WAglikozuria – stan, w którym w moczu pacjenta nie stwierdza się obecności glukozy.
WAlfa1-antytrypsyna – białko osocza krwi, będące jednym z najsilniejszych krążących inhibitorów proteaz serynowych (serpin). α1-antytrypsyna jest białkiem ostrej fazy, glikoproteiną, na którą składa się 394 reszt aminokwasowych, mającą masę 52 kDa. Jest syntetyzowana przede wszystkim w wątrobie, ale też przez makrofagi, a jej prawidłowe stężenie w osoczu wynosi 150–350 mg%. A1AT ma zdolność inaktywacji szeregu enzymów proteolitycznych, ale jej najważniejsze działanie to inaktywacja elastazy uwalnianej w wyniku reakcji zapalnej przez granulocyty obojętnochłonne (neutrofile) np. w odpowiedzi na zakażenie bakteryjne. Jej działanie stanowi mechanizm ochronny przed niszczącym wpływem na tkankę łączną. Gdy stężenie A1AT spada poniżej 40% wartości prawidłowych, może dochodzić do uszkodzenia tkanek, głównym skutkiem jest rozedma płuc.
WAminotransferaza asparaginianowa, AST, AspAT, GOT – narządowo niespecyficzny enzym indykatorowy, biorący udział w przemianach białek. Należy do transferaz przenoszących grupy aminowe z aminokwasów na α-ketokwasy.
WAminotransferazy, transaminazy – enzymy zaliczane do grupy transferaz, uczestniczące w metabolizmie aminokwasów u zwierząt. Katalizują transaminację grup α-aminowych z α-aminokwasów na α-ketokwasy (α-ketoglutaran), umożliwiając tym samym syntetyzowanie aminokwasów z ketokwasów karboksylowych. Biorą również udział w usuwaniu nadmiaru azotu z organizmu.
WAntytrombina, antytrombina III (ATIII) – główny inhibitor trombiny, czynnika Xa oraz czynnika IXa, występujący naturalnie w osoczu krwi. Wspólnie z heparyną odpowiada za hamowanie krzepnięcia krwi. Jego niedobór bywa przyczyną zakrzepicy wewnątrznaczyniowej.
WBadanie moczu — jedno z podstawowych laboratoryjnych badań diagnostycznych w praktyce medycznej. Mimo swej prostoty daje wiele ważnych informacji o funkcji układu moczowego, a także pośrednio innych narządów i układów. Na badanie to składa się:ocena fizykochemiczna moczu mikroskopowe badanie uzyskiwanego przez wirowanie osadu moczu
WBiałko Bence’a-Jonesa – występujące w krwi i moczu, nieprawidłowe białko, które jest dimerami łańcuchów lekkich immunoglobulin.
WBiałko C-reaktywne – białko należące do tzw. białek ostrej fazy. Wytwarzane głównie w wątrobie i komórkach tłuszczowych, a następnie wydzielane do krwi.
WBilirubina – pomarańczowoczerwony barwnik żółciowy ssaków, produkt rozpadu hemu hemoglobiny i innych hemoprotein. Wzrost stężenia bilirubiny we krwi i tkankach może powodować zażółcenie skóry i białkówki oczu, czyli żółtaczkę. Barwnik ten wykryty został także u roślin z rodzaju strelicja.
WCeruloplazmina – enzym z grupy α2-globulin, zawierający w swojej strukturze 6 atomów miedzi. Ludzka ceruloplazmina zbudowana jest z 1046 aminokwasów. Zawiera ok. 90% miedzi obecnej w surowicy krwi. Bierze udział w homeostazie żelaza i mechanizmach obronnych w stresie oksydacyjnym.
WCholesterol – organiczny związek chemiczny, lipid z grupy steroidów zaliczany także do alkoholi. Jego pochodne występują w błonie każdej komórki zwierzęcej, działając na nią stabilizująco i decydując o wielu jej własnościach. Jest także prekursorem licznych ważnych steroidów takich jak kwasy żółciowe czy hormony steroidowe.
WChylomikrony CM – największe lipoproteiny występujące w osoczu krwi. Charakteryzują się gęstością względną poniżej 0,95 g/ml oraz obecnością na ich powierzchni apolipoprotein apoA, apoB48, apoC oraz apoE.
WCytometria przepływowa – metoda laboratoryjna wykorzystywana w badaniach naukowych i w diagnostyce klinicznej, która wykorzystuje osiągnięcia cytopatologii i analityki medycznej. Umożliwia ona przede wszystkim: ocenę wielkości, intensywności zabarwienia i intensywności fluorescencji badanych komórek.
WE-test – gradientowo-dyfuzyjna metoda służąca do ustalenia najmniejszego stężenia antybiotyku hamującego wzrost drobnoustroju. Technika ta umożliwia ustalenie stopnia oporności na dany lek i podawanie pacjentowi optymalnych dawek. Jest ona droga i stosowana wyłącznie wtedy, gdy z antybiogramu wynika, że badany szczep jest oporny na wszystkie antybiotyki.
WFosfataza alkaliczna – enzym z klasy hydrolaz o aktywności fosfatazy. Jej rola polega głównie na katalizowaniu defosforylacji różnych estrów fosforanowych. Optymalnie działa w środowisku zasadowym.
WGazometria – diagnostyczne badanie laboratoryjne krwi umożliwiające rozpoznanie i monitorowanie zaburzeń równowagi kwasowo-zasadowej i wymiany gazowej organizmu. Polega na pobraniu krwi, najczęściej tętniczej albo kapilarnej, do specjalnej heparynizowanej strzykawki. Po pobraniu krwi strzykawkę należy szczelnie zamknąć, aby krew w strzykawce nie miała kontaktu z powietrzem.
WHipertrójglicerydemia – zwiększenie ponad normę stężenia trójglicerydów we krwi, co wiąże się z ryzykiem rozwoju miażdżycy. Znaczna hipertrójglicerydemia może doprowadzić do ostrego zapalenia trzustki.
WHomocysteina, (Hcy) – organiczny związek chemiczny z grupy aminokwasów.
WKwas 5-aminolewulinowy – organiczny związek chemiczny z grupy ketokwasów i aminokwasów, aminowa pochodna kwasu lewulinowego.
WKwas moczowy, 2,6,8-trioksypuryna – organiczny związek chemiczny, pochodna puryny.
WLipoproteina wysokiej gęstości, HDL – frakcja lipoproteiny osocza krwi o wysokiej gęstości. Można ją wydzielić w wyniku ultrawirowania surowicy; znajduje się we frakcji α elektroforezy.
WMocznik, CO(NH2)2 – organiczny związek chemiczny, diamid kwasu węglowego.
WOdczyn Coombsa –, immunologiczna metoda diagnostyczna umożliwiająca wykrywanie przeciwciał w klasie IgG (niekompletnych) za pomocą surowicy antyglobulinowej, stosowana w transfuzjologii i diagnostyce zakażeń.
WOdczyn Biernackiego, opad Biernackiego, OB, wskaźnik opadania erytrocytów – badanie laboratoryjne polegające na pomiarze drogi opadania krwinek czerwonych w niekrzepnącej krwi w ciągu 1 godziny; w diagnostyce medycznej służy ono jako wskaźnik procesów zapalnych, reumatycznych i nowotworowych.
WPosiew moczu, badanie bakteriologiczne moczu – badanie polegające na posianiu na odpowiedniej pożywce próbki moczu i następnie hodowli celem identyfikacji bakterii i określeniu jej lekowrażliwości, czyli wykonaniu tak zwanego antybiogramu.
WProinsulina – peptyd, nieaktywny prekursor insuliny. Proinsulina powstaje w trzustce, w komórkach β wysepek Langerhansa. Gen zlokalizowany na krótszym ramieniu chromosomu 11 koduje powstawanie prekursorowego peptydu preproinsuliny, liczącego u człowieka 110 aminokwasów. Preproinsulina zawiera fragment sygnałowy złożony z 24 aminokwasów, który w retikulum endoplazmatycznym pod wpływem odpowiedniej proteazy zostaje odcięty i w ten sposób powstaje proinsulina.
WRozmaz - rodzaj preparatu mikroskopowego, na którym kroplę krwi, szpiku kostnego (mielogram), zawiesiny bakterii, bioptatu, itp. rozprowadza się (rozmazuje) na szkiełku podstawowym w celu wykonania badania mikroskopowego.
WSzybki test ureazowy — szybki test stosowany do wykrywania Helicobacter pylori. Polega na włożeniu kawałka błony śluzowej żołądka, pobranej podczas gastroskopii do bibuły nasączonej roztworem mocznika. Jeśli bakterie są obecne w materiale, nastąpi rozkład mocznika do amoniaku, co powoduje podwyższenie pH i zmianę zabarwienia bibuły.
WTest ciążowy – test pozwalający wykryć produkowaną przez trofoblast gonadotropinę kosmówkową (hCG), której pojawienie się świadczy o zagnieżdżeniu się jaja płodowego (Blastocysty) w błonie śluzowej macicy. Do zagnieżdżenia trofoblastu dochodzi w 7 dniu od zapłodnienia i od tego momentu poziom hCG wzrasta aż do 2–3 miesiąca ciąży po czym zaczyna spadać, aż do momentu porodu.
WTroponiny stanowią grupę trzech białek regulujących skurcze mięśni poprzecznie prążkowanych i mięśnia sercowego.
WWymaz – pobieranie próbki płynów fizjologicznych, wydzielin określonego narządu, wydalin lub śluzu w celu zbadania jej składu; w szczególności, pod kątem zawartych w niej komórek złuszczonego nabłonka, mikroorganizmów lub śladów określonych substancji chemicznych. Do pobierania wymazu używa się szpatułek, wymazówek bądź też specjalnych szczoteczek. Pobrany materiał może zostać przeniesiony wprost na szkiełko mikroskopowe w celu bezpośredniej obserwacji próbki, bądź przeniesiony na pożywkę w celu rozmnożenia zawartych w niej mikroorganizmów.