2-FenyloetyloaminaW
2-Fenyloetyloamina

2-Fenyloetyloamina, pot. fenyloetyloamina – organiczny związek chemiczny z grupy amin, pochodna etyloaminy zawierająca grupę fenylową w pozycji 2. Jest naturalnym związkiem biosyntetyzowanym z egzogennego aminokwasu fenyloalaniny poprzez enzymatyczną dekarboksylację. Występuje w ludzkim mózgu – przypuszcza się, że może pełnić rolę neuroprzekaźnika. Jest obecna także w wielu produktach spożywczych, szczególnie w czekoladzie. Istnieją przypuszczenia, że 2-fenyloetyloamina zawarta w żywności miałaby działanie psychoaktywne, gdyby nie to, że po dostaniu się do przewodu pokarmowego jest szybko metabolizowana przez enzym MAO-B, co uniemożliwia jej dotarcie w znacznej ilości do mózgu.

Pochodne fenyloetyloaminyW
Pochodne fenyloetyloaminy

Pochodne fenyloetyloaminy – duża grupa organicznych związków chemicznych, pochodnych fenyloetyloaminy. Zaliczają się do nich m.in. amfetamina i metylenodioksyfenyloetyloamina oraz duża grupa alkaloidów.

BambuterolW
Bambuterol

Bambuterol – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny z grupy katecholamin, lek stosowany w leczeniu astmy oskrzelowej, prolek hydrolizowany w osoczu krwi do aktywnego leku terbutaliny, o długim czasie działania, działający selektywnie na receptory adrenergiczne β2.

BametanW
Bametan

Bametan – organiczny związek chemiczny, agonista receptorów β2-adrenergicznych w mięśniach gładkich naczyń krwionośnych, o działaniu wazodylatacyjnym. W lecznictwie stosowany w postaci siarczanu.

BitolterolW
Bitolterol

Bitolterol – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny z grupy chinolin. Prolek mający w swojej cząsteczce strukturę 3,4-diestru, który ulega hydrolizie do pochodnej katecholaminy o działaniu sympatykomimetycznym, o średnim czasie działania, działający selektywnie na receptory adrenergiczne β2.

ButyrofentanylW
Butyrofentanyl

Butyrofentanyl, butyrylofentanyl – organiczny związek chemiczny, pochodna piperydyny, syntetyczny środek przeciwbólowy i anestezjologiczny (analgetyk), choć aktualnie niestosowany w lecznictwie. Jest pochodną stosowanego w analgezji fentanylu i tak jak on jest agonistą receptorów opioidowych μ.

EtylefrynaW
Etylefryna

Etylefryna – organiczny związek chemiczny, pochodna fenyloetyloaminy. Agonista receptorów α-adrenergicznych. Podwyższa ciśnienie tętnicze krwi, zwiększa wydolność mięśnia sercowego, zwiększa pojemność minutową oraz poprawia napięcie ścian żył.

FenelzynaW
Fenelzyna

Fenelzyna – nieselektywny, nieodwracalny inhibitor monoaminooksydazy (IMAO). Pochodna hydrazyny o budowie zbliżonej do fenyloetyloaminy. Obecnie bardzo rzadko stosowana w leczeniu zaburzeń depresyjnych. Wywołuje, podobnie jak inne nieselektywne IMAO, groźne interakcje z innymi lekami oraz niektórymi pokarmami, wymaga stosowania diety ubogiej w tyraminę.

FenfluraminaW
Fenfluramina

Fenfluramina – stymulująca substancja psychoaktywna używana jako lek wspomagający leczenie otyłości i przeciwdepresyjny. W 1973 została wprowadzona na rynek leków pod nazwą Pondimin, w formie racemicznej mieszaniny dekstrofenfluraminy i lewofenfluraminy. Substancja ta została zaprojektowana tak, aby podnosiła w mózgu poziom serotoniny, neuroprzekaźnika który ma wpływ na nastrój i uczucie głodu. W 1997 fenfluramina została wycofana ze spisu leków ze względu na uboczne działanie szkodliwe na układ krwionośny. Może wywoływać nadciśnienie płucne, nadpobudliwość, pogorszenie pamięci, uszkodzenie wzroku i zastawek. W Polsce preparat deksfenfluraminy nosił nazwę Isolipan.

FenkamfaminaW
Fenkamfamina

Fenkamfamina – organiczny związek chemiczny stosowany jako lek z grupy stymulantów. Jest objęty Konwencją o substancjach psychotropowych z 1971 roku. W Polsce jest w grupie IV-P Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.

FenoterolW
Fenoterol

Fenoterol – organiczny związek chemiczny, lek rozszerzający oskrzela stosowany w leczeniu i zapobieganiu obturacji oskrzeli.

FentanylW
Fentanyl

Fentanyl – organiczny związek chemiczny, pochodna piperydyny; syntetyczny środek przeciwbólowy i anestezjologiczny (anestetyk). Jest agonistą receptorów opioidowych. Pobudza wytwarzanie serotoniny, zmniejsza stężenie endorfin w osoczu. Ma bezpośredni wpływ na ośrodkowy układ nerwowy. Podobnie jak inne opioidy powoduje bardzo silne uzależnienie.

FenterminaW
Fentermina

Fentermina – organiczny związek chemiczny z grupy fenyloetyloaminy, metylowa pochodna amfetaminy. Stymulująca substancja psychoaktywna, lek anorektyczny.

FenylefrynaW
Fenylefryna

Fenylefryna – organiczny związek chemiczny, syntetyczna amina sympatykomimetyczna o budowie zbliżonej do epinefryny i efedryny, ale wykazująca dłuższe od nich działanie. Agonista receptora adrenergicznego α, lek obkurczający śluzówkę nosa używany zamiennie z pseudoefedryną.

FenyloalaninaW
Fenyloalanina

Fenyloalanina – organiczny związek chemiczny z grupy aminokwasów egzogennych. Fenyloalanina jest jednym spośród 20 aminokwasów kodowanych przez DNA, które stanowią podstawowy budulec większości naturalnie występujących białek.

FormoterolW
Formoterol

Formoterol – organiczny związek chemiczny, lek rozszerzający oskrzela będący długodziałającym (>12 h) β2-mimetykiem. Podawany drogą wziewną zapobiega skurczowi oskrzeli. Stosowany w terapii astmy i przewlekłej obturacyjnej choroby płuc dwa razy na dobę. W Polsce występuje pod nazwami handlowymi: Atimos, Diffumax Easyhaler, Foradil, Forastmin, Oxis Turbuhaler, Oxodil, Zafiron jako preparat prosty oraz jako preparat złożony – Symbicort Turbuhaler z budezonidem, oraz Fostex z beklometazonem.

GallopamilW
Gallopamil

Gallopamil – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny, pochodna fenyloetyloaminy, lek stosowany w leczeniu choroby niedokrwiennej serca, o działaniu blokującym kanały wapniowe typu L.

HordeninaW
Hordenina

Hordenina - fenetylaminowy alkaloid o słabym działaniu stymulującym. Występuje w niektórych kaktusach i akacjach. Udowodniono, że hordenina blokuje działanie 18 gatunków odpornych na penicylinę bakterii Staphylococcus.

IndakaterolW
Indakaterol

Indakaterol – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny z grupy pirydyn podstawionych grupą karbonylową mający w swojej strukturze pierścień benzenowy. Lek o działaniu sympatykomimetycznym, o długim czasie działania, działający selektywnie na receptory adrenergiczne β2.

KarbuterolW
Karbuterol

Karbuterol – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny z grupy katecholamin. Lek o działaniu sympatykomimetycznym, o krótkim czasie działania, działający selektywnie na receptory adrenergiczne β2.

KlenbuterolW
Klenbuterol

Klenbuterol – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny stosowany jako lek z grupy β2-mimetyków, rozszerzający oskrzela. W Polsce nie jest stosowany w leczeniu ludzi, podobnie jak w Stanach Zjednoczonych. W krajach europejskich został wycofany z lecznictwa w 1988, po aferze z DES. Pomimo tego notuje się wzrost nielegalnego stosowania klenbuterolu u ludzi oraz zwierząt hodowlanych, którym jest podawany w celu przyspieszenia wzrostu i zwiększenia masy tkanki mięśniowej.

LefetaminaW
Lefetamina

Lefetamina, SPA – organiczny związek chemiczny stosowany jako lek wykazujący zarówno właściwości stymulantów, jak i słabych opioidów. Jest objęty Konwencją o substancjach psychotropowych z 1971 roku. W Polsce jest w grupie IV-P Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.

LewosalbutamolW
Lewosalbutamol

Lewosalbutamol – organiczny związek chemiczny, wziewny lek, będący R-enancjomerem salbutamolu. Jest krótkodziałającym β2-mimetykiem powodującym rozszerzenie oskrzeli. Wykorzystuje się go w terapii astmy oskrzelowej i przewlekłej obturacyjnej choroby płuc. Nie jest zarejestrowany w Polsce, za granicą występuje pod nazwą handlową – Xopenex.

LofentanylW
Lofentanyl

Lofentanyl – organiczny związek chemiczny, analog fentanylu. Jest najsilniejszym znanym opioidem.

MetylofenidatW
Metylofenidat

Metylofenidat (MPH) – organiczny związek chemiczny z grupy fenyloetyloamin, stosowany jako lek o działaniu stymulującym. Jest inhibitorem zwrotnego wychwytu dopaminy i norepinefryny. Używany jest w leczeniu ADHD, narkolepsji, hipersomnii idiopatycznej oraz przy wyprowadzaniu z narkozy. Znajduje się w grupie II-P wykazu substancji psychotropowych.

3-MetylofentanylW
3-Metylofentanyl

3-Metylofentanyl – organiczny związek chemiczny, syntetyczny lek opioidowy objęty Jednolitą konwencją o środkach odurzających z 1961 roku. W Polsce jest na wykazach I-N i IV-N Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.

OlodaterolW
Olodaterol

Olodaterol – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny z grupy benzoksazyn mający w swojej strukturze pierścień benzenowy. Lek o działaniu sympatykomimetycznym, o długim czasie działania trwającym ponad 24 godziny, działający selektywnie na receptory adrenergiczne β2.

OrcyprenalinaW
Orcyprenalina

Orcyprenalina – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny z grupy pochodnych fenyloetyloaminy. Stosowana jako lek o działaniu sympatykomimetycznym.

ProkaterolW
Prokaterol

Prokaterol – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny z grupy chinolin. Lek o działaniu sympatykomimetycznym, o średnim czasie działania przy podaniu wziewnym oraz długim czasie działania przy podaniu doustnym, działający selektywnie na receptory adrenergiczne β2.

ReproterolW
Reproterol

Reproterol – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny będący połączeniem orcyprenaliny i teofiliny. Lek o działaniu sympatykomimetycznym, o krótkim czasie działania, działający selektywnie na receptory adrenergiczne β2. Jest związkiem chiralnym, produkt farmaceutyczny jest mieszaniną racemiczną obu enancjomerów.

SalbutamolW
Salbutamol

Salbutamol – organiczny związek chemiczny, wybiórczy agonista receptorów β2 w mięśniach gładkich oskrzeli. Powoduje rozkurcz oskrzeli w przypadku odwracalnego ich zwężenia i poprawę wentylacji płuc. Wpływ salbutamolu na receptory β1 w sercu jest niewielki.

SalmeterolW
Salmeterol

Salmeterol – organiczny związek chemiczny, lek rozszerzający oskrzela stosowany w leczeniu i zapobieganiu obturacji oskrzeli.

SelegilinaW
Selegilina

Selegilina – optycznie czynny organiczny związek chemiczny z grupy pochodnych fenyloetyloaminy oraz metamfetaminy zawierający grupę propynylową przy atomie azotu. Enancjomer o konfiguracji R stosuje się w leczeniu choroby Parkinsona oraz jako lek przeciwdepresyjny.

SynefrynaW
Synefryna

Synefryna – substancja z grupy stymulantów, lek przeciw otyłości. Otrzymuje się naturalnie z pomarańczy gorzkiej.

TamsulozynaW
Tamsulozyna

Tamsulozyna – organiczny związek chemiczny, sulfonamid, selektywny antagonista receptora α1a i α1b w gruczole krokowym, torebce gruczołu krokowego, sterczowym odcinku cewki moczowej i szyi pęcherza moczowego.

TretochinolW
Tretochinol

Tretochinol – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny z grupy katecholamin. Lek o działaniu sympatykomimetycznym, o krótkim czasie działania, działający selektywnie na receptory adrenergiczne β2.

TulobuterolW
Tulobuterol

Tulobuterol –– wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny z grupy fenyloetyloamin. Lek o działaniu sympatykomimetycznym, o długim czasie działania, działający selektywnie na receptory adrenergiczne β2, który może być podawany przezskórnie przy użyciu plastra transdermalnego.

TyraminaW
Tyramina

Tyramina (4-hydroksyfenyloetyloamina) – organiczny związek chemiczny, biogenna amina, będąca hydroksylową pochodną fenyloetyloaminy.

TyrozynaW
Tyrozyna

Tyrozyna − organiczny związek chemiczny. Stereoizomer L jest jednym z 20 podstawowych aminokwasów białkowych. Nazwa tyrozyna pochodzi od gr. tyros – ser. Łańcuch boczny tyrozyny stanowi niepolarny pierścień aromatyczny z przyłączoną w pozycji „para” grupę hydroksylową (−OH), połączony z atomem węgla α przez mostek metylenowy.

WilanterolW
Wilanterol

Wilanterol – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny, lek o działaniu sympatykomimetycznym, o długim czasie działania trwającym ponad 24 godziny, działający selektywnie na receptory adrenergiczne β2, stosowany w leczeniu astmy oskrzelowej oraz przewlekłej obturacyjnej choroby płuc.