnikiem jest węgiel pierwiastkowy, zanieczyszczony popiołem i licznymi związkami organicznymi.
WWęglan wapnia (E170) – nieorganiczny związek chemiczny, sól kwasu węglowego i wapnia.
WWitamina B2 (E101, ryboflawina, łac. riboflavinum) – organiczny związek chemiczny, połączenie rybitolu i flawiny. W organizmie człowieka pełni funkcję witaminy, której niedobór może powodować zaburzenia w funkcjonowaniu układu nerwowego oraz stany zapalne błon śluzowych.
WSzafran − najdroższa wagowo przyprawa świata. Szafran jest wykorzystywany od ponad 3000 lat jako część składowa przypraw, kosmetyków, leków i pigmentów koloryzujących. Wysuszony znany jest z cierpkiego smaku, zapachu podobnego do skoszonej trawy oraz delikatnie metalicznego połysku. Wytwarza się go ze znamion słupków rośliny przyprawowej − szafranu uprawnego. Roślina ta występowała naturalnie prawdopodobnie w Azji południowo-zachodniej, ale jej pierwsze uprawy powstały w Grecji. Obecnie znana jest tylko z upraw. Największym producentem szafranu jest Iran, któremu przypada ponad połowa jego światowej produkcji.
WZieleń S, zieleń brylantowa BS, E142 – organiczny związek chemiczny, trifenylometanowy barwnik smołowy. Jest zakazany w niektórych krajach.
WŻółcień 2G, E107 – organiczny związek chemiczny, żółty spożywczy barwnik azowy, używany m.in. do barwienia majonezu.
WŻółcień chinolinowa, E104 – organiczny związek chemiczny, zielonkawożółty, spożywczy barwnik chinolinowy. Może być wytwarzana syntetycznie lub też pochodzić od zwierząt.
WŻółcień pomarańczowa FCF, E110 – organiczny związek chemiczny, żółtopomarańczowy, syntetyczny barwnik azowy stosowany do barwienia żywności. Zakazany w niektórych krajach ze względu na swoją szkodliwość.
WŻółcień trwała AB (E105) – organiczny związek chemiczny, żółty barwnik azowy. Dawniej używany jako barwnik spożywczy, lecz obecnie w Europie i Stanach Zjednoczonych zakazano dodawania go do żywności, ponieważ badania toksykologiczne wykazały jego szkodliwość.