WAnisakioza – choroba pasożytnicza wywoływana przez nicienie z rodzaju Anisakis, a także Contracoecum i Pseudoterranova. Występuje częściej w miejscach, gdzie spożywa się ryby na surowo, w lekkiej zalewie lub solone.
WBabeszjoza, babezjoza, piroplazmoza – choroba pasożytnicza ludzi i zwierząt wywołana przez wewnątrzerytrocytarne pierwotniaki z rodzaju Babesia przenoszone na człowieka poprzez kleszcze z rodzaju Ixodes.
WBabeszjoza psów – choroba pasożytnicza psów powodowana przez protisty z rodzaju Babesia, rzędu Piroplasmida przenoszona przez kleszcze. Choroba ta czasami też nosi nazwę piroplazmoza.
WBąblowica, echinokokoza – choroba pasożytnicza wywoływana przez tasiemce z rodzaju Echinococcus: E. granulosus i E. multilocularis, wyjątkowo E. oligarthrus i E. vogeli.
WChoroba Chagasa, trypanosomoza amerykańska – tropikalna pasożytnicza choroba człowieka i zwierząt, spotykana w obydwu Amerykach, szczególnie w krajach Ameryki Południowej. Patogenem wywołującym chorobę Chagasa jest świdrowiec Trypanosoma cruzi, przenoszony na ludzi i zwierzęta przez krwiopijne pluskwiaki z podrodziny Triatominae. Owady te znane są pod różnymi nazwami w różnych krajach, niektóre z tych nazw to benchuca, vinchuca, „całujący robak”, chipo i barbeiro. Najważniejsze rodzaje tych pluskwiaków to Triatoma, Rhodnius i Panstrongylus. Możliwe są także inne drogi zakażenia świdrowcami, takie jak spożycie pokarmów zanieczyszczonych przez owady, transfuzja krwi i przeniesienie pasożyta z matki na dziecko w czasie ciąży.
WDFTD, rak pyska diabła – zakaźny nowotwór diabła tasmańskiego. Objawia się w postaci zmian i guzów wokół pyska. W zmianach rozwija się nowotwór złośliwy, który następnie rozprzestrzenia się z pyska na całe ciało. Guzy ograniczają możliwość pobierania pokarmu i w konsekwencji mogą doprowadzić do śmierci głodowej.
WDifylobotrioza – pasożytnicza choroba zwierząt, rzadko człowieka, wywołana przez tasiemca bruzdogłowca szerokiego i pokrewne gatunki rodzaju Diphyllobothrium.
WDrakunkuloza – choroba pasożytnicza, wywołana przez nitkowca podskórnego. Dawniej występowała w wielu krajach pasa zwrotnikowego w Afryce i w Azji Środkowej, gdzie nazywano go risztą. Obecnie jest stwierdzana wyłącznie w kilku krajach Afryki: Sudanie Południowym, Mali, Etiopii i Czadzie. Liczba chorych spadła z około 3,5 miliona w roku 1986 do 1058 w roku 2011 i 22 w roku 2015.
WFascjoloza – choroba pasożytnicza, wywoływana przez motylicę wątrobową. Bywa również nazywana chorobą motyliczą. Chorują na nią ludzie i zwierzęta.
WFilariozy – grupa przewlekłych chorób pasożytniczych kręgowców, które wywołane są przez nicienie, filarie - m.in. Wuchereria bancrofti, Brugia malayi, Onchocerca volvulus i Mansonella ozzardi. Być może w patogenezie choroby odgrywają rolę także endosymbiotyczne pasożyty nicieni - bakterie Wolbachia. Filarioza u człowieka spotykana jest we wschodniej Afryce i Azji. Rejony endemiczne dla filarii zamieszkuje około 1,1 mld ludzi na terenie 76 krajów strefy tropikalnej.
WGiardioza, lamblioza – choroba pasożytnicza jelita cienkiego wywoływana przez pierwotniaki z gatunku Giardia intestinalis. Inne łacińskie nazwy tego pasożyta to Giardia duodenalis oraz, stosowana głównie w Stanach Zjednoczonych, Giardia lamblia. Występuje w umiarkowanych szerokościach geograficznych, tak samo często w krajach wysoko rozwiniętych, jak i rozwijających się.
WGlistnica – choroba pasożytnicza powodowana przez glisty.
WHaemonchus contortus – pasożyt głównie owiec i kóz. Należy do rodziny Trichostrongylidae, która obejmuje kilka rodzajów nicieni występujących w żołądkach i jelitach zwierząt (przeżuwaczy), w tym rodzaj Haemonchus.
WBruzdogłowiec szeroki – gatunek tasiemca pasożytującego u człowieka, wywołującego chorobę zwaną difylobotriozą. Tasiemce znane były ludziom od stuleci, ale dopiero postęp w naukach biologicznych w epoce Renesansu pozwolił na stwierdzenie, że człowieka zarażają różne gatunki tych robaków. Od opisania bruzdogłowca szerokiego jako odrębnego gatunku tasiemca w 1819 roku przez Bremsera do całkowitego poznania skomplikowanego cyklu życiowego pasożyta, w czym mieli udział dwaj polscy parazytolodzy: Konstanty Janicki i Felix Rosen, minęło sto lat. Poniżej przedstawiono zarys historii badań nad bruzdogłowcem szerokim i dyfilobotriozą.
WHymenolepioza – choroba wywołana infestacją tasiemcem karłowatym albo tasiemcem szczurzym. Jest najczęstszą w skali światowej tasiemczycą człowieka. W Polsce występuje rzadko, przede wszystkim u dzieci.
WKryptosporydioza – choroba pasożytnicza zajmująca jelita ssaków, wywoływana przez pierwotniaka Cryptosporidium parvum należącego do typu apikompleksów.
WLeiszmanioza – grupa chorób pasożytniczych, wywoływanych przez wiciowce z rodzaju Leishmania. Przenoszona poprzez muchówki (moskity) z rodzajów Lutzomyia i Phlebotomus. Choroba wzięła swą nazwę od nazwiska szkockiego patologa Williama Booga Leishmana. To on w 1901 zidentyfikował obce organizmy w śledzionach osób zmarłych z powodu „gorączki z Dum-Dum”.
WMalaria, zimnica – ostra lub przewlekła, tropikalna choroba pasożytnicza, której różne postacie wywoływane są przez jeden lub więcej z pięciu gatunków jednokomórkowego pierwotniaka z rodzaju Plasmodium:zarodźca ruchliwego ; zarodźca pasmowego ; zarodźca sierpowatego ; zarodźca owalnego ; zarodźca małpiego.
WMuszyca lub larwa wędrująca – choroba zwierząt i ludzi, powodowana przez pasożytnicze larwy muchówek żywiące się martwą lub żywą tkanką gospodarza.
WNagana – pasożytnicza choroba wielu ssaków domowych i dzikich w Afryce równikowej, wywoływana przez świdrowce, przenoszona przez muchy tse-tse.
WObjaw Romañy – to właściwie zespół objawów wczesnej fazy zarażenia w chorobie Chagasa. Występuje on, gdy pierwotniak Trypanosoma cruzi dostał się do organizmu przez śluzówkę oka, a w jego skład wchodzą:jednostronny obrzęk dookoła oka i obrzęk powieki zapalenia spojówek powiększenie węzłów chłonnych leżących dookoła ucha.
WOpisthorchis viverrini (Poirier, 1886) Stiles and Hassall, 1896 – gatunek pasożytniczej przywry spotykanej u człowieka. O. viverrini oraz pokrewny gatunek Opisthorchis felineus wywołują chorobę określaną jako opistorchoza.
WOwsica, enterobioza – inwazyjna choroba pasożytnicza spowodowana przez drobnego nicienia – owsika ludzkiego.
WParagonimus westermani (Kerbert, 1878) – gatunek pasożytniczej przywry, spotykany także u człowieka. Choroba wywoływana przez tę przywrę to paragonimoza, występująca po spożyciu surowych ryb lub skorupiaków zawierających metacerkarie pasożyta.Objawy
WPełzakowica, inaczej ameboza – pasożytnicza choroba inwazyjna przewodu pokarmowego wywoływana przez pierwotniaka z rodziny Entamoebidae – Entamoeba histolytica. Choroba może mieć różny przebieg – od zakażenia bezobjawowego, poprzez zakażenie z różnie nasilonymi objawami klinicznymi, choroba przewlekła z przemiennymi okresami remisji i zaostrzeń, do postaci pozajelitowej z tworzeniem ropni. Nieleczona pełzakowica może skończyć się zgonem.
WPlamki Schüffnera, ziarnistości Schüffnera – drobne, czerwone ziarenka obecne w cytoplazmie erytrocytów zarażonych zarodźcem. Plamki Schüffnera charakterystyczne są dla zarażeń Plasmodium vivax i Plasmodium ovale.
WRzęsistkowica – choroba pasożytnicza dróg moczowo-płciowych człowieka i zwierząt wywoływana przez pierwotniaki z rodzaju Trichomonas (rzęsistki), przenoszona głównie drogą płciową.
WSchistosomatoza, bilharcjoza – nazwa grupy chorób pasożytniczych wywoływanych przez rozdzielnopłciowe przywry z rodzaju Schistosoma, występujące na kontynencie afrykańskim, na wschodnich wybrzeżach Ameryki Południowej, w Azji Południowo-Wschodniej i na Bliskim Wschodzie. Schistosomatoza jest obok malarii najpoważniejszym w skali światowej parazytologicznym problemem zdrowotnym. Do Polski choroba ta jest zawlekana rzadko.
WSłoniowacizna - nasilony obrzęk kończyn na skutek utrudnionego odpływu chłonki (limfy). Spowodowany zaczopowaniem pni chłonnych, masywną niedrożnością węzłów chłonnych lub mniejszych naczyń limfatycznych. Najczęściej występuje w rozległych przerzutach raka sutka do węzłów chłonnych pachowych lub po ich operacyjnym usunięciu. Może być również skutkiem bliznowacenia po urazie, napromieniowaniu, operacji oraz zakażenia nitkowcem bytującym w naczyniach chłonnych.
WZespół splenomegalii tropikalnej – utrzymujące się ponad dwudziestokrotne powiększenie śledziony spowodowane przewlekłą stymulacją antygenową w przebiegu malarii.
WSurra - pasożytnicza choroba koni, koniowatych, bydła, słoni i wielbłądów powodowana przez świdrowca świdrowiec Evansa (Trypanosoma evansi). Choroba występuje w Afryce północnej, Azji oraz w Ameryce Środkowej i Południowej. Przenoszona mechanicznie przez bąki z rodziny Tabanidae oraz owady należące do rodzajów Stomoxys, Glossina, Lyperosia. U koniowatych okres wylęgania się choroby trwa od 5 do 60 dni. Konie zwykle chorują ostro z nawracającą gorączką, obrzękami i postępującym wyniszczeniem. Może również wystąpić u bydła, zwykle w formie przewlekłej. Choroba w ciągu kilku tygodni doprowadza do śmierci zwierzęcia.
WŚlepota rzeczna – występująca w Afryce choroba, odmiana filariozy. Onchocerkoza to choroba wywoływana przez zakażenie robakiem pasożytniczym Onchocerca volvulus. Objawy obejmują ostry świąd, guzy podskórne i utratę wzroku. To najczęstsza zakaźna przyczyna ślepoty zaraz po jaglicy.
WŚpiączka afrykańska, trypanosomatoza afrykańska, trypanosomoza afrykańska – choroba zakaźna, którą wywołuje pasożyt świdrowiec gambijski oraz świdrowiec rodezyjski należące do protistów z rodziny świdrowców. Występują w Afryce. Świdrowiec ten przenoszony jest z człowieka chorego lub chorych antylop lub innych chorych ssaków na człowieka zdrowego przez muchę tse-tse. Wprowadzany jest do układu krwionośnego, gdzie się rozmnaża. Następnie przedostaje się do naczyń i węzłów chłonnych i po upływie 2 - 3 miesięcy trafia do płynu rdzeniowo - mózgowego, powoduje skrajne wycieńczenie organizmu i sen, który bez leczenia kończy się śmiercią.
WToksoplazmoza – pasożytnicza choroba ludzi i zwierząt spowodowana zarażeniem pierwotniakiem Toxoplasma gondii. Żywicielem ostatecznym są koty domowe i niektóre kotowate. Żywicielem pośrednim zaś wszystkie ssaki łącznie z człowiekiem oraz ptaki. Zakażenie toksoplazmozą to jedno z najczęstszych zakażeń pasożytniczych. Toksoplazmoza występuje praktycznie na całym świecie. Mimo wysokiego odsetka zakażonych, niewielka liczba osób choruje. Reszta to nosiciele.
WTrichurioza – choroba pasożytnicza spowodowana infestacją włosogłówki ludzkiej.
WTropikalna teilerioza bydła – pasożytnicza choroba bydła występująca w południowej Europie, północnej i w środkowej Afryce oraz krajach bliskiego wschodu. Chorobę powoduje pierwotniak Theileria annulata. Chorobę przenoszą kleszcze Hyaloma detrium oraz niektóre gatunki z rodzaju Boophilus.
WTungiaza – objaw zaatakowania skóry przez pchłę piaskową, która występuje w tropikalnych regionach Afryki, Karaibów, Centralnej i Południowej Ameryki oraz Indii. Choroba jest endemiczna w Nigerii i w Trynidadzie i Tobago, gdzie występowanie tungozy wśród dzieci w latach 80. osiągnęło poziom 40%. Tungoza rzadko występuje poza tymi obszarami.
WWągrzyca – choroba pasożytnicza człowieka i zwierząt spowodowana przez postacie larwalne tasiemca uzbrojonego.
WWęgorczyca – choroba pasożytnicza wywołana przez nicienia węgorka jelitowego, który cały cykl rozwojowy może odbyć w organizmie człowieka, może więc wskutek autozakażenia doprowadzać do wieloletniego przebiegu choroby.
WWłośnica, trychinoza, trichinelloza – ciężka choroba pasożytnicza, spowodowana zarażeniem człowieka lub zwierzęcia włośniem krętym.
WWszawica – choroba zwierząt i człowieka, powodująca zmiany skórne wywołane przez stawonogi – wszy.
WZaraza stadnicza lub Dourine nazywana też syfilisem końskim – pasożytnicza choroba koni wywoływana przez świdrowca końskiego Trypanosoma equiperdum, należącego do rodziny świdrowców. Choroba występuje na całym świecie, Polska jest krajem wolnym od zarazy stadniczej od 1951 roku. Źródłem zarażenia są chore zwierzęta, choroba przenosi się drogą płciową podczas krycia. W cyklu rozwojowym pasożyta brak jest żywiciela pośredniego. Do XX wieku uchodziła za chorobę nieuleczalną. Żywicielami są konie, muły, osły. Pasożytuje w krwi, płynie mózgowo-rdzeniowym a także zaraz po zarażeniu w śluzie pochwy.
WZespół larwy skórnej wędrującej – zespół typowych zmian skórnych, o wyglądzie kanalików, któremu towarzyszy wyraźny odczyn zapalny pod postacią zaczerwienienia, wywoływany przez wędrujące larwy różnych gatunków tęgoryjców (nicieni), zwykle tęgoryjca Ancylostoma brasiliense. Człowiek nie jest gospodarzem tych pasożytów i poza manifestacją skórną nie dochodzi do zakażenia narządów wewnętrznych i innych objawów.